Kompetencje cyfrowe w miejscu pracy - perspektywa pracowników i pracodawców

• Autorzy: Magdalena Rogacka

Warianty tytułu

Digital skills in the workplace - from the employees' and supervisors' perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kompetencje cyfrowe - ze względu na relacyjny i relatywny charakter - od dawna stanowią wyzwanie dla badaczy chcących stworzyć ich ramowy katalog. Wraz z rozwojem technologii i zmianami w środowisku pracy, zadanie to staje się trudniejsze, a gradacja kompetencji cyfrowych - coraz mniej klarowna. Podobne wątpliwości towarzyszą pracodawcom i menedżerom: Co to znaczy, że pracownik ma kompetencje cyfrowe? Jak zweryfikować ich poziom? Jak sprawdzić, czy posiadane przez pracownika e-umiejętności pomogą mu w realizacji powierzonych zadań? Od pandemii COVID-19 jeszcze mocniej podkreśla się wagę kompetencji cyfrowych pracowników. Wiele firm dopasowało sposób działania do nowych warunków (praca zdalna, praca hybrydowa). Pomimo licznych opracowań merytorycznych trudno doszukać się ujednoliconego sposobu badania kompetencji cyfrowych we współczesnych miejscach pracy. Autorka w artykule przedstawia wyniki badań kompetencji cyfrowych pracowników w wybranej firmie finansowej. Podstawą merytoryczną był model DigComp, dzięki któremu zdiagnozowano kompetencje cyfrowe w poszczególnych, konkretnych obszarach (badania ilościowe). W drugiej części badania porównano deklaracje pracowników z opisem ich kompetencji cyfrowych dokonanym przez przełożonych (badania jakościowe) na poziomie operacyjnym - w środowisku zawodowym. W wyniku badań odkryto rozbieżności pomiędzy poczuciem posiadania kompetencji cyfrowych w odczuciu pracowników oraz w opinii menedżerów w zakresie cybersecurity, wykorzystania narzędzi cyfrowych w usprawnianiu pracy, jak również w zachowaniu work-life balance.(abstrakt oryginalny)

EN

For a long time digital skills, due to their relational and relative nature, have been a challenge for researchers trying to create a framework catalogue of these competences. As technology develops and the working environment changes, this task is becoming increasingly difficult and the gradation of digital skills is getting less and less clear. Employers and managers have similar doubts: What does it mean that an employee has digital skills? How can you assess their level? How can you check whether an employee's digital skills will help them fulfil their tasks? Since the pandemic, emphasis has been put on the importance of the digital competences of employees, with many companies adapting the way they operate to the new conditions (remote work, hybrid work). Despite many existing compilations it is difficult to find a unified method of assessing digital skills in modern workplaces. In this article the author presents the results of research on digital skills of employees of a financial company. The DigComp model was applied as the technical basis of the research, which allowed for a diagnosis of digital skills in specific areas (qualitative research). The other part of the research compares employees' claims with their supervisor's description of their digital skills (qualitative research) on the operational level - in a professional environment. The research showed discrepancies in the perception of employees' digital skills related to cybersecurity, the use of digital tools for streamlining work processes, as well as keeping a work-life balance.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Technologie cyfrowe; Technologie informacyjne i telekomunikacyjne; Praca zdalna; Umiejętność pracy zespołowej

EN

Digital technologies; Information and Communication Technology (ICT); Remote work; Teamwork skills

• Czasopismo: e-mentor
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 5
• Strony: 53--64

Twórcy

autor

Magdalena Rogacka

Bibliografia

• Bakonyi, J. (2016). Kompetencje informatyczne - z perspektywy pracowników. "ZN WSH Zarządzanie", 17(2), 29-43.
• Basili, C. (2008). Theorems of information literacy. W: C. Basili (red.), Information literacy at the crossroad of education and information policies in Europe (s. 33-54). Consiglio Nazionale delle Ricerche.
• Buchholtz, S., Buchner, A., Filiciak, M., Jasiewicz, J., Kabicz, P., Mierzecka, A., Pospieszyńska-Burzynska, J., Szczerba, P., Tarkowski, A. Trzeciakowski, R. (2015). Analiza doświadczeń oraz identyfikacja dobrych praktyk w obszarze wspierania rozwoju kompetencji cyfrowych w kontekście przygotowania szczegółowych zasad wdrażania Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020 oraz koordynacji celu tematycznego. Raport końcowy. WISE Institute & Centrum Cyfrowe Projekt: Polska. https://www.polskacyfrowa.gov.pl/media/5180/RK_kompetencje_cyfrowe.pdf
• Claro, M., Preiss, D. D., San Martin, E., Jara, I., Hinostroza, J. E., Valenzuela, S., Cortes, F. Nussbaum, M. (2012). Assessment of 21st century ICT skills in Chile: Test design and results from high school level students." Computers & Educations", 59(3), 1042-1053. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2012.04.004
• Commission of the European Communities. (2007). E-skills for the 21st Century: Fostering competitiveness, growth and jobs. https://joinup.ec.europa.eu/sites/default/files/document/2014-12/media2531.pdf
• Drabowicz, T. (2014). Determinanty nierówności w kompetencjach cyfrowych dorosłych Polaków. W: B. Kłos i J. Szymańczak (red.), Nierówności społeczne w Polsce (s. 207-224). Wydawnictwo Sejmowe.
• ECA. (2021). EU actions to address low digital skills. https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/RW21_02/RW_Digital_skills_EN.p df
• European Commission, Joint Research Centre. (2021). Joint Research Centre work programme 2021-2022. https://data.europa.eu/doi/10.2760/585225
• Głomb, K. (red.). (2009). Kompetencje cyfrowe. Dokument roboczy Komisji Europejskiej. Stowarzyszenie "Miasta w Internecie".
• GUS. (2022). Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2021 roku. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2021-roku,1,15.html
• IMD World Competitiveness Center. (2021). IMD World Digital Competitiveness Ranking 2021. Institute for Management Development. https://www.imd.org/globalassets/wcc/docs/release-2021/digital_2021.pdf
• Jasiewicz, J. (2018). Relacyjny model kompetencji cyfrowych i jego implikacje metodologiczne. "Studia Medioznawcze", 2, 117-128. https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2018.0.266
• Jasiewicz, J., Filiciak, M., Mierzecka, A., Śliwowski, K., Klimczuk, A., Kisilowska, M., Tarkowski, A. Zadrożny, J. (2015). Ramowy katalog kompetencji cyfrowych. https://doi.org/10.13140/RG.2.1.3402.4167
• Ferrari, A. (2016). DIGCOMP. Ramy odniesienia dla rozwoju i rozumienia kompetencji cyfrowych w Europie. Fundacja ECCC. https://kometa.edu.pl/uploads/publication/289/def4_A_DIGCOMP_Ramy_odniesienia_dla_rozwoju_i_r.pdf?v2.8
• Kazibudzki, P. T. (2011). Psychologiczno-społeczne aspekty skuteczności w biznesie. Przegląd Organizacji, 9, 23-26. https://przegladorganizacji.pl/artykul/2011/10.33141po.2011.09.07
• KPRM. (2022). Program Rozwoju Kompetencji Cyfrowych 2023-2030 - kierunki działań. Centrum Rozwoju Kompetencji Cyfrowych. https://pracodawcy.pl/wp-content/uploads/2022/07/CRKC-25_05_2022.pdf
• Łukasik, K., Strzelecki, J., Śliwowski, P. i Święcicki, I. (2022). Ilu specjalistów IT brakuje w Polsce? Polski Instytut Ekonomiczny. https://perspektywy.pl/portal/pdfy/PIE_Raport_Ilu-specjalistow-IT-brakuje-w-Polsce.pdf
• Manpower. (2022a). Czego pragną pracownicy. https://raportyhr.manpowergroup.pl/czego-pragna-pracownicy
• Manpower. (2022b). Niedobór talentów 2022. https://www.manpowergroup.pl/raporty-rynku-pracy
• McKinsey & Company. (2016). Cyfrowa Polska. Szansa na technologiczny skok do globalnej pierwszej ligi gospodarczej. https://bit.ly/3Q1iX4a
• Nosal, C. (2004). Psychologia kompetencji w dobie technologii informacyjnej. W. Strykowski i W. Skrzydlewski (red.), Kompetencje medialne społeczeństwa wiedzy (s. 21-26). Wydawnictwo eMPi2.
• Rada Europy. (2018). Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018H0604(01)&from=en
• Rogers, E. M. (1962). Diffusion of innovations. Free Press of Glencoe, Macmillan Company.
• Schwab, K. Zahidi, S. (2020). The global competitiveness report. How countries are performing on the road to recovery. World Economic Forum. https://www3.weforum.org/docs/WEF_TheGlobalCompetitivenessReport2020.pdf
• Siadak, G. (2016). Kompetencje cyfrowe polskich uczniów i nauczycieli - kierunek zmian. Ogrody Nauk i Sztuk, 6, 368-381. https://doi.org/10.15503/onis2016.368.381
• Siddiq, F., Hatlevik, O. E., Olsen, R. V., Throndsen, I. Scherer, R. (2016). Taking a future perspective by learning from the past - A systematic revies of assessment instruments that aim to measure primary and secondary school students' ICT literacy. Educational Research Review, 19(1), 58-84. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2016.05.002
• Szafrański, M., Mazur, M. Grzegorczyk, J. (2017). Wspomaganie zarządzania jakością procesów pracy w przedsiębiorstwach przez diagnozowanie stanów kompetencji. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, Organizacja i Zarządzanie, 73, 253-271. http://dx.doi.org/10.21008/j.0239-9415.2017.074.17
• Tarkowski, A., Mierzecka, A., Jasiewicz, J., Filiciak, M., Kisilowska, M., Klimczuk, A. Bojanowska, E. (2015). Taksonomia funkcjonalnych kompetencji cyfrowych oraz metodologia pomiaru poziomu funkcjonalnych kompetencji cyfrowych osób z pokolenia 50+. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2708226
• van Dijk, J. (2006). Digital divide research, achievements and shortcomings. "Poetics", 34(4-5), 221-235. https://doi.org/10.1016/j.poetic.2006.05.004
• van Dijk, J. van Deursen, A. (2014). Defining Internet skills. W: Digital skills. Unlocking the information society (s. 21-41). ? Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1057/9781137437037
• van Laar, E., van Deursen, A. J. A. M., van Dijk, J. A. G. M. de Haan, J. (2020). Determinants of 21st-Century skills and 21st-Century digital skills for workers: A systematic literature review. SAGE Open, 10(1). https://doi.org/10.1177/2158244019900176

Identyfikatory

DOI

DOI: https://doi.org/10.15219/em97.1591