Błędy żywieniowe stanowiące ryzyko dla zdrowia w Polsce

• Autorzy: Anna Gronowska-Senger

Warianty tytułu

Dietary Faults as a Risk Factors for Health in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Omówiono rozwój zasad prawidłowego żywienia na tle rozwoju nauki o żywieniu. Przedstawiono uwarunkowania sposobu żywienia Polaków oraz główne zagrożenia zdrowotne spowodowane wadliwym żywieniem i jego przyczyny. Wskazano działania zmierzające do poprawy sytuacji w tym zakresie. (abstrakt oryginalny)

EN

The development of rules for proper nutrition in the context of nutrition science progress is discussed. The relation between unproper dietary intake and health risk factors was analysed. The solutions of the recently existing problems are presented. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zdrowie; Żywienie człowieka; Odżywianie się Polaków

EN

Health; Human nutrition; Eating habits of Polish people

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 2001
• Numer: R. 8, nr 4, Supl. (29)
• Strony: 50--61

Twórcy

autor

Anna Gronowska-Senger

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• [1] Albanes D., Hartman T.J.: Antioxidants and cancer. Evidence from human observational studies and intervention trials. In: Antioxidant Status, Diet, Nutrition and Health. Papas A.M. ed, CRC Press, Boca Raton, 1998, 497.
• [2] Brzeziński Z., Mazur J., Szamotulska K.: Noworodki, niemowlęta, dzieci, młodzież - podstawowe mierniki zdrowotne, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 1998.
• [3] Czeczelewski J., Huk-Wieliczuk E., Michalska A., Raczyńska B., Raczyński G.: Ocena sposobu żywienia dzieci ze środowiska wiejskiego i miejskiego z terenu Południowego Podlasia. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 537.
• [4] Duda G.: Żywieniowa profilaktyka miażdżycy. PTTŻ, Poznań 2000.
• [5] Gacek M.: Ocena sposobu żywienia studentów Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie w latach 1999-2000. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 556.
• [6] Grela E., Klebaniuk R.: Ocena żywienia rodzin studentów uczelni lubelskiej. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 508.
• [7] Graczyk A., Długaszek M.: Wpływ diety na choroby nowotworowe. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 621.
• [8] Gajda J., Rokicka B., Andrzejewska E., Karłowski K., Jarecka J., Kużma K.: Zawartość azotanów i azotynów w całodziennych racjach pokarmowych dzieci z Domu Małego Dziecka. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 308.
• [9] Gronowska-Senger A., Drywień M., Hamułka J.: Analiza stanu żywienia dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym w oparciu o istniejące piśmiennictwo z lat 1980-1995. Roczn. PZH, 49, 1998, 383.
• [10] Hamułka J.: Studia na powiązaniem oceny żywienia z wynikami w nauce dzieci w wieku szkolnym z regionu Polski południowo-wschodniej (w latach 1996-1998). Praca doktorska, SGGW, Warszawa 1999.
• [11] Hamułka J., Wawrzyniak A., Gronowska-Senger A., Kowalczyk J.: Ocena spożycia mleka i przetworów jako źródła wapnia i ryboflawiny przez dzieci w wieku szkolnym. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 403.
• [12] Hennekens C.H., Buring J.E., Manson J.E., Stampfer M., Rosner B., Cook N.R. et al.: Lack of effect of long-term supplementation with beta-carotene on the incidence of malignant neoplasms and cardiovascular disease. N. Eng. J. Med., 334, 1996, 1145.
• [13] Juszko-Piekut M., Moździerz A., Olczyk D., Stojko J.: Ryzyko zachorowania na raka płuca populacji mężczyzn w zależności od inhalacji dymu tytoniowego i diety pokarmowej. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 298.
• [14] Kołłajtis-Dołowy A., Gułaj M.: Ocena elementarnej wiedzy żywieniowej badanej grupy żołnierzy zasadniczej służby wojskowej. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 353.
• [15] Kandefer K., Narojek L.: Uwarunkowania poziomu wiedzy na temat diety kobiet chorych na cukrzycę typu drugiego. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 639.
• [16] Kobos Z., Bednarski W., Macander M., Bertrandt J.: Problemy zachowań zdrowotnych i żywieniowych personelu lotnictwa. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 644.
• [17] Litwa W., Hamułka J., Gronowska-Senger A.: Ocena żywienia w wybranej jednostce wojskowej. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 532.
• [18] Mędrela-Kuder E., Kostkiewicz E.: Wybrane nawyki żywieniowe w populacji osób otyłych. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 649.
• [19] Oblacińska A.: Rozwój fizyczny dzieci i młodzieży. W: Zdrowie naszych dzieci. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2000.
• [20] Olędzka R., Wiśniewska J., Rogalska-Niedźwiedź M., Bobrowska B., Stawarska A.: Ocena sposobu żywienia studentów Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Warszawie w roku akademickim 1999/2000. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 514.
• [21] Ostrowska L., Czapska D., Karczewski J.: Wartość odżywcza żywności, a stan zdrowia kohorty studentów AM w Białymstoku (badania wstępne). Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 707.
• [22] Omenn G.S., Goodman G.E., Thomquist M.D. et al.: Effects of the combination of beta-carotene and vitamin A on lung cancer incidence, total mortality, and cardiovascular mortality in smokers and asbestos-exposed workers. N. Eng. J. Med., 334, 1996, 1150.
• [23] Przysławski J., Duda G., Bolesławska I.: Poziom spożycia składników podstawowych i energii a wybrane wskaźniki antropometryczne grupy mężczyzn z Regionu Wielkopolski. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 102.
• [24] Przysławski J., Schlegel-Zawadzka M.: Ocena poziomu spożycia energii oraz wybranych składników mineralnych występujących w racjach pokarmowych ludzi zdrowych oraz z zadeklarowaną depresją. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 424.
• [25] Rapacka E., Szpotan J., Kudzin J., Zbrzeźna B., Kaczmarek J.: Ocena sposobu żywienia w okresie niemowlęcym dzieci otyłych w wieku 6-14 lat oraz rodzinne występowanie otyłości. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 391.
• [26] Rapacka E., Błaszczyk J., Kędziora J., Kowalski J., Kaczmarek J., Zbrzeźna B.:Wpływ diety na profil lipidowy osocza i peroksydację lipidów u młodzieży z czynnikami ryzyka miażdżycy tętnic. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 696.
• [27] Stone W.L., Papas A.M.: Tocopherols and the etiology of colon cancer J. Natl. Cancer Inst., 89, 1997, 1006.
• [28] Stan zdrowia ludności Polski w 1996 roku. GUS, Warszawa 1997.
• [29] Szymborski J., Wojtyniak B., Chańska M.: Nierówności w zdrowiu dzieci i młodzieży w Polsce. PZH, Warszawa 1996.
• [30] Słowińska M., Wądołowska L., Waluś A.: Zwyczaje żywieniowe a stan odżywienia osób starszych z województwa Warmińsko-Mazurskiego. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 84.
• [31] Słowiński M., Sekuła W., Kulesza W.: Assessment of salt intake in certain Polish populations in the Pol-Monica Programme. Żywienie Człowieka i Metabolizm, 17, 1, 1990, 30.
• [32] Stopnicka B., Szamrej K.: Ocena jakości indywidualnego żywienia dzieci, młodzieży szkół ponadpodstawowych i młodzieży akademickij woj. podlaskiego na przestrzeni lat 1996-2000. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 562.
• [33] Trafalska E., Grzybowski A.: Realizacja zaleceń żywieniowych przez studentów Łódzkiej Akademii Medycznej. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 418.
• [34] Woynarowska B. (red.): Zdrowie młodzieży szkolnej w Polsce i innych krajach. Instytut Matki i Dziecka. Warszawa 1996.
• [35] Wawrzyniak A., Hamułka J.: Wpływ sposobu żywienia na stan odżywienia żelazem młodzieży akademickiej. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 107.
• [36] Weker H., Barańska M., Marcinkowska M., Gozdalik E.: Analiza zachowań żywieniowych dzieci w wieku przedszkolnym. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 397.
• [37] Witkowska A., Borawska M., Kuryliszyn-Moskal A., Markiewicz R.: Wpływ nawyków żywieniowych na zawartość selenu w surowicy kobiet chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Żywienie Człowieka i Metabolizm, t. 1, Suplement, 2001, 633.
• [38] Waśkiewicz A., Sygnowska E., Pardo B.: Ocena zmian czynników żywieniowych sprzyjających występowaniu nadciśnienia tętniczego w populacji Pol-Monica Warszawa w okresie 10-letniej obserwacji. Czynniki Ryzyka, 1-2, 1997, 55.
• [39] Zalecenia żywieniowe. Komitet Żywienia Człowieka PAN, IŻŻ, PTNŻ, Wyd. IŻŻ, Warszawa 1998.
• [40] Ziemiański Ś., Panczenko-Kresowska B.: Podstawowe zalecenia żywieniowe. Wyd. IŻŻ, Warszawa 1998.
• [41] Zdrowie naszych dzieci. Red. Szymborski J. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2000.