Waiver of Succession with Effect on a Minor: Comments De Lege Ferenda

Warianty tytułu

Zrzeczenie się dziedziczenia wywierające skutki odnośnie małoletniego dziecka - uwagi de lege ferenda

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In the current legal status, an intestate heir may conclude a contract with the person from whom he/she is to succeed, to waive succession to that person. It has the effect of treating the waiving person as if he/she did not live to the opening of the succession. However, the same treatment is also given to descendants of the person waiving succession, even though they are not parties to the contract. The issue of the need to obtain consent from a guardianship court to the waiver of succession, the effects of which also extend to minor children of the one who has waived the succession, has not been regulated. However, the de lege lata prevailing opinion is that such a consent is not required. Still, given that the effects of the waiver of succession covering a minor child are identical to the effects of rejecting the succession on behalf of a minor child (in both cases considered as not having lived to the opening of the succession), it seems appropriate to introduce into the legal system an obligation to obtain the consent of the guardianship court also to conclude a contract of waiving succession if its effects are extended to minors of the waiving person. The reason for this is the protection of the best interests of the child, who as a result of a contract of waiving succession entered into by his/her parent may, in some cases, be even totally deprived of any rights under the inheritance law which would be applicable to him/her if the waiver of succession were not concluded. (original abstract)

W obecnym stanie prawnym spadkobierca ustawowy może zawrzeć ze spadkodawcą umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia. Jej skutkiem jest traktowanie zrzekającego się dziedziczenia tak, jakby nie dożył on otwarcia spadku. Jednakże tak samo traktowani są również zstępni zrzekającego się dziedziczenia, mimo że nie są oni stronami umowy. Problematyka potrzeby uzyskania zezwolenia sądu opiekuńczego na zrzeczenie się dziedziczenia, którego skutki rozciągają się również na małoletnie dzieci zrzekającego się, nie została unormowana. Dominuje jednak zapatrywanie, iż de lege lata zezwolenie takie nie jest wymagane. Biorąc pod uwagę fakt, że skutki zrzeczenia się dziedziczenia rozciągającego się na małoletnie dziecko są identyczne jak skutki odrzucenia spadku imieniem małoletniego dziecka (w obu przypadkach uważa się je za niedożywające otwarcia spadku), wydaje się celowym wprowadzenie do systemu prawnego obowiązku uzyskania zezwolenia sądu opiekuńczego również na zawarcie umowy o zrzeczeniu się dziedziczenia, jeżeli jej skutki obejmą małoletnie dzieci zrzekającego się. Przemawia za tym nadto wzgląd na ochronę dobra dziecka, które wobec zawarcia umowy zrzeczenia się dziedziczenia przez jego rodzica, może w niektórych przypadkach zostać nawet całkowicie pozbawione wszelkich uprawnień na gruncie prawa spadkowego, które by mu przysługiwały, gdyby umowa zrzeczenia się dziedziczenia nie została zawarta. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Succession law; Children; Protection of children's rights; Civil law

PL

Prawo spadkowe; Dzieci; Ochrona praw dziecka; Prawo cywilne

• Czasopismo: Ius Novum
• Rocznik: 2019
• Tom: 13
• Numer: nr 3
• Strony: 247--266

Twórcy

Bibliografia

• Borkowski P., Notarialne poświadczenie dziedziczenia, Wolters Kluwer Polska, 2011 (LEX electronic version).
• Ciszewski J. (ed.) et al., Kodeks cywilny. Komentarz, 2nd edn, LexisNexis 2014 (LEX electronic version).
• Gwiazdomorski J., Prawo spadkowe w zarysie, Warszawa 1967.
• Ignaczewski J. (ed.) et al., Komentarz do spraw rodzinnych, 2nd edn, Warszawa 2014.
• Jędrejek G., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, 2017 (LEX electronic version).
• Kidyba A. (ed.) et al., Kodeks cywilny. Komentarz, Vol. IV: Spadki, 4th edn, 2015 (LEX electronic version).
• Kordasiewicz B. (ed.) et al., System Prawa Prywatnego, Vol. 10: Prawo spadkowe, C.H. Beck, Warszawa 2009.
• Księżak P., Zachowek w polskim prawie spadkowym, Warszawa 2012.
• Kubsik S., Zachowek zstępnego wydziedziczonego oraz jego wysokość, Rejent No. 9, 2012.
• Kunicki A., Pojęcie zwykłego zarządu w prawie rodzinnym i opiekuńczym, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny No. 3, 1968.
• Niedośpiał M., Swoboda testowania, Bielsko-Biała 2003.
• Niemotko R., Sankcja nieważności umów o spadek po osobie żyjącej, [in:] P. Stec, M. Załucki (eds), Wokół rekodyfikacji prawa cywilnego. Prace jubileuszowe, Kraków 2015.
• Niezbecka E., Skutki prawne testamentu negatywnego i wydziedziczenia, Rejent No. 7/8, 1992.
• Niezbecka E., Zrzeczenie się dziedziczenia i odrzucenie spadku a zdolność do dziedziczenia osób fizycznych, Annales UMCS, Sectio G Ius Vol. XXXIX, No. 8, 1992.
• Panek M., Dopuszczalność zrzeczenia się zachowku w prawie polskim, Studia Iuridica Toruniensia Vol. XVI, 2015.
• Partyk A., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2013 r. w sprawie I CSK 329/13, LEX No. 1444970.
• Pazdan M., Umowa o zrzeczeniu się dziedziczenia w polskim prawie spadkowym, Rejent No. 4, 1997.
• Penkała A., Panieńskie ochędóstwo. Kwestie posagowe i wienne w małżeństwach szlachty województwa krakowskiego w czasach saskich, Kraków 2016.
• Piasecki K. (ed.) et al., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, 5th edn, LexisNexis 2011 (LEX electronic version).
• Piątowski J.S., Prawo spadkowe. Zarys wykładu, 6th edn, Warszawa 2003.
• Rott-Pietrzyk E., Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia - uwagi de lege lata i de lege ferenda, Rejent No. 3, 2006.
• Skowrońska-Bocian E., Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga czwarta: Spadki, 10th edn, Lexis- Nexis, Warszawa 2011.
• Słyk J., Orzekanie w sprawach o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne, No. 21, 2015.
• Sokołowski T., Ochrona interesu majątkowego dziecka, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, Vol. XLVII, No. 2, 1985.
• Trzewik J., Wyłączenie od dziedziczenia a krąg osób uprawnionych do spadkobrania, Roczniki Nauk Prawnych Vol. 19, No. 1, 2009.
• Wolak G., O skutkach wydziedziczenia zstępnego spadkodawcy, Nowy Przegląd Notarialny No. 4 (66), 2015.
• Wolak G., Umowa zrzeczenia się dziedziczenia w polskim prawie cywilnym, Warszawa 2016.
• Załucki M., Wydziedziczenie w polskim prawie na tle porównawczym, Warszawa 2010.
• Zawadzka J., Uwagi o czynnościach prawnych mortis causa, [in:] B. Jelonek-Jarco (ed.) et al., Usus magister est optimus: rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi, Warszawa 2016.
• Zych R., Abdicatio hereditatis in iure Polonia. Zrzeczenie się dziedziczenia w polskim porządku prawnym, Acta Iuris Stetinensis No. 14, 2016.

Identyfikatory

DOI

10.26399/iusnovum.v13.3.2019.40/a.partyk