Effektivität der Vorbeugung und Bekämpfung der Rauschgiftsucht in Polen

• Autorzy: Brunon Hołyst

Warianty tytułu

Efektywność zapobiegania i zwalczania narkomanii w Polsce

• Języki publikacji: DE

Abstrakty

Narkomania stanowi w dalszym ciągu problem poznawczy. Nie są znane rozmiary tego zjawiska, nie określone determinanty zewnętrzne narkotyzowania się, jak również motywacje wewnętrzne. Narkomania jako problem decyzyjny typu: jakie środki, w jaki sposób angażować w walkę, ze szkodliwym zjawiskiem - bez rozwiązania problemu poznawczego, a więc dokonania rzetelnej metodologicznej diagnozy, pozostać musi pseudoproblemem. W centrum uwagi społecznej znalazł się ten problem dopiero od początku lat osiemdziesiątych. Sejm w dniu 31 stycznia 1985 r. uchwalił ustawę o zapobieganiu narkomanii. Ustawa ta jest pierwszym w naszym prawodawstwie aktem regulującym w sposób kompleksowy zjawisko narkomanii. Cały pakiet aktów wykonawczych opublikowany został pod koniec 1985 r. Do tej pory nie zostało wydane rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej o środkach zastępczych, które są stosowane zamiast lub w takich samych celach jak środki odurzające i psychotropowe. Poza reglamentacją prawną pozostają środki nagminnie używane przez pewną część młodzieży uzależnionej. Do końca 1986 r. powinno zostać uruchomionych ok. 30 placówek profilaktyczno-wychowawczych (bez dodatkowych nakładów inwestycyjnych) jednakże ze wstępnej opinii wynika, iż nie utworzono nawet połowy z planowanych. Najpełniejszy program terapii odbywa się w Ośrodku Socjoterapii, niestety funkcjonuje tylko jeden na terenie kraju. Działalność leczniczą, rehabilitacyjną i resocjalizacyjną osób uzależnionych, która jest jednym z najistotniejszych zadań ustawy, koordynuje Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej. Ustawa dopuszcza prowadzenie rehabilitacji i readaptacji osób uzależnionych przez organizacje społeczne, kościół i inne związki wyznaniowe oraz osoby fizyczne na podstawie zezwolenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej (art. 23 § 2). Wydaje się, że zdecydowanie zbyt wąskie są alternatywy leczenia narkomanów - sprawców czynów karalnych. Minister Sprawiedliwości wydal dwa rozporządzenia w tej sprawie. Kolejną sprawą jest zbyt szczupła baza leczniczo-profilaktyczna, chociaż w latach 1981-1986 nastąpił wzrost liczby specjalistycznych placówek leczniczych, rehabilitacyjnych i readaptacyjnych dla osób uzależnionych. Oceniając model profilaktyczno-leczniczy przyjęty przez Ustawę o Zapobieganiu Narkomanii można stwierdzić, iż mimo wysiłków, jego funkcjonowanie nie jest zadowalające. Ustawa o zapobieganiu narkomanii jest aktem prawnym posiadającym zbyt wiele luk. Wydane do niej akty wykonawcze mimo długiego czasu ich opracowywania nie są przygotowane prawidłowo, operują ogólnikami. Wydaje się, że mimo nazwy ustawy "o zapobieganiu narkomanii" bardziej jest to ustawa o zwalczaniu tego zjawiska. Poprawy wymaga współdziałanie terenowych organów administracji państwowej z organizacjami społecznymi, zajmującymi się omawianą problematyką m. in. w zakresie popularyzacji przepisów o zapobieganiu narkomanii oraz kontroli upraw maku i konopi. Należy także poprawić stan zabezpieczenia aptek szpitalnych przed kradzieżami. Ponadto aktualna pozostaje potrzeba prowadzenia popularyzacji przepisów ustawy o zapobieganiu narkomanii i wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych. W szeroko pojmowanych działaniach profilaktycznych istnieje konieczność oddziaływania wychowawczego na młodzież; główną rolę powinny w tym wypadku spełniać organizacje młodzieżowe. Bez podjęcia szerokich działań profilaktycznych nie wydaje się możliwe ograniczenie zjawiska narkomanii w Polsce. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Drugs; Drug addiction; Combating drug addiction; Law

PL

Narkotyki; Narkomania; Zwalczanie narkomanii; Prawo

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 1988
• Numer: nr 39
• Strony: 91--114

Twórcy

autor

Brunon Hołyst

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• 1. I. Andrejew, Polskie prawo karne (Polnisches Strafrecht), Warszawa 1973, S. 139.
• 2. I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny z komentarzem (Strafgesetz mit Kommentar), Warszawa 1973, s. 653.
• 3. Eine solche Einteilung schlug Hanausek vor, vgl. T. Hanausek, W. Hanauskowa, Narkomania. Studium kryminologiczne i kryminalistyczne (Narkomanie. Kriminologisches und kriminalistisches Studium), Warszawa 1976, S. 126 f.
• 4. Z. Hołda, Odpowiedzialność karna za zażywanie, obrót i posiadanie środków odurzających w Polsce (Strafrechtliche Verantwortung für die Einnahme, den Umsatz und Besitz von Rauschmitteln in Polen), Maschinenschrift einer Doktorarbeit, Lublin 1978.
• 5. B. Hołyst, Kryminologia (Kriminologie), 3. veränderte Ausgabe, Warschau 1986, S. 205.
• 6. M. Trzecińska-Łabędzka, Patologia a prawo. Co dalej z uprawą maku (Pathologie und Gesetz. Was weiter mit dem Anbau von Mohn?), ,,Rada Narodowa" 1986, Nr. 8.