Wymazywanie. Wpływ polityki pamięci na przestrzeń kulturową Ukrainy po roku 2014.

• Autorzy: Ewa Sułek

Warianty tytułu

Erasing. The Influence of the Politics of Memory on the Ukrainian Cultural Space after 2014

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Od 2013 roku trwa nieprzerwanie trwa debata dotycząca dramatycznej obecnej sytuacji na Ukrainie. Padają pytania o to, jakie działania podejmować w przyszłości, ale też, jak zrozumieć złożoną i trudną przeszłość kraju. W próbach odgrodzenia się od rosyjskich wpływów i osadzenia mocno w społeczności zachodnioeuropejskiej, Ukraina szuka siebie na nowo, choć te poszukiwania nie zawsze są oczywiste - krążą od kontrowersyjnego programu dekomunizacji, po zwrócenie się w kie-runku gloryfikacji nacjonalistycznej historii kraju. Wszystkie te tendencje układają się w spójną całość, a kluczem do jej zrozumienia jest pamięć. Wojna o pamięć, tę najnowszą oraz tę historyczną, manifestuje się na dwóch kluczowych polach - ustawodawczym (tak zwane ustawy dekomunizacyjne) oraz historyczno-kulturowym. Z tym drugim związane są próby zrozumienia przeszłości, która doprowadziła do "tu i teraz", oraz szereg zabiegów związanych z budowaniem pamięci, które omówię szerzej w niniejszym artykule, bazując na tym, jak zabiegi te komentowane są przez współczesnych artystów ukraińskich. W artykule skupiam się na działalności Nikity Kadana, Żanny Kadyrowej i Dawida Cziczkana, dla których, od 2014 roku, od zakończenia rewolucji na Majdanie i początku wojny w Donbasie, polityka pamięci oraz rozprawa z sowiecką przeszłością, stały się jednymi z najważniejszych tematów. Przybliżam również zjawisko burzenia pomników Włodzimierza Lenina na Ukrainie - tak zwany "Leninopad". (fragment tekstu)

EN

This paper examines the works of Ukrainian artists who comment on the current politics of memory in Ukraine, with the main focus on the artistic work of Nikita Kadan and David Chichkan, and the phenomenon of "Leninopad" - the demolition of monuments to Vladimir Lenin in Ukraine. Since the Maidan uprising in 2013/2014 and the subsequent attacks on the sovereignty and territory of Ukraine by Russia and the so called "pro-Russian separatists", there has been intense debate on how to interpret not only Ukraine's dramatic present, but also its complex and difficult past. The mechanism of forgetting about the Soviet past turned out to be particularly strong in Ukraine - forgetting by destroying, erasing, removing all physical remnants of the former system. The war for memory is taking place today with the destruction of Soviet monuments and other remnants of the soviet history. The practice of ideological correctness is continued through the amputation of "unwanted" elements. It is not possible to have a private memory of the history of the nation, it is always a memory imposed and constructed by people who have power. In Ukraine the future is to be built on the certain image of the past.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wojna hybrydowa; Polityka; Sztuka

EN

Hybrid war; Politics; Art

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.
• Rocznik: 2019
• Tom: 22
• Numer: nr 297
• Strony: 171--184

Twórcy

autor

Ewa Sułek

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• "All statues of Lenin pulled down across Ukraine". tass.com, 17 sierpnia 2017 roku. Do-stęp 30 września 2019 roku. https://tass.com/society/960773.
• Ackermann Niels, Sebastien Gobert. 2017. Looking for Lenin. Londyn: FUEL Publishing.
• Dovydaitytė Linara. 2010. "Which Communism to Bring to the Museum? A Case of Memory Politics in Lithuania". Vdu.lt. Dostęp 20 września 2019 roku. https://www.vdu.lt/cris/bitstream/20.500.12259/32093/1/ISSN1822-4547_2010_N_6.PG_80-87.pdf.
• "Goodbye Lenin! A New Approach to Monuments in Public Spaces". UATV, 16 paź-dziernika 2017 roku. Dostęp 22 września 2019 roku. https://www.youtube.com/watch?v=JNP3INZp4TI.
• Hofland Christi Anne. "Institutions of Activism: Museums and Ukraine's Revolution of Dignity". digital.lib.washington.edu. 2015. Dostęp 21 września 2019 roku. https://digital.lib.washington.edu/researchworks/handle/1773/35112: 1-47.
• Kuzio Taras, 2002. "History, Memory and Nation-Building in the Post-Soviet Colonial Space". Nationalities Papers, 30 (2): 241-264.
• Mälksoo Maria. 2009. "The Memory Politics of Becoming European: The East European Subalterns and the Collective Memory of Europe". European Journal of International Relations, 15: 653-680.
• McBride Jared. 2015. "How Ukraine's new memory commissar is controlling the nation's past". newcoldwar.org, 13 sierpnia 2015 roku. Dostęp 30 września 2019 roku. https://www.newcoldwar.org/how-ukraines-new-memory-commissar-is-control-ling-the-nations-past/.
• Olszański Tadeusz. A. 2016. "Nowe tendencje w ukraińskiej polityce historycznej". Osw.waw.pl, 4 lutego 2015 roku. Dostęp 21 września 2019 roku. http://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2015-02-04/nowe-tendencje-w-ukrainskiej-polityce-hi-storycznej.
• "Отношение киевлян к сносу памятника Ленину". Rb.com.ua, 15 grudnia 2013 roku. Dostęp 22.09.2019 roku. http://rb.com.ua/blog/otnoshenie-kievljan-k-snosu-pa-mjatnika-leninu/.
• Rybak Adriana. 2016. "Ustawy dekomunizacyjne na Ukrainie". Journals.umcs.pl. Do-stęp 21 września 2019 roku. https://www.journals.umcs.pl/we/article/viewFile/5568/3825: 29-41.
• Sułek Ewa. 2018. Chłopak z pianinem. O sztuce i wojnie na Ukrainie. Warszawa: PWN.
• "В Одесской области за счет бюджета восстановили памятники Ленину и Калинину (ФОТО)". 048.ua, 29 września 2017 roku. Dostęp 30 września 2019 roku. https://www.048.ua/news/1811591/v-odesskoj-oblasti-za-scet-budzeta-vosstanovi-li-pamatniki-leninu-i-kalininu-foto.
• Velychenko Stephen. "The Issue of Russian Colonialism in Ukrainian Thought. Dependency Identity and Development." Ab Imperio 2002, no. 1 (2002): 323-367.
• Wulf Meike. 2011. "Changing Memory Regimes in a New Europe". Academia.edu. Dostęp 21 września 2019 roku. http://www.academia.edu/968404/Changing_memory_regimes_in_a_new_Europe: 1-13.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20813333.22.11