Filozofia a polityka : lekcje z Oakeshotta, Bradatana i Sokratesa

• Autorzy: Dariusz Kubok

Warianty tytułu

Philosophy and Politics : Lessons from Oakeshott, Bradatan, and Socrates

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Celem badań będzie przemyślenie na nowo relacji pomiędzy filozofią polityki a praktyką polityczną. Jako przesłanki w tych analizach zostaną wykorzystane poglądy Michaela Oakeshotta, Costicy Bradatana i Sokratesa. Można spróbować wskazać nowe kryterium odróżnienia tych dwóch obszarów, odwołując się częściowo do tradycji sceptycznej, akcentującej niedopowiedzenie i nieskrępowanie.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Artykuł zawiera rozważania metafilozoficzne odnoszące się do obszaru filozofii polityki. Wykorzystane zostaną przede wszystkim metody filozoficzne stosowane na metapoziomie w stosunku do dociekań z zakresu filozofii polityki.
PROCES WYWODU: Najpierw postaram się dookreślić frazę "filozofia polityki" i "filozofia polityczna". W dalszej części wywodu przedstawię poglądy Oakeshotta i Bradatana dotyczące filozofii i polityki. Finalnie skontrastuję te ustalenia z wizerunkiem Sokratesa i ukażę pola synergii.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analizy z zakresu metafilozofii, w odniesieniu przede wszystkim do filozofii polityki, pozwolą dookreślić sam status refleksji filozoficznej i ograniczenia związane z próbami podania wyczerpującej ich definicji. Na podstawie porównania tych koncepcji ujawniają się także inne metafilozoficzne problemy wynikające z wyzwań filozofii polityki.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z przeprowadzonych badań wynika, że istnieje potrzeba głębszego przeanalizowania zagadnień metafilozoficznych w odniesieniu do filozofii polityki. Takie badania powinny pogłębić dociekania zarówno z zakresu filozofii, jak i nauk o polityce. (abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the research is to rethink the relationship between political philosophy and political practice. The views of Michael Oakeshott, Costica Bradatan and Socrates will be used as premises in these analyses. A new criterion for distinguishing these two areas can be identified, partially referring to the tradition that emphasizes understatement and unrestrainedness.
RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The article contains metaphilosophical considerations related to the field of philosophy of politics. The primary methods used will be philosophical methods, applied at the meta level to inquiries in the field of political philosophy.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: First, I will try to define the phrases "philosophy of politics" and "political philosophy" in the Polish language. In the following part of the article, I will present the views of Oakeshott and Bradatan regarding philosophy and politics. Finally, I will contrast these findings with the image of Socrates and show the fields of synergy.
RESEARCH RESULTS: These analyses in the field of metaphilosophy, in relation primarily to political philosophy, will allow us to define the very status of philosophical reflection and the limitations related to the attempts to provide an exhaustive definition. Based on a comparison of these concepts, other metaphilosophical problems arising from the challenges of political philosophy also emerge.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The research shows a need for a deeper analysis of metaphilosophical issues concerning political philosophy. Such research should deepen research in both philosophy and political science. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia; Polityka; Poglądy filozoficzne

EN

Philosophy; Politics; Philosophical thought

• Czasopismo: Horyzonty Polityki
• Rocznik: 2022
• Tom: 13
• Numer: nr 45 Autorytet władzy politycznej
• Strony: 183--201

Twórcy

autor

Dariusz Kubok

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Apelt, O. (1912). Platonische Aufsätze. Berlin: Teubner.
• Arendt, H. (1990). Philosophy and Politics. Social Research, 57(1), 73-103.
• Bartyzel, J. (2007). Filozofia polityki, filozofia polityczności. W J. Bartyzel, B. Szlachta & A. Wielomski (Red.), Encyklopedia polityczna (s. 90-100). Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
• Bradatan, C. (2020). Umrzeć za ideę. Niebezpieczne żywoty filozofów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Coats, W.J., Jr. (2000). Oakeshott and His Contemporaries. Selinsgrove: Susquehanna University Press.
• Devigne, R. (1996). Recasting Conservatism: Oakeshott, Strauss, and the Response to Postmodernism. New Haven: Yale University Press.
• Emberley, P., Cooper, B. (2004). Faith And Poltical Philosophy: The Correspondence between Leo Strauss and Eric Voegelin, 1934-1964. Columbia and London: University of Missouri.
• Foucault, M. (1983). Discourse and Truth: the Problematization of Parrhesia. 6 lectures at University of California at Berkeley, CA, Oct-Nov. 1983. https://foucault.info/parrhesia/ [data dostępu: 13.07.2022].
• Hadot, P. (2019). Ćwiczenia duchowe i filozofia starożytna. (P. Domański& W. Klenczon, Tłum.). Warszawa: Aletheia.
• Król, M. (2008). Filozofia polityczna. Kraków: Znak.
• Kubok D. (2018). Conversation and Conservation: Two Kinds of Anti-Dogmatic Criticism in the Philosophy of Politics and their Antecedents in Ancient Greek Forms of Skepticism and Fallibilism. W D. Kubok (Red.), Thinking Critically: What Does It Mean? The Tradition of Philosophical Criticism and Its Forms in the European History of Ideas (s. 73-92). Berlin/Boston: De Gruyter.
• Kubok, D. (2020). Kilka uwag o modelach zetetycznych w filozofii polityki: Voegelin - Strauss. Horyzonty Polityki, 11 (35), 125-143.
• Kubok, D. (2021). Krytycyzm, sceptycyzm i zetetycyzm we wczesnej filozofii greckiej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Leszczyński, D. (2012). Realizm i sceptycyzm. Studia analityczne. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Maciejowski, E. (2016). O filozofii polityki i filozofii politycznej. Kultura i Wartości, 20, 167-181.
• McAllister, T.V. (1997). Revolt Against Modernity. Leo Strauss, Eric Voegelin, and the Search for Postliberal Order. Lawrence: University Press of Kansas.
• McIlwain, D. (2019). Michael Oakeshott and Leo Strauss: The Politics of Renaissance and Enlightenment. Cham: Palgrave Macmillan.
• Oakeshott, M. (1993). Political Philosophy. W M. Oakeshott, Religion, Politics and the Moral Life (s. 138-155). T. Fuller (Red.). New Haven-London: Yale University Press.
• Oakeshott, M. (1999). Filozofia polityki (A. Lipszyc, Tłum.). W M. Oakeshott, Wieża Babel i inne eseje (s. 119-138). Wybrał i wstępem opatrzył P. Śpiewak. Warszawa: Aletheia.
• Platon (1999). Dialogi (T. II). (W. Witwicki, Tłum.). Kęty: Antyk.
• Polakowski, M. (2007). Indywidualność jako kategoria filozofii Michaela Oakeshotta. Dialogi Polityczne [online], 8, 263-276.
• Sekstus Empiryk (1958). Sexti Empirici Opera. H. Mutschmann (Rec.). (T. 1) Pyrrhoneion hypotyposeon libros tres continens (J. Mau, Rec.). Leipzig: Teubner.
• Śpiewak, P. (2004). Filozof i polityka. Uwagi o myśli Leo Straussa. W P. Kłoczowski (Red.), Dziedzictwo greckie we współczesnej filozofii politycznej. Seria: Studia i analizy (s. 67-90). Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej.
• Strauss, L. (1969). Prawo naturalne w świetle historii (T. Górski, Tłum.). Warszawa: PAX.
• Strauss, L. (2000). Restatement on Xenophon's Hiero. W L. Strauss, On Tyranny. Revised and Expanded Edition. Including the Strauss-Kojève Correspondence (s. 177-212). V. Gourcevitch, M.S. Roth (Red.). Chicago and London: University of Chicago Press.
• Tseng, R. (2003). The Sceptical Idealist: Michael Oakeshott as a Critic of the Enlightenment. Exeter: Imprint Academic.
• Wielomski, A. (2007). Polityka. W J. Bartyzel, B. Szlachta, & A. Wielomski (Red.), Encyklopedia polityczna. Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
• Zdybel, J., Zdybel, L. (2013). Wprowadzenie. Filozofia polityki czy filozofia polityczna? W J. Zdybel, & L. Zdybel (Red.), Filozofia polityki współcześnie (s. 7-48). Kraków: Universitas.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.35765/hp.2329