Metafilozofia i filozofia (analityczna)

• Autorzy: Jan Woleński

Warianty tytułu

Metaphilosophy and Analytic Philosophy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy metafilozofii i jej roli w filozofii, zwłaszcza w ruchu analitycznym. Na początku artykułu opisano genezę terminu "metafilozofia" oraz funkcję metafilozofii. Zbieżność filozofii z nauką uważana jest za jeden z najważniejszych problemów metafilozoficznych. Autor reprezentuje analityczne podejście do filozofii, osobny rozdział poświęca aspektom metafilozofii w kontekście ruchu analitycznego w filozofii współczesnej. Na koniec przedstawiono metodę parafraz jako narzędzie analizy filozoficznej.

EN

This paper concerns metaphilosophy and its role in philosophy, particularly in analytic movement. In Introduction the genesis of the term "metaphilosophy" is described and function of metaphilo- sophical considerations - is it also argued that metaphilosophy is a part of philosophy. The relation of philosophy to science is considered as one the most important metaphilosophical problems. Since the author represents an analytic approach to philosophy, he devotes a separate section to general aspect of metaphilosophy in the context of analytic movement in contemporary philosophy. The method of paraphrases, illustrated by several examples, is proposed as a tool of philosophical analysis.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia; Historia filozofii; Metafizyka; Metafilozofia

EN

Philosophy; History of philosophy; Metaphysics; Metaphilosophy

• Czasopismo: Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych
• Rocznik: 2022
• Tom: 53 Paradygmaty metafilozofii
• Strony: 49--64

Twórcy

autor

Jan Woleński

• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania, Rzeszów

Bibliografia

• Ajdukiewicz, K. (1948). Epistemologia i semantyka. Przegląd Filozoficzny, 44, 336-347; przedruk: K. Ajdukiewicz, Język i poznanie, t. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1960, 107-116.
• Barry, D., Robinson, H. (red.). (2013). The Bloomsbury Companion to Analytic Philosophy. London: Bloomsbury.
• Beth, E.W. (1959). The Foundations of Mathematics. Amsterdam: North-Holland.
• Będkowski, M. (2019). Parafraza - metoda - analiza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
• Gutting, Y. (2009). What Philosophers Know: Case Studies in Recent Analytic Philosophy. Cambridge: Cambridge University Press.
• Hartman, J. (2001). Techniki metafilozofii. Kraków: Aureus.
• Ingarden, R. (1934). Logistyczna próba ukształtowania filozofii. Przegląd Filozoficzny, 37, 335-342; przedruk pt. Próba przebudowy filozofii przez neopozytywistów w: R. Ingarden (1963). Z badań nad filozofią współczesną (ss. 655-662). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kołakowski, L. (1962). Zakresowe i funkcjonalne rozumienie filozofii. Kultura i Społeczeństwo, 6(1), 3-19; przedruk w: L. Kołakowski (2010). Kultura i fetysze (ss. 7-23). Kraków: Znak.
• Kosecki, A. (2014). Zastosowanie metody parafrazy w sporach ontologicznych (Analiza poglądów Bertranda Russella, Kazimierza Ajdukiewicza i Willarda V. Quine'a). Edukacja Filozoficzna, 57, 27-54.
• Lazerowitz, M. (1964). Studies in Metaphilosophy. London: Routledge and Kegan Paul.
• Lazerowitz, M. (1970). A Note on "Metaphilosophy". Metaphilosophy, 1(1), 91.
• Overgaard, S., Gilbert, S., Burwood, S. (2013). An Introduction to Metaphilosophy. Cambridge: Cambridge University Press.
• Politis, V. (2004). Aristotle and the Metaphysics. London: Routledge.
• Rescher, N. (2001). Philosophical Reasoning: A Study in the Methodology of Philozophizing. Oxford: Blackwell Publishing.
• Schwartz, S.P. (2012). A Brief History of Analytic Philosophy: From Russell to Rawls. Hoboken, NJ: Wiley-Blackwell.
• Stępień, A.B. (1993). Co to jest metafilozofia? W: A.B. Stępień, T. Szubka (red.), Studia metafilozoficzne, t. 1: Dyscypliny i metody filozofii (ss. 343-347). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Stępień, A.B., Szubka, T. (red.). (1993). Studia metafilozoficzne, t. 1: Dyscypliny i metody filozofii. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Stępień, A.B., Wojtysiak, J. (red.). (2002). Studia metafilozoficzne, t. 2: Kategorie filozoficzne. Istnienie i sąd. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Szubka, T. (2009). Filozofia analityczna. Koncepcje, metody, ograniczenia. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Waismann, F. (1956). How I See Philosophy. W: H.D. Lewis (red.), Contemporary British Philosophy (ss. 347-390), wyd. 3. London: Allen&Unwin; przedruk w: A.J. Ayer (red.). (1959). Logical Empiricism (ss. 345-380). Glencoe, Il: The Free Press.
• Williamson, T. (2012). The Philosophy of Philosophy. Oxford: Blackwell Publishing.
• Wittgenstein, L. (1922). Tractatus Logico-Philosophicus. London: Routledge and Kegan Paul.
• Woleński, J. (1989). Kierunki i metody filozofii analitycznej. W: J. Perzanowski (red.), Jak filozofować? (ss. 30-76). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Woleński, J. (1993). Metamatematyka a epistemologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Woleński, J. (1995). Sens i nonsens w filozofii. Znak, 481, 12-24; przedruk w: J. Woleński (1996). W stronę logiki (ss. 342-353), Kraków: Aureus.
• Woleński, J. (1998). Analityczność i syntetyczność od Kanta do Platona. W: red. J. Bańka, B. Szubert, Przybliżanie przyszłości. Księga pamiątkowa ofiarowana Prof. Czesławowi Głombikowi w czterdziestolecie pracy nauczycielskiej (ss. 229-233). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Woleński, J. (2005). Epistemologia: poznanie, prawda, wiedza, realizm. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Woleński, J. (2011). Metafilozofia a filozofia. W: M. Woźniczka (red.), Metafilozofia - nieporozumienie czy szansa filozofii (ss. 15-30). Kraków: Wydawnictwo «scriptum».
• Woźniczka, M. (red.). (2011). Metafilozofia - nieporozumienie czy szansa filozofii. Kraków: Wydawnictwo «scriptum».

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/cis.2022.53.3