Wsparcie osób niesamodzielnych oraz ich potrzeby jako przedmiot polityki publicznej w Polsce

• Autorzy: Agnieszka Kretek-Kamińska

Warianty tytułu

Support for Dependent People and their Needs in this Area as a Subject of Public Policy in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule podjęto próbę prześledzenia najważniejszych kwestii związanych z formowaniem polityki publicznej w zakresie wsparcia osób niesamodzielnych w Polsce. Skrótowo omówiono kierunek zmian zachodzących w refleksji teoretycznej dotyczącej kształtowania polityk publicznych. Następnie zaprezentowano konsekwencje wynikające ze zwiększania się liczby osób z ograniczoną sprawnością, wskazując, że kwestia ta stanowi problem publiczny i jest wyraźnie obecna w agendzie polityki publicznej. Zwrócono także uwagę na różnorodność interesariuszy zaangażowanych w proces formowania polityki publicznej, akcentując konieczność uwzględnienia w niej głosu osób niesamodzielnych. Drugą część artykułu poświęcono prezentacji wyników badania z udziałem osób niesamodzielnych i ich opiekunów. W oparciu o uzyskane dane podjęto rozważania nad dostosowaniem zakresu podstawowych czynności wykonywanych przez opiekunów oraz czasu opieki do potrzeb osób niesamodzielnych. (abstrakt oryginalny)

EN

The article tries to identify the most important issues related to the formation of public policy in the field of support for dependent persons in Poland. It briefly discusses the most important consequences of the increasing number of people with disabilities, indicating that this issue is a public problem and is clearly present in the agenda of public policy. Attention was also paid to the diversity of stakeholders involved in the process of its formation, emphasizing the need to include the voice of dependent persons and their caregivers, especially in the area of diagnosing the needs for support directed to them. The second part of the paper also served to underline the need to take into account the perspective of dependent persons in designing care activities. It presents selected results of a research carried out on a sample of dependent people and their caregivers in the framework of the project dedicated to the development of standards of care for dependent people. Based on the results, an analysis was made of the adequacy of standard activities performed by caregivers and time of care in relation to the needs of dependent people. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka publiczna; Wykluczenie społeczne; Osoby niepełnosprawne; Ludzie starsi; Opieka nad osobami starszymi

EN

Public policy; Social exclusion; Disabled people; Elderly people; Care for the elderly

• Czasopismo: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.
• Rocznik: 2021
• Tom: 27
• Numer: nr 342
• Strony: 29--50

Twórcy

autor

Agnieszka Kretek-Kamińska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1169 ze zm.).
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 1997 r. Nr 123 poz. 776 ze zm.).
• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. (Dz. U. z 1998 r. Nr 162 poz. 1118 ze zm.).
• Ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1622 ze zm.).
• Ustawa z dnia 20 grudnia 2019 r. o zmianie ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw. (Dz. U. z 2019 r. poz. 2473 ze zm.).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych. (Dz.U. z 2012 r. poz. 731).
• Uchwała nr 137 Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie ustanowienia Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012-2013 (M.P. z 2021 r. poz. 642).
• Uchwała nr 238 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014-2020 (M.P. z 2014 r. poz. 118).
• Uchwała nr 160 Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2016 r. w sprawie programu kompleksowego wsparcia dla rodzin "Za życiem" (M.P. z 2016 r. poz. 1250).
• Uchwała Nr 161 Rady Ministrów z dnia 26 października 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo - Uczestnictwo - Solidarność (M.P. z 2018 r. poz. 1169).
• Argyris Chris, Robert Putnam, Diana McLain Smith. 1985. Action Science. Concepts, Methods, and Skills for Research and Intervention. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Augustyn Mieczysław i in. 2010. Opieka długoterminowa w Polsce. Opis, diagnoza, rekomendacje, Augustyn Mieczysław (red.). Warszawa: Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej RP. Dostęp 5 listopada 2021. http://rszarf.ips.uw.edu.pl/kierunki/ODzielona.pdf.
• Bakalarczyk Rafał. 2017. "Kwestia opiekuńcza w agendzie polityki senioralnej w Polsce". Studia z Polityki Publicznej 4(4) : 57-85.
• Błędowski Piotr (red.). 2019. Opieka długoterminowa w Polsce. Dzisiaj i jutro. Warszawa: Koalicja "Na pomoc niesamodzielnym" - Związek Stowarzyszeń. Dostęp 5 listopada 2021. https://niesamodzielnym.pl/uploads/RAPORT_OPIEKA_DLUGOTERMINO-WA.pdf.
• Daniłowicz Paweł i in. 2019. Ocena wdrożonych standardów usług asystenckich i opiekuńczych oraz standardów teleopieki. Raport z pilotażu. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Stowarzyszenie Niepełnosprawni dla Środowiska EKON.
• Esguerra Alejandro, Silke Beck, Rolf Lidskog. 2017. "Stakeholder Engagement in the Ma-king: IPBES Legitimization Politics". Global Environmental Politics 17 (1) : 59-76.
• Głogosz Dorota. 2019. Definicja niesamodzielności, kryteria oceny stopni niesamodzielności oraz standardy usług asystenckich i opiekuńczych. Przegląd literatury i badań. Doświadczenia zagraniczne. Raport. Warszawa: IPiSS, UKSW, Stowarzyszenie Nie-pełnosprawni dla Środowiska EKON.
• Iwański Rafał. 2019. "System pomocy społecznej a starzenie się populacji - wyzwania i bariery w zakresie opieki długoterminowej". Studia z Polityki Publicznej 6 (1) : 39-52.
• Jessop Bob. 2007. "Promowanie «dobrego rządzenia» i ukrywanie jego słabości: refleksja nad politycznymi paradygmatami i politycznymi narracjami". Zarządzanie Publiczne2 (2) : 5-25.
• Klimczuk Andrzej. 2018. "Polityka publiczna wobec starzenia się ludności. Przegląd pojęć i podejść teoretycznych". Studia z Polityki Publicznej 5 (4) : 67-94.
• Kretek-Kamińska Agnieszka, Iwona Kukulak-Dolata, Aneta Krzewińska. 2020. Wsparcie osób niesamodzielnych. Perspektywa opiekunów i podopiecznych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kubicki Paweł. 2015. "Polityka publiczna wobec niepełnosprawności - propozycje perspektyw teoretycznych". Studia Z Polityki Publicznej 2 (4) : 9-28. Dostęp 2 listopada 2021.
• Kubicki Paweł. 2017. Polityka publiczna wobec osób z niepełnosprawnościami. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Kubicki Paweł. 2019. Wyzwania polityki publicznej wobec osób z niepełnosprawnościami. Warszawa: Polski Instytut Ekonomiczny.
• Lowi Theodore J. 1972. "Four Systems of Policy, Politics, and Choice". Public Administration Review 32 (4) : 298-310.
• "Ludność według płci i grup wieku, mediana wieku, współczynnik obciążenia demograficznego". 2021. GUS. Dostęp 5 listopada 2021. http://swaid.stat.gov.pl/Demogra-fia_dashboards/Raporty_predefiniowane/RAP_DBD_DEM_3.aspx.
• Łuczak Paweł, Rafał Bakalarczyk. 2019. Charakterystyka rozwiązań zagranicznych. W Opieka długoterminowa w Polsce. Dzisiaj i jutro, Błędowski Piotr (red.). Warszawa: Koalicja "Na pomoc niesamodzielnym" - Związek Stowarzyszeń. Dostęp 5 listo-pada 2021. https://niesamodzielnym.pl/uploads/RAPORT_OPIEKA_DLUGOTER-MINOWA.pdf.
• Mazur Stanisław. 2015. "Założenia teoretyczne i metodologiczne nauk o polityce publicznej". Wrocławskie Studia Politologiczne 18 : 7-27.
• Mikołajczyk-Lerman Grażyna, Małgorzata Potoczna. 2020. Instytucjonalne wsparcie nie-samodzielnych osób starszych w województwie łódzkim. Potencjał, potrzeby, wyzwania. Łódź-Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Agent PR.
• Osborne Stephen P. 2010. Introduction. The (New) Public Governance: A Suitable Case for Treatment? W The New Public Governments? Emerging Perspectives on Theory and Practice of Public Governance?, Stephen P. Osborne (red.), 1-16. London-New York: Routledge.
• Polakowski Michał, Dorota Szelewa. 2015. "Niepełnosprawność - krótki przegląd międzynarodowy". W Niepełnosprawność - problemy opieki, Rafał Bakalarczyk i in., 3-9.Warszawa: Friedrich-Ebert-Stiftung, Fundacja Międzynarodowe Centrum Badań i Analiz.
• Program rządowy Dostępność Plus 2018-2025. 2018. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju (oprac.). Portal Funduszy Europejskich. Dostęp 5 listopada 2021. https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/97063/Program_Dostepnosc_Plus.pdf.
• Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce. 2012. Błędowski Piotr i in. (oprac.). 2012. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Dostęp 5 listopada 2021. http://senior.gov.pl/source/raport_osoby starsze.pdf.
• Rhodes Roderick A.W. 2010. "Nowe współzarządzanie publiczne: rządzenie bez rządu". Zarządzanie Publiczne (4) : 104-118.
• Sroka Jacek. 2009. Deliberacja i rządzenie wielopasmowe: teoria i praktyka. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Stan zdrowia ludności Polski w 2019 r. Informacja sygnalna. 2021. GUS. Dostęp 5 listopada 2021. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/stan-zdrowia-ludnosci-polski-w-2019-r-,26,1.html.
• Sytuacja demograficzna osób starszych i konsekwencje starzenia się ludności Polski w świetle prognozy na lata 2014-2050. 2014. GUS. Dostęp 5 listopada 2021. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/sytuacja-demograficzna-osob-star-szych-i-konsekwencje-starzenia-sie-ludnosci-polski-w-swietle-prognozy-na-la-ta-2014-2050,18,1.html.
• Szarfenberg Ryszard. 2016. "Polityka publiczna - zagadnienia i nurty teoretyczne". Studia z Polityki Publicznej (1) : 45-75.
• Szatur-Jaworska Barbara. 2015. "Polityka senioralna w Polsce - analiza agendy". Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 30 (3) : 47-75.
• Szwałkiewicz Elżbieta. 2019. Profesjonalizacja usług asystenckich i opiekuńczych dla osób niesamodzielnych. Standardy usług i kształcenia. Raport finalny projektu. Warszawa: IPiSS, UKSW, Stowarzyszenie Niepełnosprawni dla Środowiska EKON.
• Woźniak Zbigniew. 2010. "Zasady i cele polityki społecznej wobec osób z ograniczeniami sprawności". Polityka Społeczna. Diagnoza potrzeb i podstawy interwencji społecznych na rzecz osób z ograniczeniami sprawności 1 : 6-10.
• Zybała Andrzej. 2013. Państwo i społeczeństwo w działaniu. Polityki publiczne wobec po-trzeb modernizacji państwa i społeczeństwa. Warszawa: Wydawnictwo Difin.

Identyfikatory

DOI

10.24917/20813333.27.3