Budżet Obywatelski Miasta Krakowa...jako przykład realizacja demokracji deliberatywnej

• Autorzy: Przemysław Łukasik

Warianty tytułu

Participatory Budget of the City of Krakow as an Example of the Realisation of Deliberative Democracy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem tekstu jest ukazanie ewolucji budżetu obywatelskiego w Krakowie z perspektywy założeń demokracji deliberatywnej. Aby zrealizować ten cel postawiłem sobie dwa dodatkowe pytania badawcze: "na czym polega specyfika modelu krakowskiego BO?" oraz "jak pojawianie się BO wpłynęło na funkcjonowanie samorządu w Krakowie?". Metodą badawczą, do której się odwołam, jest metoda instytucjonalno-praw-na. Artykuł koncentruje się na budżecie obywatelskim, zwanym też partycypacyjnym (obie nazwy są stosowane zamiennie), jako na wyrazie woli obywateli odnośnie przeznaczenia środków finansowych, które są w dyspozycji władz lokalnych. W związku z tym analizie poddano edycje budżetu obywatelskiego w Krakowie od 2014 do 2019 roku. Nie chodzi jednak o ocenę poprawności zastosowania budżetu, ale przede wszystkim o ukazanie jego specyfiki z perspektywy założeń demokracji deliberatywnej. (fragment tekstu)

EN

The history of participatory budget (PB) in Poland is less than 10 years old. The occurrence of PB was to raise the local government to a higher level of civil society by introducing so-called deliberative democracy. For some contemporary political thinkers, what defines politics is intersubjective dialogue conducted by citizens in an open and public space. Deliberative democracy is characterized by: a) elementary competences of the participants who have to become acquainted with the material concerning the issue concerned b) the need to formulate their position, which is the result of reflection, reflection on the issue c) civic debate where all proposals have the right to be presented, argued and discussed. The subject of this paper is the civic budget, also referred to as participatory budget (both names are often used interchangeably) as an expression of the willingness of citizens to allocate funds that are available to local authorities. Editions of the citizens' budget in Krakow between 2014 and 2019 were analysed, the procedure and functions of this social institution were shown. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Budżet obywatelski; Polityka miejska; Partycypacja społeczna; Demokracja uczestnicząca

EN

Participatory budgeting; Urban policy; Social participation; Participatory democracy

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.
• Rocznik: 2020
• Tom: 25
• Numer: nr 325
• Strony: 98--118

Twórcy

autor

Przemysław Łukasik

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Bibliografia

• Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( Dz.U. 1990 nr 16 poz. 95).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. 1998 nr 91 poz. 578).
• Ustawa z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz.U. 2002, nr 113, poz. 984).
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz.U. 2011 nr 21 poz. 112).
• Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. 2018 poz. 130).
• Ewaluacja Budżetu Obywatelskiego w Krakowie 2014-1019. Dostęp 9 września 2020 roku. https://budzet.krakow.pl/
• Informacja o wynikach kontroli funkcjonowania budżetów partycypacyjnych (obywatelskich). 2019. Najwyższa Izba Kontroli, Delegatura w Gdańsku, LGD.430.001.2019. Dostęp 9 września 2020 roku. www.nik.gov.pl.
• Rewolucja w budżecie obywatelskim Krakowa. 2020. Dostęp 9 września 2020 roku. https://krakow.tvp.pl/46629838/krakow-zmiany-w-budzecie-obywatelskim.
• Abramowicz Bartosz. 2012. "Partycypacja społeczna w Polsce w kontekście reform samorządowych po 1990 r.", Samorząd Terytorialny, 11.
• Bessette Joseph. 1980. Deliberative Democracy: The Majority Principle in Republican Government. W: How Democratic is the Constitution?, Robert A. Goldwin, William A. Schambra (red.), 102-116. Washington: American Enterprise Institute for Public Policy.
• Dryzek John. 2000. Deliberative Democracy and Beyond. Liberals, Critics, Contestations. Oxford: Oxford University Press.
• Dworakowska Małgorzata. 2014. Rola i znaczenie budżetu partycypacyjnego w rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. W: Oblicza społeczeństwa obywatelskiego. Państwo, Gospodarka, Świat, Joachim Osiński, Joanna Zuzanna Popławska (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Główna Szkoła Handlowa.
• Elster Jon. 1997. The Market and the Forum. W: Deliberative Democracy. Esays on Reason and Politics, James Bohman, William Regh (red.), 59-69. Cambridge: Mit Press.
• Fung Archon, Wright Erik Olin. 2003. Deepening Democracy. Institutional Innovations in Empowered Participatory Governance. London: Verso.
• Gendźwiłł Adam, Żerkowska-Balas Marta. 2018. Polacy o samorządach. Opinia publiczna u progu samorządowej kampanii wyborczej. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego. Dostęp 4 września 2020 roku. https://www.batory.org.pl/upload/files/Progra-my operacyjne/Masz Glos/Polacy o samorzadach_Gendzwill Zer-kowska.pdf.
• Harkins Chris, Egan James. 2012. The Role of Participatory Budgeting in Promoting Localism and Mobilising Community Assets. Glasgow.
• Harvey David. 2012. Bunt miast: prawo do miasta i miejska rewolucja. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.
• Hausner Jerzyi in. 1999. Komunikacja i partycypacja społeczna - Poradnik. Kraków: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Akademii Ekonomicznej.
• Juchacz Piotr. 2006. Demokracja. Deliberacja. Partycypacja. Szkice z teorii demokracji współczesnej i ateńskiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii.
• Kalisiak-Mędelska Magdalena. 2014. Budżet partycypacyjny - rzeczywisty czy pozorny instrument partycypacji społecznej. Przykład Łodzi. W: Aktualne problemy samorządu terytorialnego po 25 latach jego istnienia, Ryszard Paweł Krawczyk, Andrzej Borowicz, (red.), 356-371. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kłębowski Wojciech. 2013. Budżet partycypacyjny. Krótka historia obsługi. Warszawa: Instytut Obywatelski. Dostęp 9 września 2020 roku. https://instytutobywatelski.pl/pliki/pdf/budzet_partycypacyjny.pdf
• Kocot Grzegorz. 2014. Budżet partycypacyjny w Polsce. W Oblicza społeczeństwa obywatelskiego. Państwo, Gospodarka, Świat, Joachim Osiński, Joanna Zuzanna Popławska (red.), 83-93. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Główna Szkoła Handlowa.
• Lefebvre Henri. 2012. "Prawo do miasta". Praktyka Teoretyczna, 5.
• Levine Peter. 1999. Getting Practical about Deliberative Democracy. Report from the Institute for Philosophy and Public Policy, 19/4.
• Popławska Joanna Zuzanna. 2014. "Prawo do miasta" - partycypacja społeczna w kształtowaniu miejskiej przestrzeni publicznej. W: Oblicza społeczeństwa obywatelskiego. Państwo, Gospodarka, Świat, Joachim Osiński, Joanna Zuzanna Popławska (red.), 119-129. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Główna Szkoła Handlowa.
• Popławski Mariusz. 2018. Budżet obywatelski w Polsce. Modeli lokalne rozwiązania. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Rytel-Warzocha Anna. 2013. "Budżet obywatelski jako nowa forma społecznej partycypacji". Przegląd Naukowy Disputatio, XV.
• Sintomer Yves, Herzberg Carsten, Röcke Anja, Allegretti Giovanni. 2012. "Transnational Models of Citizen Participation: The Case of Participatory Budgeting". Journal of Public De-liberation, 2.
• Sintomer Yves, Herzberg Carsten, Röcke Anja. 2008. "Participatory Budgeting in Europe: Potentials and Challenges". International Journal of Urban and Regional Research, 32.
• Sługocki Janusz. 2007. Prawo administracyjne. Podstawowe zagadnienia ustrojowe. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Wood Terence, Murray Warwick. 2007. "Participatory Democracy in Brazil and Local Geographies: Porto Alegre and Belo Horizonte Compared". European Review of Latin American and Caribbean Studies, 83: 19-41.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20813333.25.6