Uszkolnienie marksizmu. Edukacja a zmiana społeczna

• Autorzy: Andrzej Ciążela

Warianty tytułu

Marxism and the School. Education and Social Change. The Marx Perspective - Contemporary Experiences

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dwieście lat upływające od urodzin Karola Marksa skłania do idących w różnych kierunkach podsumowań i refleksji. Takim zasługującym na refleksję wątkiem jest stosunek Marksa do kwestii edukacji szkolnej, a konkretnie jego sposób patrzenia na znaczenie edukacji w procesie zmiany społecznej, na której badanie położył szczególny nacisk. (...)"Uszkolnienie" marksizmu, o którym mówi niniejszy tekst, a które dokonało się w dwudziestym stuleciu, jest częścią większej całości. Można stwierdzić, że "uszkolnienie" dotknęło całą lewicę pogrążoną w walkach o kulturę i funkcjonującą w ramach owego mitycznego "marksizmu kulturowego". Uczestnicy owej wspólnoty nie wyobrażają sobie świata poza szkołą, uczelnią, grantami i projektami, mającymi edukować w duchu powszechnej tolerancji i miłości.(fragment tekstu)

EN

One of the constitutive assumptions for Marx and Engels' thought was to criticise the Enlightenment's idea of revolution in school education. This education, which was an elite right in their time, did not become an object of independent reflection. The workers' movement identified it with self-education. Intelligence with schooling. The development of schooling pushed towards the transfer of political struggle to the school. Educational policy in countries ruled by authoritarian parties appealing to Marxism and in countries where movements appealing to Marxism had an impact on education became a new problem. The current profound crisis of these phenomena makes us ask questions about the logic of their development and the reasons for the current breakdown.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Systemy nauczania; Przemiany społeczne

EN

Education; Education systems; Social change

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.
• Rocznik: 2020
• Tom: 24
• Numer: nr 324
• Strony: 50--63

Twórcy

autor

Andrzej Ciążela

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa

Bibliografia

• Bourdieu Pierre, Passeron Jean-Cloude. 1990. Reprodukcja. Elementy systemu nauczania, E. Neyman (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Ciążela Andrzej. 2018. "Czy «Karol Marks był filozofem niemieckim»? Miejsce marksizmu we współczesności casus Leszka Kołakowskiego". Przegląd Filozoficzny 4 (108): 185-201.
• Ciążela Andrzej. 2010. Polska pedagogika kultury w pierwszej połowie XX wieku. Zarys problematyki, zagadnienia, wybrani przedstawiciele. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Ciążela Andrzej. 2005. Filozofia kultury i wychowania Bogdana Suchodolskiego w latach Drugiej Rzeczypospolitej. Radom: ITeE - PIB.
• Furedi Frank. 2008. Gdzie się podziali wszyscy intelektualiści. K. Makaruk (przeł.). Warszawa: PIW.
• Hessen Sergiusz. 1997. Podstawy pedagogiki, A. Zieleńczyk (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "Żak".
• Illich Ivan. 2011. Odszkolnić społeczeństwo, Ł. Mojsak (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Bęc Zmiana.
• Illich Ivan. 1976. Społeczeństwo bez szkoły. F. Ciemna (przeł.). Warszawa: PIW.
• Kant Immanuel. 1999. O pedagogice. D. Sztobryn (przeł.). Łódź: Wydawnictwo: "Dajas".
• Karoń Krzysztof. 2017. Historia marksizmu. Cz. 1-5, https://wiedzaspoleczna.pl/historia--marksizmu-krzysztof-karon/ [dostęp: 26.03.2021].
• Kruszelnicki Wojciech. 2016. Neomarksizm jako fundament radykalnej teorii edukacji. Cz. 1-2. Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja. T. 19. Nr 1(73) i 2(74).
• Marks Karol. 1975. Tezy o Feuerbachu. W Karol Marks, Fryderyk Engels. Dzieła. T. 3. Warszawa: KiW.
• Platon. 1990. Państwo, Władysłam Witwicki (przeł.). Warszawa: Wydawnictwo Akme.
• Rozwadowski Dariusz. 2018. Marksizm kulturowy. 50 lat walki z cywilizacją zachodu. Warszawa: Wydawnictwo Prohibita.
• Sadura Przemysław. 2017. Państwo, szkoła, klasy. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Sadura Przemysław. 2013. Marzy mi się inna rozmowa o szkole. W Edukacja. Przewodnik Krytyki Politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Sokal Alan, Jean Bricmont. 2004. Modne bzdury. O nadużywaniu pojęć z zakresu nauk ścisłych przez postmodernistycznych intelektualistów, Piotr Amsterdamski (przeł.). Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Suchodolski Bogdan. 1976. Zagadnienia podstawowe. W Pedagogika, Bogdan Suchodolski (red). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Suchodolski Bogdan. 1976a. Wstęp. W Ivan Illich, Społeczeństwo bez szkoły. Warszawa: PIW.
• Suchodolski Bogdan. 1947. Wychowanie dla przyszłości. Warszawa: Książnica Polska.
• Suchodolski Bogdan. 1937. Uspołecznienie kultury. Warszawa: Wydawnictwo Rój.
• Suchodolski Bogdan. 1937. Polityka kulturalno-oświatowa w Polsce współczesnej. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Turner Victor. 2010. Proces rytualny. Struktura i antystruktura, Ewa Dżurak (przeł.). Warszawa: PIW.
• van Gennep Arnold. 2006. Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii, Beata Biały (przeł.). Warszawa: PIW.
• Znaniecki Florian. 1974. Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20813333.24.4