Ograniczenia i szanse rozwoju gospodarstw rolnych z regionu Warmii i Mazur w kontekście zmian wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej

• Autorzy: Mariola Grzybowska-Brzezińska , Wiesława Lizińska , Mirosław Gornowicz

Warianty tytułu

Limitations and Opportunities for the Development of Farms in the Region of Warmia and Mazury in the Context of Changes in the Common Agricultural Policy of the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem badań była diagnoza uwarunkowań rozwoju gospodarstw rolnych realizujących produkcję w konwencjonalnych i ekologicznych systemach, które będą funkcjonowały w warunkach określonych w Planie Strategicznym dla WPR po 2023 roku. W badaniach wykorzystano informacje pozyskane w bezpośrednich badaniach ankietowych, przeprowadzonych w 2022 roku wśród właścicieli gospodarstw rolnych z regionu Warmii i Mazur. W badaniach uczestniczyło 165 właścicieli gospodarstw konwencjonalnego systemu produkcji i 158 ekologicznego systemu. Badani właściciele gospodarstw rolnych, pomimo sceptycznej postawy w stosunku do rozwiązań dotyczących Europejskiego Zielonego Ładu (EZŁ), braku akceptacji wdrażania wybranych założeń tej polityki, m.in. ograniczeń zużycia nawozów mineralnych i ekoschematów, opowiadali się za funkcjonowaniem w ramach struktur UE. Jako zagrożenie dla rozwoju rolnictwa ankietowani wskazali wyjście ze struktur UE lub rezygnację z korzystania z unijnych funduszy, a jako potencjalne ograniczenie rozwoju wskazali współczesną sytuację geopolityczną, ograniczenia importu i eksportu surowców na Ukrainę oraz brak stabilności na wielu rynkach. Główne potencjalne szanse rozwoju rolnictwa w Polsce, w opinii właścicieli gospodarstw z konwencjonalnym systemem produkcji, to warunki stwarzane małym i średnim gospodarstwom oraz wzrost zapotrzebowania na usługi rolnicze. W opinii właścicieli gospodarstw z ekologicznym systemem produkcji, założenia nowej WPR i EZŁ mogą być szansą na wzmocnienie rentowności tych podmiotów i na poszukiwanie alternatywnych źródeł dochodu.(abstrakt oryginalny)

EN

The main objective of the research was to diagnose the conditions for the development of farms implementing production in the conventional and ecological system, in the conditions set out in the Strategic Plan for the Common Agricultural Policy (CAP) after 2023. In the study were used data obtained in direct surveys conducted in 2022 among the owners of farms from the region of Warmia and Mazury. 165 owners of conventional farms and 158 owners of organic farms participated in the research. The surveyed farm owners, despite a skeptical attitude towards solutions regarding the European Green Deal (EGD), lack of acceptance of the implementation of selected assumptions of this policy, e.g. restrictions on the use of mineral fertilizers and eco-schemes, were in favor of functioning within the EU structures. As a threat to the development of agriculture, leaving the EU structures or resigning from using EU funds were indicated. The contemporary geopolitical situation, restrictions on the import and export of raw materials to Ukraine and the lack of stability on many markets were also indicated as a potential limitation of development. The main potential opportunities for the development of agriculture in Poland, in the opinion of the surveyed owners of farms operating under the conventional production system, are the conditions created for small and medium-sized farms and the increase in demand for agricultural services. In the opinion of the owners of farms implementing production under ecological systems, the assumptions of the new CAP and the EGD may be an opportunity to strengthen the profitability of these entities and to search for alternative sources of income.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój rolnictwa; Rolnictwo; Gospodarstwa rolne; Wyniki badań

EN

Agriculture development; Agriculture; Arable farm; Research results

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2023
• Tom: 25
• Numer: z. 1
• Strony: 91--107

Twórcy

autor

Mariola Grzybowska-Brzezińska

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Ekonomicznych

autor

Wiesława Lizińska

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Mirosław Gornowicz

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• 1. Czyżewski Andrzej, Jakub Staniszewski. 2018. Dylematy operacjonalizacji paradygmatu zrównoważonego rozwoju rolnictwa z wykorzystaniem pojęcia ekoefektywności (Dilemmas of the operationalisation of the sustainable agriculture development paradigm with eco-efficiency measures). Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego 18 (33): 44-56.
• 2. Derehajło Beata. 2018. Zarządzanie gospodarstwem rolnym w warunkach gospodarki rynkowej. [W] Jakość i zarządzanie w agrobiznesie. Wybrane aspekty (Farm management in market economy conditions. [In] Quality and management in agribusiness. Selected aspects), eds. Eugenia Czernyszewicz, Elżbieta Kołodziej, 66-68. Lublin: Katedra Zarządzania i Marketingu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
• 3. Gołębiewska Barbara, Łukasz Łuniewski, Artur Puławski. 2022. Corporate social responsibility and its implementation in dairy cooperatives in Poland. Annals PAAAE XXIV (1): 83-85. DOI:10.5604/01.3001.0015.7474.
• 4. Grzybowska-Brzezińska Mariola. 2020. Conditions underlying the development of organic farming in the Province of Warmia and Mazury. Annals PAAAE XXII (1): 113-125. DOI: 10.5604/01.3001.0013.7535.
• 5. Jakubowska-Lorenz Ewa. 2020. Zielony Ład to szansa dla polskich rolników - zapewnia Komisarz Janusz Wojciechowski (The Green Deal is an opportunity for Polish farmers - commissioner Janusz Wojciechowski assures). Boell Heinrich Stiftung https:// pl.boell.org/pl/2020/05/07/zielony-lad-szansa-dla-polskich-rolnikow-zapewnia-komisarz-ja-nusz-wojciechowski, access: 15.10.2022.
• 6. Krzyworzeka Amanda. 2011. Funkcjonowanie wiedzy rolniczej (Functioning of agricultural knowledge). E-mentor 3 (40): 58-62.
• 7. Kuberska Dominika, Mariola Grzybowska-Brzezińska. 2020. Transformation of the organic food market in Poland using concentration and dispersion. European Research Studies Journal 23 (1): 617-638.
• 8. Kundzewicz Zbigniew W., Jerzy Kozyra. 2017. Wpływ zmian klimatu na rolnictwo w Polsce. [W] Zmiany klimatu i ich wpływ na wybrane sektory w Polsce (Impact of climate change on agriculture in Poland. [In] Climate change and its impact on selected sectors in Poland), eds. Z.W. Kundzewicz, Ø. Hoy, T. Okruszko, 168-181. Poznań: Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk.
• 9. Mrówczyńska-Kamińska Aldona. 2008. Znaczenie rolnictwa w gospodarce narodowej w Polsce, analiza makroekonomiczna i regionalna (The importance of agriculture in the polish national economy: macroeconomic and regional analysis). Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego 5 (20): 96-107.
• 10. Musiał Kamila, Anna Szumiec. 2021. Istota Zielonego Ładu we Wspólnej Polityce Rolnej 2021-2027 - wyzwania dla rolnictwa w aspekcie ochrony środowiska i przyrody (The Green Deal in Common Agricultural Policy 2021-2027 - challenges for agriculture in terms of environmental and nature conservation. Wiadomości Zootechniczne 59 (3): 3-14.
• 11. Parlińska Maria, Jacek Jaśkiewicz, Iwona Rackiewicz. 2020. Wyzwania dla rolnictwa związane za strategią Europejski Zielony Ład w okresie pandemii (Challenges for agriculture under the European Green Deal development strategy during the Covid-19 pandemic period). Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego 20 (2): 22-36.
• 12. MRiRW (Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, The Ministry of Agriculture and Rural Development). 2021. Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (Strategic Plan for the Common Agricultural Policy for 2023-2027). Warszawa: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
• 13. Płonka Aleksandra. 2021. Procesy dostosowawcze gospodarstw rolnych w warunkach dekoniunktury (Adaptation processes of farms in conditions of economic downturn). Warszawa: C.H. Beck.
• 14. Polityka Insight. 2021. Wpływ Europejskiego Zielonego Ładu na polskie rolnictwo. Raport (Impact of the European Green Deal on Polish agriculture Report). Warszawa: Polityka Insight.
• 15. Przygodzka Renata. 2012. Polskie rolnictwo wczoraj i dziś. [W] Między ekonomią a historią. Studia ofiarowane Profesorowi Czesławowi Noniewiczowi z okazji jubileuszu 75. urodzin (Polish agriculture yesterday and today. [In] Between economy and history. Studies offered to Professor Czesław Noniewicz on the occasion of his 75th birthday), eds. R. Dziemianowicz, A. Kargol-Wasiluk, J. Wilkin, i M Zalesko. Białystok: Uniwersytet w Białymstoku.
• 16. Runowski Henryk. 2010. Zmienność dochodów gospodarstw rolnych w krajach Unii Europejskiej i jej przyczyny (Variability of incomes of agricultural farms in the EU and its reasons). Roczniki Naukowe SERIA XIII (1): 327-331.
• 17. Siedlecka Agnieszka. 2015. Środowiskowe aspekty funkcjonowania wiejskich gospodarstw domowych na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego (Environmental aspects of the functioning of rural households in environmentally valuable areas of the Lubelskie Voivodship). Biała Podlaska: PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej.
• 18. US Olsztyn (Urząd Statystyczny, Statistical Office). 2021. Rolnictwo w województwie warmińsko-mazurskim w 2020 r. (Agriculture in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship in 2020). Olsztyn: Urząd Statystyczny w Olsztynie.
• 19. Wojewodzic Tomasz. 2010. Dywestycje w gospodarstwach rolnych - istota, definicje, podział (Divestments in agricultural farms - essence, definitions, division). Wieś i Rolnictwo 2: 96-108.
• 20. Wrzaszcz Wioletta, Konrad Prandecki. 2020. Rolnictwo a Europejski Zielony Ład (Agriculture and the European Green Deal). Zagadnienia Ekonomiki Rolnej (4) 365: 156-179.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0016.2380