Transgraniczne usługi zdrowotne w unijnym i polskim porządku prawnym

• Autorzy: Justyna Bazylińska-Nagler

Warianty tytułu

Cross-Border Medical Healthcare in European Union and Polish Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Trwające prace nad implementacją do polskiego porządku prawnego dyrektywy w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej stwarzają doskonałą okazję do dyskusji o ochronie zdrowia w Unii Europejskiej. Na tym interesującym polu do rozważań wyrastają niełatwe pytania dotyczące zakresu swobody państw członkowskich w organizowaniu i w definiowaniu swoich systemów ochrony zdrowia oraz samego prawa pacjenta do refundowanej, transgranicznej opieki zdrowotnej, które jak wiadomo jest mocno oparte na fundamentalnych swobodach rynku wewnętrznego. Zestawienie uregulowań dyrektywy - inspirowanych orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE w dziedzinie usług medycznych - z propozycjami legislacyjnymi polskiego prawodawcy uwypukla rozbieżność ich celów i sprzeczność interesów. Terminowa i w pełni realizująca cele dyrektywy implementacja przyczyniłaby się do pozyskania znacznych środków finansowych za świadczenia opieki zdrowotnej, z których korzystaliby pacjenci zagraniczni. Pomimo, iż tzw. turystyka medyczna uznawana jest za jeden z najbardziej obiecujących obszarów naszej gospodarki działania polskiego prawodawcy wskazują na dążenie do realizacji innego celu, którym jest ograniczenie finansowania kosztów leczenia za granicą polskich pacjentów. Stąd w podrozdziale poświęconym korzyściom i kosztom dostosowania polskich przepisów do wymogów unijnych pojawiły się liczne uwagi krytyczne wypływające z poczucia niewykorzystanej szansy jaką była dla polskiej służby zdrowia i gospodarki dyrektywa o transgranicznej opiece zdrowotnej.(abstrakt oryginalny)

EN

Discussion on the health protection in EU is always of the moment, especially now in Poland when the legislative work on the law implementing Directive on the application of patients' rights in cross-border healthcare is in progress. The aim of this study is to face several challenging questions considering exclusive Member States' competence to regulate labour and social security law as guaranteed in the Treaty Article 168 and ECJ's consistent line of rulings saying that individuals and institutions providing benefits, rendering and buying medical services are beneficiaries of the economic basic freedoms, therefore they participate in the free movements of goods and services under Article 34 and Article 56 of the Treaty. The new Directive is to clarify the system of the free movement of patients in EU that was created primarily on the basis of internal market law, through the free provision of services, not on the mere competence of the EU in public health. The directive confirms and codifies the case law rules for reimbursement of expenses incurred by an insured person receiving medical care outside their country of affiliation. Polish legislative proposals seem to be far away from the major idea of the directive - namely - to enhance the cross-border medical services at the same time generating substantial income for medical service providers and widely speaking - for state's economy. Rendering medical services is considered to be one of the most dynamic sectors of Polish economy, however, for economical reasons the new laws implementing EU directive are oriented to curb Polish patients from travelling abroad to benefit from cross-border medical help and to have their medical expenses reimbursed.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kompetencje; Państwa członkowskie; Służba zdrowia; Opieka zdrowotna; Prawa pacjenta

EN

Competences; Member states; Health service; Health care; Patient's rights

• Czasopismo: Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 1
• Strony: 2--12

Twórcy

autor

Justyna Bazylińska-Nagler

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Adamska, L., Knyżewska, J. i Sypniewska, G. (2010). Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w UE. Przepisy z wprowadzeniem. Wrocław: Gaskor.
• Bach-Golecka, D. (2009). Pomiędzy solidarnością a wspólnym rynkiem. Uwagi na tle orzecznictwa ETS dotyczącego usług medycznych. W: S. Biernat i S. Dudzik (red.). Przepływ osób i świadczenie usług w Unii Europejskiej. Nowe zjawiska i tendencje. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Barcik, J. (2013). Międzynarodowe prawo zdrowia publicznego. Warszawa: C.H. Beck.
• Biernat, S. i Dudzik, S. (red.). (2009). Przepływ osób i świadczenie usług w Unii Europejskiej. Nowe zjawiska i tendencje. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Cabral, P. (2004). The internal market and the right to cross-border medical care. European Law Review, (29), 673-686.
• Dzienisiuk, D. (2006). wiadczenia zdrowotne w miejscu pobytu na terytorium Unii Europejskiej. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (6), 19-26.
• Enchelmaier, S. (2011). Always at your service (within limits): the ECJ's case law on article 56 TFEU (2006-11). European Law Review, (36), 615-650.
• Giesen, R. (1999). Case C-120/95, Nicolas Decker v. Caisse de maladie des employés privés, Judgement of 28 April 1998, [1998] ECR I-1831; Case C-158/96, Raymond Koll v. Union des caisses de maladie, Judgement of 28 April 1998, [1998] ECR I 1935. Common Market Law Review, (4), 841-850.
• Granger, M.-P. F. (2007). National applications of Francovich and the construction of a European administrative jus commune, European Law Review, (32), 157-191.
• Gronden, J.W., Szyszczak, E., Neergaard, U. i Krajewski, M., (red.) (2011). Health Care and EU law. Hague: Springer.
• Hancher, L. i Sauter, W. (2010). One step beyond? From Sodemare to Docmorris: EU's freedom of establishment case law concerning healthcare. Common Market Law Review, (47), 117-146.
• Hatzopolous, V.G. (2005). Is it healthy to have an EU health law? European Law Review, (30), 697-710.
• Hatzopolous, V.G. (2002). Killing National Health and insurance systems but healing patients? The European Market for health care services after the judgments of the ECJ in Vanbraekel and Peerbooms. Common Market Law Review, (39), 683-729.
• Hatzopolous, V.G. i Do T.U. (2006). The case law of the ECJ concerning the free provision of services: 2000-2005. Common Market Law Review, (43), 923-991.
• Kaczorowska, A. (2006). A Review of the Creation by the European Court of Justice of the Right to Effective and Speedy Medical Treatment and its Outcomes. European Law Journal, (12), 345-370.
• Kapko, M. (2006). Swoboda przemieszczania się pacjenyów w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Europejski Przegląd Sądowy, (7), 24-43.
• Kiełbasa M. (2013). Wpływ prawa Unii Europejskiej na systemy opieki zdrowotnej państw członkowskich. W: S. Dudzik, N. Półtorak (red.), Prawo UE a prawo konstytucyjne państw członkowskich, 539-579. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.
• Klafkowska-Was ́niowska, K. (2012). Przegląd orzecznictwa TS w zakresie swobody świadczenia usług z 2010 r. (cz. I i II). Europejski Przegląd Sa ̨dowy, (4 i 6), 35-39, 28-33.
• Komisja Europejska (2009). Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości w zakresie roszczeń odszkodowawczych związanych z naruszeniem prawa Unii Europejskiej przez państwa członkowskie. Bruksela.
• Komisja Europejska (2013). 30 sprawozdanie roczne z kontroli stosowania prawa UE (za 2012 r.), z dnia 22.10.2013. COM(2013) 726 finał Bruk- sela.
• Lach, D. (2011). Transgraniczna opieka zdrowotna - pomiędzy harmoniza- cją a ujednoliceniem Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (12), 2-13.
• Lock, T. (2012). Is private enforcement of EU law through state liability a myth? An assessment 20 years after Francovich. Common Market Law Review, (49), 1675-1702.
• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (2002). Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w Unii Europejskiej: analiza ustawodawstwa unijnego i jego implikacje dla Polski. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
• Malczewska, M. (2012). Artykuł 168, Tytuł XIV, Zdrowie publiczne. W: A. Wróbel, K. Kowalik-Bańczyk i M. Szwarc-Kuczer (red.), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. T. 2, (Art. 90-222), 1041-1089. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Majkowska-Szulc, S. (2012). System Prawa UE, t. XX. Zabezpieczenie społeczne w Unii Europejskiej. Warszawa: EuroPrawo.
• Van der Mei, A. P. (2011). Cross-border access to healthcare and entitle- ment to complementary ''Vanbraekel reimbursement''. European Law Review, (36), 431- 439.
• Murphy, C. (2011). An effective right to cross-border healthcare? On patients, primacy and procedural autonomy: comment on Elchinov. Euro- pean Law Review, (36), 542-557.
• Naczelna Rada Lekarska (2013). Stanowisko 1/13/VI z dnia 22 lutego 2013 r., w sprawie założeń projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowych ze środków publicznych oraz ustawy o działalności leczniczej w związku z transpozycją dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2011/24 w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej. Warszawa: Biuletyn Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji, http://legislacja.rcl. gov.pl/docs//1/133850/133851/133854/dokument68869.pdf (1.05.2014).
• Nedwick, C. (2006). Citizenship, free movement and health care: cementing individual rights by corroding social solidarity. Common Market Law Review, (43), 1645-1668.
• Nesterowicz, M. A. (2003). Prawo obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej do świadczeń medycznych na obszarze Wspólnoty. Państwo i Prawo, (11), 67-79.
• Nojszewska, E. (red.) (2011). System ochrony zdrowia w Polsce. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.
• Porozumienie 1 czerwca (2013). Opinia z 11 marca 2013. Biuletyn Informacji Publicznej Rza ̨dowego Centrum Legislacji, http://legislacja.rcl. gov.pl/docs//1/133850/133851/133854/dokument68870.pdf (1.05.2014).
• Półtorak, N. (2014). Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa za naru-szenie prawa UE po 20 latach od orzeczenia w sprawie Francovich. Europejski Przegla ̨d Sa ̨dowy, (1), 76-83.
• De la Rosa, S. (2012). The directive on cross-border healthcare or the art of codifying complex case law. Common Market Law Review, (49), 15-46.
• Rutecka, A. (2013). Dostępność służby medycznej państw Unii Europejskiej dla obywatela polskiego w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości i polskiego sądownictwa administracyjnego oraz praktyki Narodowego Funduszu Zdrowia. Palestra, (9-10), 138-143.
• Saganek, P. (2008). Dostęp do usług medycznych w innych państwach członkowskich w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przegląd Prawa Europejskiego i Międzynarodowego, (2), 59-78.
• Saganek, P. (2006). Ochrona Zdrowia. W: J. Barcz (red.), Prawo Unii Euro- pejskiej. Zagadnienia systemowe. Prawo materialne i polityki, s. II-584. Warszawa: Prawo i Praktyka Gospodarcza.
• Sidorko, A. (2009). Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Służba Pracownicza, (1), 34-36.
• Ślebzak, K. (2012). Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego. Komentarz. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.
• Uścińska, G. (2013). Zabezpieczenie społeczne osób korzystających z prawa do przemieszczania się w Unii Europejskiej. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.
• Włodarczyk, W. C., Kowalska I. i Mokrzycka A. (2012). Szkice z polityki zdrowotnej Unii Europejskiej. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Zarząd Główny Stowarzyszenia Menedżerów Opieki Zdrowotnej (2014). Opinia z dn. 13 marca 2013, Biuletyn Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji, http://legislacja.rcl.gov.pl/docs//1/133850/133851/133854/ dokument68871.pdf (1.05.2014).
• Zawidzka-Łojek, A. (2013). Zasady Prawa Materialnego Unii Europejskiej. W: Prawo Materialne Unii Europejskiej. Vademecum. Instytut Wydawniczy EuroPrawo.