Gerrymandering - próba symulacji na przykładzie województwa zachodniopomorskiego

• Autorzy: Mateusz Filipiak

Warianty tytułu

Gerrymandering - a Simulation Test on the Example of West Pomeranian Voivodeship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Celem artykułu pozostaje weryfikacja, czy manipulacja granicami okręgów wyborczych (gerrymandering) może stanowić zagrożenie dla wolności i uczciwości wyborów parlamentarnych w Polsce oraz czy geograficzna stabilność preferencji wyborczych może być podstawą do dokonywania manipulacji granicami okręgów.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główna hipoteza zaproponowana w artykule brzmi: Przedwyborcza manipulacja granicami okręgów, przeprowadzona na podstawie wyników wyborów z 2015 roku, skutkowałaby korzystniejszym rozkładem mandatów dla zwycięzcy wyborów również w roku 2019. Weryfikacja przyjętych hipotez i analiza zagadnienia będzie obejmować wykorzystanie metody porównawczej, metody analizy danych zastanych oraz metody instytucjonalno-prawnej.
PROCES WYWODU: W artykule przeprowadzona zostanie symulacja, której zasadnicza część będzie obejmować wyznaczenie powiatów województwa zachodniopomorskiego charakteryzujących się wyższym poparciem dla jednej z partii politycznych. Na tej podstawie dokonana zostanie manipulacja granicami okręgów wyborczych. W ostatnim etapie oficjalne wyniki wyborów parlamentarnych zostaną przeliczone na mandaty pod kątem podziału na nowe zmanipulowane okręgi.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wyniki badania wskazują na odmienny rozkład mandatów w wyniku dokonanej manipulacji granicami okręgów wyborczych. Nowy rozkład mandatów jest korzystny dla partii politycznej, która z założenia miała być beneficjentem dokonanych manipulacji. Dowodzi to, że gerrymandering może potencjalnie stanowić zagrożenie dla wolnych i uczciwych wyborów w Polsce.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Znane są konsekwencje zmian takich elementów systemu wyborczego, jak formuła wyborcza czy metoda przeliczania głosów na mandaty. W artykule wykazano, że manipulacja granicami okręgów wyborczych również może stanowić zagrożenie dla uczciwości wyborów i całego systemu wyborczego. Wskazana jest zatem pogłębiona analiza zjawiska gerrymanderingu oraz związanych z nim zagrożeń. (abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: Research objective is to identify that the manipulations of electoral district boundaries (gerrymandering) are a threat for free and fair elections in Polish parliamentary elections and if geographical stability of political preferences can be the basis of gerrymandering.
RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main hypothesis is: Pre-election manipulation of district boundaries, carried out on the basis of the results of the 2015 elections, would result in a more favorable distribution of seats for the winner of the election also in 2019. In this studies were used comparative method, data analysis method and institutional and legal method. Moreover, in article used simulation of gerrymandering carried out on the basis of the results of the 2015.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: First part of simulation is designation of the districts with higher electoral support for one of the Polish political parties. In basis of that, will be carried manipulation of district boundaries. In last part official results of the parliamentary election will be converted for new division of district boundaries.
RESEARCH RESULTS: Effect of the simulation is different results of the parliamentary elections in Poland, when we use new (manipulated) division of electoral district boundaries. In effect one of political parties has more seats (in Sejm RP and Senat RP). Gerrymandering is a real dangerous for free and fair election and whole electoral system.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Consequences of the manipulations in elements electoral systems like election formula or technique of converting votes into seats are clear. This article show that dangerous of gerrymandering is real, but we don`t have enough knowledge about manipulation of electoral district boundaries. So, one of the tasks for polish political science is analysis and obserwation electoral system also from this perspective. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wybory parlamentarne; System wyborczy; Symulacja

EN

Parliamentary election; Voting system; Simulation

• Czasopismo: Horyzonty Polityki
• Rocznik: 2022
• Tom: 13
• Numer: nr 44 Legitymizacja władzy i współczesna demokracja
• Strony: 121--144

Twórcy

autor

Mateusz Filipiak

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• Antoszewski, A. (1994). Ordynacje wyborcze do parlamentu i ich polityczne konsekwencje. W A. Antoszewski (Red.), Ewolucja pol-skiego systemu politycznego po 1989 roku w świetle komparatystycz-nej teorii polityki (s. 41-48). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Badanie skali zjawiska gerrymanderingu w polskich wyborach do rad gmin w 2014 r. (07.02.2022). https://cbip.uj.edu.pl/projekty/gerrymandering.
• Bankowicz, M. (2006). Demokracja. Zasady, procedury, instytucje. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Cześnik, M., Grzelak, P., & Kotnarowski, M. (2010). Niestabilność uczestnictwa wyborczego w Polsce. W M. Cześnik (Red.), Niesta-bilność wyborcza w Polsce (s. 13-90). Warszawa: Fundacja Insty-tutu Spraw Publicznych.
• Dahl, R. (1995). Demokracja i jej krytycy. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Danel, Ł. (2020). Polityczne konsekwencje ewolucji systemu wyborczego do Senatu RP po 1989 r. W Ł. Danel, J. Kornaś, & R. Lisia-kiewicz (Red.), Dylematy rozwoju systemów politycznych Europy i Azji (s. 123-143). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Giedrewicz-Niewińska, A. (2006). Bezpośredni wybór wójta, burmistrza i prezydenta miasta - wybrane zagadnienia prawne. Samo-rząd Terytorialny, 12, 36-46.
• Haman, J. (2005). Większościowy system wyborczy: oczekiwania, ograniczenia, rozwiązania alternatywne. Decyzje, 6, 5-28.
• Huntington, S. (1995). Trzecia fala demokratyzacji. Warszawa: Wy-dawnictwo Naukowe PWN.
• Kryszeń, G. (2016). Uczciwość wyborów jako zasada prawa wyborczego. Studia Wyborcze, 21, 7-31.
• Krzemiński, P. (2009). Zachowania wyborcze w wyborach parlamentarnych i prezydenckich w Polsce w latach 2005-2007 - wzory przestrzennych zróżnicowań. Przegląd Geograficzny, 2 (81), 259-281.
• Lijphart, A. (1998). Inżynieria wyborcza: ograniczenia i możliwości. W J. Szczupaczyński (wybór i opracowanie), Władza i Społeczeństwo 2. Antologia tekstów z zakresu socjologii ( s. 69-80). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Markowski, R., &Kwiatkowska, A. (2017). Chwiejność wyborcza Polaków. W R. Markowski (Red.), Demokratyczny audyt Polski 2: Demokracja wyborcza w Polsce lat 2014-15 (s. 105-117). Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• Matyja, R. (2016). Zróżnicowanie przestrzenne zachowań wyborczych w miastach prezydenckich. Wybory sejmowe 2015. Acta Politica, 36, 5-19.
• Państwowa Komisja Wyborcza. (12.02.2022). https://pkw.gov.pl/
• Pierzgalski, M. (2015). Gerrymandering, czyli manipulowanie strukturą granic okręgów wyborczych. Studia Socjologiczne, 3 (218), 7-39.
• Pierzgalski, M., & Stępień, P. (2016). Instytucjonalne uwarunkowania procedury zmiany granic okręgów wyborczych w Stanach Zjednoczonych. Studia Wyborcze, 22, 7-29.
• Rzążewski, K., Słomczyński, W., & Życzkowski, K. (2014). Każdy głos się liczy! Wędrówka przez krainę wyborów. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Sartori, G. (1968). Political Development and Political Engineering. Public Policy, 17, s. 261-298.
• Schumpeter, J. (1995). Kapitalizm, socjalizm, demokracja (M. Rusiński, Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Sieklucki, D. (2010). System partyjny Polski. W B. Kosowska-Gąstoł (Red.), Systemy partyjne państw Unii Europejskiej (s. 259-272). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Sieklucki, D. (2015). Dynamika systemu wyborczego III Rzeczypospolitej na tle historycznym. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Sielski, J. (2006). Ewolucja polskiego systemu partyjnego. W K. Kowalczyk, J. Sielski (Red.), Partie i ugrupowania parlamentarne III Rzeczypospolitej (s. 9-28). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Stelmach, A. (2010). Kierunki ewolucji prawa wyborczego w Polsce a demokracja partycypacyjna. Przegląd Politologiczny, 4, 109-121.
• Szufa, S., Stolicki, D., Flis, J., & Życzkowski, K. (2019). Manipulacje przedwyborcze. Foton, 145, 15-22.
• Tucker, J. (2006). Regional Economic Voting: Russia, Poland, Hungary, Slovakia and the Czech Republic 1990-1999. Nowy Jork: Cambridge University Press.
• Turska-Kawa, A. (2015). Determinanty chwiejności wyborczej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks Wyborczy Dz. U. 2020 poz. 1319 (2022) (Polska) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20110210112/U/D20110112Lj.pdf
• Wojtasik, W. (2012). Funkcje wyborów w III Rzeczypospolitej. Teoria i praktyka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Żukowski, A. (2003). Gerrymandering - manipulacja granicami okręgów wyborczych w systemach demokratycznych. W M. Kowalski (Red.), Przestrzeń wyborcza Polski (s. 179-190). Warszawa: [b.w.].
• Żukowski, A. (2015). Wolne i uczciwe wybory a przestępstwa i nieprawidłowości wyborcze - od teorii do praktyki. W A.R. Jurewicz, T. Kuczur, M. Piekarska, D. Wąsik (Red.), Wybory i nieprawidłowości wyborcze wczoraj i dziś. Wybrane zagadnienia (s. 29-63). Olsztyn: volumina.pl Daniel Krzanowski.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.35765/hp.2277