Krajowe struktury demograficzne w globalnej perspektywie

• Autorzy: Mieczysław Poborski , Ewa Kraska

Warianty tytułu

National Demographic Structures in a Global Perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Globalna populacja powiększa się systematycznie, ale dynamika tego procesu zmienia się w czasie, a przede wszystkim zmienia się w globalnej przestrzeni. Maleje udział Europy, a rośnie udział Azji, w tym globalnych liderów - Chin i Indii. W prognozach na koniec 2100 r. najbardziej zauważalny jest przyrost naturalny w Afryce (w Nigerii). Zmianom całej populacji towarzyszą zmiany jej struktur wiekowych określanych jako starzenie (ageing) społeczeństwa. Globalne procesy przebiegają z różną intensywnością również w krajowym wymiarze, stąd malejący przyrost naturalny powodować może depopulacyjne trendy, w wyniku których liczebność Polaków na koniec XXI w. spaść może nawet do 22 mln. Ekonomiczne skutki "obciążenia demograficznego" łatwo jest przewidzieć, a rzecz w tym, że zmiany demograficzne nie przebiegają z dnia na dzień, stąd polityka pronatalistyczna skutkować może dopiero w następnych pokoleniach, co sugeruje przyjęcie roku 2100 jako cezury czasowej dla rozważań prowadzonych w ni-niejszym opracowaniu. Celem artykułu jest przedstawienie zmian demograficznych zachodzących w wybranych krajach na przestrzeni lat 1950-2100 w kontekście ich wpływu na globalną populację.(abstrakt oryginalny)

EN

The global population is growing steadily, but the dynamics of this process are changing over time and, above all, are changing in global space. Europe's share is declining and Asia's share is growing, including global leaders China and India. In the projections for the end of year 2100, the most notable is the population growth in Africa (in Nigeria). Changes in the overall population are accompanied by changes in its age structures known as ageing of the population. Global processes are also taking place with varying intensity at the national level, hence the declining birth rate may cause depopulation trends, as a result of which the number of Poles may fall to as few as 22 million by the end of the 21st century. The economic impact of the "demographic burden" is easy to predict, and demographic change does not happen overnight, hence pronatalist policies may only have impact on the next generations, which suggests the year 2100 as the temporal caesura of this study. The purpose of the article is to present demographic changes in selected European, Asian and African countries over the period 1950-2100 in the context of their impact on the global population.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Struktura demograficzna; Jakość życia; Prognozowanie demograficzne; Rozwój społeczno-gospodarczy; Ubóstwo

EN

Demographic structure; Quality of life; Demographic forecasting; Social economic development; Poverty

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 1
• Strony: 9--28

Twórcy

autor

Mieczysław Poborski

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

autor

Ewa Kraska

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bibliografia

• Bank Danych Lokalnych. (b.d.). Pobrano z https://bdl.stat.gov.pl/bdl/dane/podgrup/temat (31.01.2023).
• Bhalla, S. S.(2002). Imagine There's No Country: Poverty, Inequality, and Growth in the Era of Globalization. New Delhi: Institute for International Economics. Pobrano z https://www.researchgate.net/publication/227441513_Imagine_There's_No_Country_Poverty_Inequality_and_Growth_in_the_Era_of_Globalization (31.01.2023).
• Bass, S., Shields, M. K., Behrman, R. E. (2004). Children, Families, and Foster Care: Analysis and Recommendations. The Future Children 14(1), 5-29. Pobrano z https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ795822.pdf (31.01.2023).
• Europejski Urząd Statystyczny, Eurostat. (b.d.). Pobrano z https://ec.europa.eu/eurostat (1.02.2023).
• Frątczak, E. (1991). Demographic Models in the Study of Population Ageing. W: J. Jóźwiak, I. E. Kotowska (red.), Usefulness of Demographic Modelling. Proceedings of the Seminar "Usefulness of Demographic Models", Jadwisin, November 1989 (s. 72-88). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
• Główny Urząd Statystyczny. (2014). Prognoza ludności na lata 2014-2050. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrano z https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5469/1/5/1/prognoza_ludnosci_na_lata____2014_-_2050.pdf (31.01.2023).
• Hrynkiewicz, J., Potrykowska, A. (red.). (2016). Pespektywy demograficzne jako wyzwanie dla polityki ludnościowej Polski. Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa. Pobrano z https://bip.stat.gov.pl/files/gfx/bip/pl/defaultstronaopisowa/805/1/1/perspektywy_demograficzne_jako_wyzwanie_dla_polityki_ludnosciowej_polski.pdf (18.08.2022).
• Okólski, M., Fihel, A. (2012). Demografia. Współczesne zjawiska i teorie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Piramidy populacji świata od roku 1950 do 2100. Chińska Republika Ludowa. (2020). Pobrano z https://www.populationpyramid.net/pl/chi%C5%84ska-republika-ludowa/2020/ (1.02.2023).
• Piramidy populacji świata od roku 1950 do 2100. Indie. (2020). Pobrano z https://www.populationpyramid.net/pl/indie/2020/ (1.02.2023).
• Piramidy populacji świata od roku 1950 do 2100. Nigeria. (2020). Pobrano z https://www.populationpyramid.net/pl/nigeria/2020/ (7.10.2022).
• Piramidy populacji świata od roku 1950 do 2100. Polska. (2020). Pobrano z https://www.populationpyramid.net/pl/polska/1950/ (1.02.2023).
• Piramidy populacji świata od roku 1950 do 2100. Włochy. (2020). Pobrano z https://www.populationpyramid.net/pl/w%C5%82ochy/2020/ (1.02.2023).
• Poborski, M., Kraska, E. M. (2022). Globalny versus lokalny - demograficzny wymiar cywilizacyjnych megatrendów. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 2, 117-148. doi: 10.31743/ppe.13245.
• Population Reference Bureau. (2020). World Population Data Sheet. Washington. Pobrano z https://www.prb.org/wp-content/uploads/2020/07/letter-booklet-2020-world-population.pdf (30.09.2022).
• Randers, J. (2014). Rok 2052. Globalna prognoza na następne czterdzieści lat. Raport dla Klubu Rzymskiego dla upamiętnienia 40. rocznicy Granic Wzrostu (tłum. J. Karwacka). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa - Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Janusza Korczaka w Warszawie.
• Roser, M. (2014). Human Development Index (HDI). Pobrano z https://ourworldindata.org/human-development-index (1.02.2023).
• Rosset, E., Billig, W. (1987). Studia nad teoriami ludnościowymi. Warszawa: Szkoła Główna Planowania i Statystyki, Instytut Statystyki i Demografii.
• United Nations. Department of Economic and Social Affairs, Population Division. (2019). World Population Prospects 2019: Highlights. New York: United Nations. Pobrano z https://population.un.org/wpp/Publications/Files/WPP2019_Highlights.pdf (1.02.2023).
• United Nations. Department of Economic and Social Affairs, Population Division. (2022). World Population Prospects 2022: Summary of Result. New York: United Nations. Pobrano z https://www.un.org/development/desa/pd/sites/www.un.org.development.desa.pd/files/wpp2022_summary_of_results.pdf (1.02.2023).
• United Nations Development Programme. (2020). Human Development Report 2020: The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene. New York. Pobrano z https://hdr.undp.org/system/files/documents//hdr2020pdf.pdf (1.02.2023).
• United Nations Development Programme. (2022). Human Development Report 2021/2022: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping Our Future in a Transforming World. New York. Pobrano z https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf (1.02.2023).
• United Nations Development Programme and Oxford Poverty and Human Development Initiative. (2021). Global Multidimensional Poverty Index 2021: Unmasking Disparities by Ethnicity, Caste and Gender. Pobrano z https://ophi.org.uk/wp-content/uploads/UNDP_OPHI_GMPI_2021_Report_Unmasking.pdf (1.02.2023).
• United States Census Bureau. (2006). Historical Estimates of World Population. Pobrano z https://www.census.gov/data/tables/time-series/demo/international-programs/historical-est-worldpop.html (22.03.2022).
• World Bank. (b.d.). Poverty and Inequality Platform. Pobrano z https://pip.worldbank.org/

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31743/ppe.14742