Powstawanie niedoborów kadrowych w szkolnictwie. Przegląd stanu badań oraz rekomendacje dla lokalnej polityki w zakresie usług edukacyjnych

• Autorzy: Danuta Piróg

Warianty tytułu

Staff Shortages in Education Sector. Review of Existing Research and Recommendations for Local Policy of Educational Services

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niedobory kadrowe w szkolnictwie są w literaturze światowej ważnym przedmiotem badań nad usługami edukacyjnymi i rozwojem regionalnym. Problem ten, choć staje się ważki także w Polsce, dotąd nie był naukowo zgłębiany. Dlatego celem artykułu jest scharakteryzowanie procesów skutkujących niedoborami nauczycieli oraz działań sprzyjających obniżeniu ryzyka utraty płynności kadr w systemie edukacji jako ważnego zadania dla polityki regionalnej. W wyniku studiów literatury ustalono, że do niedoborów dochodzi przede wszystkim na skutek tzw. "wyciekania" z zawodu młodych nauczycieli, senioralizacji profesji oraz upowszechniania się alternatywnych modeli karier. Za działania skutecznie zapobiegające temu problemowi uznaje się m.in. "retencjonowanie kadr" i systemowe wspieranie integracji oraz socjalizacji młodych nauczycieli ze środowiskiem szkolnym.(abstrakt oryginalny)

EN

Staff shortages in education sector are an important topic in international research in the field of education services and regional development. Even though this issue has gained importance also in Poland, it has not been explored by academics. Therefore, the objective of the paper is to describe the processes responsible for teacher shortages and outline actions that would mitigate the risk of unfilled vacancies in education sector which is an important role of regional policy. The literature review has demonstrated that the teacher recruitment process has become considerably longer and often fails. This situation applies to many countries, a variety of education institutions and multiple subject domains. Processes that clearly intensify staff shortages include the leakage of teachers who permanently leave the profession. This phenomenon is particularly acute among young teachers and in countries where teachers' salaries are significantly lower compared to other sectors of the economy and where teachers find it easy to get a different, more financially rewarding job. Next, staff shortages escalate also due to teacher aging and a growing interest in alternative career paths. Actions that successfully prevent these issues include, first of all, ensuring financial satisfaction. Decent salaries are a means to stop the trend where teachers are leaving the profession and improve the occupational prestige as well as boost the interest in teaching degrees among young people. Moreover, it is recommended that systemic support measures aimed at integrating and socialising young teachers into the school environment are implemented. Such measures include programmes and mentoring services where teachers can receive counselling and have opportunities for professional development. Another way of mitigating staff shortages are high quality human resources policies, i.e. staff retention where school principals are able to keep teachers in employment even though there is no vacancy for their subject. Thanks to that schools minimise staff turnover and can fill the expected and future vacancies with competent specialists who are already familiar with the school environment.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Szkolnictwo wyższe; Kadry naukowe; Nauczyciele akademiccy

EN

Higher education; Scientific staff; Academic teachers

• Czasopismo: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna / Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 61
• Strony: 131--148

Twórcy

autor

Danuta Piróg

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Bibliografia

• Abdallah J. 2009. Lowering teacher attrition rates through collegiality. Academic Leadership, 7(1), 24 (https://scholars.fhsu.edu/alj/vol7/iss1/24/).
• Adamowicz M., Skarżyńska P. 2017. Rola samorządu lokalnego w realizacji zadań oświatowych na przykładzie samorządu gminy Szelków. Annales, Universtitat Maria Curie Skłodowska, K, 24, 2: 319-348. https://doi.org/10.17951/k.2017.24.2.319
• Andrzejczyk A. 2016. Wpływ edukacji na rozwój przedsiębiorczości. Wyd. PTE, Oddział w Białymstoku, Białystok. https://doi.org/10.24136/eep.mon.2016.4
• Auletto A. 2021. Making sense of early-career teacher support, satisfaction, and Commitment. Teaching and Teacher Education, 102(2): 103323-103335. https://doi.org/10.1016/j.tate.2021.103321
• Badanie funkcjonowania systemu kształcenia zawodowego w Polsce. Raport końcowy 2011. Ministerstwo Edukacji Narodowej, Warszawa, s. 114-126.
• Barbieri G., Cipollone P. Sestito P. 2008. Labour market for teachers: Demographic characteristics and allocative mechanisms. Temi di discussion. Working Papers, 672. Bank of Italy, Economic Research and International Relations Area. https://doi.org/10.2139/ssrn.1160158
• Barometr zawodów 2020. Wojewódzki Urząd Pracy, Kraków.
• Bednarska-Wnuk I. 2011. Efektywność zarządzania zasobami ludzkimi w placówkach edukacyjnych. Zarządzanie Zasobami ludzkimi, 3-4: 117-127.
• Będzieszak M. 2009. Model budżetu zadaniowego samorządów w świetle badań. Ekonomiczne Problemy Usług, 37: 43-48.
• Billups A. 2016. Teacher shortages continue nationwide. American Media Institute Newswire (https://aminewswire.com/stories/510704904-teacher-shortagescontinue-nationwide).
• Braga M., Checchi D., Scervinid F., Garroustee Ch. 2019. Selecting or rewarding teachers? International evidence from primary schools. IZA Discussion Papers, 12200. Institute of Labor Economics (IZA), Bon. https://doi.org/10.2139/ssrn.3390187
• Bourn D. 2016. Teachers as agents of social change. International Journal of Development Education and Global Learning, 7(3): 63-77. https://doi.org/10.18546/IJDEGL.07.3.05
• Brzychcy K. 2011. Rynek pracy jako obszar wzajemnych relacji: próba identyfikacji problemu. Ekonomiczne Problemy Usług, 77: 38-49.
• Burke P.F., Schuck S., Aubusson P., Buchanan J., Louviere J.J., Prescott A. 2013. Why do early career teachers choose to remain in the profession? The use of best worst scaling to quantify key factors. International Journal of Educational Research, 62: 259-268. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2013.05.001
• Carver-Thomas D., Darling-Hammond L. 2017. Teacher Turnover: Why It Matters and What Can We Do About It. Learning Policy Institute, Stanford. https://doi.org/10.54300/454.278
• Chłoń-Domińczak A. 2017. Changes in the education system of Poland. ESPN Flash Report, 38. June 2017.
• Chudgar A., Chandra M., Razzaque A. 2014. Alternative forms of teacher hiring in developing countries and its implications: A review of literature. Teaching and Teacher Education, 37: 150-161. https://doi.org/10.1016/j.tate.2013.10.009
• Churski P. 2008. Czynniki rozwoju regionalnego i polityka regionalna w Polsce w okresie integracji z Unią Europejską. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Churski P. 2018. Polityka regionalna w Unii Europejskiej i w Polsce. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 19: 14-54.
• Cooper J.M., Alvarado A. 2006. Preparation, recruitment and retention of teachers. UNESCO. IIEP Education Policy Series, 5.
• Coppe T., Marz V., Coertjens L., Raemdonck I. 2021. Transitioning into TVET schools: An exploration of second career teachers' entry profiles. Teaching and Teacher Education, 101: 103317. https://doi.org/10.1016/j.tate.2021.103317.
• Denek K. 2013. Rola edukacji w tworzeniu kapitału ludzkiego. Cieszyński Almanach Pedagogiczny, 2: 11-37.
• Dolton P. 2013. Why do some countries respect their teachers more than others? The Guardian (https://www.theguardian.com/teacher-network/teacher-blog/2013/oct/03/teacher-respect-status-global-survey; dostęp: 14.02.2022).
• Domański R. 2005. Warunki wzbudzania samowzmacniającego rozwoju gospodarki miasta. Studium metropolii poznańskiej. Biuletyn KPZK PAN, 216.
• Dorczak R. 2009. Zarządzanie w edukacji - wyzwania i możliwości. Zarządzanie Publiczne, 2(6): 11-27.
• Dorczak R. 2013. Dyrektor szkoły jako przywódca edukacyjny - próba określenia kompetencji kluczowych. [W:] G. Mazurkiewicz (red.), Przywództwo i zmiana w edukacji. Ewaluacja jako mechanizm doskonalenia. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Dupriez V., Delvaux B., Lothaire S. 2016. Teacher shortage and attrition: Why do they leave? British Educational Research Journal, 42(1): 21-39. https://doi.org/10.1002/berj.3193
• Dyba W.M., Stryjakiewicz T. 2012. Zróżnicowanie poziomu społeczno-gospodarczego gmin województwa wielkopolskiego w świetle realizacji polityki intraregionalnej. Biuletyn Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, seria Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 19.
• Education for change. Change for education. Teacher manifesto for the 21st century of the conference The Professional Image and Ethos of Teachers 2014. Council of Europe, Strasbourg.
• Fantilli R.D., McDougall D.E. 2009. A study of novice teachers: Challenges and supports in the first years. Teaching and Teacher Education, 25(6): 814-825. https://doi.org/10.1016/j.tate.2009.02.021
• Fenwick A., Weir D. 2010. The impact of disrupted and disjointed early professional development on beginning teachers. Teacher Development: An International Journal of Teachers Professional Development, 14(4): 501-517. https://doi.org/10.1080/13664530.2010.533491
• Gajdzica A. 2014. W oczekiwaniu na nieoczekiwane - nauczyciele o politykach i polityce oświatowej. Studia Pedagogiczne, 67: 105-118.
• Gray L., Taie S. 2015. Public school teacher attrition and mobility in the first five years: Results from the first through fifth waves of the 2007-08 Beginning Teacher Longitudinal Study (NCES 2015-337). U.S. Department of Education, National Center for Education Statistics, Washington, DC (http://nces.ed.gov/pubsearch; dostęp: 14.02.2022).
• Greaves E., Sibieta L. 2019. Constrained optimisation? Teacher salaries, school resources and student achievement. Economics of Education Review, 73: 101924. https://doi.org/10.1016/j.econedurev.2019.101924.
• Gulczyńska A. 2017. Partycypacja społeczna dzieci i młodzieży - analiza dyskursu wykluczenia społecznego. Pedagogika Społeczna, 1(63): 175-196.
• Harris J. 2020. If you can't do teach: Exploring short-termism in the teaching profession. International Journal of Educational Research, 99: 101519. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2019.101519.
• Haynes M. 2014. On the path to equity: Improving the effectiveness of beginning teachers. Alliance for Excellent Education, Washington.
• Herbst M. (red.) 2007. Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Hernik K. (red.) 2015. Polscy nauczyciele i dyrektorzy w Międzynarodowym Badaniu Nauczania i Uczenia się TALIS 2013. Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.
• Hillion M. 2018. Teacher recruitment and management: current practices and future challenges. Economics and Finance. Université Paris sciences et lettres (https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-03168270/document; dostęp: 14.02.2022).
• Horvath M., Goodell J.E., Kosteas V.D. 2018. Decisions to enter and continue in the teaching profession: Evidence from a sample of U.S. secondary STEM teacher candidates. Teaching and Teacher Education, 71: 57-65. https://doi.org/10.1016/j.tate.2017.12.007
• Ingersoll R. 2011. Do we produce enough mathematics and science teachers. Phi Delta Kappan, 92(6): 37-41. https://doi.org/10.1177/003172171109200608
• Ingersoll R., Merrill E., Stuckey D., Collins G. 2018. Seven trends: The transformation of the teaching force CPRE Report (

Identyfikatory

DOI

10.14746/rrpr.2022.61.10