Borelioza jako choroba zawodowa rolników. Ocena trendu wzrostu zachorowań w latach 2009-2019

• Autorzy: Marian Podstawka , Ewa Giza

Warianty tytułu

Lyme Disease as Farmers' Occupational Disease. The Evaluation of an Increase In Morbidity Rate Tendency Between 2000 and 2019

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Subject and purpose of work: The aim of this paper is to make an analysis and evaluation of Lyme disease incidence, understood as a diagnosed farmers' occupational disease. Materials and methods: The analysis and an evaluation were made based on materials, data and information originating, among other things, from the following: The analysis and an evaluation were made based on materials, data and information originating, among other things, from the following: The Agricultural Social Insurance Fund, the Main Sanitary Inspectorate and the National Institute of Hygiene, official legal acts published in the Journal of Laws, industry literature, as well as works and publications of researchers dealing with Lyme disease. Results: The results of this study indicate that Lyme disease is not only the main and dominant occupational disease of farmers, but also an infectious disease having a growing trend among Polish society. Every year, an increase in cases in which Lyme disease spirochete infection was found and diagnosed, is observed. This situation is affected not only by insufficient preventive measures, difficult and ineffective diagnostics, or low awareness of Lyme disease, but also by environmental factors and climate change. Conclusions: Considering that the disease leads to numerous dangerous health-related consequences, while a protective vaccine has not yet been prepared, it seems extremely important to implement preventive measures and conduct education on prevention among farmers as well as other professional groups and the entire population.(original abstract)

Celem niniejszego artykułu jest dokonanie analizy oraz oceny częstotliwości występowania boreliozy, jako stwierdzonej choroby zawodowej rolników. Materiały i metody: Analizę i ocenę przeprowadzono na podstawie materiałów, danych i informacji, pochodzących z m.in.: Kasy Rolniczego Ubeezpieczenia Społecznego, Głównego InspektoratuSanitarnego i Państwowego Zakładu Higieny, oficjalnych aktów prawnych publikowanych w Dzienniku Ustaw, literatury branżowej, a także prac i publikacji badaczy, zajmujących się tematyką boreliozy. Wyniki: Wyniki niniejszej pracy wskazują, iż borelioza jest nie tylko główną i dominującą chorobą zawodową rolników, ale również chorobą zakaźną o rosnącym trendzie wśród polskiego społeczeństwa. Rokrocznie obserwuje się przyrost przypadków, w których stwierdzono i rozpoznano zakażenie krętkiem boreliozy. Wpływ na taką sytuację mają nie tylko niedostateczne działania profilaktyczne, trudna i nieskuteczna diagnostyka, czy niska świadomość choroby, jaką jest borelioza, ale również czynniki środowiskowe oraz zmiany klimatyczne. Wnioski: Biorąc pod uwagę, iż choroba prowadzi do wielu niebezpiecznych konsekwencji zdrowotnych, a wciąż nie przygotowano szczepionki ochronnej, niezwykle istotne wydaje się wdrażanie działań profilaktycznych oraz prowadzenie edukacji na temat prewencji zarówno wśród rolników, jak i pozostałych grup zawodowych oraz całej populacji(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Agriculture; Industrial disease

PL

Rolnictwo; Choroby zawodowe

• Czasopismo: Economic and Regional Studies
• Rocznik: 2023
• Tom: 16
• Numer: nr 1
• Strony: 99--117

Twórcy

autor

Marian Podstawka

• Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II

autor

Ewa Giza

• Centrum Profilaktyki i Promocji Zdrowia, Wadowice, Polska

Bibliografia

• Asch, E.S., Bujak, D.I., Weiss, M., Peterson, M.G., Weinstein, A. (1994). Lyme disease: an infectious and postinfectious syndrome. The Journal of Rheumatology, 21(3), 454-461.
• Błażejczyk, A., Baranowski, J. (2021). Wpływ klimatu na zmiany zachorowań i zgonów na choroby klimato-zależne w Polsce w XXI wieku. Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych. (70)4, (333). Warszawa: Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika. https://doi.org/10.36921/kos.2022_2839.
• Buhner, S. (2015). Healing Lyme: Natural Healing of Lyme Borreliosis and the Coinfections Chlamydia and Spotted Fever Rickettsiosis. Raven Press.
• Dutkiewicz, J., Górny, R.L. (2002). Biologiczne czynniki szkodliwe dla zdrowia - Klasyfikacja i kryteria oceny narażenia. Medycyna Pracy, 53, 1, 29-39.
• Fischer, U., Siegmund, B. (2008). Borelioza. Poradnik dla pacjentów. Wrocław: MedPharm.
• Godek, A. (2016). Borelioza i inne choroby przenoszone przez kleszcza. Warszawa: Borgis.
• Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A., (red.). (2007). Choroby zakaźne i pasożytnicze - epidemiologia i profilaktyka. Bielsko-Biała: Alfa Medica Press.
• Najda, B. (2013). Borelioza z Lyme jako choroba zawodowa rolników, [w:] Kopczyk, J. (red.) Ubezpieczenia w rolnictwie. Materiały i studia. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, 47/2013, 79 - 92.
• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16.05.2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Kodeks pracy, Dz. U. 2019 poz. 1040.
• Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 04.09.2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie chorób zawodowych, Dz. U. 2013 poz. 1367.
• Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 29.07.2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób, Dz. U. 2013 poz. 1379.
• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23.03.2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, Dz. U. 2022 poz. 933.
• Pancewicz, S.A., Garlicki, A.M., Moniuszko-Malinowska, A., Zajkowska, J., Kondrusik, M., Grygorczuk, S., Czupryna, P., Dunaj, J. (2015). Diagnosis and treatment of tick-borne diseases recommendations of the Polish Society of Epidemiology and Infectious Diseases. Przegląd Epidemiologiczny, 69(2), 309-316.
• Healthline Media a Red Ventures Company (2021). Early Disseminated Lyme Disease. Pobrane z: https://www.healthline.com/health/lyme-disease-early-disseminated

Identyfikatory

DOI

10.2478/ers-2023-0007