Ocena dostępności zieleni dla mieszkańców Poznania - porównanie stanów z lat 1940 i 2012

• Autorzy: Anna Dudzińska , Barbara Szpakowska

Warianty tytułu

An assessment of the availability of green spaces for inhabitants of Poznań - a comparison between 1940 and 2012

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Układ zieleni w Poznaniu tworzy system pierścieniowo-klinowy, w którym kliny są zlokalizowane wzdłuż Warty i dwóch jej dopływów: Bogdanki i Cybiny, a pierścienie przebiegają wzdłuż pozostałości średniowiecznych murów miejskich i systemu fortyfikacji. Taki układ został zaprojektowany na początku XX w. Od tego czasu administracyjny obszar miasta się powiększył, pochłaniając znaczną część istniejących terenów otwartych: łąk, pól czy nieużytków. System zie********leni jest jednak nadal czytelny. Celem przeprowadzonego badania było porównanie miejskich te********renów zieleni urządzonej w 1940 r. (kiedy powstawał unikatowy system pierścieniowo-klinowy) i w 2012 r. (w okresie dynamicznych zmian przestrzennych miasta). Oceny zmian, jakie nastąpiły w ciągu analizowanego okresu, dokonano na podstawie modelu stworzonego za pomocą analizy ArcGIS. W pracy przedstawiono także analizę ciągłości terenów zieleni urządzonej w 2012 r., wskazując obszary o największej ciągłości przestrzennej.(abstrakt oryginalny)

EN

Green spaces in Poznań form a wedge-ring system, in which the wedges are located along the Warta river Warta and its two tributaries: Bogdanka and Cybina, while the rings are run along the remains of the medieval city walls and the fortification system. This system was designed at the beginning of the 20th century. Since then, the administrative area of the city has expanded, causing many of the existing open areas such as meadows, fields, wastelands to be used for development. Nonetheless, the green space system is still visible. The aim of the study was to compare the city's urban green spaces in 1940 (when the unique wedge-ring system was created) with those existing in 2012 (when Poznań was undergoing dynamic spatial changes). Changes that occurred between the reference years were assessed using a model created with the help of ArcGIS analysis. The study also includes an analysis of contiguous urban green spaces that existed in 2012, indicating those with the greatest spatial continuity.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Miasto; Zieleń miejska; Krajobraz miasta

EN

City; Urban greenery; City landscape

• Czasopismo: Studia Periegetica
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 3(39)
• Strony: 59--72

Twórcy

autor

Anna Dudzińska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Barbara Szpakowska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• Brown, G. i Brabyn, L. (2012). An analysis of the relationships between multiple values and physical landscapes at a regional scale using public participation GIS and landscape character classification. Landscape and Urban Planing, 107(3), 317-331. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2012.06.007
• Cieślak, I. (2006). Identyfikacja terenów otwartych w mieście Olsztynie. Acta Scientiarum Polonorum. Administratio Locorum, 5(1-2), 17-24.
• Czarnecki, W. (1968). Planowanie miast i osiedli. T. 3: Krajobraz i tereny zielone (s. 139-156). Wyd. PWN.
• Dobbs, C., Escobedo, F. J. i Zipperer, W. C. (2011). A framework for developing urban forest ecosystem services and goods indicators. Landscape and Urban Planning, 99(3-4), 196-206. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2010.11.004
• Dunnett, N., Swanwick, C. i Woolley, H. (2002). Improving urban parks, play areas and green spaces. Dept. for transport, Local Government and the Regions, London.
• European Commission. (2018). Urban Agenda for the EU Pact of Amsterdam. http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/policy/themes/urban-development/agenda/pact-of-amsterdam.pdf
• Europejska Rada Urbanistów. (2003). Nowa Karta Ateńska. Wizja miast XXI wieku. Lizbona. http://www.frw.fc.pl/pliki/krtatenska2003.pdf
• Fuller, R. A. i Gaston, K. J. (2009). The scaling of green space coverage in European cities. Biology Letters, 5(3), 352-355. https://doi.org/10.1098/rsbl.2009.0010
• Godzina, P. (2015). Tereny zieleni publicznej w kontekście zrównoważonego miasta. Prace Geograficzne, 141, 57-72. https://doi.org/10.4467/20833113PG.15.009.4061
• Grzeszczuk-Brendel, H., Kodym-Kozaczko, G., Klause, G., Marciniak, B. i Osyra, N. (2006). Architektura i urbanistyka Poznania w XX wieku. Wydawnictwo Miejskie.
• Hulicka, A. (2014). "Miasto ogród". Analiza możliwości wykorzystania walorów urbanistyczno-krajobrazowych w promocji miasta i budowaniu jego marki na przykładzie wybranych miast polskich. Polityka i Społeczeństwo, 2(12), 112-124.
• Kong, F., Yin, H. Nakagoshi, N. (2007). Using GIS and landscape metrics in the hedonic price modeling of the amenity value of urban green space: A case study in Jinan City, China. Landscape and Urban Planing, 79(3-4), 240-254. https://doi.org/10.1016/J.LANDURBPLAN.2006.02.013
• Korwel-Lejkowska, B. i Topa, E. (2017) Dostępność parków miejskich jako elementów zielonej infrastruktury w Gdańsku. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 37, 63-75.
• Krzyżaniak, M., Świerk, D., Szczepańska, M. i Urbański, P. (2018). Changes in the area of urban green space in cities of western Poland. Bulletin of Geography Socio-Economic Series, 39, 65-77. https://doi.org/10.2478/bog-2018-0005
• Łachowski, W. i Łęczek, A. (2020). Tereny zielone w dużych miastach Polski. Analiza z wykorzystaniem Sentinel 2. Urban Development Issues, 68(1), 77-90. https://doi.org/10.51733/udi.2020.68.07
• Ostrowski, W. (1975). Urbanistyka współczesna. Arkady.
• Poelman, H. (2018). A walk to the park? Assessing access to green areas in Europe's cities. Region and Urban Policy, Working Papers, no. 1.
• Pokorski, J., Siwiec, A. (1998). Kształtowanie terenów zieleni. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Siewniak, M. i Mitkowska A. (1998). Tezaurus sztuki ogrodowej. Wydawnictwo Rytm.
• Strategia Rozwoju Kraju (2020). Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne państwo. Warszawa.
• Szczepańska, M. (2011). Miasto ogród jako przestrzeń zamieszkania, pracy i rekreacji - dawniej i dziś. Studia Periegetica. Zeszyty Naukowe Wielkopolskiej Szkoły Turystyki i Zarządzania w Poznaniu, 6, 77-89.
• Thompson Coon J., Boddy, K., Stein, K., Whear, R., Barton, J. i Depledge, M. H. (2011). Does participating in physical activity in outdoor natural environment have a greater effect on physical and mental wellbeing than physical activity indoors? A Systematic Review. Environmental Science & Technology, 45(5), 7692-7699.
• Tuszyński, K. (2008). Wstęp do projektowania architektonicznego. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Zheng, Y., Lan, S., Chen, W.Y., Chen, X., Xu, X. i Chen, Y. (2019). Visual sensitivity versus ecological sensitivity: An application of GIS in urban forest park planning. Urban Forestry & Urban Greening, 41, 139-149. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2019.03.010

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0016.0801