Kierunki rozwoju oferty turystyki społecznej w wymiarze kulturowym - przypadek Krakowa i Wrocławia

• Autorzy: Iryna Manczak , Izabela Gruszka

Warianty tytułu

Directions of Development of the Cultural Social Tourism Offer - the Case of Krakow and Wroclaw

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest zarysowanie kierunków rozwoju oferty turystyki społecznej w wymiarze kulturowym. Analizą objęto programy turystyczne realizowane w Krakowie i we Wrocławiu. Na potrzeby prowadzonych badań zastosowano metodę studium przypadku oraz obserwację uczestniczącą. Postanowiono zidentyfikować oraz szerzej omówić wybrane przykłady, które wpisują się w zakres przedmiotowy rozważań. Na kanwie poczynionych analiz sformułowano odpowiedzi na pytania badawcze, które wyznaczyły ramy teoretyczne opracowania. W jej jego pierwszej części dokonano przeglądu literatury przedmiotu poświęconej turystyce społecznej. W dalszej części rozważań wyeksponowano zagadnienia dotyczące sposobów kreowania oferty turystycznym, w tym ze wskazaniem określonych form (m.in. wycieczki, gry miejskie, warsztaty muzealne). Kluczową część artykułu stanowi prezentacja oferty produktów turystyki społecznej na przykładzie Krakowa i Wrocławia. W ramach opracowanej konwencji badawczej zestawiono wiodące cechy badanych przykładów, które oddają charakter zmian oraz zjawisk mających miejsce na krajowym rynku turystycznym. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to outline the directions of development of the social tourism offer in the cultural dimension. The analysis covers tourism programmes implemented in Kraków and Wrocław. For the purposes of the research a case study method and participatory observation were used. It was decided to identify and discuss in more detail selected examples that fall within the scope of the subject of the considerations. On the basis of the analyses made, answers to the research questions were formulated, which determined the theoretical framework of the study. In its first part, the literature on social tourism is reviewed. In the following part, issues concerning the ways of creating a tourist offer are highlighted, including specific forms (e.g. excursions, urban games, museum workshops). The key part of the article is a presentation of the offer of social tourism products on the examples of Krakow and Wrocław. The study presents the leading features of the studied examples which reflect the nature of the changes taking place in the domestic tourism market. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Oferta turystyczna; Rozwój turystyki; Kultura

EN

Tourism; Touring offer; Tourism development; Culture

• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 1
• Strony: 154--181

Twórcy

autor

Iryna Manczak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Izabela Gruszka

• Wrocławska Akademia Biznesu w Naukach Stosowanych

Bibliografia

• 1. Analiza rozwoju turystyki społecznej w Polsce. Stan, szanse i zagrożenia, 2007, Instytut Turystyki, Warszawa
• 2. Berbeka J., 2014, Konsumpcja usług turystyki społecznej - obecnie i w przyszłości, "Konsumpcja i Rozwój", nr 2 (7), s. 39-49
• 3. Blichefeld B. S., Nicolaisen J. 2011, Disabled travel: Not easy, but doable, "Current Issues in Tourism", 14 (1), 79-102
• 4. Boeske Ł., 2017, Aplikacje mobilne pomiędzy regałami, "Biuletyn EBIB", nr 3(173), Biblioteki naukowe: oczekiwania naukowców a oferta bibliotek, http://ebibojs.pl/index.php/ebib/article/view/134, data pobrania: 10.02.2023
• 5. Cisneros-Martínez J. D., McCabe S., Fernández-Morales A., 2018, Social tourism: research advances, but stasis in policy. Bridging the divide, "Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events", vol. 3, iss. 3, s. 181-188, DOI: https://doi.org/10.1080/19407963.2018.1490859
• 6. Derco J., Štrba L., 2020, Social tourism in the Slovak Republic: notes on selected aspects, "Current Issues in Tourism", vol. 23, iss. 20, DOI: 10.1080/13683500.2019.1685472
• 7. Idziak W., 2011, Turystyka społeczna - inspiracje dla turystyki wiejskiej, "Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica", nr 288 (64), s. 9-18
• 8. Jablonska J., Jaremko M., Timcak G. M., 2016, Social Tourism, Its Clients and Perspectives,"Mediterranean Journal of Social Sciences", MCSER Publishing, Rome-Italy, vol. 7, no. 3, DOI: 10.5901/mjss.2016.v7n3s1p42, s.42-52
• 9. Fundacja na Rzecz Dzieci i Młodzieży "Mały Podróżnik" 2023, http://www.malypodroznik.com/dzialanie.html, data pobrania: 12.02.2023
• 10. Falk J., H., Claudio N., Meier D., 2023, Measuring the Public Value of Finnish Museum Experiences, Institute for Learning Innovation
• 11. Fundacja Ładne Historie, O Fundacji, https://ladnehistorie.pl/fundacja/ data pobrania: 10.02.2023
• 12. Gryszel P., 2012, Wybrane aspekty rozwoju turystyki społecznej w Republice Czeskiej, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 259, s. 124-132
• 13. Holda R., Respite Tourism for Family Caregivers [w] M. Cooper, K. Vafadari, & M. Hieda (Red.), "Current Issues and Emerging Trends in Medical Tourism", IGI Global, s. 218-231, DOI: 10.4018/978-1-4666-8574-1.ch016
• 14. Hunziker W., 1957, Cio che rimarrebe ancora da dire sul turismo sociale, "Revue de Tourisme", 2, s. 52-57
• 15. Jeżowski G., 2017, Dni Pamięci Ofiar Gestapo 2007-2016. Podsumowanie i wnioski z realizacji wydarzenia muzealnego, "Krzysztofory. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Krakowa", nr 35, s. 515-526
• 16. Klub Aktywnego Seniora 2023, https://fan.org.pl/index.php/grupy/klub-aktywnego-seniora/, data pobrania: 11.02.2023
• 17. Kociszewski P., 2021, Oferta dla seniorów w kontekście turystyki społecznej - istota i zróżnicowanie, [w:] Turystyka społeczna w Polsce, A. Stasiak (red.), Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajoznawcze. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, Oficyna Wydawnicza "Wierchy", Kraków-Świdnica, s. 137-163
• 18. Kołodziejczyk J., 2018, Sposoby przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu: inkluzja społeczna w organizacji, "Nowoczesne Systemy Zarządzania", t. 13, nr 2, s. 17-30
• 19. Korbiel K., Dominek I., 2021, Turystyka społeczna w badaniach naukowych, [w:] Turystyka społeczna w Polsce, A. Stasiak (red.), Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajoznawcze. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, Oficyna Wydawnicza "Wierchy", Kraków-Świdnica, s. 63-81
• 20. Kruczek Z., 2015, Co kraj to obyczaj - znaczenie różnic kulturowych w turystyce międzynarodowe, "Turystyka Kulturowa", nr 1, s. 45-62, http://turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/541/507, data dostępu: 7.02.2023
• 21. Makowska M. (red.), 2013, Analiza danych zastanych. Przewodnik dla studentów, Wydawnictwo Naukowe Scholar sp. z o.o., Warszawa
• 22. Manczak I., Bajak M., 2022a, Kreowanie doświadczeń turystycznych za pośrednictwem aplikacji mobilnych: (na przykładzie funkcjonalności aplikacji regionu - "VisitMalopolska"), "Turystyka Kulturowa", nr 1(122), s. 85-108, http://turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/1322/1093, data dostępu: 07.02.2023
• 23. Manczak I., Bajak M., 2022b, Wymiar edukacyjny muzealnej aplikacji mobilnej: przypadek Żydowskiego Muzeum Galicja w Krakowie, "Studia Pedagogiczne. Problemy społeczne, edukacyjne i artystyczne", t. 40
• 24. McCabe S., 2020, Tourism for all?" Considering social tourism: a perspective paper, "Tourism Review", vol. 75, no. 1, s. 61-64, DOI: https://doi.org/10.1108/TR-06-2019-0264
• 25. Meyer B., 2020, Funkcje turystyki i rekreacji, [w:] Ekonomika turystyki i rekreacji, A. Panasiuk (red.), PWN, Warszawa
• 26. Mikos von Rohrscheidt A., 2021, Uczestnicy, formy i kierunki rozwoju współczesnej turystyki społecznej, [w:] Turystyka społeczna w Polsce, A. Stasiak (red.), Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajoznawcze. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, Oficyna Wydawnicza "Wierchy", Kraków-Świdnica, s. 31-61
• 27. Minnaert L., Maitland R., Miller G., 2006, Social Tourism and its Ethical Foundations, "Tourism Culture & Communication", vol. 12, no. 7, s. 7-17
• 28. Muzeum Krakowa 2023, https://muzeumkrakowa.pl/aktualnosci/gra-miejska-akcja-krowodrza, data pobrania: 10.02.2023
• 29. Muzeum Narodowe w Krakowie 2023, https://mnk.pl/aktualnosci/nowy-dom-nowe-miasto-warsztaty-dla-osob-doroslych-z-niepelnosprawnoscia-intelektualna, data pobrania: 10.02.2023
• 30. Nowak A., 2021, Rola podmiotów ekonomii społecznej jako kreatorów popytu i podaży na rynku turystycznym na wybranych przykładach, [w:] Turystyka społeczna w Polsce, A. Stasiak (red.), Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajoznawcze. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, Oficyna Wydawnicza "Wierchy", Kraków-Świdnica, s. 115-134
• 31. Ogólnopolska Sieć Turystyki Wytchnieniowej, Fundacja Ładne Historie, 2022, https://ladnehistorie.pl/ogolnopolska-siec-turystyki-wytchnieniowej/ data pobrania: 10.02.2023
• 32. Olak A., 2021, Adaptacja kulturowa - przystosowanie się emigrantów ukraińskich w społeczeństwie do polskiej rzeczywistości. Zarys problematyki, "Współczesne Problemy Zarządzania", t. 9, nr 2(19), s. 77-87, DOI: https://doi.org/10.52934/wpz.152
• 33. Olszewski-Strzyżowski D. J., 2021, Dostęp do turystyki wykluczonych grup społecznych-próba zbadania zjawiska na wybranych przykładach, "Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego", nr 35(3), s. 277-294, DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.353.17
• 34. Osojca-Kozłowska S., 2021, Gospodarczy wymiar turystyki społecznej, [w:] Turystyka społeczna w Polsce, A. Stasiak (red.), Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajoznawcze. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, Oficyna Wydawnicza "Wierchy", Kraków-Świdnica, s. 85-115
• 35. Pomoc dla Ukrainy, 2022, https://zoo.wroclaw.pl/blog/2022/04/01/pomoc-dla-ukrainy/ data dostępu: 10.02.2023
• 36. Rapacz A., Jaremen D. E., 2014, About the Essence of Social Tourism and its Financing in Poland, "Ekonomiczne Problemy Turystyki", nr 4(28), s. 53-69
• 37. Regulamin gry miejskiej Akcja Krowodrza 12 września 2022 roku, https://muzeumkrakowa.pl/aktualnosci/gra-miejska-akcja-krowodrza, data dostępu: 10.02.2023
• 38. Robey D., Taylor W., 2018, Engaged participant observation: An integrative approach to qualitative field research for practitioner-scholars, "Engaged Management ReView", vol. 2, iss. 1, DOI: https://doi.org/10.28953/2375-8643.1028
• 39. Scheyvens R., Biddulph R., 2018, Inclusive tourism development, "Tourism Geographies", vol. 20, iss. 1, DOI: https://doi.org/10.1080/14616688.2017.1381985
• 40. Sica E., Sisto R., Bianchi P., Cappelletti G., [2021], Inclusivity and Responsible Tourism: Designing a Trademark for a National Park Area, "Sustainability" 13, 13. https://dx.doi.org/10.3390/su13010013
• 41. Skutnik J., 2015, Krzesło w muzeum - o obecności seniorów w muzeum, "Dyskursy Młodych Andragogów", t. 16, s. 265-278
• 42. Stasiak A., 2021, Wprowadzenie, [w:] Turystyka społeczna w Polsce, A. Stasiak (red.), Polskie Towarzystwo Turystyczno - Krajoznawcze. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, Oficyna Wydawnicza "Wierchy", Kraków-Świdnica, s. 7-12
• 43. Sonuç N., Oral S., 2017, A sustainable approach to social tourism development: The case of İzmir city, "Journal of Tourism Theory and Research", vol. 3(1), s. 25-42, DOI: 10.24288/jttr.279177
• 44. Szady J., 2017, Edukacja w przestrzeni miejskiej - refleksja dydaktyczna, [w:] Gry miejskiej w działalności edukacyjnej archiwów, H. Mazur, A. Rosa (red.), Forum Edukatorów Archiwalnych, Kielce-Toruń, s. 14-19
• 45. Szafranek A., Halicki J., 2016, Wybrane aspekty inkluzji społecznej, [w:] M. Halicka, J. Halicki, K. Czykiera (red.), Niepełnosprawność. Poznać, przeżyć, zrozumieć, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, s. 151-164
• 46. Tecău A. S., Brătucu G., Tescasiu B., Chitu I. B., Constantin, C., Foris D. 2019, Responsible Tourism-Integrating Families with Disabled Children in Tourist Destinations, "Sustainability", 11, 4420. https://doi.org/10.3390/su11164420
• 47. Wakacyjna przygoda 2022, 12 lipca 2022, Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego, https://wcrs.wroclaw.pl/aktualnosci/wakacyjna-przygoda-2022/, data pobrania: 11.02.2023
• 48. Więckowski R., 2015, Włączeni w muzeum, [w:] ABC Gość niepełnosprawny w muzeum, cz. 2, Niepełnosprawność intelektualna, autyzm, grupy zróżnicowane, nr 7, s. 12-26, Warszawa, Szkolenia Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, https://nimoz.pl/files/publications/27/ABC_Gosc_niepelnosprawny_cz2.pdf, data pobrania: 10.02.2023
• 49. Wrocławskie Stowarzyszenie Abstynentów "Starówka", http://www.wsastarowka.pl/o-nas.html data dostępu: 11.02.2023
• 50. Vento E., 2022, Exploring the effectiveness of social holidays in the Finnish context, "Tourism Recreation Research", DOI: 10.1080/02508281.2022.2067954
• 51. Wójcik-Karpacz A., 2018, Implikacje praktyczne teorii interesariuszy: czego mniejsze firmy mogą się nauczyć od większych względem interesariusz wewnętrznych? "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", nr 348, s. 7-25
• 52. Zubowicz Ł., Lewczuk D., Piątek M., 2020, Istota gry miejskiej w procesie kreowania turystycznego wizerunku miasta, "Akademia Zarządzania", nr 4(3), s. 226-240
• 53. Zwisło M., 2022, Turyści we własnym mieście: flânerie czasów pandemii COVID-19 (na przykładzie Krakowa), "Turystyka Kulturowa", nr 125, s. 7-28, http://turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/1345/1123, data pobrania: 7.02.2023