Prawne aspekty zabezpieczenia opiekunów niesamodzielnych osób starszych

• Autorzy: Anna Szafranek

Warianty tytułu

Legal Aspects of Safeguarding Carers of Dependent Older People

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W związku ze starzeniem się społeczeństwa i zachodzącymi w jego konsekwencji zmianami w zakresie modeli opieki nad niesamodzielnymi osobami starszymi, konieczne staje się zwrócenie uwagi na problemy w zakresie zabezpieczenia ekonomicznego (w tym emerytalnego), z jakimi mierzą się opiekunowie nieformalni. W wielu przypadkach osoby sprawujące opiekę nad niesamodzielnym członkiem rodziny są zmuszone do rezygnacji z zatrudnienia. Taka decyzja wiąże się nie tylko z problemami natury ekonomicznej czy emocjonalnej, ale także skutkuje zmniejszeniem przyszłego świadczenia emerytalnego opiekuna. Celem artykułu jest omówienie i ocena systemu zabezpieczenia opiekunów niesamodzielnych osób starszych, którzy z uwagi na konieczność wsparcia i sprawowania opieki nad członkiem rodziny w podeszłym wieku podjęli decyzję o opuszczeniu rynku pracy. W sposób szczególny uwaga skupiona zostanie na analizie roli świadczenia pielęgnacyjnego w systemie zabezpieczenia opiekunów oraz problemów związanych zarówno z decyzją przyznającą, jak i odmawiającą przyznania tego świadczenia. (abstrakt oryginalny)

EN

Due to the ageing of the population and the consequent changes in care models for dependent older people, it is becoming necessary to highlight the economic (including pensions) security problems faced by informal carers. In many cases, people caring for a dependent family member are forced to leave employment. Such a decision is not only associated with economic or emotional problems, but also results in a reduction of the carerls future pension benefit. This article aims to discuss and evaluate the security system for carers of dependent older people who, due to the need to support and care for an elderly family member, have decided to leave the labour market. Particular attention will be paid to the analysis of the role of the nursing benefit in the system of carersl security and the problems related to both the decision granting and refusing to grant this benefit. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Opieka nad osobami starszymi; Ubezpieczenie pielęgnacyjne; Opieka długoterminowa; Regulacje prawne

EN

Care for the elderly; Nursing insurance; Long-term care; Legal regulations

• Czasopismo: Praca i Zabezpieczenie Społeczne
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 4
• Strony: 46--51

Twórcy

autor

Anna Szafranek

• Akademia Nauk Stosowanych w Łomży

Bibliografia

• Babińska-Górecka, R. (2021). Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego a kierunki rozwoju regulacji prawnej świadczeń pieniężnych związanych z potrzebą długoterminowej pomocy, opieki i pielęgnacji. Praca i Zabezpieczenie Społeczne (7), 3-11. DOI: 10.33226/0032-6186.2021.7.1
• Babińska-Górecka, R. (2021a). Wybrane problemy związane z zapewnieniem opieki i pielęgnacji osobom niesamodzielnym przez polski system zabezpieczenia społecznego. Uwagi de lege lata i de lege ferenda. W: R. Babińska-Górecka & In. Prawo pracy i prawo socjalne: teraźniejszość i przyszłość. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Herbertowi Szurgaczowi. E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
• Bakalarczyk, R. (2016). Wybrane problemy zabezpieczenia społecznego osó´b opiekujących się niesamodzielnymi bliskimi - wyzwania dla Sejmu VIII kadencji. Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka, (3), 43-66.
• Bakalarczyk, R. (2018). Prawo rodzin opiekujących się niesamodzielnymi bliskimi do zabezpieczenia socjalnego - szanse i bariery jego realizacji. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 40, 13-35.
• Druk sejmowy nr 3130, http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/Projekty/9-020-1189-2023/$file/9-020-1189-2023.pdf (pobrano dnia: 20.04.2023).
• Druk senacki nr 273, https://www.senat.gov.pl/prace/druki/?nr=273&kadencja=10 (pobrano dnia: 5.01.2023) Eurostat. (2022).
• Demographic balances and indicators by type of projection, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/proj_19ndbi/default/table?lang=en (pobrano dnia: 3.01.2023).
• GUS. (2022). Raport zawierający wstępne wyniki NSP 2021, https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/nsp-2021-wyniki-wstepne/raportzawierajacy-wstepne-wyniki-nsp-2021,6,1.html (pobrano dnia: 3.01.2023).
• Iwański, R. (2016). Opieka długoterminowa nad niesamodzielnymi osobami starszymi, Wydawnictwo Cedewu.
• Iwański, R. Szafranek, A. (2022). Znaczenie i rola zasiłków stałych jako formy wsparcia osób starszych. Polityka Społeczna, (5-6), 1-7. DOI:10.5604/01.3001.0015.8875
• NIK (2018). Informacja o wynikach kontroli. Usługi opiekuńcze świadczone osobom starszym w miejscu zamieszkania, https://www.nik.gov.pl/ kontrole/P/17/043/
• Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (druk nr 995). https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=995 (pobrano dnia: 5.01.2023)
• RPO. (2023). RPO przystąpił do sprawy mężczyzny, który opiekuje się ojcem i nie dostał świadczenia pielęgnacyjnego. Argumenty prawne Rzecznika https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-przystąpił-do-sprawy-mężczyzny-który-opiekuje-się-ojcem-i-nie-dostał-świadczenia-pielęgnacyjnego (pobrano dnia: 5.01.2023)
• Stanowisko Rządu wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (druk nr 995). https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=995 (pobrano dnia: 5.01.2023)
• Uchwała nr 161 Rady Ministrów z dnia 26 października 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. BEZPIECZEŃSTWO - UCZESTNICTWO - SOLIDARNOŚĆ, M.P. 2018 poz. 1169.
• Założenia długofalowej polityki senioralnej w Polsce na lata 2014-2020 (2013), Warszawa. http://senior.gov.pl/source/Zalozenia Dugofalowej Polityki Senioralnej.pdf (pobrano dnia: 3.01.2023).

Identyfikatory

DOI

10.33226/0032-6186.2023.4.7