Komiks jako gatunek w formie kolekcji - rozważania wstępne

• Autorzy: Matylda Sęk-Iwanek

Warianty tytułu

Preliminary Findings on the Issue of Comics as a Genre in the Form of a Collection

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem omówionego w tekście badania było ujęcie komiksu w kategoriach gatunku jako kolekcji. Pojęcie to w swojej koncepcji badawczej zaproponowała Maria Wojtak. Autorka niniejszego tekstu wychodzi z założenia, że w komiksie jako gatunku złożonym mogą być realizowane główne założenia wspomnianej teorii. Koncepcje zaproponowane przez Marię Wojtak, wyrosłe na gruncie lingwistyki, mogą być przydatne dla badaczy komiksów. Metody badań: W badaniu zastosowano metodę analizy komiksoznawczej i kulturowej w świetle mediolingwistyki. Badanie ma charakter wstępny i jest próbą aplikacji narzędzi genologicznych na gruncie rozważań komiksoznawczych, wyłaniających się z nauk o kulturze. Wyniki i wnioski: Autorka doszła do wniosku, że wychodząc z założeń nauk genologicznych, można zastosować koncepcję gatunku w formie kolekcji do badań komiksoznawczych. W komiksach ujawniać się będą również kolekcje gatunków. Oryginalność i wartość poznawcza: Artykuł jest pierwszym badaniem próbującym ująć komiks w kategoriach wyrosłych z myśli profesor Wojtak. Otwiera to szeroką perspektywę badawczą, która pozwala na rozważenie aplikacji innych koncepcji i narzędzi mediolingwistycznych w badaniach komiksów.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the study is to present comics in the categories of a genre in the form of a collection. Genre collection theory was originally proposed by Maria Wojtak in her research. The study is based on the premise that because comics are a complex genre, it can realize the main assumptions of genre collection theory. While rooted in linguistics, Maria Wojtak's concepts can be successfully utilized by comics research. Research methods: The method of comics studies analysis is used in the research taken and applied in the context of media linguistics. The preliminary study is an attempt at the application of genological tools to comics studies research. Results and conclusions: The author arrives at a conclusion that going outward from genological sciences one can utilize the concept of genre collection in comics studies. Comics will exhibit a collection of genres as well. Originality/cognitive value: The study is the first application of Wojtak's ideas to comics studies, and as such, opens a wide research perspective. Other concepts and media linguistics applications to comics studies can therefore be considered.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Literatura; Media; Komiksy

EN

Literature; Media; Graphic novels

• Czasopismo: Studia Medioznawcze
• Rocznik: 2023
• Numer: t 24, nr 1 (92)
• Strony: 95--108

Twórcy

autor

Matylda Sęk-Iwanek

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Bartmiński, J. (1990). Tekst w kontekście. Kolekcja w strukturze tematycznej tekstu ustnego. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum.
• Bartmiński, J., & Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2009). Tekstologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Birek, W. (2012). Komiks. W G. Gazda (Red.), Słownik rodzajów i gatunków literackich (s. 479-482). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gąsowski, P. (2016). Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu. Poznań: Instytut Kultury Popularnej.
• Gościnny, R., & Uderzo, A. (1961-2009). Cykl Asteriks. Warszawa: Egmont.
• Helman, A. (1980). Problemy syntezy sztuk w świetle semiotycznej koncepcji systemów złożonych. W T. Cieślikowska & J. Sławiński (Red.), Pogranicza i korespondencje sztuk (s. 7-20). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Hopfinger, M. (1993). W laboratorium sztuki XX w. O roli słowa i obrazu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kępa-Figura, D. (2009). Intencje (czy intencja) nadawców medialnych, czyli fatyczność współczesnej komunikacji medialnej. W I. Hofman & D. Kępa-Figura (Red.), Współczesne media. Status. Aksjologia. Funkcjonowanie (T. 1). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• McCloud, S. (2015). Zrozumieć komiks. Warszawa: Kultura Gniewu.
• Michalewski, K. (2009). Komunikaty mieszane. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Moore, A., & Bolland, B. (2012). Zabójczy żart. Warszawa: Egmont.
• Ptaszek, G. (2017). Wkład profesor Marii Wojtak w rozwój genologii medialnej. W D. Kępa-Figura & I. Hoffman (Red.), Współczesne media: gatunki w mediach. Zagadnienia teoretyczne, gatunki w mediach drukowanych (T. 1, s. 27-36). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Sęk-Iwanek, M. (2021). Pejzaże miasta w komiksie. Studia nad komiksem. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Skowronek, B. (2013). Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Szyłak, J. (2014). Notatki o książkach obrazkowych, Zeszyty Komiksowe, 17, 4-13.
• Szyłak, J. (2016). Coś więcej, czegoś mniej. W poszukiwaniu formuły powieści graficznej. Poznań: Instytut Kultury Popularnej.
• Ślawska, M. (2014) Formy dialogu w gatunkach prasowych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Toeplitz, K. T. (1985). Sztuka komiksu. Próba definicji nowego gatunku artystycznego. Warszawa: Czytelnik.
• Wikimedia Commons. Comics page layout example. (n.d.). Retrieved on February 15, 2023, from https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Comics_page_layout_example.png
• Wojtak, M. (2004). Gatunki prasowe. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Wojtak, M. (2006). Gatunek w formie kolekcji a kolekcja gatunków. W Z. Krążyńska & Z. Zagórski (Red.), Poznańskie Spotkania Językoznawcze (T. XV, s. 143-152). Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
• Wojtak, M. (2011a). Osobliwe byty gatunkowe i tekstowe w ich uwikłaniach komunikacyjnych. W D. Ostaszewska (Red.), Gatunki mowy i ich ewolucja. Gatunek a komunikacja społeczna (T. 4, s. 44-56). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Wojtak, M. (2011b). O relacjach dyskursu, stylu, gatunku i tekstu. Tekst i dyskurs, 4, 69-78.
• Wojtak, M. (2019a). Teoretyczne obramowanie analiz gatunków prasowych (medialnych) - propozycja autorska. Rocznik Medioznawczy, 1, 37-53.
• Wojtak, M. (2019b). Wprowadzenie do genologii. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Identyfikatory

DOI

10.33077/uw.24511617.sm.2023.1.744