Europejskie sieci współpracy kulturalnej : zmiana paradygmatu politycznego?

• Autorzy: Bożena Gierat-Bieroń

Warianty tytułu

European Networks of Cultural Cooperation: Changing the Political Paradigm?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Sieci współpracy, powszechnie nazywane networks, są nieodłącznym elementem pejzażu stosunków międzynarodowych i międzyinstytucjonalnych w Europie przy-najmniej od lat 70. XX wieku1. Miała na to wpływ z pewnością unijna polityka otwartych granic, zalecana w traktatach wymiana pomiędzy europejskimi podmiotami instytucjonalnymi, mobilność osób i usług, transfer dzieł sztuki, dobrych praktyk i know-how oraz transgraniczność kontaktów. Literatura analizująca problematykę sieci i sieciowości ma charakter interdyscyplinarny. Jest obecna politologii, europeistyce, socjologii czy szeroko pojętych studiach kulturowych i zarządzania. Niniejszy tekst przestrzega politologicznej analizy dyskursu, zachowując komparatystyczne odniesienia międzytekstowe. Podstawą wywodu jest analiza dokumentów unijnych, traktujących o problematyce networkingu, a także naukowe komentarze literatury przedmiotowej. Hipotezą artykułu jest stwierdzenie, że polityka promocji sieci współpracy w Europie (w tym kultury) służy decentralizacji władzy oraz kumulacji interesów sektorowych, mających wpływ na tworzenie inicjatyw oddolnych i wzmacniających idee społeczeństwa obywatelskiego.(fragment tekstu)

EN

The article attempts to answer the question on the role of social and cultural networks of international cooperation in contemporary Europe. The processes of European integration facilitated the creation of networking relations between cultural organs in various member states. The four freedoms of a single market (the free movement of people, goods, services and capital) supported the internationalization and Europeization of public sectors, shaped the cultural exchange and built a European civil society. At least since the 1970s, the European Economic Community/European Union led the policy of encouraging cultural operators to network and assigned European funds to support this goal. At this moment, we deal with nurtured and lasting forms of international cooperation between public entities in Europe. The civil society is also gaining more power. Because of the noticed renationalization or the trendy concept of returning to the "Europe of homelands" and countries closing themselves because of economic and political particularities, several research questions are bound to arise. The most crucial one regards the depletion of the apolitical paradigm of civil activities and its possible - unintentional yet inescapable - politicization of the so-called third sector.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo obywatelskie; Polityka kulturalna; Kultura; Serwisy społecznościowe

EN

Civic society; Cultural policy; Culture; Social networking

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.
• Rocznik: 2019
• Tom: 22
• Numer: nr 297
• Strony: 67--85

Twórcy

autor

Bożena Gierat-Bieroń

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• European Union, Report by Leo Tindemans to the European Council, European Community Commission. Bulettin of the European Communities, Supllement 1/76, Luxembourg, Office of Official Publications of the European Communities, 1976.
• Council Resolution of the Council and the Ministers of Culture meeting within the Council of 14 November 1991 on European cultural networks, Dz. Urz. WE C 314/1, 5.12.1991.
• Traktat o Unii Europejskiej, Maastricht, podpisany 7 lutego 1992 (wszedł w życie 1 listo-pada 1993), Dz. Urz. UE 2004, nr 90, poz. 864/30.
• Decyzja nr 508/2000/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 lutego 2000 r. ustanawiająca program Kultura 2000, Dz. Urz. UE, L63/1, 10.03.2000.
• Rezolucja Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie nowego planu pracy w zakresie współpracy europejskiej w dziedzinie kultury, Dz. Urz. C 162, 6.07.2002
• Rezolucja Rady realizującej plan pracy w zakresie współpracy europejskiej w dziedzinie kultury, z dnia 19 grudnia 2002 r, Dz. Urz. C 13, 18. 01.2003.
• Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 5 września 2001 o współpracy kulturalnej w Unii Europejskiej, Dz. Urz. C 72 E, 21.03.2002.
• Decyzja nr 792/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. ustanawiająca wspólnotowy program działań wspierający organy działające na szczeblu europejskim w dziedzinie kultury, Dz. Urz. UE L 138/40, 30.04.2004.
• Decyzja nr 792/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. ustanawiająca wspólnotowy program działań wspierający organy działające na szczeblu europejskim w dziedzinie kultury, Dz. Urz. UE L 138/40, 30.04.2004.
• Decyzja nr 1855/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiająca Program Kultura (2007-2013), Dz. Urz. UE L372/1, 27.12.2006.
• Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 kwietnia 2008 r. w sprawie Europejskiej agendy kultury w dobie globalizacji (2007/2211.INI), Dz. Urz. UE, C 247E/32, 15.10.2008.
• Europa 2020, Strategia Unii Europejskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, KOM (2010) 2020, wersja ostateczna, 3.03.2010.
• Wersje skonsolidowane Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej opublikowanego w Dz. Urz. UE C 326/47 z 26 października 2012.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1295/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające program "Kreatywna Europa" (2014-2020) i uchylające decyzje nr 1718/2006/WE, nr 1855/2006/WE i nr 1041/2009/WE (Tekst mający znaczenie dla EOG), Dz. Urz. UE 347/221, 2012.2013.
• Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council establishing the Rights and Values programme {SEC(2018)290final} {SEC(2018)291final} {SEC(2018)274final}. Ostatecznie dokument był datowany na: Brussels, 7.06.2018, COM(2018) 383 final/2, 2018/0207(COD).
• Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program "Prawa i Wartości" (COM(2018)0383-C8-0234/2018-2018/0207(COD)) (Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie).
• "European cooperation: the Open Method of Coordination". Dostęp 12 lipca 2019 roku. https://ec.europa.eu/culture/policy/strategic-framework/european-coop_en.
• "Towards more efficient financial ecosystems. Innovative instruments to facilitate access to finance for the cultural and creative sectors (CCS): good practice report". Dostęp 11 lipca 2019 roku. https://publications.europa.eu/pl/publication-detail/-/publi-cation/f433d9df-deaf-11e5-8fea-01aa75ed71a1/language-pl/format-PDF/sour-ce-search
• "Executive Summary. A Report and Toolkit on Practical Ways to Reduce the Cost of Len-ding and Borrowing of Cultural Objects among Members States of the European Union. Open Method of Coordination (OMC) Working Group of EU Member States' Experts on the Mobility of Collections, September 2012". Dostęp 15 sierpnia 2019 roku. http://ec.europa.eu/assets/eac/culture/library/reports/summary-cultural-object_en.pdf.
• "Executive Summary. Good Practice Report on the Cultural and Creative Sector's Export and Internationalisation Support Strategies, Open Method of Coordination (OMC) Working Group of EU Member States' Experts on Cultural and Creative Sector, January 2014". Dostęp 15 sierpnia 2019 roku. http://ec.europa.eu/assets/eac/culture/library/reports/summary-cultural-creative_en.pdf
• "Welcome Europe. 18 Years of experience in obtaining European Grants". Dostęp 6 sierpnia 2019. http:// www. welcomeurope.com/european-subsidies-beneficiary-Deve-lopment+NGOs.html
• Bendyk Edwin. 2012. Bunt sieci. Warszawa: Biblioteka "Polityki".
• Bokajło Wiesław, Kazimierz Dziubka. 2001. Społeczeństwo obywatelskie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Castells Manuel. 2004. The Network Society. A Cross-cultural Perspective. Cheltenham/Northampton: Edward Elgar.
• Castels Manuel, Gustavo Cardoso. 2005. The Network Society. From Knowledge to Policy. Washington DC: John Hopkins Centre for Transatlantic Relatons.
• Chodubski Andrzej. 2002. Wartości cywilizacji współczesnej a unifikacja i dezintegracja Europy. W Unifikacja i różnicowanie się współczesnej Europy, Fijałkowska Barbara, Żukowski Arkadiusz (red.), 16-33, Warszawa: Elipsa.
• Emmanuel Lucas. 1997. Les réseaux culturels en Europe. Memoire de DESS Enterprises at colectives locales dans l'Europe communaitaire, Lyon: Université Lumière-Lyon.
• Hajer A. Maarten, Henrik Wagenaar. 2003. Deliberative Policy Analysis, Understanding Governance in the Network Society. Cambridge. Cambridge University Press.
• Herbst Krzysztof, Marta Żakowska. 2013. Ruchy nieformalne a kierunek rozwoju ekonomii społecznej. Rekomendacje dla polityk publicznych. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
• Melucci Alberto. 1996. Challenging codes: Collective action in the information age. New York, NY: Cambridge University Press.
• Minichbauer Raimund, Mitterdorfer Elke. 2000. European Cultural Networks and Networking in Central and Eastern Europe. Wien: IG Kultur Österreich (european institute for Progressive Cultural Policies / eiPCP).
• Patel Klaus Kiran, Oriane Calligaro. 2017. "The true 'Euresco'? The Council of Europe transnational networking and the emergence of European Community cultural policies, 1970-90". European Review of History: Revue européenne d'histoire, 24: 399-422.
• Pehn Gudrun.1999. Networking Culture. The role of European cultural networks. Strasbourg: Council of Europe.
• Pietrzyk-Reeves Dorota. 2004. Idee społeczeństwa obywatelskiego. Współczesna debata i jej źródła. Wrocław. Monografia Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
• Podemski Krzysztof. 2014. "Społeczeństwo obywatelskie w Polsce 25 lat po wielkich zmianach". Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2: 89-108.
• Przewłocka Jadwiga, Piotr Adamiak, Aleksandra Zając. red. 2013. Życie codzienne organizacji pozarządowych w Polsce. Warszawa: Stowarzyszenie Klon/Jawor.
• Rosińska Magdalena 2005. Sieci biznesowe jako forma integracji w celu optymalizacji warunków działania na rynku globalnym - ujęcie teoretyczne. W Biznes międzynarodowy, a internacjonalizacja gospodarki narodowej. Eugeniusz Najlepszy (red.). Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, s. 243-253
• Stokfiszewski Igor. 2014. Wstęp do: Žižek Slavoj, Rok niebezpiecznych marzeń, przeł. Maciej Kropiwnicki, Barbara Szelewa, Warszawa: Krytyka Polityczna.
• Wiktorska-Święcka Aldona. 2007. Społeczeństwo obywatelskie w Polsce - refleksje nad teorią i genezą oraz próba oceny stanu i rozwoju. W Europa obywateli: polskie społeczeństwo obywatelskie in actu. Wiesław Bokajło, Aldona Wiktorska-Święcka (red.). Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT.
• Waluch Kazimierz. 2012. Sieci współpracy kulturalnej w Europie. Warszawa: Difin.
• Boni Michał. 2019. "Parlamentariusz 18. O negocjacjach Praw i Wartości". Na temat. Do-stęp 1 stycznia 2014. https://natemat.pl/blogi/michalboni/264989,parlamenta-riusz-18-o-negocjacjach-praw-i- wartości.
• "EUROCITIES. Strategic Framework 2014-2020. Towards and Urban Agenda for the EU". Dostęp 7 lipca 2019 roku. http://eurocities.eu/MediaShell/media/494-Eurocities_strategic_framework-leaflet-web.pdf.
• Frączak Piotr. 2017. "Społeczeństwo obywatelskie: trzecia droga". Rzeczpospolita. Do-stęp: 7 sierpnia 2019. http://www.rp.pl/Publicystyka/171109517-Spoleczenstwo-obywatelskie-Trzecia-droga.html.
• Karolczuk Elżbieta 2017. "Społeczeństwo obywatelskie w Polsce - kryzys czy nowe otwarcie?" Społeczeństwo. Dostęp 7 lipca 2019 roku. academia.edu/35961198/Korolczuk_Elżbieta_2017_Społeczeństwo_obywatelskie_w_Polsce_kryzys_czy_nowe_otwarcie_Warszawa_Instytut_Studiów_Zaawansowanych_Krytyki_Politycznej.
• Orzeszyna Krzysztof. 2009. "Społeczeństwo obywatelskie w Unii Europejskiej". Teka Komisji Prawniczej OL PAN: 94-108. Dostęp 11 sierpnia 2019 roku. http://www.panol.lublin.pl/wydawnictwa/TPraw2/Orzeszyna.pdf
• "Obywatele kultury". Dostęp 20 sierpnia 2019 roku. http://obywatelekultury.pl/."Społeczeństwo obywatelskie. Regeneracja". 2019. Res Publika Nowa. 231.
• Wiktorska-Święcka Aldona. 2004. "Transnarodowe społeczeństwo obywatelskie na po-ziomie europejskim". Dostęp 14 sierpnia 2019. www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/60494/04_Aldona_Wiktorska-Swiecka.pdf.
• Wiśniewska Agnieszka. 2017. "Społeczeństwo polityczne zastępuje społeczeństwo obywatelskie". Krytyka Polityczna. Dostęp 5 sierpnia 2019. http://krytyka-polityczna.pl/felietony/agnieszka-wisniewska/spoleczenstwo--polityczne-zastepuje-spole-czenstwo-obywatelskie

Identyfikatory

DOI

10.24917/20813333.22.5