Czy kredytobiorcy kierują się poziomem RRSO? Wyniki badania ankietowego

• Autorzy: Magdalena Redo , Piotr Prewysz-Kwinto

Warianty tytułu

Are Borrowers Guided by the APRC (RRSO) Level When Taking a Loan? Survey Results

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wabik w postaci RRSO = 0% czy nawet RSO = 0% działa jak magnes i potrafi złamać zdrowy rozsądek najbardziej racjonalnych konsumentów, ale czy poza przypadkiem magicznej cyfry 0% wskaźnik RRSO jest faktycznie główną determinantą wyboru oferty kredytowej przez Polaków? Czy konsumenci, zgodnie z ideą tego miernika, faktycznie zawsze wybierają tę formę spłaty długu, dla której jego wartość jest najniższa? I czy konsumenci ulegają sugestii formuły RRSO, zgodnie z konstrukcją której korzystniejszy jest ten kredyt, który można spłacać w możliwie rzadkich ratach, a najlepiej jednorazowo na koniec okresu kredytowania? Jak pokazują wyniki badania ankietowego przeprowadzonego przez autorów - zdecydowanie nie. Mimo obecności od ponad już dwóch dekad tego, jak dotąd jedynego, miernika kosztu kredytu w polskiej przestrzeni finansowej, respondenci kierują się w decyzjach kredytowych w zdecydowanej mierze wyrażoną w złotych kwotą odsetek i kosztów pozaodsetkowych. Intuicyjnie (i słusznie) wybierają oferty o niższych kwotach odsetek i preferują rozłożenie ciężaru spłaty na mniejsze i częstsze raty niż odraczanie skumulowanych płatności - mimo wyższego poziomu RRSO. Potwierdza to dodatkowo słuszność tezy autorów o błędnym założeniu przyjętym przy konstruowaniu formuły RRSO (Prewysz-Kwinto, Redo, 2022a). Kredyt dla kredytobiorcy nie jest inwestycją - jak przyjęli to twórcy RRSO. Kredytobiorcy analizują koszt kredytu w inny sposób niż rozpatruje się zyskowność inwestycji. W konsekwencji RRSO nie spełnia swojej roli, bo nie pokazuje kosztu kredytu w taki sposób, jak koszt ten rozumieją kredytobiorcy. Na szczęście kredytobiorcy wydają się nie ufać poziomowi wprowadzającego w błąd i zniekształcającego koszt kredytu wskaźnika RRSO i podświadomie czują, że wbrew oficjalnym informacjom nie pokazuje on prawdziwego kosztu kredytu ani nie pozwala na porównanie ofert kredytowych i wybór najtańszej, zdaniem kredytobiorcy. Niestety przyzwalanie na dalsze funkcjonowanie RRSO w europejskiej przestrzeni finansowej zwiększa liczbę błędnych decyzji kredytowych i ryzyko wpadnięcia w spiralę zadłużenia, bo RRSO sugeruje zawsze odraczanie i kumulowanie spłaty, mimo wyższej kwoty odsetek. Problem ten dotyczy zwłaszcza mniej wykształconej i mniej zamożnej części społeczeństwa, którą regulacje prawne powinny chronić. Miernik RRSO zagraża więc bezpieczeństwu finansowemu uboższych obywateli UE - zwłaszcza z państw o wyższym poziomie rynkowego kosztu kapitału, gdzie zniekształcenia kosztu długu przez RRSO są silne. By to dostrzec, decydenci muszą wreszcie wyjść poza swoją perspektywę (to think outside the box).(abstrakt oryginalny)

EN

A lure in the form of RRSO (APRC) = 0% or even RSO = 0% works like a magnet and can break common sense of the most rational consumers, but is the APRC indicator, apart from the magic number 0%, the main determinant of the choice of a loan offer by Poles? Do consumers, in line with the idea of this indicator, actually always choose the form of debt repayment for which its value is the lowest? And do consumers follow the suggestions of the APRC formula, according to which the loan is more advantageous when it can be repaid in possibly rare installments, and preferably once at the end of the loan period? As the results of the survey conducted by the authors show - definitely not. Despite this, so far the only indicator of the cost of a loan in the Polish financial space for over two decades, respondents are guided in their loan decisions largely by the amount of interest and non-interest costs expressed in zlotys. They intuitively (and rightly) choose offers with lower interest amounts and prefer to distribute the repayment burden into smaller and more frequent installments than postponing cumulative payments - despite the higher APRC level. This additionally confirms the correctness of the authors' thesis on the erroneous assumption adopted when constructing the APRC formula (Prewysz-Kwinto & Redo, 2022a). A loan for the borrower is not an investment - as the authors of the APRC assumed. Borrowers analyze the cost of the loan in a different way than the profitability of the investment. As a consequence, the APRC does not fulfill its role, because it does not show the cost of the loan in the way borrowers understand this cost. Fortunately, Poles do not seem to trust the level of the misleading and distorting cost of credit APRC ratio and subconsciously feel that, contrary to official information, it does not show the real cost of the loan, nor allows for the comparison of loan offers and the choice of the cheapest in the borrower's opinion. Unfortunately, allowing for the continued operation of the APRC in the European financial space increases the number of incorrect credit decisions and the risk of falling into a debt spiral, because the APRC always suggests postponing and accumulating repayment, despite the higher amount of interest. This problem especially concerns the less educated and less wealthy part of society, in particular, which legal regulations should protect. The APRC thus threatens the financial security of poorer EU citizens - especially from countries with a higher market cost of capital, where the distortions of the cost of debt by the APRC are strong. To see this, policymakers must finally think outside the box.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Badania ankietowe; Kredyt; Koszty; Stopa procentowa; Spłata zadłużenia; Konsument

EN

Questionnaire survey; Credit; Costs; Interest rate; Debt repayments; Consumer

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 1
• Strony: 29--48

Twórcy

autor

Magdalena Redo

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika

autor

Piotr Prewysz-Kwinto

• Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu

Bibliografia

• Biuro Informacji Kredytowej. (2020). Kredyt Trendy. Raport BIK. Rok 2019. Pobrano z https://media.bik.pl/publikacje/read/492399/kredyt-trendy-raport-bik-za-rok-2019?gclid=EAIaIQobChMItquzrtzk_AIVV_p3Ch1N6wwXEAAYASAAEgI3k_D_BwE&gclsrc=aw.ds (26.01.2023).
• European Banking Federation. (2021). Banking in Europe: EBF Facts & Figures 2021. Pobrano z https://www.ebf.eu/wp-content/uploads/2022/01/FINAL-Banking-in-Europe-EBF-Facts-and-Figures-2021.-11-January-2022.pdf (26.01.2023).
• European Commission. (2009). Study on the Calculation of the Annual Percentage Rate of Charge for Consumer Credit Agreements. Pobrano z https://credit2consumer.be/sites/default/files/images/docs/DOCS_FR/study_apr_2013_final.pdf (26.01.2023).
• IMAS International. (2020). Jak pożyczają Polacy. Pobrano z https://imas.pl/ (26.01.2023).
• International Monetary Fund. (2021). IMF's Global Debt Database. Pobrano z https://www.imf.org/external/datamapper/datasets/GDD (26.01.2023).
• Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. (2021). Dane miesięczne sektora bankowego według stanu na 30 września 2021 r. Pobrano z https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Sektor_bankowy_PL_09_2021_75796.pdf (26.01.2023).
• Prewysz-Kwinto, P., Redo, M. (2022a). Czy RRSO pozwala na wybór najlepszej (najtańszej) oferty kredytowej? [w druku].
• Prewysz-Kwinto, P., Redo, M. (2022b). Czy RRSO prawidłowo pokazuje rzeczywistykoszt kredytu ponoszony przez dłużnika?. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 187, 57-72.
• Redo, M. (2021). Bezpieczeństwo finansowe gospodarstw domowych w Polsce - chwilówki a koszty pozaodsetkowe kredytu i RRSO. W H. Świeboda, M. Gębska (red.), Współczesne i prognozowane problemy bezpieczeństwa państwa i bezpieczeństwa międzynarodowego (s. 43-73). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Sztuki Wojennej.
• Redo, M., Prewysz-Kwinto, P. (2021). Matematyka finansowa. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Redo, M., Prewysz-Kwinto, P. (2022a). Czy przepisy prawne w Polsce regulujące przykład reprezentatywny służący wyznaczeniu RRSO w reklamie dostatecznie chronią interes kredytobiorcy? [w druku].
• Redo, M., Prewysz-Kwinto, P. (2022b). Nominalny Roczny Koszt Kredytu (NRKK) kontra myląco nazwana i niepoprawnie obliczana Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO). Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 185, 85-111.
• Redo, M., Prewysz-Kwinto, P. (2022c). Ujemne RRSO sposobem na pozyskanie pożyczkobiorców [w druku].
• Redo, M., Prewysz-Kwinto, P. (2022d). Zrozumienie wskaźnika RRSO oraz jego rola w decyzjach kredytowych studentów - wyniki badania ankietowego. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 2, 149-172. doi: 10.31743/ppe.13181.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31743/ppe.14462