Podręcznik na czasy kryzysu. O dwóch wydaniach Prawa rzymskiego Kazimierza Kolańczyka po 1975 roku

• Autorzy: Grzegorz Nancka

Warianty tytułu

Textbook for Times of Crisis. On the Two Editions of Kazimierz Kolańczyk's Roman Law after the Year 1975

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiot badań: Kwestia nauczania prawa rzymskiego w powojennej Polsce należy do zagadnień dość złożonych. Ważną datą jest rok 1975, kiedy w życie weszła reforma studiów prawniczych wtłaczająca prawo rzymskie w ramy nowo powstałego przedmiotu historia prawa. Zbiegło się to z kolejnymi edycjami podręcznika autorstwa poznańskiego profesora Kazimierza Kolańczyka. Cel badawczy: Celem badań jest analiza okoliczności związanych z powstaniem drugiego i trzeciego wydania podręcznika Prawo rzymskie autorstwa Kazimierza Kolańczyka. Podstawę dla analizy stanowiły materiały archiwalne związane z tworzeniem kolejnych edycji pracy. W artykule starano się wskazać, jakie założenia chciał zrealizować autor pracy, a także jakie postulaty stawiane były przez odbiorców dzieła. Celem opracowania jest również odniesienie się do znaczenia kolejnych wydań podręcznika wobec dokonanej wówczas reformy studiów prawniczych. Metoda badawcza: W artykule wykorzystano metodę historyczno-prawną. Wyniki: Podręcznik Kazimierza Kolańczyka w drugim wydaniu zawierał modyfikacje i ulepszenia niezwykle dokładnie przemyślane przez autora opracowania. Dzięki temu praca stała się nie tylko nieco dłuższa, ale i jeszcze bardziej przystępna dla czytelnika. Trzecie wydanie nie zawierało znaczących różnic względem wydania drugiego. Ogłoszenie obu wydań było jednak niezwykle istotne w kontekście reformy studiów prawniczych, w tym także przywrócenia właściwego miejsca prawa rzymskiego w kanonie studiów prawniczych.(abstrakt oryginalny)

EN

Background: The issue of teaching Roman law in postwar Poland is a fairly complex matter. A significant date is the year 1975, when the reform of legal studies that put Roman law into the framework of newly-created courses in the history of law came into force. It coincided with the subsequent editions of the textbook authored by the Professor Kazimierz Kolańczyk of Poznań. Research purpose: The objective of the research is to analyze the circumstances related to the creation of the second and third editions of Kazimierz Kolańczyk's textbook Roman Law. The analysis was based on archival materials related to the preparation of the subsequent editions of the work. The article seeks to show what assumptions the author of the work intended to implement and what postulates were expressed by its readers. The article also aims to discuss the significance of the subsequent editions of the textbook in light of the legal studies reform being carried out at the time. Methods: The article applies a historical-legal method. Conclusions: The second edition of Kazimierz Kolańczyk's textbook included modifications and improvements that were very well thought out by its author. Consequently, the work became slightly longer and even more accessible to the reader. The third edition did not contain significant differences compared to the second one. The publication of both editions was really crucial in the context of reform of legal studies, including the restoration of Roman law to its rightful place in the canon of legal studies. Bibliografia(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo rzymskie; Badania historyczne; Nauczanie

EN

Roman law; Historical research; Teaching

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2022
• Tom: 123
• Strony: 43--56

Twórcy

autor

Grzegorz Nancka

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Archiwum Polskiej Akademii Nauk, Oddział w Poznaniu, sygn. P. III-76, Materiały Kazimierza Kolańczyka.
• Bardach J., Polskie nauki historyczno-prawne w latach 1945-1977, Państwo i Prawo 1979/34/1, s. 3-18.
• Baszkiewicz J., O modernizacji studiów prawniczych i administracyjnych, Państwo i Prawo 1975/30/4, s. 28-37.
• Bojarski W., Nowy podręcznik prawa rzymskiego, Gazeta Pomorska, 7.01.1974, s. 4.
• Czech-Jezierska B., Powojenne losy nauczania prawa rzymskiego w Polsce Ludowej (1944-1989), Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa 2015/8/1, s. 77-92.
• Czech-Jezierska B., Środowisko romanistyczne wobec "reformy Baszkiewicza" z 1975 roku, w: E. Gajda (red.), Ad laudem magistri nostri. Mistrzowie. Dzieła polskiej romanistyki, Toruń 2018, s. 7-25.
• Kodrębski J., Najnowsze polskie podręczniki prawa rzymskiego, Czasopismo Prawno-Historyczne 1995/47/1-2, s. 239-250.
• Kolańczyk K., Nowy podręcznik rzymskiego prawa prywatnego. Uwagi w związku z pracą Wacława Osuchowskiego. Zarys rzymskiego prawa prywatnego, Warszawa 1962, PWN, ss. 553, Czasopismo Prawno-Historyczne 1965/17/1, s. 231-255.
• Kolańczyk K., Prawo rzymskie, Warszawa 1973.
• Kolańczyk K., Prawo rzymskie, Warszawa 1976.
• Kolańczyk K., Prawo rzymskie, Warszawa 1978.
• Kuryłowicz M., Prawo rzymskie. Historia, tradycja, współczesność, Lublin 2013.
• Kuryłowicz M., Szkic do dziejów tzw. romanistyki marksistowskiej, Z Dziejów Prawa 2019/12 (20), s. 933-950.
• Modrzejewski J., K. Kolańczyk, Rzymskie prawo prywatne [= Le droit romain privé; en polonais], Varsovie 1973, 488 pp., Revue historique de droit français et étranger 1974/52/1, s. 188.
• Nancka G., Podręcznik do myślenia. Prawo rzymskie według Kazimierza Kolańczyka, Czasopismo Prawno-Historyczne 2021/73/2, s. 159-177.
• Nancka G., 'Primum non nocere'. Kazimierz Kolańczyk wobec reformy studiów prawniczych z 1975 r., Zeszyty Prawnicze 2022/22/1, s. 41-63.
• Osuchowski W., Zarys rzymskiego prawa prywatnego, Warszawa 1971.
• Posiedzenie Komisji Historyczno-Prawnej Polskiego Towarzystwa Historycznego na temat projektów nowych programów przedmiotów historyczno-prawnych na studiach prawniczych, Czasopismo Prawno-Historyczne 1976/28/1, s. 223-225.
• Rebro K., Kazimierz Kolańczyk. Prawo rzymskie, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, strán 488, Právny obzor 1975/58/10, s. 951-952.
• Sędek M., Zakrzewski A., Dzieje kodyfikacji prawa. Ogólnopolska konferencja historyków państwa i prawa w Karpaczu, Czasopismo Prawno-Historyczne 1975/27/1, s. 202-207.
• Wiliński A., Kazimierz Kolańczyk. Prawo rzymskie, Warszawa 1973, PWN, ss. 488, Czasopismo Prawno-Historyczne 1974/26/2, s. 237-241.
• Wołodkiewicz W., K. Kolańczyk. Prawo rzymskie, wyd. 3, Warszawa 1978, PWN, ss. 538, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1980/42/2, s. 213-217.
• Wołodkiewicz W., Nauczanie prawa czy przepisów prawnych?, Czasopismo Prawno-Historyczne 2015/67/1, s. 233-248.
• Wycisk F., Kazimierz Kolańczyk. Prawo rzymskie, Warszawa 1973, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, ss. 488 (K. Kolańczyk, Römisches Recht, Warschau 1973, Staatlicher Verlag der Wissenschaften, 488 S.), Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte: Romanistische Abteilung 1974/91, s. 551-553.

Identyfikatory

DOI

10.26485/SPE/2022/123/3