Profesorki w sejmach PRL...Przyczynek do badań subiektywnego poczucia sprawczości

• Autorzy: Edyta Chrobaczyńska-Plucińska

Warianty tytułu

Female Professors in the Seyms of the People's Republic of Poland. A Contribution to a Subjective Sense of Personal Causative Power

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Badacze od lat 60. XX wieku podejmowali próby stworzenia teorii opisującej relacje pomiędzy strukturą a podmiotowym sprawstwem (Pierre Bourdieu, Anthony Giddens) (Domecka 2013: 106-108). W poniższych rozważaniach istotnych problemów definicyjnych nastręcza z jednej strony samo pojęcie sprawczości/sprawstwa/podmiotowości sprawczej (agency), z drugiej pojęcie obiektywności i subiektywności. Ważne ustalenia w tym zakresie przynoszą prace Margaret Archer, która bada wzajemne oddziaływania pomiędzy zagadnieniami "struktury i sprawstwa" oraz "subiektywności i obiektywności", poszukując odpowiedzi na pytanie "jak siły strukturalne i kulturowe oddziałują na podmioty działania" oraz "jak podmioty działania wykorzystują własne siły, by "postępować tak, a nie inaczej" w danej sytuacji".(fragment tekstu)

EN

The aim of this paper is to point to the aspect of subjective sense of personal causative power amongst female professors who held their seats during the People's Republic of Poland. In her research, the author seeks an answer to the question whether the female deputies distinguished by their double role had a sense of subjective causative power, analysing their personal reflection expressed on the subject in available sources. The research in a broader aspect contributes to the question whether women, especially those with a high professional and social status, playing political roles in the Real Socialist system had a real impact on changing the existing reality and whether their activity translated into specific normative decisions or solutions of a permanent nature.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia; Rola kobiet w polityce; Sprawczość; Władza

EN

History; Role of women in politics; Causation; Power

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.
• Rocznik: 2020
• Tom: 24
• Numer: nr 324
• Strony: 108--121

Twórcy

autor

Edyta Chrobaczyńska-Plucińska

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Bibliografia

• Archer Margaret. 2013. Jak porządek społeczny wpływa na ludzkie sprawstwo? Refleksyjność jako mechanizm pośredniczący miedzy strukturą a sprawstwem. W Sprawstwo. Teorie, metody, badania empiryczne w naukach społecznych, Adam Mrozowicki, Olga Nowaczyk, Irena Szlachcicowa (red.), 19-35. Kraków: Nomos.
• (b.a.). 2001. "Mam życie wygrane". Lekarz 4: 4-7.
• Bednarek Grażyna. 2012. Ja robotę sprawdzam w terenie! Rozmowa z profesor Bożeną Hager--Małecką. Kroniki Miasta Zabrza. Rocznik Muzeum Miejskiego w Zabrzu 4 (21): 181-192.
• Bubin Stanisław. 2004. 100 najbardziej znanych kobiet w regionie. Dziennik Zachodni8.03.2004: 8.
• Bukowski Jerzy. 2013. Zapiski pamiętnikarskie. Warszawa: Biblioteka Główna Politechniki War-szawskiej i Wydziału Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej.
• Domecka Markieta. 2013. Dualność czy dualizm? Relacje pomiędzy strukturą i podmiotowym sprawstwem we współczesnych debatach teoretycznych. W Sprawstwo. Teorie, metody, badania empiryczne w naukach społecznych, Adam Mrozowicki, Olga Nowaczyk, Irena Szlachcicowa (red.), 103-115. Kraków: Nomos.
• Ghodsee Kristen R. 2020. Kobiety, socjalizm i dobry seks. Argumenty na rzecz niezależności ekonomicznej. Katowice: Post. Factum.
• Grabowska Magdalena. 2018. Zerwana genealogia. Działalność społeczna i polityczna kobiet po 1945 roku a współczesny polski ruch kobiecy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Hager-Małecka Bożena. 2017. "Moje lekarskie geny". Czasy Pismo o historii Górnego Śląska1(11): 48-50.
• Haan de Francisca. 2016. "Ten Years After Communism and Feminism Revisited". Aspasia The International Yearbook of Central, Eastern, and Southeastern European Women's and Gender History 10: 102-168.
• Historyczny rys szpitala. Dostęp 17.07.2018. https://www.szpital.zabrze.pl/historyczny-rys--szpitala/.
• Jędryka Michał. 2020. Ołowiane dzieci. Zapomniana epidemia. Warszawa: Wydawnictwo Kry-tyki Politycznej.
• Karczewska Krystyna, Łukasik Maria, Kyas Elżbieta (red.). 2001. Bożena Hager-Małecka. Naukowiec, pediatra, społecznik. Katowice: Śląska Akademia Medyczna. Biblioteka Główna.
• Kempa Maria E. 2013. Prof. dr hab. n. med. Bożena Hager-Małecka: nestorka polskiej pediatrii. Pediatria Polska 88: 127-130.
• Kobieta w Polsce. Wybrane dane statystyczne. 1975. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• Krasowska Agata, Nowaczyk Olga. 2013. Skąd się bierze refleksyjność? Rzecz o związkach refleksyjności ze sprawstwem. W Sprawstwo. Teorie, metody, badania empiryczne w naukach społecznych, Adam Mrozowicki, Olga Nowaczyk, Irena Szlachcicowa (red.), 129-142. Kraków: Nomos.
• Kucza-Kuczyński Konrad. 2006. "Dedykowane Architektom - Kobietom". Komunikat SARP 3: 6-8.
• Kuszyk-Peciak Ewa. 2004. "Manipulowanie wymiarem sprawiedliwości w latach osiemdziesiątych przez lubelską Służbę Bezpieczeństwa". Pamięć i Sprawiedliwość 1 (5): 357-372.
• (m). 2011. "Tak wiele Jej zawdzięczamy". Gazeta Miejska-Gliwice-Zabrze 30.08.2011 : 2.
• Marciniak Piotr. 2016. "Sławne, pracowite i zapomniane? Architektoniczna działalność kobiet w okresie PRL". Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 4: 5-38.
• "Narada I sekretarzy KW PZPR". 1988. Trybuna Ludu 9.05.1988: 1.
• "Obradowało Biuro Polityczne KC PZPR". 1988. Trybuna Ludu 11.05.1988: 1.
• "Senator Dorota Simonides wspomina stan wojenny: 21 lat temu". Opole nasze miasto, (13.12.2002). Dostęp 19.07.2018. http://opole.naszemiasto.pl/archiwum/senator-do-rota-simonides-wspomina-stan-wojenny-21-lat-temu,460182,art,t,id,tm.html.
• Simonides Dorota. 2014. Szczęście w garści. Z familoka w szeroki świat. Opole: Wydawnictwo Nowik.
• Sprawozdanie Stenograficzne Sejmu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej VIII kadencji [SSS PRL VIII]. 1981. Posiedzenie 9 z dnia 12.02.1981.
• Bednarczyk Ryszard. 2012. "Trzeba po prostu dobrze służyć społeczeństwu". Miesięcznik Społeczno-Kulturalny Śląsk 3: 10-11.
• Urbańska Marta A. 2016. Halina Skibniewska. Architektura, społeczeństwo, władza? W Architektki, Tomasz Kunz (red.), 95-117. Kraków: Wydawnictwo EMG.
• Watoła Judyta. 2011. "Jestem korfanciarą". Gazeta Wyborcza. Katowice 02.09.2011: 11.
• Wodecka-Lasota Dorota. 2005. "Nie rozumiem senator". Gazeta Wyborcza. Opole 29.04.2005: 4.
• "Wykaz osób i organizacji odznaczonych odznaką honorową «Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka»". Rzecznik Praw Obywatelskich. Dostęp 7.09.2018. https://www.rpo.gov.pl/pl/content/dotychczasowi-laureaci.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20813333.24.8