On the Nature of Neighborhood Relations in Late-Socialist Blocks of Flats (LSBF) : Evidence from Poland

• Autorzy: Przemysław Pluciński , Marek Nowak , Lucyna Błażejczyk-Majka
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper analyses the neighborhood relations within late-socialist blocks of flats (LSBF) in contemporary Poland. LSBF were a response to the housing famine of the post-war years and were constructed with the ideas and tools provided by the followers of Le Corbusier's modernism. LSBF were part of latesocialist housing policy. They still constitute a very important element of the urban landscape and have served as a source of inspiration for subsequent development projects. This paper attempts to conceptualize neighborhoods in LSBF. It analyses the historical context of LSBF and presents the results of empirical studies conducted in three different-sized locations: a small town (Wronki), a large city (Poznan), and a metropolis and at the same time the country's capital (Warsaw). The paper employs comparative statistical analysis, considering variables that may affect neighborhood specificity. The results of our study indicate a relatively high degree of vitality in neighborhood ties among residents in LSBFs.(original abstract)

Słowa kluczowe

EN

Housing; Housing policy; Spatial planning

PL

Mieszkalnictwo; Polityka mieszkaniowa; Planowanie przestrzenne

• Czasopismo: Polish Sociological Review
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 4 (220)
• Strony: 503--524

Twórcy

autor

Przemysław Pluciński

• Adam Mickiewicz University

autor

Marek Nowak

• Adam Mickiewicz University

autor

Lucyna Błażejczyk-Majka

• Adam Mickiewicz University

Bibliografia

• Aitken, S.C. 2000. Mothers, Communities and the scale of difference, Social & Cultural Geography 1(1): 65-82.
• Baffoe, G. 2019. Understanding the neighborhood concept and its evolution: A Review, Environment and Urbanization ASIA 10(2): 393-402.
• Basolo, V., & Strong, D. 2002. Understanding the neighborhood: From residents' perceptions and needs to action, Housing Policy Debate 13(1): 83-105.
• Blau, P.M., & Schwartz, J.E. 2018. Crosscutting social circles: Testing a macrostructural theory of intergroup relations. London: Routledge.
• Błażejczyk-Majka, L. 2018. Zastosowanie wybranych metod taksonomicznych w badaniach historycznych. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Historii.
• Blokland, T. 2003. Urban Bonds. Social Relationships in an Inner-City Neighbourhood. Cambridge: Polity.
• Bujwicka, A. 2011. Typy wielkomiejskiego sąsiedztwa wyobrażone a praktykowane stosunki sąsiedzkie mieszkańców Łodzi, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica 36: 101-119.
• Cesarski, M. 2011. Dorobek materialny spółdzielczości mieszkaniowej w Polsce, in: Z. Gotfalski (Ed.), Historia i przyszłość spółdzielczości mieszkaniowej w Polsce: materiały z konferencji programowej - Bydgoszcz, 4.11.2010 r. Warszawa: Wydawnictwo Dom, pp. 25-45.
• Chomątowska, B. 2018. Betonia: dom dla każdego. Sękkowa: Wydawnictwo Czarne.
• Corbusier-Saugnier, L. 1923. Vers une architecture. Paris: Editions G. Cres et Cie.
• Davies, W.K., & Herbert, D.T. 1993. Communities within Cities: An Urban Social Geography. London and New York: Belhaven Press.
• Drozd-Jaśniewicz, I. 2011. Straty poniesione przez spółdzielczość mieszkaniową w Polsce w okresie transformacji, in: Z. Gotfalski (Ed.), Historia i przyszłość spółdzielczości mieszkaniowej w Polsce: materiały z konferencji programowej - Bydgoszcz, 4.11.2010 r. Warszawa: Wydawnictwo Dom, pp. 61-93.
• Dudkiewicz, M., Lewenstein, B., & Winiarska, A. (Eds.). 2020. Wielkomiejskie wspólnoty. Trwałość i zmiana. Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych.
• Feijten, P., & Van Ham, M. 2009. Neighbourhood change... reason to leave?, Urban studies 46(10): 2103-2122.
• Felder, M. 2020. Strong, weak and invisible ties: A relational perspective on urban coexistence, Sociology 54(4): 675-692.
• Gądecki, J., Smigiel, Ch. 2009. A Paradise behind Gates and Walls, in: A. Bartetzky, M. Schalenberg (Eds.), Urban Planning and the Pursuit of Happiness. Berlin: Jovis.
• Galster, G. 2001. On the nature of neighbourhood, Urban studies 38(12): 2111-2124.
• Gauvin, L., Robitaille, É., Riva, M., McLaren, L., Dassa, C., & Potvin, L. 2007. Conceptualizing and operationalizing neighbourhoods: the conundrum of identifying territorial units, Canadian Journal of Public Health 98(1): 18-26.
• Gotham, K.F. 2003. Toward an understanding of the spatiality of urban poverty: The urban poor as spatial actors, International Journal of Urban and Regional Research 27(3): 723-737.
• Gottdiener, M. 1993. A Marx for our time: Henri Lefebvre and the production of space, Sociological Theory 11(1): 129-134.
• GUS. 2021. Dwelling stocks. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, available on-line: https://bdl.stat.gov.pl/bdl/dane/podgrup/tablica, 21.04.2022.
• Haase, A., Grossmann, K., & Steinführer, A. 2012. Transitory urbanites: New actors of residential change in Polish and Czech inner cities, Cities 29(5): 318-326.
• Härdle, W., & Simar, L. 2003. Applied Multivariate Statistical Analysis. Berlin-Heidelberg: Springer-Verlag.
• Häußermann, H., & Siebel, W. 2004. Stadtsoziologie: Eine Einführung. Frankfurt/M: Campus Verlag.
• Jałowiecki, B. 1991. Wprowadzenie, in: M.S. Szczepański, "Miasto socjalistyczne" i świat społeczny jego mieszkańców. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, available on-line: https://www.euroreg.uw.edu.pl/dane/web_euroreg_publications_files/3679/32._miasto_socjalistyczne_i_wiat_spoeczny_jego_mieszkacw.pdf, access date: November 2021.
• Jałowiecki, B. 2010. Społeczne wytwarzanie przestrzeni [wydanie nowe poprawione]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Jałowiecki, B., & Szczepański, M.S. 2010. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Jenks, M., & Dempsey, N. 2007. Defining the neighbourhood: Challenges for empirical research, The Town Planning Review 78(2): 153-177.
• Kajdanek, K. 2012. Suburbanizacja po polsku. Kraków: Zakład Wydawniczy "Nomos."
• Kaltenberg-Kwiatkowska, E. 1974. Przeobrażenia struktury społeczno-przestrzennej miasta pod wpływem uprzemysłowienia. Rozprawa doktorska przygotowana pod kierunkiem prof. dr Jerzego Piotrowskiego. Warszawa: IFiS PAN.
• Komar, B. 2014. Współczesna jakość spółdzielczej przestrzeni osiedlowej w świetle zasad rozwoju zrównoważonego na wybranych przykładach. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.
• Kornai, J. 1980. Economics of Shortage. I, II. Amsterdam: North Holland.
• Kotus, J. 2006. Changes in the spatial structure of a large Polish city-The case of Poznań, Cities 23(5): 364-381.
• Kotus, J. 2007. Natura wielkomiejskich sąsiedztw. Analiza subsąsiedzkich i sąsiedzkich terytorialnych podsystemów społecznych w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Kryczka, P. 1981. Społeczność osiedla mieszkaniowego w wielkim mieście: ideologie i rzeczywistość. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Lefebvre, H. 1991. The Production of Space. Massachusetts: Blackwell.
• Lewenstein, B. 2018. Miejska community a urbanistyka, Societas/Communitas 26(2): 47-66.
• Madanipour, A. 2003. Social exclusion and space, in: J. Allen, G. Cars, & A. Madanipour (Eds.), Social Exclusion in European Cities: Processes, Experiences and Responses. London: Routledge.
• Manahasa, E., & Özsoy, A. 2020. Place attachment to a larger through a smaller scale: attachment to city through housing typologies in Tirana, Journal of Housing and the Built Environment 35(1): 265-286.
• Markiewicz, W. 1962. Społeczne procesy uprzemysłowienia. Kształtowanie się zakładów produkcyjnych w konińskim rejonie górniczo-energetycznym. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Méndez, M.L., Otero, G., Link, F., López Morales, E., & Gayo, M. 2021. Neighbourhood cohesion as a form of privilege, Urban Studies 58(8): 1691-1711.
• Millais, M. 2017. Le Corbusier: The Dishonest Architect. Newcastle upon Tyne, UK: Cambridge Scholars Publishing.
• Morrison, N. 2003. Neighbourhoods and social cohesion: Experiences from Europe, International Planning Studies 8(2): 115-138.
• Motak, M. 2003. Skąd się wzięły blokowiska? Czas Kultury 4: 2-10.
• Navarro, D., & Sobecka, M. 2019. Eastern Blocks. Concrete Landscapes of the Former Eastern Bloc. Poznań: Zupagrafika.
• Nowak, M., Pluciński, P., & Siatkowski, A. 2019. Neighborhood circles: The study of urban neighbourhood in contemporary Poland and its basic outcomes, Człowiek i Społeczeństwo 48: 55-73.
• Nowak, M., & Siatkowski, A. 2021a. The late modernist community in the late socialistic block of flats: the issue of urban neighbourhood vitality in Poland, Journal of Housing and the Built Environment 37(1).
• Nowak, M., & Siatkowski, A. 2021b. Modernistyczne sąsiedztwo wielkomiejskie na tle innych form zamieszkania. Wybrane przykłady, Konwersatorium Wiedzy o Mieście 6(34): 27-40.
• Nowakowski, M., Bańkowska, B. 2013. Sto lat planowania przestrzeni polskich miast (1910-2010). Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Rębowska-Sowa, A.S. 1976. Społeczne problemy osiedla miejskiego (na przykładzie wybranych osiedli w m. Krakowie). Rozprawa doktorska przygotowana pod kierunkiem prof. Pawła Rybickiego. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
• Rowe, A.H. 2011. The Rise and Fall of Modernist Architecture, Inquiries 3(4). Article available online: http://www.inquiriesjournal.com/articles/1687/the-rise-and-fall-of-modernist-architecture, Winter 2021.
• Smagacz-Poziemska, M. 2017. Badania nad społecznościami lokalnymi i sąsiedztwami w mieście-perspektywa socjologiczna, in: G. Schneider-Skalska, E. Kusińska (Eds.), Miejskie środowisko mieszkaniowe/Urban housing environment. Kraków: Politechnika Krakowska, pp. 139-155.
• Sosnowski, A., & Walkowiak, J. 1983. Sąsiedztwo i jego odzwierciedlenie w świadomości mieszkańców wielkomiejskich osiedli, Studia Socjologiczne 88(1), 223-244.
• Stankiewicz, J., Walkowiak J., & Ziółkowska, S. 1987. Funkcje społeczno-wychowawcze osiedlowych placówek w praktyce i w świadomości mieszkańców. Warszawa: Wydawnictwo Spółdzielcze.
• Strahl, D. (Ed.). 1998. Taksonomia struktur w badaniach regionalnych. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
• Ustawa z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. 2007 nr 125 poz. 873). [Act of 14 June 2007 amending the Act on Housing Cooperatives and certain other acts (Journal of Laws 2007 No. 125, item 873)].
• Ustawa z dnia 20 stycznia 1990 r. o zmianach w organizacji i działalności spółdzielczości (Dz.U. 1990 nr 6 poz. 36), Pub. L. No. Dz.U. 1990 nr 6 poz. 36. [Act of January 20, 1990, to amend the organization and operation of cooperatives (Journal of Laws 1990 No. 6, item 36)].
• Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz.U. 1994 nr 85 poz. 388). [ Act of 24 June 1994 on Premises Ownership (Journal of Laws 1994 No. 85 item 388)].
• Ustawa z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz.U. 1995 nr 133 poz. 654). [Act of October 26, 1995 on Certain Forms of Supporting Residential Construction (Journal of Laws 1995 No. 133 item 654)].
• Ustawa z dnia 31 stycznia 1961 r. o planowaniu przestrzennym (Dz.U. 1961 nr 7 poz. 47). [Act of 31 January 1961 on spatial planning (Journal of Laws 1961 No. 7, item 47)].
• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zmianie ustawy - Prawo spółdzielcze oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. 1994 nr 90 poz. 419). [Act of July 7, 1994, amending the Cooperative Law and certain other acts (Journal of Laws 1994, No. 90, item 419)].
• von Stülpnagel, R., Brand, D., & Seemann, A.K. 2019. Your neighbourhood is not a circle, and you are not its centre, Journal of Environmental Psychology 66: 101349.
• Ward, J.H. 1963. Hierarchical Grouping to Optimize an Objective Function, Journal of the American Statistical Association 58(301): 236-244.
• Żechowski, Z.A. 1973. Przemiany małych miast w procesie uprzemysłowienia. Warszawa: PWN.
• Ziółkowski, J. 1964. Osiedle jako system społeczny, Studia Socjologiczne 2: 183-209.
• Ziółkowski, J. 1965. Urbanizacja, miasto, osiedle. Studia socjologiczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Identyfikatory

DOI

10.26412/psr220.05