Blokowanie list jako instytucja prawa wyborczego

• Autorzy: Marcin Rulka

Warianty tytułu

Apparentment as Institution of Electoral Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Arend Lijphart zalicza blokowanie list partyjnych1 , obok okręgów wyborczych, progów wyborczych oraz formuły wyborczej, do grupy najważniejszych części składowych systemu proporcjonalnego. Jednocześnie blokowanie list jest najrzadziej wykorzystywanym elementem systemu proporcjonalnego. Skoro jednak wprowadzanie do ustawodawstwa wyborczego możliwości blokowania list staje się coraz bardziej powszechne (blokowanie list stosują lub stosowały takie państwa, jak: Szwajcaria, Izrael, Holandia, Francja, Brazylia, Chile, Słowacja oraz Rosja)2 , to zasadne wydaje się przyznanie temu elementowi systemu wyborczego miana instytucji prawa wyborczego. (fragment tekstu)

EN

In initial part of the article the author affirms that the multitude of construction of blocking authorizes to put the thesis, that the apparentment deserves on name the institution of electoral law. The first part of the article presents a comparative overview about solutions applying in France, Italy, Switzerland and Belgium, which provide arguments to prove aforementioned thesis about multitude of solutions concerning apparentment. The second part of the paper presents a short history of legal regulation of the issue of joint lists of candidates and much more wider considerations about present solutions. Author put thesis that PiS introducing apparentment to self-governmental election law before elections in 2006 wanted to cause additional mandates. Author points out that electoral failure of this party was caused by the incorrect expectations concerning political rival behavior as well as by the unpredictability of mathematical apparatus of blocking. Article also refers to proposal of introduction examined institution to parliamentarian elections and possible this consequences. Next part of the article discusses conformity describing institution with Polish Constitution. The author comes to conclusion that this institution in construction with self-govermental electoral law violates the principle of generality and the equality of electoral right, additional if blocking would introduce to Sejm's elections, then this also would be discordant with principle of proportionality. In conclusion author affirms that the most important postulate concerning apparentment is fuel and effective informing the electors about created electoral blocks and consequences of their creation for party being in block. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo wyborcze; System wyborczy

EN

Election law; Voting system

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 70
• Strony: 79--101

Twórcy

autor

Marcin Rulka

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• 1. J. Buczkowski, Podstawowe zasady prawa wyborczego III Rzeczypospolitej, Lublin 1998, s. 188.
• 2. J. Buzek, Ordynacja wyborcza do Sejmu i Senatu, Warszawa-Lwów 1922, s. 36.
• 3. S. Gebethner, System wyborczy: deformacja czy reprezentacja, [w:] Wybory 1991 i 1993 a polska scena polityczna, red. S. Gebethner, Warszawa 1999, s. 29.
• 4. S. Gebethner, Wypowiedź podczas dyskusji, [w:] Międzynarodowa Konferencja Naukowa. Prawo wyborcze do parlamentu w wybranych państwach europejskich, red. S. Grabowska, R. Grabowski, Rzeszów 2006, s. 47.
• 5. T. Gołaś, Blokowanie list wyborczych w świetle indeksów siły, [w:] Studia nad wyborami Polska 2005-2006, red. J. Raciborski, Warszawa 2008, s. 116-120.
• 6. J. Haman, Demokracja, decyzje, wybory, Warszawa 2003, s. 161-163.
• 7. M. G. Jarentowski, Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 listopada 2006 r. (sygn. akt K 31/06), "Przegląd Sejmowy" 2007, nr 2, s. 176.
• 8. M. G. Jarentowski, Opinia w sprawie zgodności z Konstytucją RP projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, "Przegląd Sejmowy" 2007, nr 2, s. 108.
• 9. M. G. Jarentowski, Wielkość okręgów wyborczych i formuła wyborcza a proporcjonalność wyborów, "Państwo i Prawo" 2002, nr 7, s. 46.
• 10. Z. Jarosz, Nowa ordynacja do Sejmu RP z 28 czerwca 1991 r., "Państwo i Prawo" 1991, nr 10, s. 14.
• 11. K. Kacperski, System wyborczy do Sejmu i Senatu u progu II Rzeczypospolitej, Warszawa 2007, s. 96.
• 12. A. Lijphart, Apparentment, [w:] International Encyclopedia of Elections, ed. R. Rose, London 2000, s. 16-17.
• 13. D. Nohlen, Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych, przekł. R. Alberski, J. Sroka, Z. Wiktor, Warszawa 2004, s. 94-95, 297-298, 366.
• 14. E. Olczyk (źródło: "Rzeczpospolita"), Huczne narodziny i cichy pogrzeb, czyli bliski koniec blokowania list. Źródło: http://www.rp.pl/artykul/85378.html z 27 kwietnia 2009 r.
• 15. J. Raciborski, Pułapka okręgów, "Rzeczpospolita", 9 sierpnia 2006.
• 16. J. Raciborski, J. Ochremiak, O blokowaniu list w wyborach samorządowych 2006 roku i o racjonalności partii politycznych, "Decyzje" 2006, nr 6, s. 68.
• 17. M. Rakowski, Blokowanie list w wyborach samorządowych - nowelizacja ordynacji wyborczej i jej skutki na przykładzie wyborów do Rad Miast Wojewódzkich, "Studia Wyborcze", t. III, s. 8.
• 18. F. Rymarz, Grupowanie list kandydatów w wyborach samorządowych w 2006 r., "Przegląd Sejmowy" 2007, nr 2, s. 54.
• 19. P. Sarnecki, Prawo wyborcze do parlamentu Konfederacji Szwajcarskiej, [w:] Prawo wyborcze do parlamentu w wybranych państwach europejskich, red. S. Grabowska, K. Składowski, Kraków 2006, s. 261.
• 20. K. Skotnicki, Blokowanie list kandydatów jako nowe rozwiązanie polskiego prawa wyborczego, [w:] Międzynarodowa Konferencja Naukowa. Przemiany prawa wyborczego - doświadczenia nowych demokracji, Bydgoszcz 2007.
• 21. W. Skrzydło, Ustrój polityczny Republiki Francuskiej, [w:] Ustroje państw współczesnych, red. W. Skrzydło, Lublin 2000, s. 149.
• 22. W. Skrzydło, A. Patrzałek, Wybory parlamentarne i prezydenckie we Francji, [w:] Zagadnienia współczesnego prawa państwowego. Materiały VII Ogólnopolskiej Sesji Naukowej Katedr Prawa Państwowego 21-22 maja 1965 r., red. S. Gebethner, Wrocław 1967, s. 78-79.
• 23. W. Sokół, Geneza i ewolucja systemów wyborczych w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, Lublin 2007, s. 414.
• 24. P. Uziębło, Konstytucyjność zmian samorządowej ordynacji wyborczej, "Gdańskie Studia Prawnicze" 2007, nr 2, s. 171.
• 25. J. Zakrzewska, Wybory parlamentarne we Włoszech, [w:] Zagadnienia współczesnego prawa państwowego. Materiały VII Ogólnopolskiej Sesji Naukowej Katedr Prawa Państwowego 21-22 maja 1965 r., red. S. Gebethner, Wrocław 1967, s. 108-109.
• 26. A. Żukowski, Systemy wyborcze. Wprowadzenie, Olsztyn 1999, s. 70.