Znaczenie funkcji gospodarczej lasów na przykładzie państwowego gospodarstwa leśnego "lasy państwowe" w kontekście realizacji celów zrównoważonego rozwoju 2030

• Autorzy: Beata Pater , Wojciech Sroka

Warianty tytułu

The Importance of the Economic Function of Forests on the Example of the State Forests in the Context of the 2030 Sustainable Development Goals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie funkcji gospodarczej lasów będących w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego "Lasy Państwowe" (PGL LP), w kontekście trwałego i zrównoważonego rozwoju oraz realizacji celów Agendy 2030. Praca ma charakter teoretyczno-przeglądowy. Do zrealizowania podjętego problemu wybrano metodę analizy literatury, podpartą zestawieniami statystycznymi obrazującymi podjętą tematykę. PGL LP zarządza prawie 77% zasobów leśnych w Polsce. Prowadzona przez PGL LP gospodarka leśna oparta jest na modelu wielofunkcyjnym, wynikającym z konieczności rozróżnienia wszystkich naturalnych funkcji pełnionych przez lasy, czyli funkcji ekologicznych (ochronnych), gospodarczych i społecznych. Gospodarka leśna jest prowadzona w sposób zrównoważony, zapewniający odnawianie się zasobów leśnych i trwałość procesów przyrodniczych, przy jednoczesnym zapewnieniu możliwości czerpania korzyści finansowych z zarządzania zasobem. Zrównoważona gospodarka leśna PGL LP wpisuje się w realizację wielu zadań ujętych w Agendzie 2030 i przypisanych do poszczególnych celów rozwoju zrównoważonego, w tym także celów gospodarczych. PGL LP, zatrudniając ponad 25 tys. osób z przeciętnym wynagrodzeniem wyższym od średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej o około 60% (2021 rok), przekazuje do budżetu państwa prawie 3 mld zł z tytułu różnych podatków oraz zasila budżety lokalne podatkiem leśnym o łącznej wartości ponad 235 mln zł (2021 rok)(abstrakt oryginalny)

EN

The article shows the economic function of the State Forests in the context of sustainable development and the implementation of the 2030 Agenda goals. This theoretical and review article was developed on the basis of the literature analysis supported by statistical summaries illustrating the subject matter. The State Forest manages almost 77% of forest resources in Poland. Forest management conducted by the State Forests is based on a multifunctional model, resulting from the need to distinguish all natural functions performed by forests: ecological (protective), economic and social function. Forest management is conducted in a sustainable manner, ensuring the renewal of forest resources and the durability of natural processes, while ensuring the possibility of drawing financial benefits from resource management. The State Forests by employing over 25,000 people with an average salary higher than the average salary in the national economy by almost 60% (2021), transferring to the state budget almost 3 billion PLN in various taxes and by supplying local budgets with a forest tax with a total value of over 235 million PLN (2021).(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój zrównoważony; Funkcje

EN

Sustainable development; Functions

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2023
• Tom: 25
• Numer: z. 2
• Strony: 124--136

Twórcy

autor

Beata Pater

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, Polska

autor

Wojciech Sroka

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Bibliografia

• 1. EC (European Commission). 2021. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Nowa strategia leśna UE 2030 (Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions "New EU Forest Strategy For 2030). COM/2021/572 final.
• 2. Dobrzańska Bożena, Grzegorz D. Dobrzański, Dariusz Kiełczewski. 2012. Ochrona środowiska przyrodniczego (Protection of the natural environment). Warszawa: PWN.
• 3. Gołos Piotr. 2010. Społeczne znaczenie publicznych funkcji lasu - pożądany dla rekreacji i wypoczynku model drzewostanu i lasu (Social importance of public forest functions -desirable for recreation model of tree stand and forest). Leśne Prace Badawcze 71 (2): 149-164.
• 4. Gołos Piotr. 2011. Ekonomiczne i finansowe aspekty rekreacyjnej i turystycznej funkcji lasu (The economics of recreation and tourism in Polish forests). Leśne Prace Badawcze 72 (3): 241-251.
• 5. Gołos Piotr. 2012. Koszty świadczenia pozaprodukcyjnych funkcji gospodarki leśnej na przykładzie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach (The costs of forest management to provide non - productive functions, as exeplified by the Regional Directorate of State Forests in Katowice). Leśne Prace Badawcze 73 (3): 209-220.
• 6. Gołos Piotr, Adam Kaliszewski. 2016. Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania realizacji publicznych funkcji lasu w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe (Social and economic conditions for providing public forest services in the State Forests National Forest Holding). Sylwan 160 (2): 91-99.
• 7. Górka Kazimierz. 2010. Kontrowersje terminologiczne w zakresie ekonomiki ochrony środowiska i ekonomii ekologicznej (Termiological controversies concernig environmental protection economics and ecological economics). Ekonomia i Środowisko 2 (38): 10-21.
• 8. Górka Kazimierz, Poskrobko Bazyli, Radecki Wojciech. 2001. Ochrona środowiska (Environmental protection). Warszawa: PWE.
• 9. Gruszka Piotr (ed.). 2021. Społeczna odpowiedzialność Lasów Państwowych (Social responsibility of the State Forests). Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych. Warszawa: TAILORS Group.
• 10. GUS (Central Statistical Office - CSO). 2017. Leśnictwo 2017 (Forestry 2017). Warszawa: Wydawnictwo GUS.
• 11. GUS (Central Statistical Office - CSO). 2022a. Leśnictwo 2022 (Forestry 2022). Warszawa, Białystok: Wydawnictwo GUS.
• 12. GUS (Central Statistical Office - CSO). 2022b. Rocznik statystyczny leśnictwa (Statistical Yearbook of Forestry). Warszawa: Wydawnictwo GUS.
• 13. Holeksa Jan, Zbigniew Mirek. 2019. Wielofunkcyjna gospodarka leśna - mit czy rzeczywistość? [W] Wielofunkcyjna gospodarka leśna wobec oczekiwań przemysłu drzewnego i ochrony przyrod. 119 Zjazdu Polskiego Towarzystwa Leśnego w Darłówku (Multifunctional forest management - myth or reality? [In] Multifunctional forest management in the face of the expectations of the wood industry and nature conservation. 119th Congress of the Polish Forest Society in Darłówko), 12-14.09.2019, http://www.ptl.pl/dokumenty/zjazdy_krajowe/119_zjazd_darlowko/referat_prof_dr_hab_Jan_Holeksa_119zjazd_ptl_darlowko_2019.pdf, access: 02.12.2022.
• 14. Kruk Hanna. 2018. Wybrane metody oceny zrównoważenia gospodarki leśnej (Selected methods of evaluating the sustainability of forest management). Optimum. Studia Ekonomiczne 4 (88): 171-185.
• 15. Lasy Państwowe (State Forests). 2010-2021. Sprawozdania finansowo-gospodarcze PGL LP za lata 2010-2021 (Financial and economic reports for 2010-2021), https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/publikacje/informacje-statystyczne-i-raporty/sprawozdanie-finansowo-gospodarcze-pgl-lp, access: 02.12.2022.
• 16. Lasy Państwowe (State Forests). 1994. Statut Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (Statute of the State Forests), https://www.gov.pl/attachment/47db396d-fc0d-4789-b13c-ce87aa5c2720, access: 07.12.2022.
• 17. Mandziuk Agnieszka, Krzysztof Janeczko. 2009. Turystyczne i rekreacyjne funkcje lasu w aspekcie marketingowym (Tourismand recreational functions of forests in terms ofmarketing). Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej 11 4 (23): 65-71.
• 18. Michalak Ada. 2022. Olbrzymi wzrost eksportu drewna z Polski. Kontrowersyjne dane (Huge increase in timber exports from Poland. Controversial data). Rzeczpospolita, 2.09.2022, https://klimat.rp.pl/lasy/art36949111-drewno-lasy-polska-eksport, access: 17.03.2023.
• 19. Paschalis-Jakubowicz Piotr. 2011. Teoretyczne podstawy i realizacja idei zrównoważonego rozwoju w leśnictwie (Theoretical basis and implementation of the idea of sustainable development in forestry). Problemy Ekorozwoju 6 (2): 101-106.
• 20. Pater Beata. 2020. Ekonomiczne uwarunkowania funkcjonowania parków narodowych w Polsce (Economic conditions of functioning of national parks in Poland). Warszawa: Difin.
• 21. Ratajczak Ewa. 2014. Zrównoważona gospodarka zasobami surowca drzewnego w Polsce (Sustainable management of wood resources in Poland). Konsumpcja i Rozwój 2 (7):15-27.
• 22. Sienkiewicz-Kozyrska Joanna. 2020. Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Agenda 2030 w Lasach Państwowych (United Nations Sustainable Development Goals. Agenda 2030 in the State Forests), Warszawa: DG LP.
• 23. Słupska Alicja, Anna Zawadzka. 2022. Ocena wielofunkcyjnej gospodarki leśnej w Polsce na tle wybranych krajów Unii Europejskiej (Assessment of multifunctional forest management in Poland compared to selected European Union countries). Agronomy Science LXXVII (4): 33-48.
• 24. Tomaszewski Konrad. 2014. Forma organizacyjno-prawna Państwowego Gospodarstwa Leśnego "Lasy Państwowe" (Organizational and legal form of the State Forest). Narodowy Program Leśny. Sękocin Stary: Instytut Badawczy Leśnictwa, https://www.bedon.lasy.gov.pl/documents/17417425/29518279/PA%C5%83STWOWE+GOSPODARSTWO+LE%C5%9ANE+%E2%80%9ELASY+PA%C5%83STWOWE%E2%80%9D-+FORMA+ORGANIZACYJNO+%E2%80%93%20PRAWNA%2C%20%20w+tym+Status+LP..pdf/de9ee67f-55f8-4f93-ae3a-d1ea29a5d048, access 17.12.2022.
• 25. UN. 2017. United Nations Strategic Plan for Forests 2017-2030. Department of Economic and Social Affairs Forests, https://www.un.org/esa/forests/documents/un-strategic-plan-for-forests-2030/index.html, access: 20.12.2022.
• 26. Ustawa z dnia 28 września 1991 o lasach (Act of 28 September 1991 on forests). Journal of Laws, 1991.101.444.
• 27. Von Carlowitz Hans Carl. 1713. Hausswirthliche Nachricht und Naturmäßige Anweisung zur Wilden Baum-Zucht (Household message and natural instruction for wild tree cultivation). Sylvicultura Oeconomica. Leipzig: Braun, https://www.digitale-sammlungen.de/en/view/bsb10214444?page=,1, access: 19.12.2022.
• 28. WCED (World Commission on Environment and Development). 1991. Nasza wspólna przyszłość. Raport Światowej Komisji do Spraw Środowiska i Rozwoju (Our common future. Report of the World Commission on Environment and Development. Translation Urszula Grzelońska i Ewa Kolanowska. Warszawa: PWE, https://books.google.pl/books/about/Nasza_wsp%C3%B3lna_przysz%C5%82o%C5%9B%C4%87.html?id=6HhXXwAACAAJ&redir_esc=y, access: 03.12.2022.
• 29. Zielińska Agnieszka. 2022. Polskie lasy znikają w oczach. Nie wiadomo, co dzieje się z drewnem, a ceny szaleją (Polish forests are disappearing before our eyes. You don't know what's going on with the wood, and prices are going crazy). Money.pl, 01.07.2022, https://www.money.pl/gospodarka/polskie-lasy-znikaja-w-oczach-nie-wiadomo-co-dzieje-sie-z-drewnem-a-ceny-szaleja-6766271778044736a.html, access:: 17.03.2023.
• 30. ZUS (Social Insurance Company in Poland). 2022. Przeciętne wynagrodzenie od 1950 r. (Average salary since 1950), https://www.zus.pl/baza-wiedzy/skladki-wskazniki-odsetki/wskazniki/przecietne-wynagrodzenie-w-latach, access: 12.12.2022.
• 31. Żylicz Tomasz. 2008. Trwały rozwój (Sustainable development). Aura Ochrona Środowiska 5: 4-5.
• 32. Żylicz Tomasz, Marek Giergiczny. 2013. Wycena pozaprodukcyjnych funkcji lasu. Raport końcowy (Valuation of non-productive forest functions. Final report). Warszawa: Uniwersytet Warszawski.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0053.6950 pl en