O heterogenicznym statusie filmu politycznego.

• Autorzy: Kamil Minkner

Warianty tytułu

On the Heterogeneous Status of a Political Film

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy tekst ma na celu przepracowanie relacji filmu i polityki na poziomie możliwie najbardziej rudymentarnym. Chciałbym pokusić się o generalizacje, czy wręcz rodzaj syntezy wątków problemowych rozproszonych w różnych moich publikacjach dotyczących filmu politycznego (por.: Minkner 2012; Minkner 2016a: 223-258; Minkner 2016b: 278-308), uwzględniając także te tropy, a czasami przyczynki lub nawiązania, które w ostatnich latach pojawiły się w polskiej literaturze na ten temat (zob. np.: Gawrycki 2011; Wiśniewska 2011; Jeziński i in. 2013) oraz w światowej (zob. szczególnie: Tzioumakis, Molloy 2016). Jednocześnie chciałbym zaprezentować nowe tropy analityczne, które pozwoliłyby rozszerzyć pole refleksji na temat filmu politycznego i polityczności filmu. W tym celu, zaproponuję podejście ogólne, zintegrowane i wieloaspektowe, dzięki któremu możliwe będzie wypracowanie konceptualizacji politycznego statusu filmu. Tym samym, moim głównym problemem będzie sama istota polityczności filmu: co to znaczy, że film jest albo może być polityczny. Pochodną tego zagadnienia jest natomiast szukanie różnych wariantów rozumienia omawianego fenomenu, a więc - jak film bywa politycznie zróżnicowany. (fragment tekstu)

EN

The purpose of the paper is to reflection on the status of political film and the political status of film. It is about proposing boundary categories that can provide a theoretical basis in detailed analyzes of the film's political core. The political nature of the films has been filtered, in the article, by the concept of circulation of meanings in the cultural circuit of Paul du Gay, Stuart Hall and others. This approach shows that the specific political significance of the film is not simply given, but is constructed and understood differently at the level of different instances of social communication: producers, creators, audiences, film critics, creators of advertising messages, etc. The author of the article assumed that the political status of the film is associated not with specific political references, but with modality of film. Two types of film were presented: as a work and social practice. It was only in this context that specific variants of the political film were ordered.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produkcja filmowa; Przemysł filmowy; Polityka

EN

Film production; Film industry; Politics

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.
• Rocznik: 2019
• Tom: 22
• Numer: nr 297
• Strony: 100--125

Twórcy

autor

Kamil Minkner

• Uniwersytet Opolski

Bibliografia

• Allen Robert C., Douglas Gomery. 1985. Film History. Theory and Practice. New York: Knopf.
• Ball Terence, Richard Dagger. 2004. Political Ideologies and the Democratic Ideal. Arizona State University.
• Barker Chris. 2005. Studia kulturowe. Teoria i praktyka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Blok Zbigniew. 2009. O polityczności, polityce i politologii. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa.
• Bordwell David, Kristin Thompson. 1994. Film History. An Introduction, New York: McGraw-Hill.
• Carey James. 2009. Communication as Culture. Essays on Media and Society. Routledge.
• Čolović Ivan. 2001. Polityka symboli. Eseje o antropologii politycznej. Kraków: Universitas.
• Czajowski Andrzej. 2013. Decydowanie w polityce. Wrocław: Atla 2.
• Czyżewski Marek, Sergiusz Kowalski, Andrzej Piotrowski (red.). 1997. Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego. Kraków: Wydawnictwo Aureus.
• Fiske John. 2010. Zrozumieć kulturę popularną. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Gawrycki Marcin Florian. 2011. Uwikłane obrazy. Hollywoodzki film a stosunki międzynarodowe. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• du Gay Paul, Stuart Hall, Hugh Mackay, Linda Janes i Keith Negus. 2003. Doing cultural studies: The story of the Sony walkman. London: Sage Publications.
• Genovese Michael. 1986. Politics and the Cinema: An Introduction to Political Films. Lexington: Ginn Press.
• Heller Agnes. 2005. "O pojęciu polityczności raz jeszcze". Przegląd Polityczny 2005 (69): 76-82.
• Helman Alicja. 1985. Przedmiot i metody filmoznawstwa. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
• Heywood Andrew. 2007. Ideologie polityczne. Wprowadzenie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Hrapkowicz Błażej. 2009. "Biała wstążka". Kino (11), 72-73.
• Jabłoński Andrzej. 2012. Polityka. Teoretyczna ewolucja pojęcia. W Polityka i polityczność. Problemy teoretyczne i metodologiczne, Andrzej Czajowski, Leszek Sobkowiak (red.), 11-42. Wrocław: Atla 2.
• Jeziński Marek. 2013. Dlaczego teatr jest polityczny? W Sztuka i polityka. Teatr, kino, Barbara Brodzińska-Mirowska, Marek Jeziński, Łukasz Wojtkowski (red.), 11-29. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Karwat Mirosław. 2004a. Figuranctwo jako paradoks uczestnictwa. Eseje przewrotne.Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
• Karwat Mirosław. 2004b. "Polityka rzeczowa, stronnicza i metapolityka". Studia Politologiczne 8 : 11-43.
• Karwat Mirosław. 2009. Syndromatyczny charakter przedmiotu nauk o polityce. W Demokratyczna Polska w globalizującym się świecie, Konstanty A. Wojtaszczyk, Andżelika Mirska (red.), 175-188. Warszawa.
• Karwat Mirosław. 2010. "Polityczność i upolitycznienie. Metodologiczne ramy analiz". Studia Politologiczne 17: 63-88.
• Karwat Mirosław. 2013. Uwikłanie jako korelat i koszt uczestnictwa. W Metafory polityki 4, Bohdan Kaczmarek (red.), 322-344. Warszawa: Elipsa.
• Karwat Mirosław. 2018. "O upolitycznieniu twórczości i dzieł twórczych. Modelowa ana-liza mechanizmu". Studia Politologiczne 50 : 15-41.
• Lagny Michèle, Dianah Jackson. 1986. "History, Cinema's Auxiliary", Substance 15 (3): 8-19.
• Lefort Claude. 1986. The Political Forms of Modern Society. Cambridge.
• Lissewski Piotr. 2005. Marginalne aspekty kultury politycznej. W Teoretyczne i metodologiczne problemy badań nad kulturą polityczną, Zbigniew Blok (red.), 127-139. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.
• Lubelski Tadeusz. 1997. "Dwie ziemie jałowe: 1898 i 1974 r.", Kwartalnik Filmowy (18): 118-128.
• Madej Alina. 2002. Kino. Władza. Publiczność. Kinematografia polska w latach 1944-1949. Bielsko-Biała: Wydawnictwo "Prasa Beskidzka".
• Mazierska Ewa. 2010. Pasja. Filmy Jean-Luca Godarda. Kraków-Warszawa 2010: Korporacja Ha!art, Era Nowe Horyzonty.
• Mazur Natalia. 2014. "Walczą o świeckie państwo". Gazeta Wyborcza, strony lokalne: Poznań, (14 lipca): 2.
• McGowan Tod. 2008. Realne spojrzenie. Teoria filmu po Lacanie. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Minkner Kamil. 2007. Dyskursywna polityczność kina jako medium. Perspektywa interpretacjonistyczna. W Demokracja medialna - źródła władzy, Andrzej Kracher, Rafał Riedel (red.), 130-144. Racibórz: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu.
• Minkner Kamil. 2012. O filmach politycznych. Między polityką, politycznością i ideologią. Warszawa: Elipsa.
• Minkner Kamil. 2016a. Film jako środek walki politycznej na przykładzie argentyńskiego "Trzeciego Kina" w latach 60. i 70. XX wieku. W Romantyka rewolucji. Rekonesans filmowy, M. Kowalski, T. Sikorski (red.), 223-258. Warszawa: Von Borowiecky.
• Minkner Kamil. 2016b. "Ideologiczne i polityczne aspekty klasycznego westernu na przykładzie Winchester'73 oraz Gwiazda Szeryfa Anthony'ego Manna". Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon (18): 278-308.
• Minkner Kamil. 2018. "Rozważania o ideologicznym charakterze sztuk narracyjnych. Uwagi teoretyczne i metodologiczne". Studia politologiczne 50: 42-71.
• Misiak Anna. 2006. Kinematograf kontrolowany. Cenzura filmowa w kraju socjalistycznym i demokratycznym (PRL i USA). Kraków: Universitas.
• Młyńczyk Łukasz. 2015. Między kreatywnością a próżnowaniem. Polityczność dwóch typów idealnych. Warszawa: Elipsa.
• Moran Albert (red.). 1996. Film Policy. International, National and Regional Perspectives. Routledge.
• Mościcki Paweł. 2008. Polityka teatru. Eseje o sztuce angażującej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Mouffe Chantal. 2008. Polityczność. Przewodnik Krytyki Politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Niziołek Katarzyna. 2016. Partycypacja i dialog jako demokratyczne praktyki artystyczne. W Kultura od nowa. Badania - trendy - praktyka, Grzegorz D. Stunża, Krzysztof Stachura (red.), 28-38. Gdańsk: Instytut Kultury Miejskiej.
• Opałek Kazimierz. 1975. Przedmiot nauk politycznych. W Podstawy nauk politycznych. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Pavis Patrice. 2002. Słownik terminów teatralnych. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Pierzchalski Filip. 2013. Polityka jako rozmyty przedmiot badań. W Metafory polityki 4, Bohdan Kaczmarek (red.), 35-51. Warszawa: Elipsa.
• Piontek Dorota. 2011. Komunikowanie polityczne i kultura popularna. Tabloidyzacja in-formacji o polityce. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Nauk Politycznych i Dziennikarstwa.
• Polityczność w literaturze i polityczność literatury. Z prof. Przemysławem Czaplińskim rozmawiają Filip Biały i Joanna Jastrzębska. 2013. Refleksje (8): 79-89.
• Przastek Daniel. 2016. Polityki kulturalne a wolność wypowiedzi artystycznej w Polsce w latach 1989-2015. Warszawa: Elipsa.
• Rancière Jacques. 2007. Estetyka jako polityka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Ryan Michael, Kellner Douglas. 1990. Camera Politica. The Politics and Ideology of Contemporary Hollywood Film. Bloomington-Indianapolis: Indiana University Press.
• Schmitt Carl,. 2000. Pojęcie polityczności. W Teologia polityczna i inne pisma, 191-250. Kraków: Znak.
• Skotarczak Dorota. 2004. Obraz społeczeństwa PRL w komedii filmowej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Sobkowiak Leszek. 1999. Świadomość i socjalizacja polityczna. W Studia z teorii polityki, t. 1, Andrzej W. Jabłoński, Leszek Sobkowiak (red.), 155-166. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Storey John. 2003. Studia kulturowe i badania kultury popularnej. Teorie i metody. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Such Jan, Małgorzata Szcześniak. 2000. Filozofia nauki, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Wiśniewska Agnieszka (red.). 2011. Polskie kino dokumentalne 1989-2009. Historia polityczna. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Zajiček Edward. 1992. Poza ekranem. Kinematografia polska 1918-1991. Warszawa: Fil-moteka Narodowa, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
• Žižek Slavoj. 2007. Lacrimae Rerum. Kieślowski, Hitchcock, Tarkowski, Lynch. Kraków: Korporacja Ha!art.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20813333.22.7