Wiek a zasada równości pacjentów w świetle Kodeksu Etyki Lekarskiej. Doświadczenia z okresu pandemii SARS-CoV-2

• Autorzy: Marek Stych

Warianty tytułu

Age and the Principle of Patient Equality in Light of the Code of Medical Ethics. Experience from the SARS-CoV-2 Pandemic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Etyka jest uznawana za integralną część medycyny już od czasów Hipokratesa, greckiego lekarza żyjącego w V wieku p.n.e., który jest uważany za twórcę etyki lekarskiej. Okres ten stał się początkiem koncepcji medycyny jako profesji, zgodnie z którą lekarze są zobowiązani do przestrzegania etyki zawodowej i deontologii. Logiczną konsekwencją wspomnianego założenia jest uznanie, iż "dobro pacjentów stawiać będą ponad swoje własne". Podejmowanie nieetycznych czynności zawodowych i brak rzetelności może skutkować śmiercią pacjenta lub poważnym uszczerbkiem na jego zdrowiu. Samo środowisko lekarskie jest podzielone w zakresie ponoszenia odpowiedzialności. Część uznaje, konieczność ponoszenia odpowiedzialności wyłącznie przed samym sobą, kolegami wykonującymi zawód a w przypadku osób wierzących - również przed Bogiem, zapominając jednocześnie, że na pierwszym miejscu powinna pojawić się odpowiedzialność w stosunku do pacjentów. Artykuł porusza ważny problem równego traktowania pacjentów przez lekarzy - w okresie pandemii COVID-19 - z uwzględnieniem wieku pacjenta (60+). Autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy w praktyce współcześnie walka o zdrowie i życie każdego pacjenta bez względu na wiek jest tak samo ważna dla lekarza. W artykule wykorzystano metodę dogmatyczno-prawną oraz metodę sondażu diagnostycznego (technika: kwestionariusz ankiety). Badania przeprowadzono na grupie pacjentów w wieku 60+, mieszkańców konurbacji górnośląskiej. Uzyskane wyniki badań wykazały nieetyczne zachowania lekarzy oraz przejawy dyskryminacji osób starszych.(abstrakt oryginalny)

EN

Ethics has been considered an integral part of medicine since the time of Hippocrates, a Greek physician who lived in the fifth century BC and is considered the founder of medical ethics. This period marked the beginning of the concept of medicine as a profession, according to which doctors are obliged to observe professional ethics and deontology. A logical consequence of the aforementioned assumption is the recognition that "they will put the welfare of patients above their own". Undertaking unethical professional activities and lack of integrity can result in the death of a patient or serious damage to his/her health. The medical community itself is divided on the issue of bearing responsibility. Some recognise the need to be accountable only to themselves, colleagues in the profession and, in the case of believers, also to God, while forgetting that responsibility to patients should come first. The article addresses the important issue of equal treatment of patients by doctors - during the COVID-19 pandemic - taking into account the age of the patient (60+). The author attempts to answer the question of whether fighting for the health and life of every patient, regardless of their age, is nowadays as important to doctors as to patients. The methods used in the paper are the dogmatic-legal method and empirical research (technique: questionnaire). The study was conducted on a group of patients aged 60+, residents of the Upper Silesian conurbation. The results showed unethical behaviour of doctors and manifestations of discrimination against the elderly.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

COVID-19; Etyka; Prawa pacjenta; Zróżnicowanie wiekowe; Etyka zawodowa

EN

COVID-19; Ethics; Patient's rights; Age diversity; Professional ethics

• Czasopismo: Przegląd Prawa Publicznego
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 1
• Strony: 7--20

Twórcy

autor

Marek Stych

• Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

Bibliografia

• Banaś H., Rządy prawa wobec moralności: klauzula sumienia w pracy [w:] Rządy prawa i europejska kultura prawna, red. A. Bator, J. Helios, W. Jedlecka, Wrocław 2014.
• van der Gaag A., Professionalism in healthcare professionals, "Research Report" 2014, https://www.hcpc-uk.org/globalassets/resources/reports/professionalism-in-healthcare-professionals.pdf.
• Hannawa A.F., Principles of medical ethics: Implications for the disclosure of medical errors, "Medicolegal and Bioethics" 2012/2.
• Ham Ch., Alberti G., The medical profession, the public, and the government, "British Medical Journal Clinical Research" 2002/324 (7341).
• Jacek A., Klauzula sumienia w zawodzie lekarza, "Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie" 2010/4.
• Jakiel G., Robak-Chołubek D., Ciąża pozamaciczna [w:] Patologia wczesnej ciąży, red. T. Paszkowski, Lublin 2004.
• Marcinkowska A., Uwagi co do zgodności z Konstytucją obecnych rozwiązań ustawowych odnośnie do możliwości powołania się przez lekarza na klauzulę sumienia, "Roczniki Nauk Prawnych" 2014/3, t. XXIV.
• Pellegrino Edmund D., The Physician 's Conscience, Conscience Clauses, and Religious Belief: A Catholic Perspective, "Fordham Urban Law Journal" 2002/30 (1).
• Szostak R., Kozak M., Odpowiedzialność karna lekarzy za błędy w sztuce medycznej, "Studia Prawnoustrojowe" 2014/23.
• Wrześniewska-Wal I., Odpowiedzialność lekarza w orzecznictwie sądów lekarskich, Warszawa 2020.
• Zomerski W., Efektywność praw człowieka a lekarska klauzula sumienia. Teoria. Prawo. Praktyka, "Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis" 2016, vol. 5 (2).
• Zoll A., Niektóre etyczne i prawne dylematy związane z zaniechaniem świadczeń medycznych, "Medycyna Praktyczna" 2008/9.