Definicyjne i metodologiczne dylematy badań karier oraz sukcesu zawodowego

• Autorzy: Olga Czeranowska

Warianty tytułu

Theoretical and Methodological Dilemma in Researching Occupational Career and Occupational Success

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W tekście dokonano przeglądu podejść teoretycznych do definiowania pojęcia kariery zawodowej z uwzględnieniem sukcesu zawodowego jako jej elementu. W pierwszej części zaprezentowano wybrane wątki teoretyczne związane z definiowaniem pojęcia kariery, w tym jej wymiar czasowy oraz subiektywne i obiektywne rozumienia pojęcia. Omówiono również różnice pomiędzy tradycyjnym a nowymi modelami karier. Druga część jest poświęcona pojęciu sukcesu zawodowego w jego wymiarze subiektywnym i obiektywnym. Uwzględnione zostały również kolejne poziomy definiowania sukcesu, od osobistego po ogólnospołeczny. W trzeciej części tekstu została podjęta próba przełożenia refleksji teoretycznej dotyczącej definiowania pojęć kariery zawodowej oraz sukcesu na podejścia metodologiczne, zarówno w obszarze metod ilościowych, jak i jakościowych.(abstrakt oryginalny)

EN

This paper aims at a theoretical review of the concept of career, including occupational success as its element. The first part of the text presents selected theoretical issues connected with the concept of career, including its temporal character and subjective and objective dimensions. We also cover the difference between traditional and new models of career. The second part concerns the concept of occupational success both in subjective and objective dimensions, including different levels of defining success, from individual to societal level. In the third part of the paper, we aim to translate theoretical reflections on career and occupational success into methodological approaches, including quantitative and qualitative approaches.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kariera zawodowa; Sukces zawodowy; Metodologia badań; Nauki społeczne

EN

Professional career; Career success; Research methodology; Social sciences

• Czasopismo: Edukacja Ekonomistów i Menedżerów : problemy, innowacje, projekty
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 64 (2)
• Strony: 9--20

Twórcy

autor

Olga Czeranowska

• Uniwersytet SWPS

Bibliografia

• Arthur, M. B., Arthur, M. B., Hall, D. T., Lawrence, B. S. (Eds.). (1989). Handbook of career theory. Cambridge: Cambridge University Press.
• Arthur, M. B., Khapova, S. N., Wilderom, C. P. (2005). Career success in a boundaryless career world. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 26 (2), 177-202. DOI: 10.1002/job.290.
• Bednarska-Wnuk, I., Januszkiewicz, K. (2013). Success and Mobility of Generation Y: A Comparative Study on the Example of Poland And Austria. Mediterranean Journal of Social Sciences, 4 (9), 410. DOI: 10.5901/mjss.2013.v4n9p410.
• Brewer, A. (Ed.). (2018). Encountering, experiencing and shaping careers. Sydney, New South Wales: Springer.
• Cornwell, B. (2015). Social sequence analysis: Methods and applications. Cambridge: Cambridge University Press.
• Dries, N., Pepermans, R., De Kerpel, E. (2008). Exploring four generations' beliefs about career: Is "satisfied" the new "successful"?. Journal of Managerial Psychology, 23 (8), 907-928.
• Eith, T. K., Stummer, H., Schusterschitz, C. (2011). Career success perception and work -related behaviour of employees in geriatric care - a pilot study in a German geriatric care facility. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 25 (1), 45-52. DOI: 10.1111/j.1471-6712.2010.00789.x.
• Grabowska, I. (2016). Movers and stayers: Social mobility, migration and skills. Peter Lang GmbH, Internationaler Verlag der Wissenschaften.
• Gunz, H. P., Heslin, P. A. (2005). Reconceptualizing career success. Journal of Organizational Behavior, 26 (2), 105-111. DOI: 10.1002/job.300.
• Hall, D. T. (2004). The protean career: A quarter-century journey. Journal of Vocational Behavior, 65 (1), 1-13. DOI: 10.1016/j.jvb.2003.10.006.
• Hall, D. T., Chandler, D. E. (2005). Psychological success: When the career is a calling. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 26 (2), 155-176. DOI: 10.1002/job.301.
• Hennequin, E. (2007). What "career success" means to blue-collar workers. Career Development International, 12 (6), 565-581. DOI: 10.1108/13620430710822029.
• Hofstede, G., Hofstede, G. J. (2007). Kultury i Organizacje. Zaprogramowanie umysłu. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Hughes, E. C. (1937). Institutional office and the person. American Journal of Sociology, 43 (3), 404-413.
• Inglehart, R. (1990). Culture Shift in Advanced Industrial Society. Princeton: Princeton University Press.
• Inglehart, R., Welzel, C. (2005). Modernisation, cultural change, and democracy: The human development sequence. Cambridge: Cambridge University Press.
• Januszkiewicz, K. (2010). Dylematy charakterystyki sukcesu. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, 234, 289-297.
• Januszkiewicz, K. (2012). Sukces zawodowy w percepcji pokolenia Y. Studia Ekonomiczne Regionu Łódzkiego, (8), 351-359.
• Judge, T. A., Cable, D. M., Boudreau, J., Bretz Jr, R. D. (1995). An empirical investigation of the predictors of executive career success. Personnel Psychology, 48 (3), 485-519.
• Kanter, R. M. (1989). Careers and the wealth of nations: A macro-perspective on the structure and implications of career forms. W: M. B. Arthur, D. T. Hall, B. S. Lawrence (Eds.), Handbook of career theory. Cambridge: Cambridge University Press, 506-521.
• Kogan, I., Weißmann, M. (2013). Immigrants' initial steps in Germany and their later economic success. Advances in Life Course Research, 18 (3), 185-198. DOI: 10.1016/ j.alcr.2013.04.002.
• Korman, A. K., Wittig-Berman, U., Lang, D. (1981). Career success and personal failure: Alienation in professionals and managers. Academy of Management Journal, 24 (2), 342-360. DOI: 10.5465/255846.
• Lucas, K., Buzzanell, P. M. (2004). Blue-collar work, career, and success: Occupational narratives of sisu. Journal of Applied Communication Research, 32 (4), 273-292. DOI: 10.1080/0090988042000240167.
• Mainiero, L. A., Sullivan, S. E. (2005). Kaleidoscope careers: An alternate explanation for the "opt-out "revolution. Academy of Management Perspectives, 19 (1), 106-123. DOI: 10.5465/ame.2005.15841962.
• Mrozowicki, A., Czarzasty, J. (2020). Oswajanie niepewności. Studia społeczno-ekonomiczne nad młodymi pracownikami sprekaryzowanymi. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Negoiţă, G. (2020). The Career Model of 21st Century Adopted By Higher Education Graduates. European Review of Applied Sociology, 13 (21), 27-37. DOI: 10.1515/eras2020-0008.
• Nicholson, N., De Waal-Andrews, W. (2005). Playing to win: Biological imperatives, selfregulation, and trade-offs in the game of career success. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 26 (2), 137-154. DOI: 10.1002/job.295.
• Piorunek, M. (2016). Metoda biograficzna w badaniu karier zawodowych. Egzemplifikacja badawczego zamysłu. Otwarte pola eksploracji. W: M. Piorunek (Ed.), Badania biograficzne i narracyjne w perspektywie interdyscyplinarnej. Aplikacje-Egzemplifikacje-Dylematy metodologiczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 99-119.
• Piorunek, M. (2021). Młodzież o karierze - postrzeganie kariery na etapie adolescencji i wczesnej dorosłości. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 40 (2), 87-106. DOI: 10.17951/ lrp.2021.40.2.87-106.
• Rowe, F., Corcoran, J., Bell, M. (2017). The returns to migration and human capital accumulation pathways: non-metropolitan youth in the school-to-work transition. The Annals of Regional Science, 59 (3), 819-845.
• Schütze, F. (1983). Biographieforschung und narratives Interview. Neue Praxis, 13 (3), 283-293.
• Scott, J., Marshall, G. (Eds.). (2009). A dictionary of sociology. Oxford: Oxford University Press.
• Sennett, R. (1998). The corrosion of character: The personal consequences of work in the new capitalism. London/New York: W. W. Norton & Company.
• Suchar, M. (2003). Kariera i rozwój zawodowy. Gdańsk: Wydawnictwo ODDK.
• Sullivan, S. E., Baruch, Y. (2009). Advances in career theory and research: A critical review and agenda for future exploration. Journal of Management, 35 (6), 1542-1571. DOI: 10.1177/0149206309350082.
• Super, D. E. (1980). A life-span, life-space approach to career development. Journal of Vocational Behavior, 16 (3), 282-298. DOI: 10.1016/0001-8791 (80)90056-1.
• Wengraf, T. (2012). Interpretacja historii życiowych, sytuacji życiowych i doświadczeń osobistych: biograficzno-narracyjna metoda interpretacyjna (BNIM-Biographical-Narrative Interpretative Method). W: K. Kaźmierska (Ed.), Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos, 351-362.
• Widmer, E. D., Ritschard, G. (2009). The de-standardisation of the life course: Are men and women equal?. Advances in Life Course Research, 14 (1-2), 28-39. DOI: /10.1016/ j.alcr.2009.04.001.
• Zhou, W., Sun, J., Guan, Y., Li, Y., Pan, J. (2013). Criteria of career success among Chinese employees: Developing a multidimensional scale with qualitative and quantitative approaches. Journal of Career Assessment, 21 (2), 265-277. DOI: 10.1177/1069072712471302.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.33119/EEIM.2022.64.1