Bez czarny - roślina o cennych właściwościach prozdrowotnych i leczniczych

• Autorzy: Barbara Skwaryło-Bednarz , Agnieszka Jamiołkowska

Warianty tytułu

Elderberry - a Plant with Valuable Health-promoting and Healing Properties

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Bez czarny, to krzew lub niewielkie drzewo rosnące w warunkach naturalnych lub na plantacjach celowych. Surowcem użytkowym bzu czarnego są liście, kwiaty i owoce, a surowcem zielarskim - kwiaty, owoce, kora oraz liście i korzeń. Wszystkie części rośliny w stanie świeżym są toksyczne (zawierają glikozydy cyjanogenne - sambunigryną i sambucynę), tę właściwość tracą po suszeniu lub gotowaniu. Szczególnie wartościowe są kwiaty i owoce bzu czarnego, w skład których wchodzi wiele substancji bioaktywnych działających antywirusowo, przeciwbakteryjnie, immunostymulująco oraz antyoksydacyjnie. (abstrakt oryginalny)

EN

Elderberry is a shrub or a small tree that grows in natural conditions or on target plantations. The usable raw material of elderberry are leaves, flowers and fruit, and the herbal raw material - flowers, fruit, bark, leaves and root. All parts of the plant in the fresh state are toxic (they contain cyanogenic glycosides - sambunigrin and sambucin), they lose this property after drying or boiling. Elderberry flowers and fruits are especially valuable, as they contain many bioactive substances with antiviral, antibacterial, immunostimulating and antioxidant properties. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Surowce roślinne; Właściwości zdrowotne produktu; Produkt leczniczy

EN

Raw plant materials; Health properties of the product; Medicinal product

• Czasopismo: Aura
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 12
• Strony: 26--27

Twórcy

autor

Barbara Skwaryło-Bednarz

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Agnieszka Jamiołkowska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• [1] Banach K., B. Rutkowska, P. Gibowski. 2017. Polska "super żywność" w prewencji chorób nowotoworowych. Bromat. Chem. Toksykol., L, 2, 106-114.
• [2] Banaś A. 2015. Czarny bez (Sambucus nigra L.) - Właściwości prozdrowotne w: Prace młodych pracowników nauki i doktorantów, Tom 1, pod red. M. Witczak, A. Florkiewicz, T. Witczak. Wyd. PTTŻ, Kraków, 48-56.
• [3] Doroszko M., K. Janda, K. Jakubczyk. 2018. Właściwości prozdrowotne wybranych owoców krajowych. Kosmos, 67, 2, 415-423.
• [4] https://zodr.pl/download/technologia/bez_czarny.pdf
• [5] Janda-Ulfig K. 2007. Dziki bez - czyli wiejska apteczka. Panacea.pl. 1, 16-17.
• [6] Jurczak M. 2021. Alternatywne gatunki owoców do uprawy w gospodarstwach ogrodniczych. Wyd. Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, 6.
• [7] Kołodziej B., K. Drożdżal. 2011. Właściwości przeciwutleniające kwiatów i owoców bzu czarnego pozyskiwanego ze stanu naturalnego. Żywność Nauka Technol. Jakość, 4, 36-44.
• [8] Nurzyńska-Wierdak R. 2016. Właściwości lecznicze i wykorzystanie w fizjoterapii niektórych gatunków roślin drzewiastych. Krzewy półkuli północnej. Annales UMCS s. EEE Horticultura, 26(2), 27-46.
• [9] Tabaszewska M., J. Słupski, Z. Lisiewska, A. Ślązyk. 2015. Wybrane właściwości prozdrowotne produktów z bzu czarnego (Sambucus nigra L.). PFiOW, 3, 14-16.
• [10] Waszkiewicz-Robak B., E. Biller. 2018. Właściwości prozdrowotne bzu czarnego. Probl. Hig. Epidemiol., 99 (3), 217-224.