O nowe ujęcie praw człowieka we współczesnych demokracjach, ich skuteczność i pragmatyzm (propozycje de lege ferenda)

• Autorzy: Jarosław Sozański

Warianty tytułu

For a New Approach to Human Rights in Contemporary Democracies - Effectiveness and Pragmatism (Proposal de lege ferenda)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Obecny model praw człowieka przyjmuje optymistyczne założenie, że ustalony katalog praw jest w pełni realizowany, bez wielu aktów i środków wykonawczych. Poszczególne, ważne prawa w praktyce są jednak słabo chronione, a niedostatek instrumentów nie zapewnia pełnej, dostępnej i skutecznej ochrony. Także w porządku UE przyjmuje się założenie skuteczności unormowanych praw. Powyższe oraz priorytetowy obowiązek państw płynący z zasady zwierzchnictwa narodu implikuje potrzebę nowego ujęcia i regulacji praw człowieka. (abstrakt oryginalny)

EN

he current model of human rights (HR) protection includes optimistic supposition, that HR catalogue is to be easy and effectively realized, so it needs a few executive acts and measures. In practice single but important rights are weakly protected and insufficient instruments don't give them guarantee of complete, effective & accessible protection. Also in the EU legal order it supposes effectiveness of regulated rights. All above mentioned as well as principal obligations of HR protection deriving from supremacy (& sovereignty) of nation are to implicated the need of a new approach and regulations of HR. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawa człowieka; Ochrona praw człowieka; Demokracja; Społeczeństwo obywatelskie; Zwalczanie dyskryminacji; Regulacje prawne

EN

Human rights; Human rights protection; Democracy; Civic society; Discrimination prohibition; Legal regulations

• Czasopismo: Społeczeństwo i Polityka
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 4(73)
• Strony: 27--44

Twórcy

autor

Jarosław Sozański

• Warszawska Uczelnia Medyczna im. Tadeusza Koźluka

Bibliografia

• Amnesty International Report 2021/22 (2022): The state of the world's human rights. Por. też: https://amnesty.org.pl/ai_reports/ [dostęp: 7.10.2022].
• Antosz M. (2017), Przemoc w państwie demokratycznym, Wrocławskie Studia Politologiczne, vol. 23.
• Bantekas I. & Oette I. (2013), International Human Rights Law and Practice, Cambridge University Press.
• Bartole S. (2010), Report "Good Law-Making Principles", Venice Commission, Strasbourg.
• Baszkiewicz J. (2003), O niektórych filozoficznych i praktycznych dylematach praw człowieka, Wers, Bydgoszcz.
• Baxi U. (2012), The Future of Human Rights, 3.ed., Oxford University Press India.
• Beniuszys P. (2021), Polityka transferowa, Instytut Obywatelski, https://instytutobywatelski.pl/opinie/221-polityka-transferowa [dostęp: 20.09.2022].
• Bieńczyk-Missala A. (2018), Zapobieganie masowym naruszeniom praw człowieka w świecie, WN Scholar, http://www.ubostwo.pl/prawaczlowieka.html [dostęp: 7.10.2022].
• Boubacar Sidi D. (2011), Międzynarodowe instrumenty ochrony praw człowieka, Wydawnictwo Pass.
• Briks A. (2018), The Future of Human Rights, Polity Press Cambridge.
• Buchhammer B., Kallhoff A. eds. (2021), Kuman Roghts, LIT Verlag.
• Brzozowski W., Krzywoń A., Wiącek M. (2021), Prawa człowieka, wyd. 3. Wolters Kluwer, Warszawa.
• Brzozowski W. et al. (2018), Prawa człowieka, Wolters Kluwer.
• Cassese A. (2009), Diritti umani, Ed. Laterza, Bari.
• Ciszewski W. (2017), Zasada suwerenności ludu w demokratycznym państwie, Filozofia w Praktyce Tom 3/2017.
• Czerski W. (2019), Dydaktyka informatyki, cejsh.icm.edu.pl [dostęp: 4.03.2022].
• Dobrowolski M. (2014), Zasada suwerenności narodu w warunkach integracji Polski z Unią Europejską, KUL, Lublin.
• Duniewska Z. (2020), Władza dyskrecjonalna administracji publicznej a sytuacja prawna jednostki - kilka refleksji, https://repozytorium.uni.wroc.pl/Content/79090/PDF/08_Duniewska-Z.pdf [dostęp: 4.03.2022].
• Eco U. (2009), Szaleństwo katalogowania, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
• Garlicki L. (2021), Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, wyd. 8., Wolters Kluwer, Warszawa.
• Gilbert A.D., Hayashi A.T. (2020), Do Good Citizens Need Good Laws? Economics and the Expressive Function, Theoretical Inquiries in Law, forthcoming, Virginia Research Paper.
• Glusman J. (2022), Transparentność fundamentem demokracji, https://publicystyka.ngo.pl/transparentnosc-fundamentem-demokracji [dostęp: 27.06.2022].
• Halimi G. (1995), Droits des hommes et droits des femmes Une autre démocratie, Fides, Montreal.
• Hannum H. (2019), Recuing human Rights, Cambridge Univesity Press.
• https://www.spyshop.pl/cellebrite_9 [dostęp: 4.03.2022].
• Ilga-Europe's Annual Review 2022, https://www.ilga-europe.org/report/annual-review-2022/ [dostęp: 4.03.2022].
• Informacje roczne Rzecznika Praw Obywatelskich za lata 2017-2021, https://bip.brpo.gov.pl/pl/kategoria-prawna-i-organizacyjna/informacja-roczna, w tym wymieniane tam skargi sądowe.
• Jaskiernia A. (2018), Monitoring wolności mediów w Europie, ASPRA-JR.
• Kälin W., Müller L., Wyttenbach J. (2007), Das Bild der Menschenrechte, Lars Müller Publishers, Zurich.
• Kvostova M. (2020), The contemporary discourse of Human Rights, Wydawnictwo Uczelni Łazarskiego.
• Łopatka A. (2002), Jednostka. Jej prawa człowieka, Wydawnictwo WSHiP, Warszawa.
• Manent P., Hancock R.C., Mahoney D.J (2021), Natural Law and Human Rights, Toward a Recovery of Practical Reason, IC Paris.
• Mardoch J., Roche R. (2013), Europejska konwencja prawa człowieka a działania policji, CoE.
• Marshall T. (1726), Good Laws the Greatest Blessing to Any Nation: A Sermon Preach'd Before the Honotrable Sir Laurence Carter KNt., By T. Marshall, Nordhampton 1726.
• Moroń D. (2012), Organizacje pozarządowe fundamentem społeczeństwa obywatelskiego, UW, Wrocław.
• Mroczek M. (2016), Owoce zatrutego drzewa vs. owoce morza. Dopuszczalność wykorzystywania dowodów bezprawnych w postępowaniu antymonopolowym przed Komisją. Glosa do wyroku Sądu z 8.09.2016 r. ws. T-54/14 Goldfish et al. p. Komisji Europejskiej, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight- [dostęp: 16.07.2022].
• Nowak M. (2016), Jak służby inwigilują Polaków i jaką rolę odgrywa Facebook, Google, Apple oraz Microsoft - raport Spider's Web, https://spidersweb.pl/2016/01/jak-sluzby-inwigiluja-polakow.html; Pegasus w PE. Komisja śledcza "nie jest zbyt aktywna"?, https://cyberdefence24.pl/polityka-i-prawo/pegasus-w-pe [dostęp: 9.10.2022].
• Parkinson C.N. (1958), Parkinson's Law or the Pursuit of Progress, by John Murray, London.
• Petrażycki L. (1904), O pobudkach postępowania i o istocie moralności i prawa, wyd. 1, Lwów.
• Prawa mniejszości (2021), PiPCiB, https://pihrb.org/15-prawa-mniejszosci/ [dostęp: 4.03.2022].
• RSF's 2022 World Press Freedom Index, https://rsf.org/en/rsf-s-2022-world-press-freedom-index-new-era-polarisation [dostęp: 4.03.2022].
• Sewastianowicz M. (2022), Rząd reguluje usługi elektroniczne, służby chcą szerszego dostępu do danych, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/inwigilacja-maili-i-wiadomosci-zkomunikatorow-projekt-przepisow,519369.html [dostęp: 19.12.2022].
• Sozański J. (2017), Opinia 2/13 TSUE ws. przystąpienia Unii Europejskiej do EKPC - glosa, "Państwo i Prawo", nr 5.
• Stępniak K. (2021), Czy dostęp do internetu może być prawem człowieka, "Gazeta Prawna" 9.11.
• Stoch M. (2019), Krytyczna analiza przekazów medialnych w czasach postprawdy - podstawowe definicje i rekomendacje, "Studia de Cultura", nr.
• Szczypińska K. (2020), Further erosion of the Polish democracy: providing feedback for the first EU Rule of Law Report, European Commission - Law in European Union, https://en.odfoundation.eu/a/27558,further-erosion-of-the-polish-democracy-providing [dostęp: 16.09.2022].
• Thoreau H.D. (2011), Życie bez zasad i inne eseje, DW Rebis, Poznań.
• Trociuk S. (2021), Prawa i wolności w stanie epidemii, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Trojańczyk A. (2022), Bezpieczeństwo i prywatność w internecie, https://trojanczyk.pl/bezpieczenstwo-i-prywatnosc-w-internecie/ [dostęp: 16.09.2022].
• Ulasiewicz M.I. (2017), Administracyjnoprawne aspekty jawności działań administracji publicznej, UŁ, Łódź.
• Ustawa z dnia 15 września 2017 r. o Narodowym Instytucie Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Dz.U. z 2017 r., poz. 1909 ze zm.
• Vega Gutierrez A.M. (ed.) (2017), Derechos Humanos del siglo XXI: 50º Aniversario de los Pactos Internacionales de Derechos Humanos, Universidad de La Rioja Ed., La Rioja.
• Welling C. (2022), Human Rights and Justice for All, Routlidge New York.

Identyfikatory

DOI

10.34765/sp.0422.a02