Umowny termin zawity dla roszczeń wykonawcy robót budowlanych (klauzula 20.1 FIDIC) - cz. 1

• Autorzy: Przemysław Drapała

Warianty tytułu

Time Bar Clause for Contractor Claims in Construction Contracts (Clause 20.1 of the FIDIC Terms). Part I

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problem zakresu dopuszczalności i skutków zastrzegania umownych terminów zawitych (sensu stricto) do dochodzenia roszczeń majątkowych rodzi liczne kontrowersje. W polskiej praktyce kontraktowej w zakresie realizacji inwestycji infrastrukturalnych powszechnie stosowany jest wzorzec umowy FIDIC, którego elementem jest klauzula zastrzegająca (według jednej z możliwych interpretacji) właśnie umowny termin zawity w rozumieniu ścisłym (klauzula 20.1 FIDIC). Jest to zarazem klauzula budząca w ramach tego wzorca umowy bodaj najwięcej wątpliwości, a jej wpływ na praktykę rozstrzygania sporów sądowych i arbitrażowych dotyczących inwestycji budowlanych w Polsce jest trudny do przecenienia. Celem niniejszego artykułu jest kompleksowa ocena charakteru prawnego, funkcji oraz skutków zastosowania wspomnianej klauzuli na tle problematyki umownych terminów zawitych.(abstrakt oryginalny)

EN

This article (part I) deals with the problem of compliance of clause 20.1 of the FIDIC with the mandatory provisions of the Polish Civil Code, rules on unfair contract terms and the principle of good faith. It is the FIDIC clause the validity of which raises the most doubts under Polish law and at the same time it has a significant impact on the settlement of construction disputes in judicial and arbitration proceedings. The purpose of this article is to provide a comprehensive assessment of the legal nature as well as the scope and effects of application of the said clause in the context of the time barring provisions under Polish law.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Inwestycje budowlane; Usługi budowlane; Umowa

EN

Construction investments; Construction services; Contract

• Czasopismo: Przegląd Prawa Handlowego
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 2
• Strony: 12--22

Twórcy

autor

Przemysław Drapała

• Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

Bibliografia

• Archanowicz A., Status prawny polecenia inżyniera kontraktu, "Biuletyn Konsultant" 2007/1.
• Baker E., Mellors B., Chalmers S., Laves A., FIDIC Contracts: Law and Practice, London 2009.
• Balázs T., Klee L., Gulyás D., FIDIC contracts and Hungarian law important aspects of using FIDIC contracts in Hungary, "International Construction Law Review" 2014/31.
• Bałdyga M., Subklauzula 20.1 częściowo niezgodna z prawem, "Biuletyn Konsultant" 2012/27.
• Beaumont B., FIDIC Red Book: A Commentary, London 2019.
• Bednarek M., Mikłaszewicz P. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 5, Prawo zobowiązań - część ogólna, red. K. Osajda, Warszawa 2020.
• Bilan A., Oglinda B., The notice of claim under sub-clause 20.1 in a FIDIC contract governed by the Romanian law, "International Construction Law Review" 2016/1.
• Boecken T., Freiburg E., Krapfl C., How Does the New German Construction Law Affect the Implementation of the 2017 FIDIC Silver Book, "Construction Law International" 2019/4.
• Boen P.L., Przewodnik po wybranych kontraktach FIDIC, Warszawa 2009.
• Brzozowski A. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz do art. 450-1088. Przepisy wprowadzające, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2015.
• Bunni N.G., The FIDIC Forms of Contract, Oxford 2008.
• Bunni N.G., The trials and tribulations of Sub-Clause 20.1 of the FIDIC 1999 Major Form of Contract, "Construction Law International" 2007/3.
• Bytnerowicz P., Kofluk M., Klauzula 20.1 Warunków Kontraktowych FIDIC, "Biuletyn Konsultant" 2012/26.
• Bytnerowicz P., Kofluk M., Zastrzeżenie w klauzuli 20.1 FIDIC 28-dniowego terminu na zgłaszanie roszczeń przez wykonawcę, "e-Przegląd Arbitrażowy" 2012/1.
• Ciepierski P., Opóźnienie, odszkodowanie umowne, odstąpienie od umowy według nowej czerwonej książki FIDIC a przepisy kodeksu cywilnego - wybrane problemy, "Biuletyn Arbitrażowy" 2008/8.
• Clayton B.K., Can a Contractor Recover when Time-Barred?, "International Construction Law Review" 2005/4.
• Chern C., The Law of Construction Disputes, London 2019.
• Drapała P., Umowny termin zawity we wzorcu umowy FIDIC - klauzula 20.1. Glosa do wyroku SN z 23.03.2017 r., V CSK 449/16, "Państwo i Prawo" 2020/1.
• Giaro M., Lackoroński B., Dopuszczalność tzw. czystych umownych terminów zawitych, "Przegląd Prawa Handlowego" 2020/7.
• Gillion F., Morson R., Jackson S., de Jager C., The New FIDIC Suite 2017: Significant developments and key changes, "International Construction Law Review" 2018/4.
• Glover J., Hughes S., Understanding the FIDIC Red Book: A Clause by Clause Commentary, London 2011.
• Gordon Z., O typologicznej kwalifikacji umów w sprawach zamówień publicznych, "Prawo Zamówień Publicznych" 2013/3.
• Hök G.S., Handbuch des internationalen und ausländischen Baurechts, Berlin 2012.
• Jaeger A.V., Hök G.-S., FIDIC - A Guide for Practitioners, Berlin-Heidelberg 2010.
• Jaworski B., Applying the 20.1 sub-clause of the FIDIC conditions of contract under standards of polish civil law, "Wroclaw Review of Law, Administration & Economics" 2018/7.
• Kim W., Lee H., Kim H., Employer's and Contractor's claims under sub-clause 20 of the FIDIC Conditons 2017, "Construction Law International" 2021/3.
• Konieczny K., Umowa o roboty budowlane w obrocie międzynarodowym, Warszawa 2012.
• Kordasiewicz B. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 3, Prawo cywilne - część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2019.
• Kus A., Markus J., Steding R., FIDIC's New Silver Book under the German Standard Form Contracts Act, "International Construction Law Review" 1999/4.
• Lal H., The Rise and Rise of "Time-bar" Clauses: The "Real Issue" for Construction Arbitrators, "International Construction Law Review" 2007/3.
• Lizer-Klatka A., Skuteczność umownych terminów dochodzenia roszczeń w ogólnych warunkach FIDIC w świetle prawa polskiego, "e-Przegląd Arbitrażowy" 2012/1.
• Lorenz W., International Encyclopedia of Comparative Law, t. 8, Contracts for Work on Goods and Building Contracts, red. K. Zweigert, Tuebingen 1980.
• Łolik M., Charakter prawny terminów umownych do dochodzenia roszczeń, "Przegląd Prawa Handlowego" 2012/4.
• Łolik M., Możliwość zastrzegania umownych terminów zawitych - glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 23.03.2017 r., V CSK 449/16, "Glosa" 2018/4.
• Łolik M., Ponownie o umownych terminach zawitych w kontekście przedawnienia roszczeń majątkowych, "Przegląd Prawa Handlowego" 2018/7.
• Łolik M., Raz jeszcze o umownych terminach zawitych w kontekście przedawnienia roszczeń majątkowych, "Przegląd Prawa Handlowego" 2016/11.
• Olszewski A., Kontraktowe procedury rozwiązywania sporów w umowach o roboty budowlane opartych na wzorcach umownych FIDIC - w świetle prawa polskiego, "Monitor Prawniczy" 2010/21.
• Pałdyna T., Przedawnienie w polskim prawie cywilnym, Warszawa 2010.
• Pałdyna T., W sprawie metody ogólnego uregulowania terminów zawitych [w:] Studia z prawa prywatnego gospodarczego. Księga pamiątkowa ku czci prof. Ireneusza Weissa, Kraków 2003.
• Pietkiewicz P., Egzekwowalność decyzji Komisji rozjemczych w umowach FIDIC, "ADR. Arbitraż i Mediacja" 2010/1.
• Rosner W., Dorner G. [w:] FIDIC. An Analysis of International Construction Contracts, red. R. Knutson, The Hague 2011.
• Rubino-Sammartano M., FIDIC's clause 20.1 - a civil law view, "Construction Law International" 2009/4.
• Sadowski W., Problemy prawne zastosowania warunków kontraktowych FIDIC w Polsce, "Biuletyn Arbitrażowy" 2009/10.
• Sampławski K., Roboty dodatkowe a dopuszczalność zmian w umowach o zamówienia publiczne na tle warunków kontraktowych FIDIC, "Prawo Zamówień Publicznych" 2011/1.
• Schneider M.E., Scherer M. [w:] FIDIC. An Analysis of International Construction Contracts, red. R. Knutson, The Hague 2011.
• Stangret-Smoczyńska A., Skutki upływu terminów zawitych w przyszłym Kodeksie cywilnym, "Przegląd Sądowy" 2011/6.
• Stangret-Smoczyńska A., Umowne terminy zawite, "Przegląd Sądowy" 2011/1.
• Stępień-Sporek A., Sporek F., Przedawnienie i terminy zawite, Warszawa 2009.
• Strugała R., Umowne terminy zawite - kwalifikacja prawna oraz dopuszczalność ich stosowania, "Przegląd Prawa Handlowego" 2016/3.
• Strzępka J.A., Wyrzykowski W., FIDIC a umowa o roboty budowlane w Kodeksie cywilnym - wybrane problemy. Ogólna charakterystyka warunków kontraktowych FIDIC [w:] Wpływ europeizacji prawa na instytucje prawa handlowego, red. J. Kruczalak-Jankowska, Warszawa 2013.
• Strzępka J.A., Wyrzykowski W., Wybrane problemy stosowania międzynarodowych standardowych warunków kontraktowych FIDIC - cz. I, "Monitor Prawniczy" 2013/16.
• Strzępka J.A., Wyrzykowski W., Wybrane problemy stosowania międzynarodowych standardowych warunków kontraktowych FIDIC - cz. II, "Monitor Prawniczy" 2013/17.
• Szlęzak A., Dopuszczalność zastrzegania umownych terminów zawitych - glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 23.03.2017 r., V CSK 449/16, "Glosa" 2018/1.
• Szlęzak A., Krytycznie o koncepcji umownych terminów zawitych jako naruszających zakaz kontraktowej ingerencji w terminy przedawnienia, "Przegląd Prawa Handlowego" 2017/12.
• Szlęzak A., O umownych terminach zawitych bez kontekstu przedawnienia, "Przegląd Prawa Handlowego" 2018/11.
• Szostak R., Przetarg nieograniczony na zamówienia publiczne - zagadnienia konstrukcyjne, Kraków 2005.
• Thomas D., Time-bars revised, "Construction Law International" 2014/4.
• Totterdill B.W., FIDIC users' guide. A practical guide to the 1999 red and yellow books, London 2010.
• Tweeddale A., FIDIC's clause 20 a common law view, "Construction Law International" 2006/1.
• Wójcik S., O potrzebie i sposobie uregulowania cywilnoprawnych terminów zawitych [w:] Prace cywilistyczne. Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej profesora Jana J. Winiarza, red. S. Wójcik, Warszawa 1990.
• Wysoczański H., Prawo do zmiany oraz polecenie zmiany treści umowy o roboty budowlane w świetle warunków FIDIC, Warszawa 2017.
• Zimmermann J., Hamann M., Vergleich baurechtlicher Regelungsmechanismen im Hinblick auf eine optimierte Abwicklung und zur Senkung von Konfliktpotential am Beispiel von VOB, NEC und FIDIC, Stuttgart 2009.