Zróżnicowanie polityki podatkowej gmin województwa wielkopolskiego w latach 2018-2021

• Autorzy: Paweł Motek

Warianty tytułu

Diversity of tax Policy of Municipalities in Wielkopolskie voivodeship in 2018-2021

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie zróżnicowania polityki podatkowej gmin województwa wielkopolskiego. Przede wszystkim określono czynniki wyjaśniające to zróżnicowanie oraz przeprowadzono typologię polityki podatkowej gmin. W artykule wykorzystano koncepcje konkurencji podatkowej oraz cyklu politycznego. Badaniem objęto podatek od nieruchomości, podatek rolny oraz podatek leśny. W analizie empirycznej wykorzystano metodę regresji liniowej oraz hierarchiczną metodę grupowania Warda. Zbadano 226 gmin województwa wielkopolskiego w latach 2018-2021. Uzyskane wyniki wskazują, że czynnikami wyjaśniającymi zróżnicowanie polityki podatkowej są wielkość gminy, jej zamożność, odległość od dużego miasta oraz stawki podatkowe obowiązujące w gminach sąsiednich. Przeprowadzona typologia pokazała, że dominuje typ fiskalny, nastawiony na maksymalizację dochodów budżetowych. Rzadziej występowały typ liberalny oraz populistyczny.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to present the diversity of local tax policies of municipalities in the Wielkopolskie voivodeship, especially to identify factors explaining this diversity and to carry out a typology of local tax policies. The concepts of tax competition and the political cycle were used to explain the variation in local tax policies. Property tax, agricultural tax and forestry tax were included in the study. The linear regression method and Ward's hierarchical clustering method were used in the empirical analysis. The study covered 226 municipalities in the Wielkopolska Voivodeship from 2018 to 2021. The results obtained indicate that the factors explaining the variation in local tax pol-icies are: the size of the municipality, the wealth of the municipality, the distance from a large city and the tax rates applicable in neighboring municipalities. This means that municipalities with larger populations and higher own incomes are characterized by a higher degree of fiscalism and, as a result, enact higher local tax rates. Smaller and less wealthy local governments have more liberal tax policies. In addition, tax rates increased with distance from a large city. A significant increase was observed in municipalities located within 20 km of a large city. This may be due to the municipal authorities' desire to take advantage of the location and the suburbanization processes taking place. Tax rates in neighboring municipalities also appeared to be a factor explaining the variation in local tax policy. The increase in the tax rate in a given municipality resulted in a decrease in its neighbors, which to a cer-tain extent may indicate the occurrence of a tax competition phenomenon. The typology of local tax policies carried out showed that the dominant type was the fiscal type focused on maximizing budget revenues. The liberal and populist types were less common. Policies with a more fiscal orientation were mainly pursued by urban municipalities, with larger populations and more affluent. In contrast, liberal and populist policies were pursued by rural and less populated municipalities(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka podatkowa; Podatki lokalne; Gmina

EN

Tax policy; Local taxes; District

• Czasopismo: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna / Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 62
• Strony: 259--281

Twórcy

autor

Paweł Motek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Allers M., Elhorst P. 2005. Tax Mimicking and Yardstick Competition Among Local Governments in the Netherlands. International Tax and Public Finance, 12: 493-513. https://doi.org/10.1007/s10797-005-1500-x
• Besley T., Case A. 1995. Incumbent Behavior: Vote-Seeking, Tax-Setting, and Yardstick Competition. The American Economic Review, 85, 1: 25-45.
• Chojnicki Z., Czyż T. 1973. Metody taksonomii numerycznej w regionalizacji geograficznej. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Domański B. 2018. Zróżnicowanie dynamiki wzrostu gospodarczego polskich regionów w latach 1995-2015. Studia KPZK, 183: 249-262.
• Dziuba J. 2019. Polityka podatkowa gmin wiejskich w Polsce w latach 2006-2017. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 125: 33-43. https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2019.125.3
• Etel L., Dowgier R. 2013. Podatki i opłaty lokalne - czas na zmiany. Temida, 2.
• Felis P. 2015. Funkcja fiskalna i społeczna w powierzchniowym systemie opodatkowania nieruchomości na przykładzie gmin w Polsce. Gospodarka Narodowa, 3(277): 133-158. https://doi.org/10.33119/GN/100841
• Felis P., Rosłaniec H. 2017. Wykorzystanie podatku od nieruchomości w lokalnej polityce podatkowej miast Unii Metropolii Polskich. Gospodarka Narodowa, 2(288): 45-67. https://doi.org/10.33119/GN/100735
• Felis P., Otczyk G. 2021. Zróżnicowanie fiskalnych skutków gminnej polityki podatkowej w Polsce. Studia Biura Analiz Sejmowych, 1(65): 77-102. https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.06
• Głowicka-Wołoszyn R., Wieczorek A., Satoła Ł. 2018. Własny potencjał dochodowy a zadłużenie gmin miejskich w województwie wielkopolskim. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 56(4): 175-187. https://doi.org/10.15584/nsawg.2018.4.14
• Grabiński T. 2003. Analiza taksonometryczna krajów Europy w ujęciu regionalnym. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Hozer-Koćmiel M. 2018. Ocena rozwoju społeczno-ekonomicznego województw za pomocą HDI. Wiadomości Statystyczne, 63(3): 40-49. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.0637
• Janeba E., Osterloh S. 2013. Tax and the City - A Theory of Local Tax Competition. Journal of Public Economics, 106: 89-100. https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2013.07.004
• Jofre-Monseny J., Solé-Ollé A. 2010. Tax Differentials in Intraregional Firm Location: Evidence from New Manufacturing Establishments in Spanish Municipalities. Regional Studies, 44(6): 663-677. https://doi.org/10.1080/00343400802508877
• Józefowicz I., Michniewicz-Ankiersztajn H. 2020. Rozwój społeczno-gospodarczy a aktywność społeczności lokalnych w województwie wielkopolskim. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 52: 29-42. https://doi.org/10.14746/rrpr.2020.52.03
• Kańduła S., Przybylska J. 2022. Odpowiedź polskich gmin na pierwszą falę kryzysu COVID-19. [W:] S. Kańduła, J. Przybylska (red.), Gospodarka w cieniu pandemii COVID-19. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, s. 75-98. https://doi.org/10.18559/978-83-8211-104-0/4
• Klimska U. 2003. Polityka podatkowa gmin województwa lubelskiego w latach 1992-2001. Studia Regionalne i Lokalne, 1(11): 149-170.
• Ly T., Paty S. 2020. Local taxation and tax base mobility: Evidence from France. Regional Science and Urban Economics, 82: 103430. https://doi.org/10.1016/j.regsciurbeco.2019.01.010
• Łukomska J., Swianiewicz P. 2015. Polityka podatkowa władz lokalnych w Polsce. Municipium SA, Warszawa.
• Małkowska A., Telega A., Głuszak M., Marona B. 2021. Spatial diversification of property tax policy - Searching for yardstick competition in Polish metropolitan areas. Land Use Policy, 109: 105613. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105613
• Milligan G.W., Cooper M.C. 1985. An examination of procedures for determining the number of clusters in a data set. Psychometrika, 50(2): 159-179. https://doi.org/10.1007/BF02294245
• Miszczuk A., Miszczuk M. 1995. Próba typologii polityki podatkowej gmin (na przykładzie woj. lubelskiego). Wiadomości Statystyczne, 5: 34-36.
• Motek P. 2021. Naśladownictwo podatkowe - wpływ sąsiadujących gmin na stawki podatku rolnego w województwie wielkopolskim. Czasopismo Geograficzne, 92(2): 281-298. https://doi.org/10.12657/czageo-92-12
• Mouritzen P.E. 1989. The Local Political Business Cycle. Scandinavian Political Studies, 12(1): 37-55. https://doi.org/10.1111/j.1467-9477.1989.tb00080.x
• Nordhaus W.D. 1975. The Political Business Cycle. Review of Economic Studies, 42(2): 162-190. https://doi.org/10.2307/2296528
• Oates W.E. 1972. Fiscal Federalism. Harcourt, Brace, Jovanovich, New York.
• Pahl B. 2021. Uchwały rad gmin w sprawie zwolnień i przedłużenia terminów płatności podatku od nieruchomości, podejmowane w ramach tzw. tarcz antykryzysowych - próba podsumowania. Analizy i Studia, CASP, 2(12): 35-45. https://doi.org/10.33119/ASCASP.2021.2.4
• Parysek J. 1982. Modele klasyfikacji w geografii. Seria Geografia, 31.
• Ramajo J., Ricci-Risquete A., Jerez L., Hewings G. 2020. Impacts of Neighbors on Local Tax Rates: A Space-Time Dynamic Panel Data Analysis. International Regional Science Review, 43(1-2): 105-127. https://doi.org/10.1177/0160017619871990
• Salmon P. 1987. Decentralization as an incentive scheme. Oxford Review of Economic Policy, 3(2): 24-43. https://doi.org/10.1093/oxrep/3.2.24
• Solé-Ollé A. 2003. Electoral accountability and tax mimicking: the effects of electoral margins, coalition government, and ideology. European Journal of Political Economy, 19: 685-713. https://doi.org/10.1016/S0176-2680(03)00023-5
• Swianiewicz P. 1996. Zróżnicowanie polityk finansowych władz lokalnych. Transformacja Gospodarki, 73.
• Tiebout Ch.M. 1956. A pure theory of local expenditures. The Journal of Political Economy, 64(5): 416-424. https://doi.org/10.1086/257839
• Trojanek M., Kisiała W., Trojanek R. 2021. Do local governments follow their neighbours' tax strategies? Tax mimicking amongst Polish municipalities. Land Use Policy, 108: 105576. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105576
• Ward J.H. 1963. Hierarchical grouping to optimize an objective function. Journal of the American Statistical Association, 58(301): 236-244 https://doi.org/10.1080/01621459.1963.10500845
• Wilson J. 1986. A theory of interregional tax competition. Journal of Urban Economics, 19: 296-315. https://doi.org/10.1016/0094-1190(86)90045-8
• Wilson J., Wildasin D. 2004. Capital tax competition: bane or boon. Journal of Public Economics, 88: 1065-1091. https://doi.org/10.1016/S0047-2727(03)00057-4
• Wojtyra B. 2017. Poziom wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 40: 149-161.
• Wójtowicz K. 2007. System opodatkowania nieruchomości w Polsce. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Zodrow G.R., Mieszkowski P. 1986. Pigou, Tiebout, Property Taxation, and the Underprovision of Local Public Goods. Journal of Urban Economics, 19: 356-370. https://doi.org/10.1016/0094-1190(86)90048-3

Identyfikatory

DOI

10.14746/rrpr.2022.62.15