Kompetencja wewnętrzna państwa na tle wybranych przepisów Karty Narodów Zjednoczonych

• Autorzy: Tomasz Sikirycki

Warianty tytułu

Internal Competence of the State Against the Background of Selected Regulations of the United Nations Charter

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Współczesne stosunki międzynarodowe cechuje coraz silniej zaznaczająca się konfrontacja dwóch przeciwstawnych tendencji. Pierwsza polega na silnym akcentowaniu suwerenności państw i prowadzi do absolutyzowania jej zasięgu tak w stosunkach międzynarodowych, jak i w obrębie polityki wewnętrznej. Druga wyraża się w naturalnej konieczności coraz szerszego wiązania własnych państwowych interesów z interesami innych podmiotów czy to w formie umów międzynarodowych, czy przystąpienia do organizacji regionalnych lub uniwersalnych, co z istoty swej prowadzi do wyłączenia szeregu zagadnień spod samodzielnego, bieżącego rozstrzygania, a także poddania wielu kwestii wewnątrzpaństwowych międzynarodowej kontroli. U podstaw drugiej tendencji często jednak leży jedynie kalkulacja oparta na aktualnym układzie stosunków międzynarodowych, w których odrębne role przypadają silnym i słabszym. Stąd parawan suwerenności czy też kompetencji wewnętrznej ukrywa mechanizm obrony państw przed skutkami wprowadzenia w życie postanowień dokumentów międzynarodowych, obowiązujących te państwa. Na przykładzie niektórych przepisów Karty Narodów Zjednoczonych można przedstawić dylematy w sferze praktycznej realizacji, fundamentalnych w swej prawno-politycznej naturze, instytucji prawa międzynarodowego. Wybór Karty Narodów Zjednoczonych nie jest rzecz jasna przypadkowy. Zakładając, że za podpisem pod Kartą kryje się akceptacja jej postanowień przez suwerenny podmiot prawa międzynarodowego, wyrażający wolę uczestnictwa w wykonywaniu określonych praw i podporządkowania się konkretnym obowiązkom, przyjąć należy niemal powszechne obowiązywanie dokumentu o jakim mowa. Pretenduje on do objęcia swym zakresem wszystkich najistotniejszych dziedzin stosunków międzynarodowych, ze szczególnym wszakże uwzględnieniem pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego. Szerokie kompetencje przyznane właśnie w tym obszarze aktywności Radzie Bezpieczeństwa powodują pojawianie się prób instrumentalnej interpretacji odpowiednich przepisów, zgodnie z partykularnym interesem politycznym, sprzecznym z celami i zasadami ONZ, a także działań wykorzystujących nieprecyzyjną redakcję postanowień Karty dla odebrania im właściwego i zamierzonego przez państwa założycielskie znaczenia. (fragment tekstu)

EN

The article touches a difficult, both from theoretical and practical points of view, question of internal competence of the state in the aspect of international law. The problem is rooted in the parallal existence of two antagonistic tendencies: a strong stress on the principle of sovereignty of the state and the necessity of combining own interest with that of other subjects of international law. Ananalysis of international configuration of power, from the point of view of internal interest, leads the states to escape from fulfilling their international obligations. The idea of internal competence often is used to hide the above mentioned in tentions. The author approaches the conception of internal competence as one deriving from sovereignty of state, indicating that the competence refers not so much to sovereignty as a status or a set of features characteristic for a sovereign subject, but to the range of problem sautonomously decided. Hence a proposition of a uniform understanding of sovereignty, and distinction of internal and external competence, depending on the area of an autonomous decision. All the above considerations are based on those regulations of the United Nations Charter which refer to the competence of the Security Council, concerning disputets and situations threatening peace. The author proposes, basing on the presented conception of internal competence, such an interpretation of the UN Charter which on one hand secures the interest of states from unlawful interference in their internal affairs, but on tho other hand leaves the necessary freedom of action to the statutory UN organs, with in a competence agreed on by sovereign subjects and provided by the UN Charter. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Państwo; Stosunki międzynarodowe; Karta Narodów Zjednoczonych

EN

State; International relations; Charter of the United Nations

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 1989
• Numer: nr 43
• Strony: 99--117

Twórcy

autor

Tomasz Sikirycki

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• 1. J. Bodin, Sześć ksiąg o Rzeczypospolitej, Warszawa 1958, s. 174.
• 2. M. Duverger, Droit constitutionnel et institutions politiques, Paris 1956, s. 65.
• 3. L. Gelberg, Zarys prawa międzynarodowego, Warszawa 1979, s. 102.
• 4. L. M. Goodrich, The United Nations, London 1960, s. 79.
• 5. W. Góralczyk, Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie, Warszawa 1979, s. 363.
• 6. H. Kelsen, The Law of the United Nations, New York 1951, s. 772.
• 7. A. Klafkowski, Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 1979, s. 140.
• 8. A. Pieniążek, Suwerenność, problemy teorii i praktyki, Warszawa 1979, s. 45-49.
• 9. E. Piontek, Siły zbrojne ONZ, Warszawa 1973, s. 31-32.
• 10. R. Sonnenfeld, Realizacja zasad współistnienia w ONZ. Aspekty prawne, Warszawa 1968, s. 31.
• 11. R. Sonnenfeld, Uchwały Rady Bezpieczeństwa. Zagadnienia prawne, Warszawa 1979, s. 125.
• 12. W. Zamkowski, Dyktatura, suwerenność, demokracja, Wrocław 1974, s. 105.