System zarządzania urzędem administracji samorządowej : perspektywa koncepcji good governance

• Autorzy: Witold Szumowski

Warianty tytułu

Management System Of The Local Government Administration Office. Good Governance Concept Perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The monograph deals with the issue of the relevance of applying the principles of good governance in the management systems of local government administration offices in the context of the satisfaction of the residents of communes and the residents' assessment of the local government offices. The issue is multidimensional, complex, and goes beyond the discipline of management sciences. Resulting from the inclusion of the topic in the area of public management, which, being a subdiscipline of management sciences, it uses the achievements of both political sciences and administration sciences. The book consists of an introduction, six chapters, and a summary. Chapter 1 discusses the nature of good governance and its place in the theory of public management. This chapter is of introductory character and its purpose is to explain the concept of good governance and define its characteristics. The realization of this intention required embedding the concept of good governance in public management space located at the meeting point between the theory of organization and management and the theory of administration. The chapter contains considerations regarding: the genesis of public management, evolution and description of basic trends in public management, as well as the concept of good governance within public management system. From the perspective of achieving the goal of the work, it is crucial to define the concept of good governance. The method of analysis and criticism of literature, both scientific and the so-called 'grey literature', is limited to the studies of supranational and governmental institutions. This made it possible to clarify the concept of good governance by formulating own definition as well as adopting a set of principles of good governance (transparency, participation, effectiveness and efficiency, accountability, cohesion), discussed in detail in the second chapter. The goal of the considerations in Chapter 2 is to define the scope of conceptual principles of good governance. Literature studies regarding defining the principles adopted in the first chapter, revealed a problem related to blurring and overlapping of the concepts referred to, as well as the lack of compatibility among researchers as to how to understand particular principles of good governance. This condition forced the necessity to formulate own proposals for the discussed work. The review and critical analysis of subject literature allowed to formulate the content of particular principles, and it was assumed and proved in course of the research that they had to be formulated collectively. The objective of Chapter 3 is to formulate a proposal for the measurement model for the adjustment of the management system of local administration to the concept of good governance. Three basic parts can be distinguished in the chapter. The first part describes the characteristics of local administration offices as a further research object, placing them in the system of local governments in Poland. The second part contains considerations on the management system: detailed proposals for understanding management systems, the understanding of the concept of the management system of local administration office, and the original synthesis of management system components based on selected organizational models. Chapter 4 contains a description of the applied research procedure. It describes, among others, the methods used to collect data and their statistical analysis. The calculations showing the reliability of the synthetic indices used are also presented. Chapters 5 and 6 define the results of empirical research. The fifth chapter presents the results of the first stage of empirical research relating to the assessment of the level of maturity of management systems of local government administration offices based on the principles of good governance. The sixth chapter presents the results of the proceedings of the second stage of empirical research conducted among the residents of communes. The strength of interdependence between the degree of adjustment of the management system to the principles of good governance and the perception of offices by the residents of communes was also determined. The proposal of the dependency model is also presented and the results of the path analysis are discussed. The most important conclusions from the presented research results concern the existence of a correlation between the degree of management systems maturity (in the context of good governance) and the level of satisfaction of residents with the operation of the offices and local authorities. This relation applies only to rural communes whose strongest connections occur between the offices' maturity dimensions related to accountability, transparency, effectiveness and efficiency and the feeling of participation by the residents. The identification of the interdependence of the management system maturity and the assessment made by residents in rural communes are important as in such municipalities quite often (which is particularly accented by practitioners) the lack of advanced solutions in management systems is argued by the lack of validity due to the scale of action. Conducted research indicates that such views are incorrect, justifying the purpose of implementing system solutions based on the principles of good governance in small local government administration offices. In the case of large administrative units, the independent variable (i.e. population size), significantly affects the evaluation of the office and indirectly satisfaction. This results in a positive relationship between the maturity of the office and the assessment of residents, indicating the importance of the problem of citizen's distance to government in large units of local government administration. This leads to an indication of the relevance of the confounding variable, which is the number of inhabitants of the commune, strongly affecting both the level of maturity of local government administration offices, as well as the assessment of the offices' activities in the perspective of good governance and the residents' satisfaction with the administration. In the case of the relationship between the size of the municipality and the assessment of the local administration, it should be noted that the larger the municipality, the lower the assessment of effectiveness and efficiency and transparency, and as it has been shown, the evaluation of these aspects has the greatest impact on satisfaction. In this context, it should be noted that issues related to communication and citizens' activation are key aspects influencing residents' satisfaction. Their significance is particularly evident in the relationship between such variables as citizens interest in local administration activities and the assessment of the operation of both office and local authorities. These variables are positively correlated with each other, which allows to conclude that effective communication which increases the interest of residents in local matters may affect the satisfaction of residents with the actions of the authorities. This is particularly important in large municipalities where the independent variable, which is the number of residents, significantly reduces the sense of transparency and declarations of interest in local matters. The principle of transparency was most often indicated by the residents of communes as one of the most important in the practice of the functioning of local administration. The issue of effective communication is also related to the principle of accountability, which is important for two reasons. Firstly, in rural communes, where a positive correlation between the application of the principles of good governance in offices and the assessment made by residents was observed, the adjustment of offices in the accountability dimension had the greatest impact on the positive assessment made by the residents (in particular, this concerned the sense of participation). Secondly, its importance based on the premise of improving the activities related to accountability is the observed discrepancy in the significance of particular principles of good governance in the assessments of residents of municipalities and officials. While the residents often referred to the principle of accountability, in the opinion of officials the significance of this principle was limited, which leads to the conclusion that it is necessary to intensify the activities of local government in the area of better information about the self-government action results. The conducted research showed the legitimacy of the following principles of good governance in the practice of managing in local government administration offices. In addition, it identified the current status regarding the level of maturity of the management systems of local government administration offices. The work discusses the consequences of the implementation of good governance rules in self-government offices in the context of residents' satisfaction. The observation regarding the relationship between the number of inhabitants of the commune, the maturity of management systems based on the principles of good governance and the residents assessment of administration opens a scientific discussion on how communication improvement can increase the involvement of residents and their satisfaction in the context of situational factors, such as and the size and type of commune.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Administracja publiczna; Samorząd terytorialny; Zarządzanie publiczne

EN

Public administration; Local government; Public governance

• Czasopismo: Monografie i Opracowania Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 298
• Strony: 231

Twórcy

autor

Witold Szumowski

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Ackoff R.L. (1971), Towards a system of systems concepts, Management Science, Vol. 17, Iss. 11.
• Ackoff R.L. (1973), O systemie pojęć systemowych, Prakseologia, nr 2.
• African Development Bank (1999), Bank Group Policy on Good Governance, OCOD.
• Agranoff R., McGuire M. (2003), Collaborative Public Management: New Strategies for Local Governments, Georgetown University Press, Washington, DC.
• Andersen K.V., Henriksen H.Z. (2006), E-government maturity models: Extension of the Layne and Lee model, Government Information Quarterly, Vol. 23, Iss. 2.
• Ansoff H.I. (1985), Zarządzanie strategiczne, PWE, Warszawa.
• Antonovsky A. (1979), Health, Stress and Coping, Jossey-Bass, San Francisco.
• Arnstein S.R. (1969), A ladder of citizen participation, Journal of the American Institute of Planners, 35(4).
• Asian Development Bank (1999), Governance: Sound Development Management, ADB.
• Austen A. (2014), Efektywność sieci publicznych. Podejście wielopoziomowe, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Bańko M. (red.) (2005), Słownik wyrazów obcych PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Bauhr M., Grimes M. (2012), What is government transparency? New measures and relevance for quality of government, QoG Working Paper Series, 16.
• Becker J., Knackstedt R., Poppelbub J. (2009), Developing maturity models for IT management - a procedure model and its application, Business & Information Systems Engineering, No. 3.
• Beeri I., Uster A., Vigoda-Gadot E. (2018), Does performance management relate to good governance? A study of its relationship with citizens' satisfaction with and trust in Israeli local government, Public Performance & Management Review.
• Beetham D., Blick A., Margetts H., Weir S. (2008), Power and Participation in Modern Britain: A Literature Review for Democratic Audit, Wembley, Creative Print Group.
• Behn R.D. (2001), Rethinking Democratic Accountability, Brookings Institution Press.
• Bellver A., Kaufmann D. (2005), Transparenting Transparency: Initial Empirics and Policy Applications, World Bank Policy Research Working Paper.
• Bełz G. (2011), System zarządzania jako regulator odnowy i wzrostu przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Bertalanffy L. von (1984), Ogólna teoria systemów. Podstawy, rozwój, zastosowania, PWN, Warszawa.
• Besançon M. (2003), Good Governance Rankings: The Art of Measurement, World Peace Foundation.
• Beshi T.D., Kaur R. (2019), Public trust in local government: Explaining the role of good governance practices, Public Organization Review.
• Best J. (2005), The Limits of Transparency: Ambiguity and the History of International Finance, Cornell University Press, Ithaca, NY.
• Biela J. (2014), Accountability: On the Measurement of an Elusive Concept, paper prepared for the 5th Biennial Conference of the ECPR Standing Group on Regulatory, Governance, Barcelona, 25-27 June.
• Bieniok H., Ingram M., Marek J. (1999), Kompleksowa metoda diagnozowania systemu zarządzania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice.
• Bingham L.B., Nabatchi T., O'Leary R. (2005), The new governance: Practices and processes for stakeholder and citizen participation in the work of government, Public Administration Review, 65(5).
• Bleicher K. (1973), Auf dem Wege zu systemorientiren Organisationsformen, Zeitschrift für Organisation, 1973/1.
• Błaś A., Boć J., Jeżewski J. (2003), Administracja publiczna, Kolonia Limited.
• Boć J. (red.) (2004), Administracja publiczna, Kolonia Limited.
• Bollen K. (1993), Liberal Democracy: Validity and Method Factors in Cross-national Measures, American Journal of Political Science, 37(4), s. 1207-30.
• Bovaird T., Löffler E., Understanding Public Management and Governance, [w:] Bovaird T., Löffler E., Public Management and Governance, Routledge, London-New York.
• Bovens M. (2005), Public Accountability, [w:] Ferlie E., Lynn L.E., Pollitt C. (red.), The Oxford Handbook of Public Management, Oxford University Press, New York.
• Bovens M. (2007), Analysing and assessing accountability: A conceptual framework, European Law Journal, Vol.13, No. 4, July.
• Bovens M. (2010), Two concepts of accountability: Accountability as a virtue and as a mechanism, West European Politics, Vol. 33, No. 5.
• Brannan T., Stoker G. (2006), Active citizenship and effective public services and programmes: How can we know what really works?, Urban Studies, No. 43(5/6).
• Brodie E., Cowling E., Nissen N., Paine A.E., Jochum V., Warburton D. (2009), Understanding Participation: A Literature Review, Pathways through participation, Institute for Volunteering Research.
• Bryson J. (1995), Strategic Planning For Public and Non-Profit Organization, Jossey Bass Publishers, San Francisco.
• Bugarič B. (2004), Openness and transparency in public administration: Challenges for public law, Wisconsin International Law Journal, Vol. 22, No. 3.
• Byjoch K., Sulimierski J., Tarno J.P. (2000), Samorząd terytorialny po reformie ustrojowej państwa, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa.
• Carlsson A.E. (2014), Cohesion (physics), [w:] Access Science, McGraw-Hill Education, https://doi.org/10.1036/1097-8542.14700.
• Carolyn J., Hill L., Lynn E. Jr., Governance and public management, an introduction, Journal of Policy Analysis and Management, Vol. 23, No. 1.
• Cattell R.B. (1966), The scree plot test for the number of factors, Multivariate Behavioral Research, 1.
• Chandler A.D. Jr. (1962), Strategy and Structure: Chapters in the History of the American Industrial Enterprise, MIT Press, Cambridge.
• Christensen R. (2006), Roadmap to strategic HR, Turninig a Great Idea into a Business Reality, Amacon, New York.
• Churchman C.W. (1963), An Approach to General Systems Theory, [w:] Views on General Systems Theory, Preceedings of the Second Systems Symposium at Case Institute of Technology, Willey, New York.
• Cieślak S. (2004), Praktyka organizowania administracji publicznej, Difin, Warszawa.
• Commission of the European Communities (2001), European Governance. A White Paper, Brussels.
• Cooke M.L. (1915), Scientific management of the public business, The American Political Science Review, Vol. 9, No. 3.
• Creighton J.L. (2005), The Public Participation Handbook. Making Better Decisions through Citizen Involvement, Jossey-Bass, San Francisco.
• Crosby P.B. (1979), Quality is Free: The Art of Making Quality Certain, McGraw-Hill.
• Cyfert S. (2006), Spójność systemu zarządzania organizacją, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, nr 76, s. 38-46.
• Cyfert S., Dyduch W., Latusek-Jurczak D., Niemczyk J., Sopińska A. (2014), Subdyscypliny w naukach o zarządzaniu - logika wyodrębnienia, identyfikacja modelu koncepcyjnego oraz zawartość tematyczna, Organizacja i Kierowanie, nr 1/2014 (161).
• Cyfert S., Szumowski W. (2018), A Model for Evaluating Strategic Maturity of the Local Government Structures, maszynopis niepublikowany.
• Czakon W. (2013), Metodyka systematycznego przeglądu literatury, [w:] Czakon W. (red.), Podstawy metodologi badań w naukach o zarządzaniu, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Czaputowicz J. (red.) (2008), Administracja publiczna. Wyzwania w dobie integracji europejskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Czerniawski K. (2014), Trzy wersje epistemicznej teorii prawdy, Dummett, Putnam, Wright, Ośrodek Badań Filozoficznych, Warszawa.
• DAC (1993), Orientations on Participatory Development and Good Governance, OECD, Paris.
• de Bruin T., Rosemann M., Freeze R., Kulkarni U. (2005), Understanding the Main Phases of Developing a Maturity Assessment Model, 16th Australian Conference on Information Systems, Sydney.
• Depre R., Hondeghem A., Bodiguel J. (1996), Public Servants in Transition?, [w:] Farnham D., Horton S., Barlow J., Hondeghem A. (red.), New Public Managers in Europe, McMillan Press, London.
• Dervin B. (1994), Information - democracy: An examination of underlying assumptions, Journal of the American Society for Information.
• Dolnicki B. (red.) (2018), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, wyd. II, WKP.
• Drechsler W. (2009), The Rise and Demise of the New Public Management: Lessons and Opportunities for South East Europe, Uprava, Tallin, VII, (3).
• Drucker P.F. (1963), Managing for business effectiveness, Harvard Business Review, May-June.
• Dubnick M.J. (2002), Seeking Salvation for Accountability, American Political Science Association, Boston.
• Dunleavy P., Hood C. (1994), From old public administration to New Public Management, Public Money and Management, July-September.
• Dunleavy P., Margetts H., Bastow S., Tinkler J. (2005), New Public Management is dead - long live digital-era governance, Journal of Public Administration Research and Theory, Vol. 16, Iss. 3.
• Ecorys (2008), Badania dotyczące stworzenia systemu wskaźników dla oceny realizacji zasady good governance w Polsce, Ecorys, Warszawa.
• Encyklopedia organizacji i zarządzania (1981), PWE, Warszawa.
• ESCAP (2006), What is good governance?, United Nations, Economic and Social Commission for Asia and the Pacific.
• Evan W. (1965), Law as an Instrument of Social Change, [w:] Miller S.S., Applied Sociology, New York.
• Ferens A. (2014), Spójność jako zasada dobrego rządzenia, [w:] Kobielska K., Lisowska A. (red.), Dobre rządzenie w gminach małych. Empiryczny wymiar nowego paradygmatu rozwoju, cz. I, EM Oficyna Wydawnicza, Bydgoszcz.
• Festinger L., Schachter S., Black K. (1950), Social Pressures in Informal Groups. A Study of Human Factors in Housing, Harper, New York.
• Filipiak-Dylewska B. (2002), Procedury budowy strategii finansowania zadań własnych gminy, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Fisher D.M. (2004), The Business Process Maturity Model a Practical Approach for Identifying Opportunities for Optimization, BPTrends Sept.
• Flieger M. (2012), Zarządzanie procesowe w urzędach gmin, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Florini A. (2007), The Right to Know: Transparency for an Open World, New York, Columbia.
• Frankfort-Nachmias C., Nachmias D. (2001), Metody badawcze w naukach społecznych, Zysk i S-ka, Warszawa.
• Frąckiewicz J. (1980), Systemy sprawnego działania, Ossolineum, Wrocław.
• Frączkiewicz-Wronka A., 2009a, Poszukiwanie istoty zarządzania publicznego, [w:] Frączkiewicz-Wronka A. (red.), Zarządzanie publiczne - elementy teorii i praktyki, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice.
• Frączkiewicz-Wronka A., 2009b, Zarządzanie publiczne w teorii i praktyce ochrony zdrowia, Wolters Kluwer.
• Freeman R.E. (1984), Strategic Management: A Stakeholder Approach, Pitman, Massachusetts.
• Gadomska-Lila K. (2013), Znaczenie dopasowania dla sprawnego funkcjonowania organizacji, Organizacja i Kierowanie, nr 3 (156).
• Galbraith J.R. (1977), Organization Design, Addison-Wesley.
• Galbraith J.R. (2002), Designing Organizations. An Executive Guide to Strategy, Structure, and Process, Jossey-Bass, San Francisco.
• Galbraith J.R. (2005), Designing the Customer-Centric Organizations. A Guide to Strategy, Structure, and Process, Jossey-Bass, San Francisco.
• George B.A. (2011), Entrepreneurial orientation: A theoretical and empirical examination of the consequences of differing construct representations, Journal of Management Studies, Vol. 48.
• Gerring J. (1999), What Makes a Concept Good? A Criterial Framework for Understanding Concept Formation in the Social Sciences, Polity, Vol. 31, No. 3, Spring.
• Gerschenkron A. (1962), Economic Backwardness in Historical Perspective: A Book of Essays, Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge, MA.
• Gisselquist R.M. (2012), Good governance as a concept, and why this matters for development policy, UNU-WIDER Working Paper, No. 2012/30.
• Gliński B., Kuc B.R., Szczepankowski P. (1996), Zarządzanie strategiczne - geneza, rozwój, priorytety, Warszawa.
• Głuszek E., Kacała A. (2015), Metodologiczne podstawy projektowania modeli dojrzałości, Nauki o Zarządzaniu. Management Sciences, nr 2 (23).
• Gołębiowska A., Zientarski P., Stępień E. (2016), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej a samorząd terytorialny, [w:] Funkcjonowanie samorządu terytorialnego - uwarunkowania prawne i społeczne, Kancelaria Senatu, Warszawa.
• Gomes R.C. (2004), Who are the relevant stakeholders to the local government context? Empirical evidences on environmental influences in the decision-making process of English local authorities, Brazilian Administration Review, Vol. 1, No. 1.
• Gościński J.W. (1971), Projektowanie systemów zarządzania, PWN, Warszawa.
• Gottschalk P. (2009), Maturity levels for interoperability in digital government, Government Information Quarterly, Vol. 26, Iss. 1.
• Górski G. (2001), Historia administracji, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa.
• Grajewski P. (2007), Organizacja procesowa, PWE, Warszawa.
• Gramberger M. (2001), Citizens as Partners. OECD Handbook on Information, Consultation and Public Participation in Policy-Making, OECD.
• Greiner L.E. (1972), Evolution and revolution as organizations grow, Harvard Business Review, July-August.
• Greta M., Tomczak-Woźniak E. (2013), Problem spójności w nowej polityce regionalnej UE na lata 2014-2020, Optimum. Studia Ekonomiczne, nr 4(64).
• Griffin R.W. (1998), Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Greenberger E., Josselson H., Knerr C., Knen B. (1974), The measurement and structure of psychosocial maturity, Journal of Youth and Adolessence, 4, s. 127-143.
• Gulledge T.R., Sommer R.A. (2002), Business process management: Public sector implications, Business Process Management Journal, No. 8, 4.
• Haffer R. (2011), Samoocena i pomiar wyników działalności w systemach zarządzania przedsiębiorstw. W poszukiwaniu doskonałości biznesowej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Haggard S. (1990), Pathways from the Periphery: The Politics of Growth in the Newly Industrializing Countries, Cornell University Press, Ithaca, NY.
• Hammer M. (2007), The process audit, Harvard Business Review, April.
• Harrington H.J. (1991), Business Process Improvement. The Breakthrough Strategy for Total Quality, Productivity and Competitiveness, McGraw-Hill, New York-Toronto.
• Harrison T.M., Sayogo D.S. (2014), Transparency, participation, and accountability practices in open government: A comparative study, Government Information Quarterly, 31.
• Hatch M.J. (2002), Teoria organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Hausner J. (2002), Od idealnej biurokracji do zarządzania publicznego, [w:] Maroda M. (red.), Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Hausner J. (2008), Zarządzanie publiczne, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Héritier A. Lehmkuhl D. (2011), New modes of governance and democratic accountability, Government and Opposition, Vol. 46, No. 1, s. 126-144.
• Hill C., Lynn L. (2004), Governance and Public Management. An Introduction, Journal of Policy Analysis and Management, Vol. 23, No. 1.
• Hinton P.R., McMurray I., Brownlow C., (2004), SPSS Explained, Routledge, London.
• Hirst P. (2000), Democracy and Governance, [w:] Pierre J. (red.), Debating Governance: Authority, Steering, and Democracy, Oxford University Press.
• Hollyhead A., Robson A. (2012), A little bit of history repeating itself - Nolan's stages theory and the modern IS auditor, ISACA Journal, Vol. 5.
• Hood C. (1995), The New Public Management in the 1980s: Variations on a theme, Accounting, Organizations and Society, Vol. 20, No. 2/3.
• Hood C. (2006), Transparency in Historical Perspective, [w:] Hood Ch., Heald D. (red.), Transparency: The Key to Better Governance?, Proceedings of the British Academy (135), Oxford University Press, Oxford.
• Hood C. (2007), Public Management. The Word, The Movement, The Science, [w:] Ferlie E., Lynn L.E., Pollitt C. (red.), The Oxford Handbook of Public Management, Oxford University Press, New York.
• Hunt V.D. (1996), Process Mapping. How to Reengineer Your Business Processes, Wiley.
• Hwang K. (2018), Bureaucratic Accountability and Performance, [w:] Farazmand A. (red.), Global Encyclopedia of Public Administration, Public Policy, and Governance, Springer.
• IFAD (1999), Good Governance: An Overview, International Fund for Agricultural Development, Rome.
• Iversen J., Nielsen P.A., Norbjerg J. (1999), Situated assessment of problems in software development, Database for Advances in Information Systems, Vol. 30, No. 2.
• Izdebski H. (2003), Badania nad administracją publiczną, [w:] Hausner J. (red.), Administracja publiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Izdebski H. (2004), Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, LexisNexis, Warszawa.
• Izdebski H. (2006), Introduction to Public Administration and Administrative Law, Liber, Warszawa.
• Izdebski H. (2007), Od administracji publicznej do public governance, Zarządzanie Publiczne, nr 1/2007.
• Izdebski H. (2008), Ustawa o dostępie do informacji publicznej a standardy otwartego rządu, [w:] Czaputowicz J. (red.), Administracja publiczna, PWN, Warszawa.
• Izdebski H. (2010), Elementy teorii państwa, [w:] Hausner J. (red.), Ekonomia społeczna a rozwój, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Izdebski J. (2018), Realizacja polityk publicznych przez administrację publiczną, Zeszyty Naukowe KUL, nr 1 (241).
• Izdebski H., Kulesza M. (1999), Administracja publiczna - zagadnienia ogólne, Liber, Warszawa.
• Jatmiko B., Lestiawan H.Y. (2016), Good governance government and the effect on local government performance (survey on Gunung Kidul District Government of Indonesia), Ijaber, Vol. 14, No. 14.
• Jełowicki M., Kierżun W., Leoński Z., Ostapczuk B. (1979), Teoria organizacji i kierownictwa, PWN, Warszawa.
• Jessop B. (2007), Promowanie dobrego rządzenia i ukrywanie jego słabości, Zarządzanie Publiczne, nr 2/2007.
• Jones G.W. (1992), The Search for Local Accountability, [w:] Leach S., Strengthening Local Government in the 1990s, Longman, London.
• Jones B., Brazzel M. (2006), The NTL Handbook of Organization Development and Change: Principles, Practices, and Perspectives, Pfeiffer, San Francisco.
• Jørgensen T.B., Sørensen D.L. (2012-2013), Codes of good governance. National or global public values?, Public Integrity, Winter 2012-2013, Vol. 15, No. 1, s. 71-95.
• Kaczmarczyk S. (2002), Badania marketingowe. Metody i techniki, PWE, Warszawa.
• Kaiser H.F. (1960), The application of electronic computers to factor analysis, Educational and Psychological Measurement, 20(1).
• Kaleta A. (2013), Realizacja strategii, PWE, Warszawa.
• Kańduła S., Przybylska J. (2008), Organizacja działalności gospodarczej samorządu terytorialnego w Polsce, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Kapsa I. (2017), Elektroniczna partycypacja obywatelska w miastach typu "smart". Doświadczenia Polski na tle innych państw, [w:] Kaszkur A., Laska A. (red.), Innowacyjność w warunkach współczesnych miast, Bydgoszcz.
• Karpacz J. (2016), Implikacje konceptualizacji dla modelowania konstruktu i wskaźników orientacji przedsiębiorczej: ustalenia literaturowe, Management Forum, Vol. 4, No. 4.
• Kavanaugh A., Krishnan S., Pérez-Quiñones M., Tedesco J., Madondo K., Ahuja A. (2014), Encouraging civic participation through local news aggregation, Information Polity, Vol. 19,
• Kazimierczak T. (2011), Partycypacja publiczna: pojęcie, ramy teoretyczne, [w:] Olech A. (red.), Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu lokalnej wspólnoty politycznej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Kickert W. (1997), Public governance in the Netherlands: An alternative to Anglo-american managerialism, Public Administration, Vol. 75, Winter.
• Kierżun W. (1977), Podstawy organizacji i zarządzania, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Kim P.S., Halligan J., Cho N., Oh C.H., Eikenberry A.M. (2005), Toward participatory and transparent governance: Report on the Sixth Global Forum on Reinventing Government, Public Administration Review, November/December, Vol. 65, No. 6.
• King C.S., Feltey K.M., Susel B.O. (1998), The question of participation toward authentic public participation in public administration, Public Administration Review, 58(4).
• Klages H., Loffler E. (1998), New Public Management in Germany: The implementation process of the New Steering Model, International Review of Administrative Sciences, Vol. 64, Iss. 1.
• Klijn E.H. (2010), Trust in governance networks: Liking for Conditions for Innovative Solutions and Outcomes, [w:] S. Osborne (red.), The New Public Governance, London, New York.
• Klijn E.H. (2014), New Public Management and Governance: A Comparison, [w:] Levi-Faur D. (red.), The Oxford Handbook of Governance, Oxford University Press, New York.
• Kmieciak Z. (1994), Skuteczność regulacji administracyjnoprawnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Knack S., Kugler M. (2002), Constructing an Index of Objective Indicators of Good Governance, PREM Public Sector Group, World Bank.
• Kobielska K., Lisowska A. (red.) (2013), Standardy dobrego rządzenia w gminach małych, EM Oficyna Wydawnicza, Bydgoszcz.
• Kobielska K., Lisowska A. (red.) (2014), Dobre rządzenie w gminach małych, EM Oficyna Wydawnicza, Bydgoszcz.
• Koinman J. (red.) (1993), Modern Governance, New Government-Society Interactions, Sage Publications, London.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
• Kontić L. (2012), Applying the Weisbord model as a diagnostic framework for organizational analysis, Industrija, Vol. 40, No. 2.
• Koppell J. (2005), Pathologies of accountability: ICANN and the challenge of multiple accountabilities disorder, Public Administration Review, Vol. 65, No. 1.
• Korzeniowska A. (red.) (2004), ABC samorządu terytorialnego, Oficyna Wydawnicza Branta, Wyższa Szkoła Administracji Publicznej, Łódź.
• Kotarbiński T. (1975), Traktat o dobrej robocie, wyd. VI, Warszawa.
• Koźmiński A.K. (1971), Zarządzanie systemowe, PWE, Warszawa.
• Koźmiński A.K. (1976), Analiza systemowa organizacji, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Koźmiński A.K. (2005), Zarządzanie. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Koźmiński A.K., Obłój K. (1985), Strategie zarządzania, [w:] Koźmiński A.K. (red.), Współczesne koncepcje zarządzania, Państwowe Wydawnictwa Naukowe, Warszawa.
• Kożuch B. (2001), Skuteczne współdziałanie organizacji publicznych i pozarządowych, Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Kożuch B. (2004), Zarządzanie publiczne w teorii i praktyce polskich organizacji, Placet, Warszawa.
• Kożuch B. (2011), Skuteczne współdziałanie organizacji publicznych i pozarządowych, Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Kożuch A., Kożuch B., Sułkowski Ł., Bogacz-Wojtanowska E., Lewandowski M., Sienkiewicz-Małyjurek K., Szczudlińska-Kanoś A., Jung-Konstanty S. (2013), Obszary zarządzania publicznego, Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• KPRM (2011), Building a Positive Image of Public Administration. The European Members' Experience, Warszawa.
• Krupski R. (2000), Systemowa koncepcja organizacji i zarządzania, [w:] Perechuda K. (red.), Zarządzanie przedsiębiorstwem przyszłości, Wydawnictwo Placet, Warszawa.
• Krupski R., Niemczyk J., Stańczyk-Hugiet E. (2009), Koncepcje strategii organizacji, PWE, Warszawa.
• Kulesza M., Sześciło D. (2013), Polityka administracyjna i zarządzanie publiczne, Wolters Kluwer.
• Kurnal J. (1969), Zarys teorii organizacji i zarządzania, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kuźniar W., Kawa M. (2015), Relacje jednostek samorządu terytorialnego z mieszkańcami w kontekście koncepcji współtworzenia wartości, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 867, Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu, nr 40.
• Lackowska M. (2014), Czy mieszkańcy wielkich miast potrzebują jednostek pomocniczych?, Samorząd Terytorialny, nr 1-2.
• Langton S. (1978), What is Citizen Participation?, [w:] Langton S. (red.), Citizen Participation in America, Lexington Books, Lexington.
• Lasrado L.A., Vatrapu R., Andersen K.N. (2015), Maturity Models Development in Research: A Literature Review, Conference Paper.
• Lawrence P.R., Lorsch J.W. (1967), Differentiation and integration in complex organizations, Administrative Science Quarterly, Vol. 12, No. 1.
• Leavitt H.J. (1965), Applied Organizational Change in Industry: Structural, Technological and Humanistic Approaches, [w:] March J.G. (red.), Handbook of Organizations, Rand McNaly, Chicago.
• Leftwich A. (1993), Governance, democracy and development in the Third World, Third World Quarterly, nr 14, s. 605-624.
• Leoński Z. (2002), Nauka administracji, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Lepawsky A. (1949), Administration: The Art and Science of Organization and Management, A.A. Knopf, New York.
• Lewandowski J. (2006), Koncepcje zarządzania zasobami ludzkimi, Warszawskie Studia Pastoralne, nr 3.
• Lickert R. (1958), Measuring organizational performance, Harvard Business Review, 58, March-April.
• Lickert R. (1961), New Patterns of Management, McGraw-Hill, New York.
• Lisowska A., Pierzchała B. (2014), Partnerstwo jako zasada dobrego rządzenia, [w:] Kobielska K., Lisowska A. (red.), Dobre rządzenie w gminach małych. Empiryczny wymiar nowego paradygmatu rozwoju, cz. I, EM Oficyna Wydawnicza, Bydgoszcz.
• Listwan T. (red.) (2010), Zarządzanie kadrami, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Lynn L.E. (1987), Public management: What do we know? What should we know? And how will we know it?, Journal of Policy Analysis and Management, 7(1), s. 178-187, doi: 10.2307/332336.
• Lynn L.E. (1996), Public Management as Art, Science and Profession, Chatham House Publisher, Chatham, NJ.
• Lynn L.E. (2007), Public Management. A concise history of the field, [w:] Ferlie E., Lynn L.E., Pollitt C. (red.), The Oxford Handbook of Public Management, Oxford University Press, New York.
• Majone G. (1994), The Rise of the Regulatory State in Europe, West European.
• Marciniak R. (2013), From Organization Design to Meta Organization Design, [w:] Benghozi P.J., Krob D., Rowe F. (red.), Digital Enterprise Design and Management, Springer.
• Markowski T., Banachowicz B. (2003), Nowoczesne zarządzanie w jednostkach samorządu terytorialnego, Współczesne Zarządzanie, nr 4.
• Martin E., Hine R. (2008), A Dictionary of Biology, Oxford University Press.
• Martusewicz J., Szumowski W. (2018), Modele dojrzałości a modele doskonałości. Niezależność czy współzależność na drodze do rozwoju organizacji, Organizacja i Kierowanie, nr 1 (180).
• Martyniak Z. (2002), Historia myśli organizatorskiej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Mayntz R. (1993), Governing Failures and Problem of Governability: Some Comments on a Theoretical Paradigm, [w:] Kooiman J. (red.), Modern Governance, New Government-Society Interactions, Sage Publications, London.
• Mazur S. (2003), Historia administracji publicznej, [w:] Hausner J. (red.), Administracja publiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa,
• McGee R., Gaventa J. (2011), Shifting Power? Assessing the Impact of Transparency and Accountability Initiatives, IDS Working Paper, November.
• Mendel T., Witczak H. (1982), Projektowanie systemów zarządzania, Skrypty Uczelniane, z. 314, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Meshoulam I., Baird L. (1987), Proactive human resource management, Human Resource Management, Vol. 26.
• Michener G., Bersch K. (2013), Identifying transparency, Information Polity, Vol. 18, No. 3.
• Miller D. (1996), Configurations Revisited, Strategic Management Journal, Vol. 17, No. 7.
• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (2006), Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie, Narodowa Strategia Spójności, Warszawa.
• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (2008a), Koncepcja good governance - refleksje do dyskusji, Warszawa.
• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (2008b), Szczegółowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, Warszawa.
• Molle W. (2006), EU Cohesion Policies. Adequate Constitutional Foundations and Regulatory and Financial Constructions. Need for Further Optimization, Milan European Economy Workshop, Working Paper, No. 2006-08.
• Moreno J., Jennings H. (1938), Statistics of social configurations, Sociometry, Vol. 1, No. ¾.
• Mulgan R. (2000), Accountability: An ever-expanding concept, Public Administration, Vol. 78, No. 3.
• Munshi S. (2004), Concern for Good Governance in Comparative Perspective, [w:] Munshi S., Biju P.A. (red.), Good Governance, Democratic Societies and Globalization, Sage Publications, New Delhi.
• Nadler D., Tushman M.L. (1980), A model for diagnosing organizational behavior, Organizational Dynamics, Vol. 9, No. 2 (Autumn).
• Naschold F., von Otter C. (1996), Public Sector Transformation. Rethinking Markets and Hierarchies in Government, Jihn Banjamin Publishing Company, Amsterdam-Philadelphia.
• Netczuk-Gwoździewicz M., Gołębiowski A. (2006), Strategie radzenia sobie ze stresem a poczucie koherencji u pracowników zespołów ratownictwa medycznego, część 1, Bezpieczeństwo i Ekologia, nr 6/2016.
• NHSW (2012), Change Management Toolkit, Welsh National Health Service, materiał powielony.
• Niemczyk J. (2013), Strategia. Od planu do sieci, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Niewiadmoski Z. (2003), Planowanie przestrzenne. Zarys systemu, LexisNexis, Warszawa.
• Nogalski B., Czerska J., Klimek A. (2010), Wykorzystanie metod teorii masowej obsługi i lean management w usprawnianiu procesów w zarządzaniu organizacją publiczną, Współczesne Zarządzanie, nr 1/2010.
• Nolan R.L. (1979), Managing the crises in data processing, Harvard Business Review, Vol. 57, No. 2.
• Noworól A. (2013), Ku nowemu paradygmatowi planowania terytorialnego, CeDeWu, Warszawa.
• Nunnally J.C. (1967), Psychometric Theory, 1st ed., McGraw-Hill, New York.
• Obłój K. (2010), Pasja i dyscyplina strategii, Poltext, Warszawa.
• OECD (2011), Towards More Effective and Dynamic Public Management in Mexico, Public Governance Reviews OECD Publishing.
• Office of Government Commerce (2006), Portfolio, Programme & Project Management Maturity Model (P3M3).
• O'Kelly C., Dubnic M. (2014), Accountability and its Metaphors. From Forum to Agora and Bazaar, Prepared for PSG VII: Quality and Integrity of Governance, The European Group of Public Administration, Speyer, Germany.
• Orchard R.A. (1976), O pewnym ujęciu ogólnej teorii systemów, [w:] Klir G. (red.), Ogólna teoria systemów, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa.
• Osborne D., Gaebler T. (1992), Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację publiczną, Media Rodzina, Poznań.
• Osborne S.P. (2010), The New Public Governance: Emerging Perspectives on the Theory and Practice of Public Governance, Routledge, London-New York.
• Ostasiewicz S., Rusnak Z., Siedlecka U. (2003), Statystyka. Elementy teorii i zadania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Pawłowska A., (2016), Governance jako podejście teoretyczne - kilka kwestii spornych, Polityka i Społeczeństwo nr 3 (14).
• Peters B.G. (2014), Governance as Political Theory, [w:] Levi-Faur D. (red.), The Oxford Handbook of Governance, Oxford University Press, New York.
• Pierścionek Z. (2011), Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Piotrowski S.J., van Ryzin G. (2007), Citizen attitudes toward transparency in local government, The American Review of Public Administration, Vol. 37, No. 3.
• Piwowarska H. (2010), Ocena efektywności technicznej krajowych elektrowni oraz elektrociepłowni zawodowych cieplnych z wykorzystaniem metody DEA, Energetyka, kwiecień.
• Pocztowski A. (2003), Zarządzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Pollitt C., Bouckaert G. (2011), Public Management Reform: A Comparative Analysis - Into The Age of Austerity, Oxford University Press.
• Przeworski A. (1997), The State in a Market Economy, [w:] Nelson J.M., Tilly C., Walker L. (red.), Transforming Post-Communist Political Economies, National Academy Press, Washington,
• Przybyła M. (red.) (2001), Organizacja i zarządzanie. Podstawy wiedzy menedżerskiej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Pulka Z. (2015), Założenie spójności semantycznej systemu prawa w klaryfikacyjnej teorii wykładni, Acta Universitatis Wratislaviensis, No. 3662, Przegląd Prawa i Administracji CII, Wrocław.
• Qudrat-I Elahi K. (2009), UNDP on good governance international, Journal of Social Economics, Vol. 36, No. 12.
• Quinn R.E., Cameron K. (1983), Organizational life cycles and shifting criteria of effectiveness: Some preliminary evidence, Management Science, Vol. 29, No. 1, October, s. 33-51.
• Raczkowski K., Mikułowski W. (2013), Specyfika i zakres definiowania zarządzania publicznego, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, Wydawnictwo SAN, tom XIV, z. 13, cz. III.
• Rainey H.G., Chun Y.H. (2007), Public and Private Management Compared, [w:] Ferlie E., Lynn L.E., Pollitt C. (red.), The Oxford Handbook of Public Management, Oxford University Press, New York.
• Redford E.S. (1969), Democracy in the Administrative State, Oxford University Press, New York.
• Rhodes R.A.W. (1996), The new governance: Governing without government, Political Studies, XLIV.
• Rhodes R.A.W. (1997), Understanding Governance, Open University Press, Buckingham.
• Rhodes R.A.W. (2014), Wawes of Governance, [w:] Levi-Faur D. (red.), The Oxford Handbook of Governance, Oxford University Press, New York.
• Röglinger M., Pöppelbuß J., Becker J. (2012), Maturity models in business process management, Business Process Management Journal, Vol. 18, Iss. 2.
• Rokita J. (2011), Myślenie systemowe w zarządzaniu organizacjami, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
• Romanowska M. (2009), Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa.
• Rosemann M., de Bruin T. (2005), Towards a Business Process Management Maturity Model, European Conference on Information Systems (ECIS), Regensburg.
• Rostkowski T. (2012), Strategiczne zarządzanie zasobami ludzkimi w administracji publicznej, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Rothstein B., Teorell J. (2008), What is quality of government: A theory of impartial political institutions, Governance, No. 21.
• Rudolf W. (2010), Koncepcja governance i jej zastosowanie - od instytucji międzynarodowych do niższych szczebli władzy, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, 245.
• Rudolf W. (2015), Możliwości wykorzystania nowej ekonomii instytucjonalnej w rozwoju sektora publicznego, Zarządzanie Publiczne, nr 2 (30).
• Rutka R. (2010), Uwarunkowania ewolucji wiedzy o organizacji i zarządzaniu, [w:] Czerska M., Szpitter A.A. (red.), Koncepcje zarządzania, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Rutkowska A. (2013), Teoretyczne aspekty efektywności - pojęcie i metody pomiaru, Zarządzanie i Finanse, R. 11, nr 1, cz. 4.
• Rytel Z. (1947), Teoretyczne podstawy organizacji, Wydawnictwo Instytutu Naukowego Organizacji i Kierowania, Poznań.
• Sagan A. (2003), Analiza rzetelności skal satysfakcji i lojalności, StatSoft, Kraków.
• Sagy S., Antonovsky H. (2000), The development of the sense of coherence: A retrospective study of early life experiences in the family, Journal of Aging and Human Development, Vol. 51(2).
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D. (2004), Ekonomia, t. 1, PWN, Warszawa.
• Scheel H. von, Rosing G. von, Skurzak K., Hove M. (2015), BPM and Maturity Models, [w:] The Complete Business Process Handbook, Elsevier.
• Schlesinger P.F., Sathe V., Schlesinger L.A., Kotter J. (1999), Projektowanie organizacyjne, PWN, Warszawa.
• Skrzypek E. (2012), Wyznaczniki dojrzałości jakościowej w świetle wyników badań, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 264.
• Sliż P. (2016), Dojrzałość procesowa organizacji - wyniki badań empirycznych, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 421.
• Stabryła A. (1984), Analiza systemowa procesu zarządzania, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Stabryła A. (2002), Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Stabryła A., Trzcieniecki J. (1980), Zagadnienia metodologii badania systemów zarządzania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Stoner J.A.F., Freeman R.E., Gilbert D.R. (2001), Kierowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Strużyna J. (2005), Poza normatywem zarządzania zasobami ludzkimi, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej.
• Sudoł S. (2013), Nauki o zarządzaniu a zarządzanie publiczne, [w:] Frączkiweicz-Wronka A. (red.), Zarządzanie publiczne: koncepcje, metody, techniki, Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
• Sudoł S. (2014), Podstawowe problemy metodologiczne nauk o zarządzaniu, Organizacja i Kierowanie, nr 1/ 2014 (161).
• Supernat J., (2003), Administracja publiczna w świetle koncepcji New Public Management, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Administracji Publicznej w Białymstoku, nr 2.
• Sześciło D. (2014), Administracja neoweberowska: biurokracja 2.0?, [w:] Sługocki J. (red.), Dziesięć lat polskich doświadczeń w Unii Europejskiej. Problemy prawnoadministracyjne, t. 1, Wrocław.
• Szumowski W. (2012), Koncepcja good governance w doskonaleniu systemu zarządzania urzędu administracji samorządowej, Nauki o Zarządzaniu, 4 nr (13).
• Szumowski W. (2014), Zarządzanie publiczne - próba systematyzacji koncepcji, Nauki o Zarządzaniu, nr 4 (21).
• Szumowski W. (2017), Próba identyfikacji zakresu i zasad koncepcji dobrego rządzenia, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 962.
• Szumowski W. (2018), Granice transparentności urzędów administracji samorządowej, maszynopis niepublikowany.
• Szymańska E. (2010), Efektywność przedsiębiorstw, definiowanie i pomiar, Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2.
• Tarno J.P., Sieniuć M., Sulimierski J., Wyporska J. (2004), Samorząd terytorialny w Polsce, LexisNexis, Warszawa.
• Transparency International (2009), The Anti-Corruption Plain Language Guide, Transparency International, Berlin.
• Trocki M. (2004), Procesy kierownicze, [w:] Leksykon zarządzania, Difin, Warszawa.
• UNDP (1997), Governance for Sustainable Human Development - A UNDP Policy Document, United Nations Development Programme.
• United Nations, ASPA (2002), Benchmarking E-government: A Global Perspective - Assessingthe Progress of the UN Member States, United Nations, ASPA, New York.
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. 2019, poz. 1040).
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. 2019, poz. 506).
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. 1990 nr 16, poz. 95).
• Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. 2019, poz. 263).
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. 2019, poz. 688).
• Ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U. nr 79, poz. 550 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. 2019, poz. 1282).
• Varian H.R. (2013), Mikroekonomia. Kurs średni - ujęcie nowoczesne, PWN, Warszawa.
• Vossbein B. (1973), Systemorientierte Betriebswirtschaftslehre - eine neue Wissenschau betriebswirtschaftlicher Tatbestaende?, Der Betrieb, 1973/47.
• Walker R.C.S. (1989), The Coherence Theory of Truth: Realism, Anti-Realism, Idealism, Routledge, London-New York.
• Wang X. (2001), Assessing public participation in U.S. cities, Public Performance & Management Review, Vol. 24, No. 4.
• Wardhani R., Rossieta H., Martani D. (2017), Good Governance and the impact of government spending on performance of local government in Indonesia, Public Sector Performance Management. Vol. 3, No. 1.
• Waterman R.H., Peters T.J., Phillips J.R. (1980), Structure is not organization, Business Horizons, June.
• Wawrzynek Ł., Bełz G. (2005), Przedsiębiorczość menedżerów w korporacyjnych systemach zarządzania, [w:] Innowacyjność we współczesnych organizacjach, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Weale A. (2011), New modes of governance, political accountability and public reason, Government and Opposition, Vol. 46, No. 1.
• Webster's New Universal Unabridged Dictionary (1979), Dorset and Baber, London.
• Wechsler D. (1950), Intellectual development and psychological maturity, Child Development, 21(1), s. 45-50, doi: 10.2307/1126418.
• Weisbord M.B. (1976), Organizational diagnosis: Six places to look for trouble with or without a theory, Group and Organization Studies, 1(4), s. 430-447.
• Wiktorska-Święcka A., Kozak K. (2014), Partycypacja publiczna w zarządzaniu rozwojem lokalnym, Polish Governance Istitiute, Wrocław.
• Wilkin J. (red.) (2013), Jakość rządzenia w Polsce: jak ją badać, monitorować i poprawiać?, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Winczorek P. (2000), Komentarz do konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997, Warszawa.
• Witczak H. (2008), Natura i kształtowanie systemu zarządzania przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Wojciechowski E. (2003), Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Difin, Warszawa.
• Wojciechowski M. (2017), Struktura władzy w samorządzie terytorialnym. Hierarchia - konkurencja - partnerstwo?, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 477.
• Wołoszyn E. (1997), Koncepcja systemu otwartego Ludwiga von Bertalanffy'ego, Filozofia Nauki, nr 5/1.
• Woodruff R.B., Gardial S.F. (1996), Know Your Customer: New Approaches to Understanding Customer Value and Satisfaction, Blackwell Publisher Inc., Cambridge.
• World Bank (1989), Sub-Saharan Africa. From Crisis to Sustainable Growth: A Long-Term Perspective Study, World Bank, Washington, DC.
• World Bank (1992), Governance and Development, World Bank, Washington, DC.
• Wren D.A. (2005), The History of Management Thought, Wiley.
• Wrzosek S. (2012), Administracja publiczna jako przedmiot badań nauki administracji, Teka Komisji Prawniczej, V/2012.
• Young J.O. (2016), The Coherence Theory of Truth, [w:] Zalta E.N. (red.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2016 Edition), https://plato.stanford.edu/archives/win2016/entries/truth-coherence/.
• Ziębicki B. (2013), Efektywność w naukach ekonomicznych, Biuletyn Ekonomii Społecznej, nr 2.
• Zieleniewski J. (1965), Organizacja zespołów ludzkich. Wstęp do teorii organizacji i kierowania, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Zimniewicz K. (1999), Współczesne koncepcje i metody zarządzania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Zimroz R., Błażej R., Stefaniak P, Wyłomańska A., Obuchowski J., Hardygóra M. (2014), Inteligentny system diagnostyki taśm przenośnikowych - koncepcja, Mining Science - Fundamental Problems of Conveyor Transport, Vol. 21(2).
• Ziółkowski M., Goleń M. (2006), Zarządzanie strategiczne rozwojem lokalnym, [w:] Sochacka-Krysiak H. (red.), Zarządzanie gospodarką i finansami gminy, SGH, Warszawa.
• Żukowski L.J. (2011), Pojęcie skuteczności administracji - próba syntezy, Administracja: Teoria, Dydaktyka, Praktyka, nr 2(23).
• Zumbansen P. (2012), Governance: An Interdisciplinary Perspective, [w:] Levi-Faur D. (red.), The Oxford Handbook of Governance, Oxford University Press, New York.
• Zwicker J., Fettke P., Loos P. (2010), Business Process Maturity in Public Administrations, [w:] vom Brocke J., Rosemann M. (red.), Handbook on Business Process Management 2. International Handbooks on Information Systems, Springer, Berlin, Heidelberg.