Kondycja finansowa jednostek samorządu terytorialnego i jej miary

• Autorzy: Janina Kotlińska , Helena Żukowska , Maria Zuba-Ciszewska , Anna Mizak , Anna Krawczyk-Sawicka

Warianty tytułu

Financial Condition of Local Government Units and Its Measures

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy pomiaru kondycji finansowej jednostek samorządu terytorialnego (JST) oraz synchronizacji między decentralizacją zadań publicznych i finansów publicznych. Autorki zakładają, że interesariusze informacji płynących z badań nad kondycją finansową JST określają wskaźniki, które będą odpowiednie do jej oceny. W artykule: 1) omawiane są spotykane w literaturze sposoby interpretacji pojęcia kondycji finansowej JST, 2) przedstawiane są i porządkowane wskaźniki wykorzystywane do badania tej kondycji, 3) proponowane są trzy nowe miary oceny kondycji finansowej JST, których konstrukcja uwzględnia konieczność zapewnienia ciągłości zaspokajania potrzeb społecznych oraz zachowania samodzielności i stabilności finansowej JST, 4) weryfikowane są empirycznie wartości dwóch wybranych wskaźników oceny kondycji finansowej JST w określonym przedziale czasowym. Przeprowadzona symulacja badania kondycji finansowej JST przy wykorzystaniu dwóch wybranych wskaźników wskazuje na znaczne rozbieżności w jej ocenie, a przez to sprzeczne informacje trafiające do zainteresowanych nimi interesariuszy. Zdaniem autorek istnieje potrzeba badania kondycji finansowej JST przy użyciu zarówno miar standardowych, jak i niestandardowych, co pozwoli ocenić kondycję finansową danej JST z różnych punktów widzenia. (abstrakt oryginalny)

EN

The study is part of considerations concerning the measurement of the financial condition of local government units (LGUs) and synchronization between the decentralization of public tasks and public finances. The authors assume that the stakeholders of information flowing from research on the financial condition of LGUs determine the use of appropriate indicators to assess it. The study: 1) identifies the approaches used in the literature in interpreting the concept of the financial condition of LGUs, 2) presents and systemizes indicators that are used for examining this condition, 3) proposes three new measures for the assessment of the financial condition of LGUs, the construction of which refers to the continuity of satisfying the social needs, taking into account the demand for securing independence and financial stability of LGUs, 4) verifies empirically the values of two selected assessment indicators of the financial condition of LGUs in a specific time period. The simulation of the financial condition of local government units using two selected indicators shows significant discrepancies in its assessment, and thus contradictory information reaching the stakeholders interested in them. According to the authors, there is a need to analyze the financial condition of LGUs using both standard and non-standard measures, which will allow to assess the financial condition of a given local government unit from various points of view. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Jednostki samorządu terytorialnego (JST); Kondycja finansowa; Mierniki oceny kondycji finansowej

EN

Local government units; Financial condition; Financial condition indicators

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 3
• Strony: 367--390

Twórcy

autor

Janina Kotlińska

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

autor

Helena Żukowska

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

autor

Maria Zuba-Ciszewska

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

autor

Anna Mizak

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

autor

Anna Krawczyk-Sawicka

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Bibliografia

• Andrews R., Boyne G.A., Law J., Walker R.M. (2005), External constraints on local services standards: the case of comprehensive performance assessment in English local government, "Public Administration" 83(3), s. 639-656.
• Audit Commission (2007), Use of Resources. Guidance for Councils, "Audit Commission", London.
• Benito B., Bastida F., Vicente C. (2012), Political Budget Cycles in Local Governments, "Lex Localis - Journal of Local Self-Government" 10(4), s. 341-336.
• Bieniasz A., Gołaś Z. (2015), Kondycja finansowa gmin wiejskich Wielkopolski w latach 2007-2011, "Journal of Agribusiness and Rural Development" 1(35), s. 27-37.
• Brown K.W. (1993), The 10-Point Test of Financial Condition: Toward an Easy-to-Use Assessment Tool for Smaller Cities, "Government Finance Review" 9(6), s. 21-26.
• Brusca F., Manes Rossi, Aversano N. (2015), Drivers for the Financial Condition of Local Government: A Comparative Study Between Italy and Spain, "Lex Localis - Journal of Local Self-Government" 13(2), s. 161-184.
• Brzozowska K., Kogut-Jaworska M. (2016), Kontrola podatkowa w ocenie autonomii finansowej gmin w Polsce, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin - Polonia. Sectio H" L(1), s. 327-337.
• Capalbo E., Grossi G. (2014), Assessing the influence of socioeconomic drivers on Italian municipal financial destabilization, "Public Money and Management" 34(2), s. 107-114.
• CICA (1997), Indicators of Government Financial Condition, Canadian Institute of Chartered Accountants, Toronto.
• Czarny A. (2015), Limit zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego na przykładzie powiatów województwa zachodniopomorskiego, "Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica" 321(80), s. 27-36.
• Denek E, Dylewski M. (red.) (2013), Szacowanie poziomu zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego w warunkach zwiększonego ryzyka utraty płynności finansowej, Wyd. Difin, Warszawa.
• Dylewski M. (2007), Planowanie budżetowe w podsektorze samorządowym. Uwarunkowania, procedury, modele, Wyd. Difin, Warszawa.
• Dylewski M., Filipiak B., Gorzałczyńska-Koczkodaj M. (2003), Podstawy analizy finansowej w jednostkach samorządu terytorialnego, Wyd. Fundacja Na Rzecz Rozwoju Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Dziekański P. (2014), Koncepcja wskaźnika syntetycznego do oceny sytuacji finansowej powiatów, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 329, s. 98-108.
• Etel L. (2013), Podatek od nieruchomości. Komentarz, Wyd. Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Etel L. (2012), Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz, Wyd. Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Filipiak B. (2006), Problemy oceny zadłużenia w jednostkach samorządu terytorialnego - zagadnienia metodyczne, (w:) A. Pomorska (red.), Finanse publiczne, Wyd. UMCS, Lublin, s. 430-437.
• Filipiak B. (red.) (2009), Metodyka kompleksowej oceny gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego, Wyd. Difin, Warszawa.
• GASB (Governmental Accounting Standards Board) (1987), Concepts Statement No. 1 of the governmental accounting standards board: Objectives of financial reporting. Governmental Accounting Standards Board of the Financial Accounting Foundation, Norwalk.
• García-Sánchez I.M., Cuadrado-Ballesteros B., Frías-Aceituno J.V., Mordan N. (2012), A New Predictor of Local Financial Distress, "International Journal of Public Administration" 35(11), s. 739-748.
• Gonet W. (2013), Naprawa finansów jednostki samorządu terytorialnego, Wyd. Difin, Warszawa, s. 125.
• Groot T., Budding T. (2005), New Public Management's current issues and future prospects, 5th NPM Seminar al Vrije University Amsterdam, 14 September (https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=997798; dostęp: 20.01.2021).
• Groves S.M., Godsey W.M., Shulman M.A. (1981), Financial indicators for local governments, "Public Budgeting and Finance", s. 1.
• Groves S.M., Valente M.G. (2003), Evaluating Financial Condition: A Handbook for Local Government, 4th edition, ICMA, Washington.
• Guillamón D., Benito B., Bastida B. (2011), Evaluación de la deuda pública local en España, "Revista Española de Financiación y Contabilidad" 40(150), s. 251-285.
• Guziejewska B. (2008), Zewnętrzne źródła finansowania samorządu terytorialnego. Teoria i praktyka, Wyd. UŁ, Łódź.
• Hajdys D. (2013), Uwarunkowania partnerstwa publiczno-prywatnego w finansowaniu inwestycji jednostek samorządu terytorialnego, Wyd. UŁ, Łódź.
• Hendrick R. (2004), Assessing and measuring the fiscal heath of local governments, "Urban Affaires Review" 40(1).
• ICMA (2003), Evaluating financial condition. A Handbook for Local Government, ICCA, Washington.
• IPSASB (2013), Reporting on the Long-Term Sustainability of Public Finances, Recommended Practice Guideline (RPG), IFAC, New York.
• Janc A., Kotliński G., Kotlińska J. (2017), Zadłużenie JST w Polsce - wskazania dla banków, (w:) M. Żukowski (red.), Sektor finansów publicznych a rozwój gospodarczy. Problemy i dylematy, Wyd. KUL, Lublin, s. 215-231.
• Jastrzębska M. (2012), Finanse jednostek samorządu terytorialnego, Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa.
• Kańduła S. (2001), Samodzielność finansowa samorządu gminnego w Polsce po 1993 roku, Wyd. UEP, Poznań.
• Kleine R., Kloha P., Weissert, C.S. (2003), Monitoring Local Government Fiscal Health, "Government Finance Review" 19(3), s. 18-23.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 473, z późn. zm., art. 167 ust. 1.
• Kotlińska J. (2013), Determinanty maksymalnego poziomu zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, (w:) M. Dylewski (red.), Rozwój regionów i przedsiębiorczość wobec kryzysu gospodarczego, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Poznań, 46(1), s. 77-93.
• Kotlińska J. (2009), Finansowe aspekty gospodarki nieruchomościami komunalnymi w Polsce (na przykładzie dużych miast), Wyd. UEP, Poznań.
• Kotlińska J. (2016), Nieruchomości komunalne jako dobra publiczne i rynkowe w Polsce. Możliwości, przyczyny, uwarunkowania i dochody ze sprzedaży nieruchomości komunalnych, Wyd. KPSW, Bydgoszcz.
• Kotlińska J. (2018), The result of the LGU budget in the context of the mission of local governments, "Studia Regionalne i Lokalne" 1, s. 26-47.
• Lin W., Raman K.K. (1998), The housing value-relevance of governmental accounting information, "Journal of Accounting and Public Policy" 17(2).
• Manes Rossi F., Zito M., Costanzo A. (2012), How to prevent distress in local government: a new model applied in Italy, "Proceedings in ARSA-Advanced Research in Scientific Areas" 1(1), s. 627-631.
• Markowska-Bzducha E. (2005), Samodzielność finansowa polskich gmin, Wyd. PR, Radom.
• Ministerstwo Finansów (2020), Wskaźniki do oceny sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego w latach 2017-2019, Warszawa.
• Narbon-Perpina I., De Witte K. (2018a), Local governments' efficiency: a systematic literature review - part I, "International Transactions in Operational Research" 25(2), s. 431-468.
• Narbon-Perpina I., De Witte K. (2018b), Local governments' efficiency: a systematic literature review - part II, "International Transactions in Operational Research" 25(4), s. 1107-1136.
• Ofiarski Z. (2002), Subwencje i dotacje jednostek samorządu terytorialnego, Wyd. Difin, Warszawa.
• Patrzałek L. (2010), Finanse samorządu terytorialnego, Wyd. UE, Wrocław.
• Peterson G. (1976), Finance, W: Gorham W., Galzer N. (red.), The Urban Predicament, The Urban Institute, Washignton, s. 35-118.
• Poniatowicz M. (2005), Dług publiczny w systemie finansowym jednostek samorządu terytorialnego (na przykładzie miast na prawach powiatu), Wyd. UwB, Białystok.
• PricewaterhouseCoopers (2006), National Financial Sustainability Study of Local Government - Commissioned by the Australian Local Government Association, PricewaterhouseCoopers, Sydney.
• Redo M., Wójtowicz K., Ciak J. (2018), Bezpieczeństwo finansów publicznych, Wyd. CeDeWu, Warszawa.
• Ritonga I.T. (2014), Modelling local government financial conditions in Indonesia, Victoria University, Melbourne.
• Rivenbark W.C., Roenigk D.J., Allison G. (2010), Conceptualizing Financial Condition in Local Government, "Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management" 22(2), s. 149-177.
• Satoła Ł. (2015), Kondycja finansowa gmin w warunkach zmiennej koniunktury gospodarczej, "Journal of Agribusiness and Rural Development" 1(35), s. 115-123.
• Standar A. (2017), Ocena kondycji finansowej gmin oraz jej wybranych uwarunkowań na przykładzie województwa wielkopolskiego przy wykorzystaniu metody TOPSIS, "Wieś i Rolnictwo" 175(2), s. 69-92.
• Standar A., Średzińska J. (2008), Zróżnicowanie kondycji finansowej gmin województwa wielkopolskiego, "Journal of Agribusiness and Rural Development" 4(10), s. 135-145.
• Stanny M., Strzelczyk W. (2017), Pomiar kondycji finansowej jednostek samorządu lokalnego - kwerenda międzynarodowa, "Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy" 1(49), s. 69-92.
• Swianiewicz P. (2004), Finanse lokalne, teoria i praktyka, Wyd. Municipium, Warszawa.
• Swianiewicz P. (2011), Finanse samorządowe. Koncepcje, realizacja, polityki lokalne, Municipium, S.A., Warszawa.
• Szewczuk A., Zioło M. (2008), Zarys ekonomiki sektora publicznego, Wyd. USz, Szczecin.
• Ustawa z dnia 15 października 1985 r. Europejska Karta Samorządu Terytorialnego, Dz.U. z 1994 r. Nr 124, poz. 607, art. 9, ust. 2.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz.U. z 2021 r. poz. 305, art. 243.
• Vicente C., Ríos A.M., Guillamón M.D. (2013), Voting behavior and budget stability, "Revista de Contabilidad - Spanish Accounting Review" 16(1), s. 46-52.
• Wang X., Dennis L.M., Tu Y.S.J. (2007), Measuring financial condition: A study of US states. Public Budgeting & Finance, 27(2) (https://dx.doi.org/10.1111/j.1540-5850.2007.00872.x).
• Wiktorowska A. (2002), Prawne determinant samodzielności gminy. Zagadnienia administracyjnoprawne, Wyd. UW, Warszawa.
• Wojciechowski E. (2003), Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Wyd. Difin, Warszawa.
• Wójtowicz K. (2016), Prognozowanie skutków finansowych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego a problem zapewnienia stabilności fiskalnej gmin w Polsce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 432, s. 203-211.
• Wójtowicz K. (2007), System opodatkowania nieruchomości w Polsce, Wyd. UMCS, Lublin.
• Wójtowicz K. (2019), Uwarunkowania i pomiar stabilności fiskalnej jednostek samorządu terytorialnego, Wyd. UMCS, Lublin.
• Zafra-Gómez J.L., Lopez-Hernandez A.M., Hernández-Bastida A. (2009), Developing a model to measure financial condition in local government: Evaluating service quality and minimizing the effects of the socioeconomic environment: An application to Spanish municipalities, "The American Review of Public Administration" 39(4), s. 425-449.
• Zawora J. (2008), Samodzielność finansowa samorządu gminnego, Wyd. URz, Rzeszów.
• Zeliaś A. (red.) (2002), Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.

Identyfikatory

DOI

10.52335/ekon/153439