Luka podatkowa w podatku akcyzowym od wyrobów tytoniowych w Polsce w 2019 roku

• Autorzy: Radosław Piwowarski

Warianty tytułu

The Tax Gap in the Excise Duty on Tobacco Products in Poland in 2019

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiot badań: Przedmiot badań stanowi podatek akcyzowy od wyrobów tytoniowych w Polsce. Znaczenie fiskalne tego podatku skłania do analizy jego stosowania, a zatem oszacowania wysokości luki podatkowej w tym obszarze. Cel badawczy: Celem artykułu jest oszacowanie wielkości luki podatkowej w podatku akcyzowym od wyrobów tytoniowych w Polsce w roku 2019. Metoda badawcza: Wielkość luki podatkowej szacowana jest w oparciu o dane ankietowe zgromadzone w raportach: Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS). Jest to jedna z alternatywnych metod w stosunku do najczęściej używanej metody top-down. Wyniki: Z przeprowadzonych szacunków wynika, że luka podatkowa w podatku akcyzowym od wyrobów tytoniowych w Polsce w 2019 r. wyniosła niecałe 2,5 mld zł (11,8% dochodów podatkowych z akcyzy od wyrobów tytoniowych).(abstrakt oryginalny)

EN

Background: The subject of the research is the excise tax on tobacco products in Poland. The fiscal significance of this tax prompts us to analyze its compliance, and thus estimate the tax gap in this area. Research purpose: The aim of the article is to estimate the tax gap in the excise duty on tobacco products in Poland in 2019. Methods: The tax gap estimations are based on survey data collected in the reports of the Polish Central Statistical Office (GUS) and the Polish Chief Sanitary Inspectorate (GIS). This method is an alternative to the most frequently used top-down methodology. Conclusions: The estimates show that the tax gap in the excise duty on tobacco products in Poland in 2019 amounted to slightly less than 2.5 billion PLN (11.8 percent of revenue from the excise duty on tobacco products).(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Podatki; Luka podatkowa; Akcyza; Rynek wyrobów tytoniowych

EN

Taxes; Tax gap; Excise duty; Tobacco products market

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2022
• Tom: 124
• Strony: 169--181

Twórcy

autor

Radosław Piwowarski

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Arak P., Kutwa K., Sarnowski J., Selera P., Efekty uszczelniania systemu podatkowego w Polsce w latach 2016-2018, Polski Instytut Ekonomiczny, Policy Paper 2019/1, s. 1-14.
• Canada Revenue Agency, Tax Gap for Federal Excise Duty on Cigarettes, June 2017, s. 1-43.
• Cnossen S., Excise Taxation for Domestic Resource Mobilization, CESifo Working Paper 2020/8442, s. 1-33.
• Dziemianowicz R., Wyszkowski A., Budlewska R., Tax Expenditures. Spending through the Polish Tax System, Ekonomia XXI Wieku 2014/4 (4), s. 92-107.
• Ernst & Young, Analiza krajowej struktury opodatkowania papierosów akcyzą, Raport Ernst & Young, Maj 2012, https://www.bcc.org.pl/uploads/media/bud_BCC_raport_papierosowy_maj_final.pdf; stan na 14.03.2022 r.
• Fundowicz J., Łapiński K., Wyżnikiewicz B., Wyżnikiewicz D., Szara strefa 2021, Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych, Warszawa, Marzec 2021, Szara Strefa 2021, https:// polskabezgotowkowa.pl/sites/all/themes/awesomeit/files/dane/IPAG_Szara_Strefa_2021. pdf; stan na 18.03.2022 r.
• GIS, Raport z ogólnopolskiego badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu, Październik 2017, s. 1-50.
• GIS, Raport z ogólnopolskiego badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu, Październik 2019, s. 1-50.
• GUS, Rachunki narodowe według sektorów instytucjonalnych w latach 2015-2018, Warszawa, 2020, s. 1-116.
• GUS, Stan zdrowia ludności Polski w 2014 r., Warszawa 2016, s. 1-184.
• GUS, Stan zdrowia ludności Polski w 2019 r., Warszawa 2021, s. 1-141.
• Hagemejer J. , Malinowska A., Poniatowski G., Śmietanka A., Wpływ produkcji wyrobów tytoniowych na polską gospodarkę, CASE, Warszawa 2020, s. 1-90.
• HM Revenue & Customs, Measuring tax gaps 2018 edition. Methodological Annex, 14 June 2018, s. 1-59.
• Komisja Europejska, The Concept of Tax Gaps, Report on VAT Gap Estimations, FISCALIS Tax Gap Project Group (FPG/041), Brussels, March 2016, s. 1-71.
• Komisja Europejska, Study and Reports on the VAT Gap in the EU-28 Member States: 2020 Final Report, EC, 2020, s. 1-99.
• Ministerstwo Finansów, Forum akcyzowe. Rekomendacje forum akcyzowego dotyczące papierosów tradycyjnych, Warszawa, 15 grudnia 2021, s. 1-20.
• Ministerstwo Finansów, Tax Expenditures in Poland, Warszawa 2010.
• NIK, Wystąpienie pokontrolne, zmienione zgodnie z treścią uchwały nr 25/2021 Kolegium Najwyższej Izby Kontroli z dnia 19 maja 2021 r., P/21/001 Wykonanie budżetu państwa w 2020 r. w części 77 - Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa, Warszawa 2021, s. 1-33.
• Poniatowski G., Bonch-Osmolovskiy M., Śmietanka A., Study and Reports on the VAT Gap in the EU-28 Member States: 2020 Final Report, CASE Reports No. 503 (2020), s. 1-100.
• PWC, Akcyza na papierosy. Wyższa stawka - niższe wpływy, https://www.pwc.pl/pl/publikacje/ assets/raport_pwc_akcyza_na_papierosy_wyzsza_stawka_nizsze_wplywy.pdf; stan na 14.03.2022 r., s. 1-11.
• Sygut E., Tax exemptions in excise duty in the context of fiscal efficiency, e-Finanse: Financial Internet Quarterly, University of Information Technology and Management, Rzeszów 2018/14/2, s. 47-57.
• Thackray M., Alexova M., An Analytical Framework for Excise Gap Estimation: Excise Gaps in Tax Administration, Technical Notes and Manual, MFW 2017, s. 1-48.
• Tratkiewicz T., Luka w VAT - sposoby przeciwdziałania w Polsce i Unii Europejskiej, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach 2016/294, s. 185-196.
• PAP, wywiad z wiceministrem finansów Piotrem Walczakiem, Luka w akcyzie nie była tak duża, jak w VAT, efekty uszczelnienia nie są tak widoczne - Polska Agencja Prasowa - 6 listopada 2018 r. Wydawca treści https://mf-arch2.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/dla-mediow/ wywiady/piotr-walczak/-/asset_publisher/P3qp/content/luka-w-akcyzie-nie-byla-tak-duzajak-w-vat-efekty-uszczelnienia-nie-sa-tak-widoczne-polska-agencja-prasowa-6-listopada2018-r/pop_up?_101_INSTANCE_P3qp_viewMode=print; stan na 18.03.2022 r.

Identyfikatory

DOI

10.26485/SPE/2022/124/9