Planowanie przestrzenne w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - wnioski dla aktualnych dyskusji

• Autorzy: Tadeusz Markowski , Adam Makowski , Maciej J. Nowak

Warianty tytułu

Spatial Planning in the People's Republic of Poland - Conclusions for Current Discussions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest wyodrębnienie kluczowych problemów systemu planowania przestrzennego w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (w wybranych okresach) oraz odniesienie ich do współczesnej dyskusji na temat polskiego systemu planowania przestrzennego. Wyodrębniono dwa okresy, które mogą stanowić podstawę do niniejszej dyskusji: zakres czasowy obowiązywania ustawy z 31.07.1961 r. o planowaniu przestrzennym oraz okres obowiązywania ustawy z 12.07.1984 r. o planowaniu przestrzennym. Po krótkiej charakterystyce każdego z wymienionych aktów prawnych odniesiono się do związanych z nimi konsekwencji praktycznych, a także istotnego ich osadzenia w realiach historycznych. Na tym tle w kolejnej części artykułu dokonano syntetycznej oceny doktryny planistycznej i planowania przestrzennego w PRL.(abstrakt oryginalny)

EN

The objective of this article is to identify the key problems of the spatial planning system in the People's Republic of Poland (in selected periods) and to relate them to the contemporary discussion on the Polish spatial planning system. Two periods have been have been identified as a basis for this discussion: the period of the Spatial Planning Act of 31 July 1961 and the period of the Spatial Planning Act of 12 July 1984. After a brief description of each of these acts of law, reference is made to the practical consequences related to them, as well as to their significant positioning in historical realities. In this light, the next part of the article presents a summary assessment of the planning doctrine and spatial planning in the People's Republic of Poland.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Planowanie przestrzenne; Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; Gospodarka przestrzenna

EN

Spatial planning; Polish Act on Spatial Planning and Development; Spatial economy

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 1-2
• Strony: 117--129

Twórcy

autor

Tadeusz Markowski

• University of Lodz, Poland

autor

Adam Makowski

• Uniwersytet Szczeciński

autor

Maciej J. Nowak

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• Drabik S., Nomenklatura kadr PZPR w województwie - casus Krakowa [w:] Partia - państwo - społeczeństwo, red. K. Rokicki, Warszawa 2016.
• Dudek A., Komitet Wojewódzki PZPR jako lokalny ośrodek władzy - na przykładzie Krakowa [w:] Centrum władzy w Polsce 1948-1970, red. A. Paczkowski, Warszawa 2003.
• Goryński J., Rozwój planowania przestrzennego w Polsce na tle przemian kierunków polityki przestrzennej [w:] Planowanie przestrzenne, red. J. Regulski, Warszawa 1985.
• Kaliński J., Kryzys gospodarczy w latach 1979-1982 zwiastunem upadku PRL, "Optimum. Economic Studies" 2021/1(103).
• Kolipiński B., Zagadnienia metodyczne miejscowego planowania przestrzennego w świetle przepisów prawa [w:] Aktualne problemy zarządzania rozwojem przestrzennym w Polsce, red. J. Martyniuk-Pęczek, M. Nowak, "Biuletyn KPZK PAN" 2015/257-258.
• Kornai J., Niedobór w gospodarce, Warszawa 1985 (wydanie oryg.: Economics of Shortage, Amsterdam 1980).
• Kowalewski A., Reforma systemu gospodarki przestrzennej w Polsce jest naszym obowiązkiem, Warszawa 1990.
• Kozłowski S., Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej Polski, Wrocław 1983.
• Leszczycki S., Geografia a planowanie przestrzenne i ochrona środowiska, Warszawa 1975.
• Makowski A., Wpływ ZSRR na kształt polskiego planu perspektywicznego na lata 1965-1980, "Teki Archiwalne" 2003/7.
• Malisz B., Podstawy gospodarki i polityki przestrzennej, Wrocław 1984.
• Malisz B., Zarys teorii kształtowania układów osadniczych, Warszawa 1981.
• Markowski T., Lokalna polityka kształtowania warunków bytowych w świetle teorii efektów zewnętrznych, Łódź 1987.
• Mrzygłód T., Przestrzenne zagospodarowanie Polski, Warszawa 1971.
• Nowak M., Śleszyński P., Standardy urbanistyczne w polityce przestrzennej. Analiza wybranych doświadczeń i propozycje, "Samorząd Terytorialny" 2021/7-8.
• Nowakowski M., Sto lat planowania przestrzeni polskich miast, Warszawa 2013.
• Pańko W., Własność gruntowa w planowej gospodarce przestrzennej. Studium prawne, Katowice 1978.
• Pęski W., Piotr Zaremba 1910-1993, "Nauka" 1997.
• Piotrowska L., Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Ewolucja systemu, Warszawa 2021.
• Pogodziński Z., Planowanie przestrzenne terenów wiejskich, Warszawa 1977.
• Przemiany i rozwój planowania miast i urbanistyki, red. B. Malisz, "Biuletyn KPZK PAN" 1991/152.
• Regulski J., Ekonomika miasta, Warszawa 1982.
• Regulski J., Przestrzenne procesy rozwoju [w:] Planowanie przestrzenne, red. J. Regulski, Warszawa 1985.
• Richert W., Planowanie przestrzenne, Warszawa 1979.
• Secomski K., Podstawy planowania perspektywicznego, Warszawa 1966.
• Secomski K., Współczesne problemy i tendencje rozwojowe teorii gospodarki przestrzennej [w:] Elementy teorii planowania przestrzennego, red. K. Secomski, Warszawa 1972.
• Sosnowski P., Ochrona ładu przestrzennego w Polsce przed 2003 r. Przyczynek do wykładni historycznej [w:] Ochrona ładu przestrzennego z perspektywy prawno-urbanistycznej, red. M. Nowak, Warszawa 2020.