Społeczeństwo obywatelskie a stosunek do instytucji politycznych w Republice Czeskiej

• Autorzy: Krzysztof Koźbiał

Warianty tytułu

Civil Society and Attitudes Towards Political Institutions in the Czech Republic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule skupiono się na obecnym stanie społeczeństwa obywatelskiego w Republice Czeskiej, odnosząc się przede wszystkim do aktywności społecznej w politycznej sferze funkcjonowania tego państwa. Wyrazem tego jest m.in. stosunkowo niski stopień partycypacji politycznej. Istotną częścią rozważań są liczne odwołania do badań opinii publicznej oraz do idei rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i "niepolitycznej polityki" sformułowanej przez Václava Havla. Generalnie społeczna aktywność polityczna mieszkańców Czech stoi na niskim poziomie. Jest to z jednej strony pochodną transformacji ustrojowej po upadku systemu komunistycznego, z drugiej zaś bardzo niskiej oceny instytucji politycznych funkcjonujących w tym państwie (parlament, rząd, partie polityczne). Ta z kolei jest konsekwencją licznych afer z udziałem polityków najwyższego szczebla. Wyjątek stanowi lokalny poziom polityki, co wyraźnie wskazuje, że Czesi są jednak zainteresowani polityką, przede wszystkim tą, która jest im najbliższa i z którą stykają się na co dzień. Dają temu wyraz np. w bardzo licznych referendach lokalnych. (abstrakt oryginalny)

EN

The article focuses on the current state of civil society in the Czech Republic, referring primarily to social activity in the political sphere of this country. This is reflected, among other things, in the relatively low level of po- litical participation. An important part of the deliberations are the numerous references to opinion polls and to the idea of the development of civil society and "non-political politics" formulated by Vaclav Havel. In general, the social political activity of Czech citizens is at a low level. On the one hand, this is a consequence of the systemic transformation after the fall of the communist system, and on the other hand, of a very low assessment of the political institutions functioning in this country (parliament, government, political parties). This, in turn, is a consequence of numerous scandals involv- ing top-level politicians. The exception is the local level of politics, which clearly shows that the Czechs are nevertheless interested in politics, above all the politics that is closest to them and that they deal with every day. They express it, for example, in very numerous local referendums.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Instytucje; Społeczeństwo obywatelskie; System polityczny; Wybory parlamentarne; Wybory samorządowe

EN

Institutions; Civic society; Political system; Parliamentary election; Local election

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2022
• Tom: 20
• Numer: z. 3 Społeczeństwo obywatelskie czy ruch oburzonych? Zmiany społeczne w Europie Środkowej i Wschodniej
• Strony: 157--174

Twórcy

autor

Krzysztof Koźbiał

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Czech Republic, civil society, political participation, political system of the Czech Republic, political institutions
• Antezza A. et al., The Ukraine Support Trucker: Which countries help Ukraine and how, "Kiel Working Paper", no. 2218, June 2022.
• Balík S., Oligarchizace české politiky, [w:] Od Palackého k Babišovi. Česká politika 19. až 21. století, S. Balík i in. (red.), Praha 2019.
• Balík S., Referenda a česká demokracie, [w:] S. Balík i in., Kvalita demokracie v České Republice, Brno 2016.
• Bankowicz M., Przywódcy polityczni współczesnego świata. Mężowie stanu, demokraci i tyrani, Kraków 2007.
• Bukalska P., Czeskie czołgi jadą na wschód, "Tygodnik Powszechny", nr 20, 15.05.2022.
• CVVM, Angažovanost občanů a zájem o politiku - únor 2020, https://cvvm.soc.cas.cz/media/com_form2content/documents/c2/a5177/f9/pd200326.pdf.
• CVVM, Česká veřejnost o fungování demokracie a nedemokratických alternativách politického systému - srpen/září 2021, https://cvvm.soc.cas.cz/cz/tiskove-zpravy/politicke/demokracie-obcanska-spolecnost/5513-ceska-verejnost-o-fungovani-demokracie-a-nedemokratickych-alternativach-politickeho-systemu-srpen-zari-2021.
• CVVM, Důvěra ústavním institucím na jaře 2022, https://cvvm.soc.cas.cz/cz/tiskove-zpravy/politicke/instituce-a-politici/5550-duvera-ustavnim-institucim-na-jare-2022.
• CVVM, Postoj české veřejnosti k přijímání uprchlíků z Ukrajiny - jaro 2022, https://cvvm.soc.cas.cz/media/com_form2content/documents/c2/a5540/f9/pm220708.pdf.
• CVVM, Postoje obyvatel České republiky k politickým stranám - září 2019, https://cvvm.soc.cas.cz/media/com_form2content/documents/c2/a5009/f9/pv191010.pdf.
• Czarnecki S., Republika Czeska wobec kryzysu uchodźczego (cz. 1), "Komentarze IEŚ" 2022, nr 620, https://ies.lublin.pl/komentarze/republika-czeska-wobec-kryzysu-uchodzczego-cz-1/.
• Grzesiczak Ł., Czesi wychodzą na ulice: "Nie chcemy iść drogą Polski i Węgier", https://oko.press/czesi-wychodza-na-ulice-nie-chcemy-isc-droga-polski-i-wegier/.
• Havel V., Letnie rozmyślania, tłum. A. Jagodziński, Warszawa 2012.
• Kazimierczuk M., Ewolucja pojęcia idei społeczeństwa obywatelskiego, [w:] Społeczeństwo obywatelskie. Historia, teoria, praktyka, R. Kania, M. Kazimierczuk (red.), Warszawa 2021.
• Koźbiał K., Czeska Partia Piratów jako nowe ugrupowanie w systemie partyjnym Czeskiej Republiki, [w:] Postulaty polityczne i wyborcze partii politycznych, A. Kruk (red.), Zielona Góra 2021.
• Koźbiał K., Potencjalne zagrożenia dla demokratycznego systemu politycznego Republiki Czeskiej, [w:] Pomiędzy demokracją a autorytaryzmem. Doświadczenia polityczno-ustrojowe państw współczesnych, J. Wojnicki, J. Zaleśny (red.), Warszawa 2018.
• Koźbiał K., Referenda w systemie politycznym Republiki Czeskiej, "Wschodnioznawstwo", t. 15, 2021, DOI: 10.4467/20827695WSC.21.004.14711.
• Kunštát D. a kol., 25 let české demokracie očima veřejnosti, Praha 2014.
• Müller K.B., Češi, občanská společnost a evropské výzvy. Mezi nacionalismem a liberalizmem aneb od etnické exkluze k aktivní hranici, Praha 2016.
• Popławski Ł., Popławski Z., Instytucje i społeczeństwo obywatelskie w procesie globalizacji, [w:] Instytucje państwa a społeczeństwo obywatelskie, A. Chodubski, L. Kacprzak, K. Pająk (red.), Piła 2009.
• Pospíšilová J., Krulichová E. a kol., Jak se žije Čechům v současné Evropě?, Praha 2018.
• Rychlík J., Československo v období socialismu 1945-1989, Praha 2020.
• Spáč P., Politická participace, [w:] S. Balík i in., Kvalita demokracie v České Republice, Brno 2016.
• Szacki J., Liberalizm po komunizmie, Kraków 1994.
• Święch W., Václav Havel wobec społeczeństwa obywatelskiego - koncepcja i krytyka, "Acta Scientifica Academiae Ostroviensis". Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne, 2017, nr 9(1).
• Vráblíková K., Jak se účastníme na polityce?, [w:] L. Linek in., Občanství a politická participace v České republice, Praha 2017.

Identyfikatory

DOI

10.36874/RIESW.2022.3.7.