Zasada in dubio pro tributario w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych

• Autorzy: Sławomir Presnarowicz

Warianty tytułu

The in Dubio Pro Tributario Principle in the Jurisprudence of Polish Administrative Courts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W Polsce sądy administracyjne od wielu lat orzekają m.in. w sprawach podatkowych, stosując zasadę in dubio pro tributario (w razie wątpliwości na korzyść obywatela). Zasada ta nie była jednak expressis verbis zapisana w polskich unormowaniach prawnych. Ustawodawca od 1.01.2016 r., w art. 2a Ordynacji podatkowej wprowadził przepis, który stwierdza "Niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika". Od początku obowiązywania tej reguły pojawiły się pytania, w jaki sposób tak sformułowaną zasadę mają stosować organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej. Celem niniejszego artykułu jest omówienie stosowania tej reguły w praktyce, z przywołaniem orzecznictwa sądów. Autor, formułując wnioski wypływające z orzecznictwa sądowego, jednocześnie wskazuje na po- trzebę dokonania zmiany przepisu art. 2a Ordynacji podatkowej. Dlatego też de lege ferenda postuluje jak najszybszą zmianę przepisu art. 2a o.p. ze wskazaniem na szeroką formułę, że "wszyscy w jakikolwiek sposób zobowiązani do ponoszenia ciężarów podatkowych mają prawo do rozstrzygania wątpliwości na ich korzyść".(abstrakt oryginalny)

EN

In Poland, for many years, administrative courts have adjudicated, among others, in tax cases using the in dubio pro tributario principle (the principle of the benefit of the doubt). This principle was not expressis verbis stated in the Polish legal norms. As of 1 January 2016, the legislator introduced in Article 2a of the Tax Ordinance a regulation that "doubts about the content of the tax law that cannot be removed shall be resolved in favour of the taxpayer". Since this rule became binding, questions have appeared as to how such a rule, formulated in this way, should be applied by tax and fiscal control authorities. The aim of this article is to discuss the application of this rule in practice, referring to the decisions of courts. The Author formulates conclusions resulting from the case- law of courts and indicates at the same time the need to make changes to the provision of Article 2a of the Tax Ordinance. Therefore, de lege ferenda, he suggests changing the provision of Art. 2a of the Tax Ordinance as soon as possible and proposes a broader phrase that "all persons in any way obliged to bear tax burden shall have the right to resolve doubts in their favour".(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Podatki; Sąd administracyjny; Prawo podatkowe

EN

Taxes; Administrative court; Tax regulations

• Czasopismo: Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 11
• Strony: 25--30

Twórcy

autor

Sławomir Presnarowicz

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Brolik, J. (2014). Wykładnia prawa podatkowego oraz jej determinanty. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego, (3), 54-75.
• Brzeziński, B. (2001). Kierunki zmian przepisów ogólnych Ordynacji podatkowej. Kwartalnik Prawa Podatkowego, (3/4).
• Brzeziński, B., Nykiel, W. (2002). Zasady ogólne prawa podatkowego. Przegląd podatkowy, (3).
• Etel, L. (2010). Recenzja książki A. Mariańskiego "Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika. Zasada prawa podatkowego". Przegląd Podatkowy (11).
• Etel, L., Babiarz, S., Dowgier, R., Filipczyk, H., Gurba, W., Krawczyk, I., Kuśnierz, W., Łoboda, M., Nikończyk, A., Nita, A., Ogrodowczyk, B., Olesińska, A., Pietrasz, P., Popławski, M., Rudowski, J., Strzelec, D., Taborski, G., Zajączkowski, A. (2017). Nowa Ordynacja podatkowa: z prac Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego. Białystok: Temida 2, http://hdl.handle.net/11320/7340
• Filipczyk, H. (2013). Postulat pewności prawa w wykładni operatywnej prawa podatkowego. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Gomułowicz, A. (2015). Ekspertyza na temat przedstawionego przez Prezydenta RP projektu ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa w zakresie propozycji ujęcia art. 2a. Zeszyty Prawnicze, 2(46), 39-66.
• Janicki, A. (2020). Zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika. Analiza poglądów doktryny i orzecznictwa. Toruń: TNOiK Dom Organizatora.
• Kmieciak, Z. (1990). Glosa. Orzecznictwo Sądów Polskich, (5/6), poz. 251, 543-545.
• Mariański, A. (2003). Nakaz rozstrzygania na korzyść podatnika - wykładnia prawa. Monitor Podatkowy, (5), 5-10.
• Mariański, A. (2011). Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika. Zasada prawa podatkowego. Warszawa: Wolter Kluwer.
• Popławski, M. (2017). W: L. Etel (red.), R. Dowgier, L. Etel, P. Pietrasz, M. Popławski, S. Presnarowicz, W. Stachurski, K. Teszner, Ordynacja podatkowa. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Presnarowicz, S. (2017). W razie wątpliwości na korzyść obywatela, czyli dlaczego nie wprowadzono zasady in dubio pro tributario do polskiej ordynacji podatkowej. Procedury Administracyjne i Podatkowe, (1), 14-15.
• Smoktunowicz, E., Mieszkowski, J. (1998). Źródła i wykładnia prawa podatkowego. Białystok.
• Tabor, Z. (2007). Interpretacja "na korzyść podatnika". W: J. Glumińska-Pawlic (red.), Doradca podatkowy obrońcą praw podatnika. Katowice: Śląski Oddział Krajowej Izby Doradców Podatkowych.
• Ustawa z 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1325, ze zm.).
• Ustawa z 5.08.2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1197).
• Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 3018 z 9.12.2014 r., Sejm RP VII kadencji, s. 5, http://www.orka.sejm.gov.pl (26.04.2021).

Identyfikatory

DOI

DOI 10.33226/0137-5490.2021.11.4