Obraz ubóstwa w dyskursie prasowym

• Autorzy: Maciej Kostecki

Warianty tytułu

Image of Poverty in Gazeta Wyborcza's Discourse

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przytoczone argumenty na rzecz zgłębiania relacyjno-symbolicznych aspektów biedy w rozmaitych dyskursach stanowią inspirację dla poniższego tekstu. Problematyka, na której się skoncentruję dotyczyć będzie tego, w jaki sposób przedstawiana jest bieda, a zwłaszcza, jakie są przyczyny - zdaniem dziennikarzy - znalezienia się w stanie biedy, czy mowa tu o przyczynach behawioralnych, czy też sytuacyjno-strukturalnych? Interesujące będzie również odpowiedzenie na pytanie o strategie zaradcze, jakie poszczególni wypowiadający się proponują w celu uporania się z ubóstwem. Warto również skupić się nad językiem używanym w opisach ubóstwa i nierówności społecznych. Należy tu zwrócić uwagę na stosowanie określonych środków stylistycznych, retorycznych, syntaktycznych, które pojawiają się w artykułach o osobach doświadczających ubóstwa. Kolejną ważną kwestię stanowi fakt sepizacji1 tematu ubóstwa, a więc tego na ile temat ten jest istotny w dyskursie prasowym, czy treści te pojawiają się często, czy też występują sporadycznie oraz czy można wskazać katalizatory czyli konteksty, zdarzenia, które sprawiły, że dany dziennikarz zajął się ubóstwem? Innymi słowy, problem ten sprowadza się do pytania: czy osoby marginalizowane znajdują się również na marginesie dyskursu prasowego? Badając dyskurs ubóstwa i wykluczenia społecznego nie można zapomnieć o roli jaką odgrywa ideologia w danym dyskursie. Dlatego w poniższej analizie problemem, na który również zwrócę uwagę, jest możliwe rozpoznanie ideologii neoliberalnej w artykułach dotyczących biedy. (fragment tekstu)

EN

The article shows discourse about poverty in Gazeta Wyborcza in 2018. The author stresss out two ways of presenting that issue by the symbolic elites in that famous Polish newspaper. First of them involves structural reasons contected with poverty and emphasies solidarity with poor people. Second approach is dominated by argumentation with individual causes of being poor, contains neoliberal ideology and blaiming poor people for their status. The author uses Critical Discourse Analisys to explain that differences. Antother aim of this paper was to show what topics brings poverty issues in "Gazeta Wyborcza", according to that reasarch writing about poverty in 2018 was contected with global problems such as war (Yemen, Ukraine), imigration crissis (Germany, USA, Mexico, Salvador), global warming and econimic crissis. Articles about poverty in Poland concentrated on social programs (Family 500 plus), homeless people, old age people. Also article shows summary of Polish papers contains discourse analisys about poverty. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubóstwo; Prasa; Nierówności społeczne

EN

Poverty; Press; Social inequality

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.
• Rocznik: 2019
• Tom: 23
• Numer: nr 301
• Strony: 103--117

Twórcy

autor

Maciej Kostecki

• Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

Bibliografia

• Atkinson Anthony B. Nierówności. Co da się zrobić. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Bourdieu Pierre. 2005. Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Scholar.
• Czyżewski Marek, Dunin Kinga, Piotrowski Andrzej. 2010. "Cudze problemy, czyli wstęp do sepologii". W Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne. Analiza dyskursu publicznego w Polsce. (red. tychże), 15-35. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Czyżewski Marek, Kowalski Sergiusz, Piotrowski Andrzej. 2010. Rytualny chaos.Studium dyskursu publicznego. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Dunn Elizabeth C. 2008. Prywatyzując Polskę.O bobofrutach, wielkim biznesie i restrukturyzacji pracy. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Jabłońska Barbara. 2006. "Krytyczna analiza dyskursu. Refleksje teoretyczno-metodologiczne". W Przegląd Socjologii Jakościowej 1: 53-67.
• Kudlińska Iwona. 2012. "Stygmatyzacja społeczna jako strategia dyskursywna biedy i jej rola w procesie wykluczenia społecznego". Kultura i Społeczeństwo 1: 175-189.
• Lepianka Dorota. 2013. "Bieda i biedni w polskiej prasie codziennej". W Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego. Elżbieta Tarkowska (red.), 91-134. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Leszczyński Adam. 2010. "Paradoks współczucia. Bieda i wykluczenie w oczach dzienni-karzy". W Podziały klasowe i nierówności społeczne. Refleksje socjologiczne realnego kapitalizmu w Polsce. Piotr Żuk (red.), 259-269. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Lister Ruth. 2007. Bieda. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Madera Andrzej J. 2003. "Fenomen Gazety Wyborczej". W Środkowoeuropejskie Studia Polityczne 1: 153-172.
• Markiewka Tomasz Szymon. 2017. Język neoliberalizmu.Filozofia, polityka i media. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Miś Lucjan. 2007. "Ramy problemu bezrobocia w telewizyjnych programach informacyjnych TVN i TVP 1". W Oblicza nierówności społecznych. Jarosław Klebaniuk (red.), 341-356. Warszawa: Wydawnictwo ENETEIA.
• Ost David. 2007. Klęska Solidarności. Warszawa: Wydawnictwo Muza S.A.
• Pluciński Przemysław. 2010. "Dyskurs klasowy polskiej socjologii postransformacyjnej: niedyskretny urok klasy średniej". W Podziały klasowe i nierówności społeczne. Refleksje socjologiczne realnego kapitalizmu w Polsce. Piotr Żuk (red.), 101-116. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Rek Magdalena. 2007. "Nierówności społeczne w debacie prasowej: dyskusja o polskiej biedzie na łamach «Gazety Wyborczej»". W Oblicza nierówności społecznych. Jarosław Klebaniuk (red.), 357-374. Warszawa: ENTEIA.
• Sachs Jeffrey. 2006. Koniec z nędzą. Zadanie dla naszego pokolenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Starego Karolina. 2012. "«Ludzie-truskawki» i «niepomagalni» - wizerunek biednych w dyskursie prasowym tygodnika «Polityka»". Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja 2: 37-62.
• Stiglitz Joseph E. 2015. "Cena nierówności". W jaki sposób dzisiejsze podziały społeczne zagrażają naszej przyszłości? Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Szacki Jerzy. 2002. Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Tarkowska Elżbieta. 2013. Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego. Red. tejże. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Wrzosek Tomasz. 2016. "Dyskurs o uchodźcach jako symptom kryzysu solidarności". W Journal of Modern Science 1: 411-430.
• Gadomski Witold. 2018. "Ludzie nie są głupi, tylko muszą dostać szansę". Wyborcza.pl.Dostęp 18 sierpnia 2019 roku. http://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/8362484/Ludzie-nie-sa-glupi-tylko-musza-dostac-szanse.
• Karendys Ewa. 2018. UCZŁOWIECZENIE PRZEZ STRZYŻENIE. Wyborcza.pl. Dostęp 12 sierpnia 2019 roku. http://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/8370607/UCZLO-WIECZENIE- PRZEZ-STRZYZENIE.
• Kurdupski Michał. 2019. "Gazeta Polska Codziennie" z największym spadkiem sprzedaży w 2018 roku. "Fakt" najchętniej kupowany". Wirtualmedia.pl. Dostęp 13 kwietnia 2019 roku. https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/sprzedaz-dzienni-kow-2018- rok-fakt-gazeta-wyborcza.
• Postoła Aleksandra. 2018. "CO PSYCHOLOGIA MÓWI O 500 PLUS". Wyborcza.pl. Dostęp 18 sierpnia 2019 roku. http://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/8320297/CO-PSYCHOLOGIA- MOWI-O-500-PLUS.
• Rozwadowska Adriana. 2018. "NIE KAŻDY JEST KOWALEM SWEGO LOSU".Wyborcza.pl. Dostęp 29 lipca 2019 roku. http://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/8352288/NIE-KAZDY-JEST-KOWALEM-SWEGO-LOS
• Stanik Patryk, Wysocki Grzegorz. 2018. "Mam dość przepraszania za swój sukces". Wyborcza.pl. Dostęp 5 sierpnia 2019 roku. http://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/ 8362483/Mam-dosc-przepraszania-za-swoj-sukces
• Stasiński Maciej. 2018. "Amerykę Łacińską zalewa fala migrantów". Wyborcza.pl. Dostęp 3 lipca 2019 roku. http://wyborcza.pl/7,75399,23809299,ameryka-lacinska-ma-problem-z-uchodzcami.html.
• Turnau Jan. 2018. "Uchodźca to Jezus Chrystus. Wyborcza.pl. Dostęp 12 sierpnia 2019 roku. http://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/8314715/UCHODZCA-TO-JEZUS-CHRYSTUS.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20813333.23.8