Cyfryzacja w zarządzaniu publicznym

• Autorzy: Ewa Ziemba , Tomasz Papaj
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cyfrowa rzeczywistość, w jakiej obecnie żyjemy, potęgowana nieustannym pojawianiem się coraz to bardziej wyrafinowanych technologii informacyjno-komunikacyjnych (Information and Communications Technology, ICT), wciąż postępującą globalizacją i wyzwaniami związanymi z integracją działań krajów Unii Europejskiej, wymaga od instytucji rządowej i samorządowej administracji publicznej nowego podejścia do zarządzania publicznego, podążania za transformacją technologiczną i adresowania potrzeby społeczeństwa informacyjnego. Z cyfryzacją w zarządzaniu publicznym mamy już do czynienia na świecie od wielu lat, niemniej postęp technologiczny i nowe wymagania interesariuszy zarządzania publicznego powodują, iż stale należy badać przesłanki, uwarunkowania, możliwości i korzyści wykorzystania ICT do wsparcia instytucji publicznych. Celem rozdziału jest zaprezentowanie wyzwań i obszarów cyfryzacji w zarządzaniu publicznym, identyfikacja i projekcja elektronicznej administracji i elektronicznych usług publicznych wraz z ich egzemplifikacją oraz przedstawienie rodzajów zagrożeń i sposobów zabezpieczenia cyfryzacji w zarządzaniu publicznym. Niniejszy rozdział rozpoczyna projekcja elektronicznej administracji jako efektu cyfryzacji w zarządzaniu publicznym. Zaprezentowano istotę, wyzwania i obszary cyfryzacji, aby następnie skoncentrować uwagę na elektronicznej administracji i jej egzemplifikacji w Polsce. Kolejna cześć rozdziału dotyczy elektronicznych usług publicznych, ich istoty, rodzajów i praktycznych przykładów takich usług w Polsce. Rozdział zamykają kwestie zagrożeń i bezpieczeństwa cyfryzacji w zarządzaniu publicznym.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie; Zarządzanie publiczne; Cyfryzacja; Technologie informacyjne i telekomunikacyjne; e-administracja; Cyberbezpieczeństwo

EN

Management; Public governance; Digitization; Information and Communication Technology (ICT); e-government; Cybersecurity

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2023
• Tom: Zarządzanie publiczne. Perspektywa teorii i praktyki
• Strony: 358--388

Twórcy

autor

Ewa Ziemba

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Tomasz Papaj

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Aman W., Shukaili J.A. (2021), A Classification of Essential Factors for the Development and Implementation of Cyber Security Strategy in Public Sector Organizations, "International Journal of Advanced Computer Science and Applications" (IJACSA), Vol. 12, No. 8, s. 169-176.
• Acevedo B., Common R. (2006), Governance and the Management of Networks in the Public Sector, "Public Management Review", No. 8(3), s. 395-414.
• Baum C.H., Maio A.D. (2000), Gartner's Four Phases of e-Government Model, Gartner Group, http://www.gartner.com/id=317292 (dostęp: 12.07.2022).
• Bogucki D. (2005), eGovernment w Unii Europejskiej, "eAdministracja, eObywatel, eUrząd, ePaństwo", nr 1, s. 10-15.
• Bridge C. (2012), Citizen Centric Service in the Australian Department of Human Services: The Department's Experience in Engaging the Community in Co-Design of Government Service Delivery and Developments in e-Government Services, "The Australian Journal of Public Administration", No. 71(2), s. 167-177, https://doi.org/ 10.1111/j.1467-8500.2012.00763.x
• Chohan S.R., Hu G., Si W., Pasha A.T. (2020), Synthesizing e-Government Maturity Model: A Public Value Paradigm towards Digital Pakistan, "Transforming Government: People, Process and Policy", Vol. 14(3), s. 495-522, https://doi.org/10.1108/ TG-11-2019-0110
• Chung-pin L., Kaiju Ch., Stokes F.B. (2011), Testing the Development and Diffusion of e-Government and E-Democracy: A Global Perspective, "Public Administration Review", Vol. 71(3), s. 444-454.
• Cortada J.W. (2007), The Digital Hand, t. 3, How Computers Changed the Work of American Public Sector Industries, Oxford University Press, New York.
• Cyfert S. (2007), Strategiczne doskonalenie architektury procesów jako źródło sukcesu organizacji, "Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego", nr 2, s. 90-98.
• Czakon W. (2012), Sieci w zarządzaniu strategicznym, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Davenport T.H., Eccles R.G., Prusak L. (1992), Information Politic, "Sloan Management Review", Fall, s. 53-65.
• Dunleavy P., Margetts H., Bastow S., Tinkler J. (2005), New Public Management Is Dead - Long Live Digital-Era Governance, "Journal of Public Administration Research and Theory", Vol. 16(3), s. 467-494, https://doi.org/10.1093/jopart/mui057
• European Commission (2007), The User Challenge Benchmarking: The Supply of Online Public Services - 7th Measurement, Capgemini, European Commission Directorate General for Information Society and Media, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9b1d1b48-9c1d-453a-86a6-9e1caf7b6d98/language-en (dostęp: 12.07.2022).
• European Commission (2021a), eGovernment Benchmark 2021: Entering a New Digital Government Era, Publication Office of the European Union, Luxembourg, https://www.capgemini.com/resources/egovernment-benchmark-2021/ (dostęp: 12.07.2022).
• European Commission (2021b), Digital Economy and Society Index (DESI) 2021, https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/desi (dostęp: 12.07.2022).
• Hilty L.M., Aebischer B. (2015), ICT for Sustainability: An Emerging Research Field, "Advances in Intelligent Systems and Computing", Vol. 310, s. 1-34, Australia, https://doi.org/101007/978-3-319-09228-7_1
• Ifinedo P., Singh M. (2011), Determinants of eGovernment Maturity in the Transition Economies of Central and Eastern Europe, "Electronic Journal of e-Government", Vol. 2, s. 166-182.
• Kożuch B. (2004), Zarządzanie publiczne. W teorii i praktyce polskich organizacji, Placet, Warszawa.
• Lallmahomed M.Z.I., Lallmahomed N., Lallmahomed G.M. (2017), Factors Influencing the Adoption of e-Government Services in Mauritius, "Telematics and Informatics", Vol. 34(4), s. 57-72, https://doi.org/10.1016/j.tele.2017.01.003
• Lin Y. (2018), A Comparison of Selected Western and Chinese Smart Governance: The Application of ICT in Governmental Management, Participation and Collaboration, "Telecommunications Policy", Vol. 42(10), s. 800-809, https://doi.org/10.1016/j.telpol.2018.07.003
• Lindgren I., Jansson G. (2013), Electronic Services in the Public Sector: A Conceptual Framework, "Government Information Quarterly", No. 30(2), s. 163-172, https://doi.org/10.1016/j.giq.2012.10.005
• Lindner R., Aichholzer G. (2020), E-Democracy: Conceptual Foundations and Recent Trends [w:] L. Hennen, I. van Keulen, I. Korthagen, G. Aichholzer, R. Lindner, R. Nielsen R. (eds.), European E-Democracy in Practice. Studies in Digital Politics and Governance, Springer, Cham, https://doi.org/10.1007/978-3-030-27184-8_2
• Lisiecka K., Papaj T., Czyż-Gwiazda E. (2011), Public governance koncepcją zarządzania w administracji publicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice.
• Ma L. (2017), Performance Management and Citizen Satisfaction with the Government: Evidence from Chinese Municipalities, "Public Administration", Vol. 95(1), s. 39-59, https://doi.org/10.1111/padm.12275
• Miłek D., Nowak P. (2021), Rozwój usług elektronicznej administracji publicznej w Polsce na tle Unii Europejskiej, "Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy", Vol. 65(1), s. 48-73, https://doi.org/10.15584/nsawg.2021.1.3
• Napitupulu D. (2021), A Bibliometric Analysis of e-Government Research, "Library Philosophy and Practice (e-journal)", 5861, https://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/5861 (dostęp: 12.07.2022).
• Nogalski B., Szpitter A. (2010), Zarządzanie wiedzą - wyzwania i realia badawcze [w:] S. Lachiewicz, B. Nogalski (red.), Osiągnięcia i perspektywy nauk o zarządzaniu, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa, s. 292-310.
• Norris D.F., Reddick Ch.G. (2013), E-democracy at the American Grassroots: Not Now ... Not Likely? "Information Polity", Vol. 18, No. 3, s. 201-216.
• Nowina-Konopka M. (2017), Europejska koncepcja e-government w świetle wskaźników Komisji Europejskiej, "Zeszyty Prasoznawcze", 60, 2(230), s. 329-349, https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.021.7301
• OECD (2001), Project on the Impact of e-Government. PUMA 10/REV2, Public Management Service, Public Management Committee, https://www.oecd.org/officialdocuments/publicdisplaydocumentpdf/?cote=PUMA(2001)10/REV2&docLanguage=En (dostęp: 12.07.2022).
• Olawumi T.O., Chan D.W.M. (2018), A Scientometric Review of Global Research on Sustainability and Sustainable Development, "Journal of Cleaner Production", Vol. 183, s. 231-250, https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.02.162
• Olszak C., Ziemba E. (2011), Rozwój e-administracji. Rodzaje i poziomy dojrzałości e-usług publicznych w regionie śląskim, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług", vol. 651, 68 (II), s. 250-266.
• ONZ (2015), Transforming Our World: The 2030 Agenda for Sustainable Development, A/RES/70/1, United Nations, https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/ 21252030%20Agenda%20for%20Sustainable%20Development%20web.pdf (dostęp: 12.07.2022).
• Palvia P., Baqir N., Nemati H. (2018), ICT for Socioeconomic Development: A Citizens' Perspective, "Information & Management", Vol. 55(2), s. 160-176, https://doi.org/ 10.1016/j.im.2017.05.003
• Papadomichelaki X., Mentzas G. (2012), e-GovQual: A Multiple-Item Scale for Assessing e-Government Service Quality, "Government Information Quarterly", Vol. 29, Iss. 1, s. 98-109, https://doi.org/10.1007/978-3-642-03516-6_14
• Papaj T. (2017), Doskonalenie komunikacji elektronicznej pomiędzy jednostkami administracji publicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice.
• Payne A., Frow P. (2005), A Strategic Framework for Customer Relationship Management, "Journal of Marketing", Vol. 69(4), s. 167-176, https://doi.org/10.1509/jmkg.2005.69.4.167
• Rehman M., Esichaikul V., Kamal M. (2012), Factors Influencing e-Government Adoption in Pakistan, "Transforming Government: People, Process and Policy", Vol. 6(3), s. 258-282, https://doi.org/10.1108/17506161211251263
• Sudoł S., Kożuch B. (2010), Rozszerzyć nauki o zarządzaniu o zarządzanie publiczne jako ich subdyscyplinę [w:] S. Lachiewicz, B. Nogalski (red.), Osiągnięcia i perspektywy nauk o zarządzaniu, Wolters Kluwer Polska, Warszawa, s. 382-401.
• Śledziewska K., Włoch R. (2020), Gospodarka cyfrowa. Jak nowe technologie zmieniają świat, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• The World Bank (2002), New-Economy Sector Study. Electronic Government and Governance: Lessons for Argentina, Washington, https://documents1.worldbank.org/ curated/en/527061468769894044/pdf/266390WP0E1Gov1gentina1Final1Report.pdf (dostęp: 12.07.2022).
• Twizeyimana J. D., Andersson A. (2019), The Public Value of e-Government - A Literature Review, "Government Information Quarterly", Vol. 36(2), s. 167-178, https://doi.org/10.1016/j.giq.2019.01.001
• United Nations (2015), Transforming Our World: The 2030 Agenda for Sustainable Development, A/RES/70/1, https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/ 21252030%20Agenda%20for%20Sustainable%20Development%20web.pdf (dostęp: 12.07.2022).
• United Nations (2014), United Nations e-Government Survey 2014. E-government for the Future We Want, New York.
• Vigoda E. (2002), From Responsiveness to Collaboration: Governance, Citizens, and Next Generation of Public Administration, "Public Administration Review", No. 62(5), s. 527-540.
• WCED (1987), Development and International Economic Co-operation: Environment, Report of the World Commission on Environment and Development, United Nations, https://sswm.info/sites/default/files/reference_attachments/UN%20WCED%201987 %20Brundtland%20Report.pdf (dostęp: 12.07.2022).
• World Bank (2012), ICT for Greater Development Impact World Bank Group Strategy for Information and Communication Technology 2021-2015, The World Bank Group, https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/27411/715400WP0W BG0I0sclosed0July02502012.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 12.07.2022).
• Yu-Che Ch., Jun-Yi H. (2009), Advancing e-Governance: Comparing Taiwan and the United States, "Public Administration Review", No. 69, s. 151-158.
• Ziemba E. (2017), Zrównoważone społeczeństwo informacyjne, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice.
• Ziemba E. (2019), Synthetic Indexes for a Sustainable Information Society: Measuring ICT Adoption and Sustainability in Polish Government Units [w:] E. Ziemba (ed.), Information Technology for Management: Emerging Research and Applications, Lecture Notes in Business Information Processing, Vol. 346, s. 214-234, Springer Nature, https://doi.org/10.1007/978-3-030-15154-6_12
• Ziemba E. (2013), The Holistic and Systems Approach to the Sustainable Information Society, "Journal of Computer Information Systems", Vol. 54(1), s. 106-116, https://doi.org/10.1080/08874417.2013.11645676
• Ziemba E. (2018), The ICT Adoption in Government Units in the Context of the Sustainable Information Society, Proceedings of the 2018 Federated Conference on Computer Science and Information Systems FedCSIS, Poznań, s. 725-733, https://doi.org/10.15439/2018F116
• Ziemba E. (2021), The Contribution of ICT Adoption by Local Governments to Sustainability - Empirical Evidence from Poland, "Information Systems Management", Vol. 38(2), 76, s. 116-134, https://doi.org/10.1080/10580530.2020.1738600
• Ziemba E., Obłąk I. (2013), Critical Success Factors for ERP Systems Implementation in Public Administration, "Interdisciplinary Journal of Information, Knowledge, and Management", Vol. 8, s. 2-19, https://doi.org/10.28945/1785
• Akty prawne: Council of Europe (2009), Recommendation CM/Rec(2009)1 of the Committee of Ministers to Member States on electronic democracy (e-democracy), http://www.coe.int/t/dgap/democracy/Activities/GGIS/CAHDE/2009/RecCM2009_1_and_Accomp_Docs/Recommendation%20CM_Rec_2009_1E_FINAL_PDF.pdf (dostęp: 12.08.2022).
• Komisja Europejska (2010), Europejski plan działań na rzecz administracji elektronicznej na lata 2011-2015. Technologie informacyjno-komunikacyjne w służbie inteligentnej, zrównoważonej i innowacyjnej administracji publicznej, COM (2010) 743, Bruksela, https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0743: FIN:PL:PDF (dostęp: 12.08.2022).
• Komisja Europejska (2016), Plan działania UE na rzecz administracji elektronicznej na lata 2016-2020. Przyspieszenie transformacji cyfrowej w administracji, COM (2016) 179, Bruksela, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52 016DC0179 (dostęp: 12.08.2022).
• Komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów (2003), Rola e-administracji w przyszłości Europy, Bruksela, COM (2003), 567.
• Program Operacyjny Polska Cyfrowa na lata 2014-2020, s. 5. Wersja zaakceptowana decyzją Komisji Europejskiej z dnia 5 grudnia 2014 roku ze zmianami z 15 lutego 2017 roku, 12 marca 2018 roku, 13 sierpnia 2020 roku, 22 października 2020 roku oraz 27 lipca 2021 roku.
• Ustawa z dnia 5 lipca 2018 roku o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. Dz.U. 2018, poz. 1560 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 17 lutego 2005 roku o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Dz.U. 2021, poz. 670.
• Ustawa z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Dz.U. 2002 Nr 144, poz. 1204.
• Witryny internetowe: [www 1] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52016DC0179 (dostęp: 12.08.2022).
• [www 2] https://www.polskacyfrowa.gov.pl/strony/o-programie/fundusze-europejskie-na- rozwoj-cyfrowy-2021-2027/zalozenia-do-nowego-programu/ (dostęp: 12.08.2022).
• [www 3] https://www.polskacyfrowa.gov.pl/strony/o-programie/dokumenty/szczegolowy -opis-osi-priorytetowych-programu-polska-cyfrowa-2014-2020/ (dostęp: 12.08.2022).
• [www 4] POPC 2014-2020. Lista projektów dofinansowanych ze środków Programu Polska Cyfrowa 2014-2020, https://www.polskacyfrowa.gov.pl/strony/o-programie/ projekty/lista-beneficjentow/ (dostęp: 12.08.2022).
• [www 5] Program Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021. https://www.polska cyfrowa.gov.pl/strony/o-programie/fundusze-europejskie-na-rozwoj-cyfrowy-2021- 2027/konsultacje-spoleczne-programu/ (dostęp: 12.08.2022).
• [www 6] Program Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021-2027. Projekt programu do konsultacji społecznych 20.04-25.05.2021 roku. https://www.polskacyfrowa. gov.pl/media/100367/FERC.pdf (dostęp: 12.08.2022).
• [www 7] Definition of E Government, The World Bank, Washington DC, 2003. https:// www.worldbank.org/en/topic/digitaldevelopment/brief/e-government (dostęp: 12.08. 2022).
• [www 8] European Commission. eGovernment and digital public services. https://digital -strategy.ec.europa.eu/en/policies/egovernment (dostęp: 12.08.2022).
• [www 9] https://epuap.gov.pl (dostęp: 12.08.2022).
• [www 10] https://www.zus.pl/portal/logowanie.npi (dostęp: 12.08.2022).
• [www 11] https://pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta (dostęp: 12.08.2022).
• [www 12] https://www.gov.pl/ (dostęp: 12.08.2022).
• [www 13] https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/podpisz-dowolny-dokument-wykorzystaj- do-tego-profil-zaufany (dostęp: 12.08.2022).
• [www 14] https://www.nccert.pl/ (dostęp: 12.08.2022).
• [www 15] https://www.capgemini.com/wp-content/uploads/2020/09/eGovernment- Benchmark-2020-Insight-Report.pdf (dostęp: 12.08.2022).
• [www 16] https://www.gov.pl/web/mobywatel (dostęp: 12.08.2022).
• [www 17] https://5wszk.com.pl/cyberbezpieczenstwo (dostęp: 12.08.2022).

Identyfikatory

DOI

10.22367/uekat.9788378758266