Der Einfluß der Europäischen Menschenrechtskonvention auf den bundesdeutschen Gesetzgeber

• Autorzy: Kristian Kühl

Warianty tytułu

Wpływ europejskiej konwencji praw człowieka na zachodnioniemieckiego ustawodawcę

• Języki publikacji: DE

Abstrakty

W poważnej liczbie ustaw o zmianie i ustaw o reformie można stwierdzić, że ustawodawca brał pod uwagę Konwencję Praw Człowieka. Nie można jednak mówić o ustawodawstwie "bezpośrednio transponującym", z wyjątkiem ustawy aprobującej z roku 1952 i ustawy zmieniającej (StPAG) z roku 1964. Odniesienia do Konwencji Praw Człowieka spotyka się częściej w zakresie prawa karnego procesowego niż w zakresie prawa karnego materialnego. W zakresie prawa karnego procesowego uwzględniono przede wszystkim art. 5 i 6 Konwencji Praw Człowieka, zaś w zakresie prawa karnego materialnego art. 2, 3 i 8 tej konwencji. Omawiany wpływ jest rzadko na tyle silny, żeby sam powodował rozstrzygnięcia ustawodawcze; Konwencja Praw Człowieka stanowi najczęściej tylko jeden z wielu powodów do reagowania ustawodawczego. Nawet w przypadku, gdy postanowienie konwencji spowodowało reformę lub przyczyniło się do niej, to znalezione przez ustawodawcę rozwiązanie często nie prowadzi wprost do realizacji postanowienia motywującego; najczęściej też nie zwalnia ono ustawodawcy od zadania dalszej konkretyzacji wprowadzanego przepisu. Wpływ Konwencji Praw Człowieka sprowadza się często jedynie do tego, że ustawodawca rozpatruje reformę motywowaną innymi przyczynami pod kątem jej zgodności z konwencją. Wpływ Konwencji Praw Człowieka doprowadził zarówno do powstania nowych przepisów ustawowych, jak też do zmian ustaw obowiązujących; w pewnych przypadkach nawet dostarczył uzasadnienia do utrzymania istniejącego stanu prawnego. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Human rights; Law

PL

Prawa człowieka; Prawo

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 1988
• Numer: nr 39
• Strony: 115--150

Twórcy

autor

Kristian Kühl

• Justus-Liebig University Giessen, Germany

Bibliografia

• 1. Baumann/Weber, Strafrecht AT, 9. Aufl. 1985, S. 302 f.
• 2. v. Becker, Straftäter und Tatverdächtige in den Massenmedien, 1979, S. 272.
• 3. Deckers, Anwaltsblatt 1983, 420 ff.
• 4. Degener, Grundsatz der Verhältnismaßigkeit und stralprozessuale Zwangsmaßnahmen, 1985, S. 49 und 171.
• 5. die Kommentierung von Borgs, [in:] Borgs/Ebert, Das Reoht der Geheimdienste, 1986, S. 137 ff.
• 6. Dreher/Tröndle, Strafgesetzbuch, 43. Aufl. 1986, § 70 Rn. 5.
• 7. Dünnebier, [in:] Ergänzungsband zur 21. Aufl. des Löwe-Rosenberg, Strafprozessordnung, 1967, § 115 Rn. 2.
• 8. Fezer, Strafprozeßrecht I, 1986, S. 106 f.
• 9. Franzen/Gast/Samson, Steuerstrafrecht, 1978, S. 55.
• 10. Frowein, [in:] Frowein/Peukert, Europ. MRK-Kommenlar, 1985, Art. 13 Rn. 3, 3 vor Art. 8 und Art. 8 Rn. 35.
• 11. Göhler, Ordnungswidrigkeitengesetz, 8. Aufl. 1987, § 107 Rn. 11.
• 12. Hanack, Gutachten zum 47. Deutschen Juristentag 1968, S. 83.
• 13. Hanack, [in:] Festschrift für Dilnnebier, 1982, S. 301 ff.
• 14. Hanack, [in:] Leipziger Kommentar zum Strafgesetzbuch, 10. Aufl. 1985, § 70 Rn. 64.
• 15. Hanack, [in:] Löwe-Rosenberg, Strafprozessordnung, 24. Auli. 1985, § 350 Rn. 11.
• 16. Hilf, [in:] Mahrenhoiz/Hilf/Klein, Entwicklung der Mensohenreohte innerhalb der Staaten des Europarates, 1987, S. 21.
• 17. Hübner, [in:] Leipziger Kommentar zum Strafgesetzbuch, 1979, § 266 Rn. 22.
• 18. Kleinknecht/Janischewski, Das Recht der Untersuchungshaft, 1977, S. 76.
• 19. Kleinknecht/Meyer, Strafprozessordnung, 1987, Anhang 4, Rn. 3 vor Art. 1.
• 20. Koffka, [in:] Leipziger Kommentar zum Strafgesetzbuch, 1974, § 13 Vorbem. 21, 22.
• 21. Kühl, Zeitschrift für die Gesamte Strafrechtswissenschaft 100 (1988) unter I 1 e.
• 22. Lackner, Strafgesetzbuch, 1972, 1 vor § 235.
• 23. Marxen, Die 'sozialethischen Grenzen' des Notwehrrechts, 1979, S. 161.
• 24. Müller-Dietz, Zeitschrift für die Gesamte Strafrechtswissenschaft 93 (1981), 1245 f.
• 25. Nachweise bei Schafer, [in] Löwe-Rosenberg, Strafprozessordnung, Bd. 4, 1978, § 465 Rn. 9.
• 26. Peters, 3. Strafverteidigertag 1979, S. 31.
• 27. Pieck, Der Anspruch auf ein rechtsstaatliches Gerichtsverfahren, 1966, S. 129 ff.
• 28. Ress, [in:] J. Maier [Hg.], Europäischer Menschenrechtsschutz, 1982, S. 236.
• 29. Rieß, [in:] Festschrift für Kleinknecht, 1985, S. 360 f.
• 30. Rieß, [in:] Schreiber [Hg.] Strafprozeß und Reform, 1979, S. 132 f.
• 31. Rogge, [in:] Kutscher/Rogge/Matscher, Der Grundrechtsschutz im Europdischen Gemein-schaitsrecht, 1982, S. 72 f.
• 32. Schäfer, [in:j Löwe-Rosenberg, Strafprozessordnung, 1985, 23. Aufl. 19 § 172 Rn. 12.
• 33. Schätzler, Strafrechtsänderungsgesetz, 1982, S. 22.
• 34. Scheuner, [in:] Menschenrechte im Staats- und Völkerrecht, 1967, S. 210 f.
• 35. Schmidt, Deutsches Strafprozeftrecht, 1967, Rn. 215.
• 36. Schöch, [in:] Schreiber [Hg.], Strafprozeß und Reform, 1979, S. 73.
• 37. Schünemann, Zeitschrift für die Gesamte Strafrechtswissenschaft 90 (1978), 33 ff., 44 f.
• 38. Stree, [in:] Schönke/Schroder, Strafgesetzbuch, 1985, 25 vor §§ 38 ff.
• 39. Wendisch, [in:] Löwe-Rosenberg, Strafprozessordnung, 1985, § 121 Rn. 1.
• 40. Wolter, Zeitschrift für die Gesamte Strafrechtswissenschaft 93 (1981), 503.
• 41. Vogler, [in:] Internationaler Kommentar zur EMRK, 1986, Art. 6 Rn. 237, sowie schon Rn. 201.
• 42. Vogler, [in:] Jescheck/Meyer [Hg.], Die Wiederaufnahme des Strafverfahrens im deutschen und ausländischen Recht, 1974, 726.