Bezpieczeństwo kultury lotniczej

• Autorzy: Zbigniew Piskor , Beata Spinek , Mariusz Czternastek , Waldemar Perdion

Warianty tytułu

Safety of air culture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Bezpieczeństwo to fundamentalna potrzeba człowieka. Artykuł Bezpieczeństwo kultury lotniczej stanowi próbę zwrócenia uwagi na znaczącą rolę kultury w ramach systemu zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie. Celem artykułu jest przedstawienie zadań realizowanych w ramach sytuacji zdarzeń zagrażających bezpieczeństwu oraz specyficznych uwarunkowań realizacji zarządzania bezpieczeństwem we wszystkich specjalnościach lotniczych organizacji. W pierwszej części artykułu autorzy ogólnie charakteryzują Just Culture. W kolejnej opisują kulturę bezpiecznego traktowania na wszystkich etapach a także przedstawiają istotę Just Culture w sytuacjach zagrożeń. Główny problem badawczy sformułowano: Jak Just Culture wpływa na poziom działania systemu zarządzania bezpieczeństwem organizacji lotniczej? Odpowiednio do postawionego problemu badawczego, przyjęto następującą hipotezę: Dzięki wykorzystaniu kultury bezpieczeństwa do kształtowania, sterowania i kontroli działań w organizacji możliwe jest zapewnienie ochrony w zaistniałej sytuacji. Aby udzielić odpowiedzi na powyższe pytanie, posłużono się metodami teoretycznymi. Metody analizy, syntezy oraz wnioskowania skorelowano z charakterem postawionego w niniejszym artykule problemu.(abstrakt oryginalny)

EN

The article, Safety of air culture, is attempting to draw attention to the signifi cant role ob. Culture within the aviation safety management system. The aim of this article is to present the tasks carried out as part of the event situation and specifi c conditions for the implementation of safety management in all aviation specialties of the organiza- tion. In the fi rst part, the authors in a general sense characterize the aims of the article. In the second part, they describe the culture of safe treatment, at all stages and present the essence of "Just Culture" in emergency situations. Therefore, when the main area of concern was identifi ed, the following question was issued: How does Just Culture affect the level of operation of the safety management system of an aviation organization? According to the hypothesis that was adopted in the article, through the use of safety culture to shape, control and control activities in the organization, it is possible and the Just Culture helps to provide protection in the situation. Theoretical methods such as the methods of analysis, synthesis and inference that are correlated with the nature of the problem posed in this article were all used to answer this question.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bezpieczeństwo; Lotnictwo; Wypadki lotnicze; Kultura

EN

Security; Aviation; Plane accidents; Culture

• Czasopismo: Studia Społeczne
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 4 (39)
• Strony: 95--110

Twórcy

autor

Zbigniew Piskor

• Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II, Polska

autor

Beata Spinek

• Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II, Polska

autor

Mariusz Czternastek

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

autor

Waldemar Perdion

• Uczelnia Techniczno-Handlowa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie

Bibliografia

• Konert A., Odpowiedzialność przewoźnika lotniczego, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa 2010.
• Konert A., Prawne aspekty użytkowania bezzałogowych statków powietrznych, Oficyna UŁ, Warszawa 2021.
• Rola prawa lotniczego w procesie budowy bezpieczeństwa transportu lotniczego, (red.) A. Konert, Ofi yna UŁ, Warszawa 2021.
• Prawo lotnicze i technologie, (red.) E. Dynia, Wyd. U Rzeszowskiego 2015.
• Jasiuk E. Wosiek R., Legal conditions of international cooperation for the safety and efficiency of civil aviation, Oficyna UŁ, Warszawa 2019.
• Jasiuk E., Sikora K., Prawne aspekty bezpieczeństwa transportu lotniczego, Oficyna UŁ, Warszawa 2021.
• Klich E., Bezpieczeństwo lotów, Wyd. Nauk. Instytutu Technologii Eksploatacji - PIB Radom 2011.
• Bezpieczeństwo transportu lotniczego, (red.) A. Kwasiborska, Typografia Pułtusk-Warszawa 2016.
• Łukaszuk L., Balcerzak T., Lotnictwo współczesne i jego problemy, "Cywilizacja-Kultura-Prawo-Ekonomika-Bezpieczeństwo-Obronność", AON, Warszawa 2007.
• Dekker S., Just Culture, UŁ; Warszawa 2018.
• Prawo Lotnicze. Komentarz, (red.) M. Żylicz, Oficyna a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2016.
• European Just Culture Declaration z 01.10.2015.
• Deklaracja Just Culture - ULC z 27.10.2015 r.
• Deklaracja w sprawie kultury bezpieczeństwa w lotnictwie 26.10.2017 r.
• Źródła prawa, dokumenty: Załącznik 19 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym. Zarządzanie bezpieczeństwem, wydanie II, lipiec 2016 r.
• ICAO SMM Doc. 9858, Podręcznik zarządzania bezpieczeństwem Wyd. IV, 2018 r.
• ICAO SMM Doc. 9858, Podręcznik zarządzania bezpieczeństwem Wyd. III, 2013 r.
• ICAO SMM Doc. 9858, Podręcznik zarządzania bezpieczeństwem Wyd. I, 2006 r.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1138 z dnia 4 lipca 2018 r.
• Rozporządzenie 376/2014 w sprawie zgłaszania zdarzeń i analizy zdarzeń w lotnictwie cywilnym.
• Ustawa - Prawo Lotnicze art. 21. ust.2.pkt 15 e.
• Netografia: Forum wymiany danych SMS, https://www.ulc.gov.pl/pl/zarzadzaniebezpieczenstwem/ grupa-robocza-sms/5888-forumwymiany-danych-sms.
• Deklaracja Just Culture, https://www.ulc.gov.pl/pl/zarzadzaniebezpieczenstwem/ kultura-i promocjabezpieczenstwa/deklaracja-w-sprawie-kulturybezpieczenstwa.
• Sidney Dekker - Just Culture (Full Lecture) - YouTube.
• Materiały doradcze SM-ICG - ULC.