Warianty tytułu
Appraisal of Legal Forms of Subsidizing of State-Owned Enterprises in the Light of Their Responsibility for Financial Results
Języki publikacji
Abstrakty
System prawny dotowania, jego podstawy, zakres niezbędnej instytucjonalizacji na gruncie prawa materialnego i procedury, wreszcie klasyfikacja prawna dotacji to zagadnienia, które były dotąd badane wycinkowo, a nie w ujęciu całościowym, koncepcyjnym. A przecież występuje poważna zależność pomiędzy tymi zagadnieniami ogólnymi, które stanowią niejako fundament, a rozwiązaniami szczegółowymi w zakresie dotowania państwowych jednostek organizacyjnych poszczególnych typów, w tym w szczególności przedsiębiorstw państwowych. System prawny w tym rozumieniu nie był nigdy całościowo ujmowany przez prawo budżetowe, którego rozwiązania w tym zakresie częściowe lub fragmentaryczne, ciążyły ku "rozbiciu" problematyki dotowania pomiędzy zagadnienia finansowania poszczególnych typów państwowych jednostek organizacyjnych oraz zagadnienia procedury budżetowej. Dotowanie unormowane jest także w wielu innych aktach prawnych, w tym w odniesieniu do przedsiębiorstw, przede wszystkim w ustawie o gospodarce finansowej, ale także i takich aktach, jak ustawia o przedsiębiorstwach państwowych, o poprawie gospodarki przedsiębiorstwa państwowego oraz jego upadłości (która stwarza nowy typ dotacji), o planowaniu społeczno-gospodarczym itd. Ocena charakteru prawnego poszczególnych rodzajów dotacji, praw i obowiązków stron stosunku dotowania przebiegać może tylko w drodze wykładni systemowej na podstawie kilku ustaw, przy czym prawo budżetowe spełnia rolę uzupełniającą ze względu na jego fragmentaryczność oraz fakt, iż reguluje ono tylko te kwestie, które w przepisach ustaw szczególnych nie zostały rozwiązane (np. w zakresie procedury przyznawania dotacji, zasad jej wykorzystania w trakcie roku, zmian i blokowania wydatków budżetowych, wygasania prawa do dotacji itp.) lub tam, gdzie ustawy szczególne expressis verbis do prawa budżetowego odsyłają. Odczuwa się również brak badań ekonomiczno-statystycznych nad skutkami dotacji, jako pośrednich metod finansowania, w zakresie kształtowania się dochodów poszczególnych grup ludności oraz wpływu jaki wywierają - przykładowo - dotacje przedmiotowe na stratyfikację dochodową - co w dużej mierze utrudnia ocenę efektywności poszczególnych form dotacji w relacji do innych np. bezpośrednich metod zasilania budżetowego dochodów ludności. Rolą prawnika nie jest wszakże ocena ekonomicznej efektywności dotacji, lecz: 1) wskazanie potrzeby i stopnia instytucjonalizacji prawnej stosunków dotowania, z uwzględnieniem wszystkich pozytywnych i negatywnych skutków, jakie się wiążą z tą instytucjonalizacją, 2) ocena systemu źródeł prawa, ich rangi, budowy norm prawnych, spójności lub sprzeczności systemowych itd., 3) wskazanie na możliwości wykorzystania dodatnich efektów, jakie mogą się wiązać z wykorzystaniem niektórych cech konstrukcyjnych pewnych typów dotacji oraz dokonanie w związku z tym typologii teoretyczno-prawnej dotacji, 4) wskazanie kierunków rozwoju lub ograniczenia zastosowania tej instytucji, tak by zapewnić harmonizację systemu dołowania z podstawowymi założeniami zarządzania gospodarką, wynikającymi z innych obowiązujących ustaw oraz sformułowanie wniosków de lege ferenda. (fragment tekstu)
The problem of subsidizing has not been formalated in a uniform system in the Polish legal norms, although grants, in patrticular for state-owned enterprises, are a permanent element of our financial system. Those norms are partial, fragmentary and scattered in various legal acts (the budgetary law, the Act on financial economy of state-owned enterprises, the Act on improvement and bankruptcy of state-owned enterprises, etc.). There are no overall norms regulaling the rights and duties of the subsidizing and subsidized subjects, the procedure of vindication of grants, the legal classilication of subsidy. Also the introduction of the principle of self-financing into the legal system has not contributed to a precise delimitation of the subsidy financing sphere from the sphere of financing of current needs and development from own means. Already when passing the Bill on financial economy of state-owned enterprises, it was assumed that there could be exceptions to the rule of self-financing, in form of subsidy financing of certain tasks. The range of those tasks has been conside-rably extended as a result of successive novelizations of the Act. Thus the principle of self-financing proved to be ineffective as a dam against the expansion of the range of subsidizing of enterprises. Also the legal form of subsidy is important, from the point of view of autonomy of the subsidized enterprise. From this point of view, two basic groups of subsidies can be theoretically distinguished. Grants can have an volontary character, if they are based only on procedural and competence norms, determining the rights of the subsidizing subject and the procedure of transfer of grants. However, grants can also be based on substantial regulations, which determine the subjects entitled to be subsidized and the subjects obliged to subsidize, the reasons for subsidizing (objects or phenomena with which the law combines the duty of subsidizing), the methods of determining the size of grant. The regulations can also regulate the procedure of vindication of grant by the subject entitled to subsidy. Such a definite solution has somehow an extreme character, because the subsidy resembles a performance of obligation character. In practice it does not appear in Poland. However, various alternative solutions are possible, based on partial sabstantial-legal regulations of grant. From the point of view of stability and autonomy of financial economy of the subsidized enterprises, the most important seems the introducing into the legal system of a duly of subsidizing and a method of determining the size of grant, in particular in the case of tasks imposed or commissioned by the founding organ. Subsidies based on substantial regulations, however, can lead to an automatic subsidizing, dangerous from the point of view of financial balance of the state. On the other hand, grants of arbitrary character are inconsistent with the principles of volontary and self-financing of enterprises. An analysis of detailed legal regulations leads to a conclusion that in the recent system of subsidizing of state-owned enterprises, grants of volontary character predominate. (original abstract)
Rocznik
Numer
Strony
125--137
Opis fizyczny
Twórcy
- Uniwersytet Łódzki
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171661480
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.