Obniżenie wieku wyborczego w wyborach samorządowych

• Autorzy: Przemysław Mroczkowski

Warianty tytułu

Reduction of the Voting Age in Self-government Elections

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu jest analiza dopuszczalności obniżenia wieku uprawniającego do głosowania w wyborach do organów jednostek samorządu terytorialnego. Główna hipoteza artykułu odnosi się do dopuszczalności obniżenia wieku uprawniającego do realizacji czynnego prawa wyborczego zarówno w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w akcie podkonstytucyjnym. Punktem wyjścia do rozważań jest uznanie gwarancyjnego charakteru normy z art. 62 ust. 1 Konstytucji RP (dotyczącej wieku wyborczego). Analiza prawnicza zawiera wskazanie możliwej redakcji stosownych przepisów konstytucyjnych i ustawowych. Wzbogacona ona została o zestawienie argumentów natury politologicznej i socjologicznej, przemawiających zarówno za, jak i przeciw obniżeniu wieku wyborczego w wyborach lokalnych i regionalnych w Polsce.(abstrakt oryginalny)

EN

This article presents an analysis of the admissibility of reducing the voting age in elections to territorial self-government units. The main hypothesis of the article refers to the admissibility of reducing the age authorizing the right to vote to be exercised, both in the Polish Constitution and in a sub-constitutional act. The starting point for the considerations is the acknowledgement of the guarantee nature of the norm of Article 62, para. 1 of the Polish Constitution (regarding the voting age). The legal analysis contains an indication of the possible editorial of the respective provisions of the Constitution and statutes. A comparison of the arguments of a political and sociological nature, both for and against reducing the voting age in local and regional elections in Poland has also been included.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo wyborcze; Samorząd terytorialny; Głosowanie; Jednostki samorządu terytorialnego (JST)

EN

Election law; Local government; Voting; Local government units

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 4
• Strony: 19--32

Twórcy

autor

Przemysław Mroczkowski

• Uniwersytet Warszawski, doktorant

Bibliografia

• Bergh J., Does voting rights affect the political maturity of 16- and 17-year-olds? Findings from the 2011 Norwegian voting-age trial, "Electoral Studies" 2013/1.
• Bergh J., Eichhorn J., Introduction [w:] Lowering the voting age to 16. Learning from real experiences worldwide, red. J. Bergh, J. Eichhorn, Palgrave Macmillan 2020.
• Borge J., Tuning in to formal politics: Mock elections at school and the intention of electoral participation among first time voters in Norway, "Politics" 2017/2.
• Bronner L., Ifkovits D., Voting at 16: intended and unintended consequences of Austria's Electoral Reform, "Electoral Studies" 2019/61, poz. 102064.
• Cheng J.D., Uncovering the 26th Amendment, Michigan 2008.
• Cushing D.F., Vliet W. van, Children's right to the city: the emergence of youth councils in the United States, "Children Geographies" 2017/3.
• Dryzek J.S., Can there be a human right to an essentially contested concept? The case of democracy, "The Journal of Politics" 2016/2.
• Folkes A., The case for votes at 16, "Representation" 2014/1.
• Freedom House, Nations in transit 2022, https://freedomhouse.org/sites/default/files/2022-04/NIT_2022_fi-nal_digital.pdf.
• Garlicki L., Zubik M., Komentarz do art. 32 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Harada A., How to involve a diverse group of young people in local government decision making: A case study of Danish youth councils, "Compare: A Journal of Comparative and International Education" 2021.
• Hennig K., Samorząd do wymiany, "Klub Jagielloński", https://klubjagiellonski.pl/2014/10/03/hennig-samorzad-do-wymiany/
• Hill M. i inni, Voting at 16 - lessons for the future from the Scottish Referendum, "Scottish Affairs" 2017/1.
• Izdebski H., Prawo do samorządu - prawo obywateli i prawo mieszkańców, "Samorząd Terytorialny" 2018/10.
• Jakubowski P., Cisza legislacyjna - zasada prawa wyborczego w Rzeczypospolitej Polskiej, "Przegląd Sejmowy" 2015/4.
• Kasznica S., Polskie prawo administracyjne. Pojęcia i instytucje zasadnicze, Poznań 1947.
• Kumela-Rumańska M., Administracyjnoprawny status cudzoziemca - członka wspólnoty samorządowej, "Samorząd Terytorialny" 2007/6.
• Lefebvre H., Le droit a la ville, Paryż 1968.
• Lemańska J., Równość jednostek samorządu terytorialnego - rzeczywistość czy fikcja [w:] Równość w prawie administracyjnym, red. J. Korczak, P. Lisowski, Warszawa 2018.
• Matthews H., Limb M., The right to say: the development of youth councils/forums within the UK, "Area" 1998/1.
• McAllister I., The politics of lowering the voting age in Australia: Evaluating the evidence, "Australian Journal of Political Science" 2014/1.
• Misiejko A., Młodzieżowa rada gminy - aspekty ustrojowe po nowelizacji, "Samorząd Terytorialny" 2022/6.
• Mroczkowski P., Granice ustawowej regulacji ustroju jednostki samorządu terytorialnego w świetle zasad pomocniczości i decentralizacji władzy publicznej, "Przegląd Prawa Administracyjnego" 2021, s. 63-80.
• Mroczkowski P., Młodzieżowe rady jednostek samorządu terytorialnego na nowo, "Samorząd Terytorialny" 2022/6.
• Mroczkowski P., W sprawie pojęcia "materia statutowa" - blisko 20 lat później, "Samorząd Terytorialny" 2022/9.
• Prokop K., Prawa wyborcze młodzieży, "Studia Wyborcze" 2010/9.
• Ribero N., Malafia C., Ferreira T., Lowering the voting age to 16: young people making a case for political education in fostering voting competencies, "Education, Citizenship and Social Justice" 2022.
• Romanowicz M., Pomiędzy uniwersalnym a partykularnym wymiarem wykładni prawa. Wpływ wykładni prawa i nauki prawa konstytucyjnego na wzorce wykładni konstytucji [w:] Wykładnia konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty, red. T. Stawecki, J. Winczorek, Warszawa 2015.
• Rossteutscher S. i inni, Lowering the Quality of Democracy by Lowering the Voting Age? Comparing the Impact of School, Classmates, and Parents on 15- to 18-Year-Olds' Political Interest and Turnout, "German Politics" 2022, s. 1-28.
• Sawyer T., Youth Council Participation in City Planning: The Case of Oslo, https://www.researchgate.net/publication/337759272_Youth_Council_Participation_in_City_Planning_The_Case_of_Oslo (dostęp: 16.03.2023 r.).
• The Guardian, Votes at 16 backed in German coalition talks after success of Fridays for Future, https://www.theguardian.com/world/2021/oct/21/germany-coalition-candidates-united-lowering-voting-age-16
• Waszak M., Zbieranek J., Propozycja obniżenia wieku czynnego prawa wyborczego do lat 16. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2010.
• Winczorek J., Wzorce wykładni konstytucji w świetle analizy treści uzasadnień orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego [w:] Wykładnia konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty, red. nauk. T. Stawecki, J. Winczorek, Warszawa 2015.
• Zachariasz I., Prawo do samorządu terytorialnego - prawo wspólnot samorządowych, "Samorząd Terytorialny" 2018/10.
• Zeglovits E., Zandonella M., Political interest of adolescents before and after lowering the voting age: the case of Austria, "Journal of Youth Studies" 2013/8.
• Żerkowska-Balas M., Zaremba M., Partycypacja nowych wyborców, https://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Masz%20Glos/partycypacja_nowych_wyborcow.pdf