Schutz der Verkehrssicherheit vor Straftaten und Übertretungen im polnischen Recht

• Autorzy: Marek Olszewski

Warianty tytułu

Ochrona bezpieczeństwa ruchu drogowego przed przestępstwami i wykroczeniami w prawie polskim

• Języki publikacji: DE

Abstrakty

Bezpieczeństwo drogowe jest funkcję wielu warunków, których istnienie zapewnia przede wszystkim przestrzeganie wydanych w tym celu przepisów. Przepisy te można podzielić na 4 kategorie: a) przepisy określające zasady i reguły postępowania w ruchu drogowym, b) przepisy określające warunki techniczne pojazdów, c) przepisy wskazujące warunki, jakim powinni odpowiadać kierujący pojazdami oraz d) przepisy określające warunki, jakim powinny odpowiadać drogi. Czyny przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego stanowią naruszenie wskazanych grup przepisów, chociaż może się zdarzyć, iż właśnie czyn zgodny z przepisami stworzy zagrożenie dla tegoż bezpieczeństwa. Świadczyć to może o luce w przepisach lub o braku ich adekwatności do wymagań ruchu, albo też o tak nietypowym układzie okoliczności, że przepisów nie da się zastosować. Waga tych czynów jest determinowana nie tylko charakterem naruszonego przepisu, lecz także, a może nawet głównie, następstwami. Z tego punktu widzenia czyny przeciwko bezpieczeństwu drogowemu można zaszeregować do jednej z 3 grup: a) spowodowanie w ruchu drogowym zdarzeń polegających na śmierci, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia człowieka albo na zniszczeniu lub uszkodzeniu mienia, b) spowodowanie sytuacji, które bezpośrednio i konkretnie grożą nastąpieniem tych zdarzeń czyli sprowadzenie niebezpieczeństwa realnego, c) nieprzestrzeganie zasad i przepisów bezpieczeństwa drogowego, które nie powoduje jeszcze bezpośredniego i konkretnego zagrożenia czyli sprowadzenie niebezpieczeństwa abstrakcyjnego. Czyny z grupy a to przede wszystkim przestępstwa drogowe opisane w rozdziale XX kodeksu karnego. Owe najcięższe postacie naruszenia bezpieczeństwa drogowego dzielą się na 2 kategorie, przy czym z każdą połączono różne konsekwencje w sferze odpowiedzialności: spowodowanie śmierci, uszkodzenie ciała lub rozstroju zdrowia człowieka albo poważnej szkody w mieniu jako wynik naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu (art. 145 § 1-3 k.k.) oraz katastrofy w ruchu (art. 136 § 1 pkt 1 i § 2 k.k.). Prawidłowe stosowanie wymienionych przepisów wymaga precyzyjnego operowania pojęciami ruchu drogowego, wypadku i katastrofy i dlatego też baczną uwagę poświęcono znamionom strony przedmiotowej i podmiotowej tych przestępstw. Do przestępstw drogowych zaliczone zostały najpoważniejsze czyny z grupy b, tj. sprowadzenie realnego niebezpieczeństwa katastrofy oraz niektóre czyny z grupy c powodujące stan abstrakcyjnego zagrożenia (art. 146 i 147 k.k.). Wykroczenia drogowe, opisane w (rozdziale XI kodeksu wykroczeń, zwracają się przeciwko warunkom bezpieczeństwa należącym do różnych grup. Większość wykroczeń łączy się z naruszeniem zasad i przepisów ruchu drogowego. Są też takie, które polegają na niezachowaniu pewnych warunków technicznych pojazdów, jak również wykroczenia skierowane przeciwko substancji drogowej. Uwzględniając relację do bezpieczeństwa drogowego, do grupy czynów a zaliczono wykroczenie polegające na spowodowaniu szkody w mieniu, której wielkość nie przekracza 100 tys. złotych (art. 86 k.w.). Realne zagrożenie ruchu o znamionach wykroczenia (grupa b) kwalifikuje się z tego samego przepisu oraz z art. 98 k.w. o podobnym charakterze. Najliczniejsza jest grupa wykroczeń abstrakcyjnego zagrożenia c, w różnym stopniu stwarzająca niebezpieczeństwo dla ruchu drogowego. Ostatnią grupę stanowią wykroczenia porządkowe, chociaż i one, przynajmniej niektóre, zawierają element przeciwdziałania zagrożeniu bezpieczeństwa drogowego. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Security; Road traffic; Crime

PL

Bezpieczeństwo; Ruch drogowy; Przestępczość

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 1988
• Numer: nr 39
• Strony: 219--240

Twórcy

autor

Marek Olszewski

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• 1. K. Buchała, Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji drogowej (Straftaten gegen die Sicherhelt im Straßenverkehr), Warszawa 1973, S. 127 f.
• 2. J. Kochanowski, Przestępstwo sprowadzenia katastrofy w ruchu lądowym w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego (Die Straftat der Herbeiführung einer Katastrophe im Landverkehr im Lichte der Rechtsprechung des Obersten Gerichts), NP 1979, Nr. 11, S. 54 ff.
• 3. A. Marek, Kierunki postulowanych zmian prawa wykroczeń (Richtungen der postulierten Änderungen des Übertretungsgesetzes), PiP 1987, Nr. 2, S. 31.