Granice rozszerzonej prawomocności materialnej wyroku w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone wpisanego do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone.

• Autorzy: Ewelina Tylińska

Warianty tytułu

Limits of Expanded Legal Force of Ruling in the Cases for Assessment of the Provisions of Standard Contract form as Prohibited

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wyrok uznający powództwo w ramach postępowania w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, od chwili wpisania do rejestru klauzul niedozwolonych, ma skutek wobec osób trzecich. W nauce i orzecznictwie pojawiły się spory dotyczące ujmowania granic podmiotowych i przedmiotowych rozszerzonej skuteczności orzeczenia. Zgodnie uznaje się, że skutek rozciąga się na wszystkich konsumentów, którzy mogliby zawrzeć umowę zawierającą wzorzec z postanowieniem uznanym za niedozwolone. Rozbieżności pojawiają się przy analizie zagadnienia skuteczności wyroku w stosunku do przedsiębiorców nie będących stroną postępowania. Według części doktryny nieuzasadnionym celowościowo jest ograniczanie skuteczności orzeczenia wyłącznie do pozwanego. W konsekwencji, inni przedsiębiorcy są obowiązani zaprzestać stosowania postanowienia uznanego za niedozwolone. Zwolennicy wąskiego ujęcia rozszerzonej prawomocności materialnej sprzeciwiają się takiej interpretacji, gdyż naruszałoby to konstytucyjne prawo do obrony. Wyrok powinien wiązać jedynie pozwanego przedsiębiorcę. Zagadnienie nie jest również jednolicie ujmowane przez sądy. Od chwili wprowadzenia kontroli abstrakcyjnej wzorca umowy do Kodeksu wykształciła się niejednolita linia orzecznicza w tym zakresie. Z tego względu istnieje konieczność dokonania szczegółowej analizy zagadnienia oraz sprowokowania naukowej dyskusji w temacie.(abstrakt oryginalny)

EN

Ruling in the cases for assessment of the provisions of standard contract form as prohibited has expanded limits. It means that not only parties to such trial are bounded to comply with the ruling, but other natural person and legal person are obliged to act in accordance with the decision. In jurisdiction and doctrine has arosen many contrary opinions how such expanded limits should be understood. According to one view, it means that every seller or supplier is obliged to remove term considered as unfair from its contracts. Provision should be removed from general use. The aim of that is to ensure a consumer protection from unfair trading. In reference to other, contrary opinion, the ruling should bound only seller or supllier who has been party to the trial, because consequences of using unfair terms in consumer market are to serious. This divergence leads to diversified jurisdiction, which mean legat doubts.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ochrona konsumenta; Prawomocność; Umowa

EN

Consumer protection; Legitimacy; Contract

• Czasopismo: Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 11
• Strony: 27--32

Twórcy

autor

Ewelina Tylińska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Bednarek, M., (2006). Wzorce umów. W: E. Łętowska (red.), System prawa prywatnego, Prawo zobowiązań- część ogólna (tom 5). Warszawa: C.H. Beck.
• Broniewicz, W. (2008). Postępowanie cywilne w zarysie. Warszawa: Lexis Nexis.
• Fedorowicz, H. (2004). Zakaz dla jednej czy dla wszystkich firm. Rzeczpospolita, (127), 37.
• Jagielska, M. (2007). Skutki wpisu postanowienia wzorca umownego do rejestru niedozwolonych postanowień- glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 13.07.2006 r. (III SZP 3/06). Europejski Przegląd Sądowy, (5), 44-47.
• Jakubecki, A. (2013). Komentarz do art. 365 Kodeksu postępowania cywilnego. W: H. Dolecki (red.), Kodeks poste ̨powania cywilnego. Komentarz. (tom 1; artykuły 1-366). LEX.
• Kadzik, A. (2003). Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone (abstrakcyjna kontrola wzorców umownych). Radca Prawny, (4), 47-63.
• Kołodziej, A. (2009). Cywilnoprawne skutki abstrakcyjnej kontroli wzorca umowy konsumenckiej. W: P. Machnikowski (red.), Prace z prawa cywilnego. Dla uczczenia pamięci profesora Jana Kosika. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Łętowska, E. (2001). Ochrona niektórych praw konsumentów. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.
• Michalska, M., Wojewoda, M. (2008). Kilka uwag o rozszerzonej mocy wiążącej wyroków uznających postanowienia wzorca umowy za niedozwolone. Radca Prawny, (4-5), 25-36.
• Michalska, M. (2007). Wyrokowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. W: . Błaszczak (red.), Wokół problematyki orzeczeń. Toruń: TNOIK Toruń.
• Rejdak, M. (2009). Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.
• Usowicz, E. (2002). Sąd musi orzekać jeszcze raz. Gazeta Prawna, (240), 25.
• Weitz, K. (2007). Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. W: T. Wiśniewski (red.), Postępowanie sądowe w sprawach gospodarczych, System prawa handlowego (tom 7). Warszawa: C.H. Beck.