Kluczowe mierniki i zasady w ocenie ładu korporacyjnego

• Autorzy: Tomasz Papaj
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ład to pewien ustalony porządek, który nie jest statyczny, jednorazowy, ale dynamiczny, odnawialny. Reaguje na otoczenie, które może go zaburzać, ale też inspirować do zmian, które są odpowiedzią na zmieniające się uwarunkowania. Przedsiębiorstwa w dobie globalizacji, cyfryzacji czy Covid-19 stają zatem przed dużymi wyzwaniami, aby utrzymać porządek, który gwarantowałby ich dalszy rozwój. Dotyczy to zarówno przedsiębiorstw o charakterze publicznym, rozumianych jako spółki giełdowe, jak też tych, gdzie większościowe pakiety akcji czy udziałów posiada kapitał publiczny (rząd, samorząd), a także takich przedsiębiorstw, które pozyskują kapitał poza giełdami papierów wartościowych. Funkcjonowaniu przedsiębiorstw i ich rozwojowi sprzyja zapewnienie ładu korporacyjnego (corporate governance). Zasady, na podstawie których ład korporacyjny funkcjonuje w rzeczywistości prowadzonych biznesów, w różnych branżach, w przedsiębiorstwach o różnej wielkości i strukturze kapitałowej, są formą porządkującą zarządzanie nimi. Trudno jednak jest mówić o zarządzaniu w przedsiębiorstwach, kiedy nie mierzy się w nich efektów działań określających skuteczność. Naprzeciw takim problemom wychodzi pomiar realizacji kluczowych dla przedsiębiorstw celów, w tym dotyczących ładu korporacyjnego, i zastosowanie różnych mierników ich stopnia realizacji (KPIs Key-Performance Indicators). Ta problematyka badawcza skłania do postawienia następujących pytań badawczych: Jakie zasady tworzą ład korporacyjny w przedsiębiorstwach (spółkach)? W jaki sposób mierzony jest stopień stosowania ładu korporacyjnego w przedsiębiorstwach (spółkach)? Odpowiedzi na pytania zostaną udzielone w oparciu o krytyczną analizę literatury i wykorzystywane rozwiązania w zakresie ładu korporacyjnego przez różne instytucje.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Ład korporacyjny; Przedsiębiorstwo; Mierniki efektywności

EN

Corporate governance; Enterprises; Effectiveness indicators

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2022
• Tom: Corporate governance w teorii i praktyce - wybrane problemy
• Strony: 26--39

Twórcy

autor

Tomasz Papaj

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• DPSN - Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021, https://www.gpw.pl/pub/ GPW/files/PDF/dobre_praktyki/DPSN21_BROSZURA.pdf (dostęp: 9.01.2022).
• Drucker P.F. (2003), Praktyka zarządzania, Wydawnictwo MT Biznes, Warszawa.
• Hundal S. (2021), Corporate Governance-Theoretical Perspectives and Measurement of Good Governance Through Corporate Governance Index, Conference Paper.
• ICGN Global Governance Principles (2021), Published by the International Corporate Governance Network, https://www.icgn.org/sites/default/files/ICGN%20Global% 20Governance%20Principles2021_0.pdf (dostęp: 9.01.2022).
• Ishaq Bhatti M., Awan H., Razaq Z. (2014), The Key Performance Indicators (KPIs) and Their Impact on Overall Organizational Performance, November 2014, "Quality & Quantity", Vol. 48(6), s. 3127-3143, https://doi.org/10.1007/s11135-013-9945-y.
• ISO 22400-2 (2014), Automation Systems and Integration - Key Performance Indicators (KPIs) for Manufacturing Operations Management - Part 2: Definitions and descriptions, International Standard Organization (ISO), Geneva.
• Kaplan R.S., Norton D.P. (2021), Strategiczna karta wyników. Jak przełożyć strategię na działanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kocmanová A., Pavláková Docˇekalová M., Meluzín T., Škapa S. (2020), Sustainable Investing Model for Decision Makers (Based On Research of Manufacturing Industry in the Czech Republic), "Sustainability", Vol. 12(30), 8342, https://doi.org/ 10.3390/su12208342.
• Kot T., Weremiuk A. (2012), Wskaźniki w zarządzaniu strategicznym. Poradnik dla pracowników administracji publicznej, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa.
• Micieta B., Fusko M., Binasova V., Furmannova B. (2020), Business Model Canvas in Global Enterprises, SHS Web of Conferences 74:02010, http://dx.doi.org/10.1051/ shsconf/20207402010.
• Morris M.H., Schindehutte M., Allen J. (2005), The Entrepreneur's Business Model: Toward a Unified Perspective, "Journal of Business Research", Vol. 58(6), s. 726-735, https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2003.11.001.
• Murugan M.S. (2018), Empirical Study on Corporate Governance Performance Index with Reference to Selected Corporate Sectors, "International Journal of Managerial Studies and Research (IJMSR)", Vol. 6(1), s. 1-7, http://dx.doi.org/10.20431/2349- 0349.0601001.
• OECD (2015), G20/OECD Principles of Corporate Governance, OECD Publishing, Paris, http://dx.doi.org/10.1787/9789264236882-en.
• PN-EN ISO 9001:2015-10 (2016), Systemy zarządzania jakością. Wymagania, PKN, Warszawa.
• PN-EN ISO 9004:2018-06 (2018), Zarządzanie jakością. Jakość organizacji. Wytyczne osiągnięcia trwałego sukcesu, Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa.
• Rydzewska-Włodarczyk M., Sobieraj M. (2015), Pomiar efektywności procesów za pomocą kluczowych wskaźników efektywności, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", nr 864, "Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia", nr 76, t. 2, s. 333-347, https://doi.org/10.18276/frfu.2015.76/2-25.
• Simberova I., Kocmanova A., Nemecek P. (2012), Corporate Governance Performance Measurement - Key Performance Indicators, "Economics and Management", Vol. 17(4), 1590, http://dx.doi.org/10.5755/j01.em.17.4.3033.
• Tipurić D., Dvorski K., Delić M. (2014), Measuring the Quality of Corporate Governance - A Review of Corporate Governance Indices, "European Journal of Economics and Management", Vol. 27(1), s. 784-798, https://doi.org/10.1080/1331677X. 2014.974338.
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami, Dz. U. 2016 poz. 1202.
• Yogesh D. (2017), Why SMART Goals are not 'Smart' Enough?, "Imperial Journal of Interdisciplinary Research", https://ssrn.com/abstract=3349004 (dostęp: 8.01.2022).
• [www 1] https://lublin.stat.gov.pl/files/gfx/lublin/pl/defaultstronaopisowa/1244/1/1/wska zniki_i_ich_podstawowe_cechy.pdf (dostęp: 6.01.2022).
• [www 2] https://www.iso.org/standard/81616.html?browse=tc (dostęp: 4.01.2022).
• [www 3] https://www.iso.org/standard/65038.html?browse=tc (dostęp: 4.01.2022).
• [www 4] https://www.iso.org/standard/74092.html?browse=tc (dostęp: 4.01.2022).
• [www 5] https://www.iso.org/standard/62816.html (dostęp: 4.01.2022).
• [www 6] https://www.gpw.pl/dobre-praktyki2021 (dostęp: 7.01.2022).
• [www 7] https://app.powerbi.com/view?r=eyJrIjoiNmJiOTVlYzUtOGYxMi00ZjkyLWJ iMGYtNmQyMTgxM2FhMzQzIiwidCI6ImEzNDAzNzVhLTFlYTAtNGNkZC04 YTQ5LTljZDEwMzlmZjE1OSIsImMiOjh9 (dostęp: 5.01.2022).
• [www 8] https://www.gpw.pl/pl-ri-centrum-informacji?cmn_id=111985&title= Strategia+ESG+Grupy+Kapita%C5%82owej+GPW+2025&ph_main_01_start =show (dostęp: 7.01.2022).

Identyfikatory

DOI

10.22367/uekat.9788378758167